Þjóðviljinn - 06.11.1962, Blaðsíða 7

m
í>riðjudagur 6. nóvember 1962
Óskar Garibaldason, varaformaður Þróttar.
ÞJÓÐVIL.TINN
SfÐA 7
SICLUFIÖRÐUR
„Siglufjörður liggur miðsvæðis fyrir öllum
beztu fiskimiðum við Norðurland og hér er
langsamlega bezta höfnin frá náttúrunnar
hendi, hér eru harðduglegir sjómenn sem hafa trú á fiskimiðunum, og fullvíst. ’ð ef þeir
fengju aðstöðu ekki síðri en aðrir staðir bjóða sjómönnum sínum, myndi Siglufjörður geta
orðið miðstöð þorskveiða fyrir Norðurlandi, ekki síður en síldveiða.“
Framtíð bæjarins er
komin undir bátahöfn
r r
segir Oskar Garibaldason, varaformaður ÞROTTAR
Óskar Garibaldason, varafor-
mann Þróttar og starfsmann
verkalýðsfélaganna á Siglu-
firði hittum við í skrifstofu
verkalýðsfélaganna í Gránufé-
lagsgötu. Þar er mjög gest-
kvæmt á sumrin. Núsitjagegnt
honum karl og kona, bæði
komin til að £á hann til að
rétta hlut sinn í viðskiptum
sínum við atvinnurekendur.
Karlmaðurinn er að rekja mála-
vöxtu, og þótt það geti verið
fróðlegt — og gagnlegt, á að
hlýða er ekki víst að mannin-
um sé gefið um óviðkomandi
gesti, og þetta virðist talsvert
langt mál. Þess vegna hef ég
mig út aftur þar til um hægist
hjá Óskari. en Gunnar Jó-
hannsson opnar þá fyrir mig
inn í sal hinumegin: við erum
allt í einu komnir í tónlistar-
skóla þeirra Siglfirðinga, stönd-
um frammi fyrir þeirri stað-
reynd að þessi litli síldarbaer
norður við Dumbshaf hefur
sinn eigin tónlistarskóla —
fullsetinn. En meistarinn Sig-
ursveinn er víðs fjarri nú, að-
eins hljóðfærið hans heima, —
og því ekki meira um það.
Loks verður hlé hjá Óskari,
og við grípum tækifærið.
— Þið hafið verið á kafi i
síld í sumar, — og leikur þá
ekki allt í iyndi?
— Útaf fyrir sig mætti
kannski segja svo; það er ekk-
ert atvinnuleysi hér á þessum
tíma en með tilliti til framtið-
arinnar, og miðað við það sem
æskilegast væri, er margt sem
þyrfti að bera öðru vísi, svarar
Óskar.
— Er nú ekki síldin aðalat-
riðið hér?
— Blessuð síldin gefur, góðan
pening — þegar hún veiðist, en
bregðist hún höfum við ekki
um langt órabil átt að neinu
að hverfa Hinsvegar var hér
fyrir nokkrum áratugum mikil
þorskútgerð og róðrar stundað-
ir af miklum fjölda báta, þ. á
m. aðkomuþátum.
— Vilt þú leggja meiri stund
á þorskveiðar?
— Já, það er Hfsspursmál
að hugsað væri meira hér um
þorskveiðar. eins og gert er
í bæjunum í kringum okkur.
En stjórnarforsjón þessa bæjar
virðist ekki hafa komið auga á
nauðsyn þess.
— Hvrsvegna stundið þið
ekki meiri þorskveiðar?
— Það er ekki hægt! Það er
líklega héimsmet að þeir sem
stunda héðan línuveiðar skuli
vera dæmdir til þess að liggja
í landi yfir sumarið af því hér
er ekki tekið við ninum fiski
til frystingar — en keppzt við
það á öllum stöðum í nágrenn-
inu.
— Er ekki tekið við neinum
fiski!
— Nei, það er enginn línu-
fiskur tckinn á sumrin, en
það er tekið á móti færafiski
— og þá til söltunar.
— Þá stunda náttúrulega
engir línuveiðar?
— Ungir sjómenn tóku 50 tn.
bát, Hring, á leigu í sum-
ar og ætluðu að gera hann út
til þorskveiða en þeir fóru að-
eins nokkra róðra áður en
síldin kom, síðan urðu þeir að
hætta, og fara að vinna í landi.
— Er ekki allsstaðar hugsað
mest um síldina á sumrin.
— Þeir sem eiga heima á
Húsavík, Dalvík, Ólafsfirði og
Hofsósi geta losnað við sinn
fisk þó það veiðist síld. Á
Ólafsfirði er unnið við fiskað-
gerð dag og nótt, ef nokkuð
berst að. Hér þyrfti að auk-
útgerð til þorskveiða.
— Er nokkur áhugi fyrn
bví?
— Eg geri ekki ráð fyrir að
hér væru neinir tilburðir í þá
átt ef togararnir hefðu ekki
farið?
— Svo það er þá einhver á
hugi?
— Já, nokkrir ungir menn
hafa snúið sér til bæjarstjórn-
arinnar með ósk um hlutafélags-
m.yndun þar sem bærinn væri
aðili, og keypti þetta félag tvö
50—60 tonna skip, en skip af
þeirri stærð eru talin heppiieg
hér. Héðan hafa verð gerð út
nokkru stærri skip, en þau hafa
skapað minni atvinnu en vænzt
var
(Síðan þetta viðtal var skrif-
að, síðla sumars, hefur málinu
miðað það áleiðis að tvö báta-
félög hafa ver mynduð, annað
keypt gamlan bát af Vestfjörð-
um, hitt pantað bát frá skipa-
smiðju i Noregi).
— Er nokkur framtíð fyrir
slíka báta?
— Nei, það er lítil framtíð
fyrir slíka báta hér ef ekkert
verður gert til þess að þeir geti
losnað yið áflann. En slíkir
bátar, sem gætu stundað héðan
fiskveiðar allt árið ættu að
hafa framtíð fyrir sér.
— Hvernig er aðstaðan í
landi til slikrar útgerðar?
— Aðstaðan í landi er þann-
ig að það er hvergi bryggju-
pláss fyrir þá, nema þeir fái
það hjá einhverjum síldarsalt-
endum, því bærinn hefur leigt
allar Ióðir sínar við höfnina
undir söltunarstöðvar, nema
hafnarbryggjuna — og hluta af
henni hefur hann einnig leigt
undir söltunarstöð. Það er ekki
einu sinni aðstaða til að beit;!
línu
— Nú, mig minnir að fyrir
mörgum árum væruð þið að
sýna mér hvar byrjað væri á
framtíðar bátahöfn.
— Það er unnið að undir-
oúningi framkvæmda í innri
höfninni. Þær framkvæmdir
hafa raunar að mestu legið
niðri síðan 1948. Fyrir áratug
var komið upp fyrirstöðuþili.
stálþili, og ætlunin er að dæla
upp úr höfninni inn fyrir það,
og á þar að fást ágætt athafna-
svæði. Út frá stálþilinu yrðu
svo settar bátabryggjur. Það
eru skiptar skoðanir um hvort
heppilegra sé að dýpka þarna
með sanddælu eða gröfu. marg-
ir telja dýpkunarskip betra
tæki þarna en dælu.
— Hvaða horfur eru á að
þetta verði framkvæmt?
— Það er afskaplega tak-
markaður áhugi og skilningur
sem forráðamenn bæjarins
hafa fyrir uppbyggingu hafnar-
mnar. Þeir segja að „athafna-
mennirnir“ eigi að sjá um slíkt,
en bænum beri engin skylda tii
að hafa neinp forgöngu um
það
— Hvernig hafa trillubátarn-
ir aflað, og eru þeir margir?
— Þeir hafa aflað vel. Ýsu-
gengdin hefur aukizt þannig að
þeir sem róa með línu hafa
fengið allt að helming ýsu, og
hún er vel vinnsluhæf Það
munu vera 15—20 trillubátar
og 3 litlir dekkbátar sem stund-
að hafa veiðar hér.
— Þú hefur mikla trú á
auknum þorskveiðum héðan?
— Siglufjörður liggur mið-
svæðis fyrir öllum beztu fiski-
miðum við Norðurland og hér
er langsamlega bezta höfnin
frá náttúrunnar hendi, hér eru
harðduglegir sjómenn sem hafa
trú á fiskimiðunum, og fullvíst
að ef þeir hefðu aðstöðu ekki
síðri en aðrir staðir bjóða sjó-
mönnum sinum myndi Siglu-
fjörður geta orðið miðstöð
þorskveiða fyrir Norðurlandi,
ekki síður en síldveiða.
Reynslan úr nágrannabæjun-
um er su, að það eru bátar af
minni gerð sem mesta atvinnu
skapa. Stærri bátarnir freistast
stundum, af skiljanlegum ó-
stæðum. til bess að halda á
önnur mið — og skapa þar af
leiðandi ekki atvinnu heima,
og það eru jafnvel ekki einu
sinni Siglfirðingar á þeim.
Blesuð síldin er góð, þegar
og meðan hún er. En það er
óumdeilanlegt að framtíð
Siglufjarðar er komin undir
því að hér sé bátahöfn og að-
staða fyrir fiskvinnslu í landi
— að það sé ekki lengur neit-
að að taka á móti fiski til
vinnslu.
Þannig fórust Óskari Gari-
baldasyni orð. En skyldi maður
ekki, næst þegar leiðin liggur
til Siglufjarðar, sjá stálþilið
mara inni í pollinum líkt og
hálfsokkinn girðingargarm —
eða verður kannski komin þar
bátahöfn?
J. B.
Bátur (Hringver VE) á lcið inn á Si glufjarðarhöfn, Hólshyrnan í baksýn.
Theódór Skúlason læknir:
Læknar og spítalastörf
Um læknadeiluna hefur ver-
ið mikið ritað í dagblöð undan-
farna daga, og rnest af velvilja
og skilningi. Þó eru ákveðin
'atriði, sem ekki hefur verið
lögð á sú áherzla, sem vert
væri að mínu viti. Vil ég því
biðja dagblöðin að birta al-
menningi eftirfarandi athuga-
semdir
Öll málsmeðferð aí hendi
stjórnarvalda hefur verið furðu-
leg. Bréfum læknanna er ekki
svarað mánuðum og árum sam-
an, þrátt fyrir ítrekuð tilmæli
og ábendingar um erfiðleika, er
af hijóti að leiða, ef deilan
ekki leysist í tæka tíð. Aðgerð-
ir valdhafanna á viðræðufund-
um beinast síðan allar að því
að tefja málið í stað þess að
leysa bað. Kórónað er svo verk-
ið með því að vísa málinu til
íélagsdóms á síðustu stundu.
Þessi aðferð er okkur óskiljan-
leg með öllu. Vissulega var
þessi leið opin stjórnarvöldum
þegar í apríl — þ. e. fyrir V5
ári — ef hún var svo nauðsyn-
leg, sem nú er látið í veðri
vaka. Samt er beðið til elleftu
tundar, sem sagt enn ein að-
erð til að tefja lausn.
Þá érum við mjög undrand)
fir ummælum dómsmálaráð-
herra á Alþingi fyrir skemmstu,
eru þau ummæli endurtekin
ritstjórnargrein Mbl. 2. þ. m.
■ar eru læknar áminntir um
ið minnast þjóðernis síns og
bess að ríkið hafi kostað miklu
ti’ menntunar þeirra. Við héld-
um að Ijóst væri að öll þjóð-
félög stuðla að aukinni mennt-
t-n þegna sinna og sérhæfingu,
til þess að íylgja meö í fram-
próun. Mest lé og fyrirhöfn
leggja þó námsmennirnir sjálf-
ii af mörkum, og eru spítala-
menntaðir læknar þar þó senni-
lega fremst í ílokki. Hitt er
svo fráleitt, að þeir hafi þar
með selt sig undir að njóta lak-
ari lífskjara en aðrir menn,
enda hlyti það fyrirfram að
hindra að þjóðfélagið fengi not-
ic hæfileika þeirra og mennt-
unar. Þessar hugleiðingar íyrr-
greindra aðila minna helzt á
útreikninga á búfénaði, sem
krafizt er að skili arði af eldi
sínu þegar í næstu sláturtíð.
Það er ósannað mál að spítala-
læknar séu verri íslendingar en
aðrir menn, en þeir og skyldu-
lið þeirra eru sama marki
brenndir og aðrar dauðlegar
tærur, að þeir lifa ekki lengi
af „munnva'ni sfn
Theodór Skúlason.
■^lessun.”
Vert er að minnast þess, a
iðrir starfshópar lækna, þ. e
léraðslæknar, hafa nýlega feng
ið nokkra leiðréttingu mála
sinna úr hendi þeirra stjómar-
valda, sem nú taka þvert fyrir
að veita spítalalæknum hið
sama.
Hagfræðilegir útreikningar
"þr» nð æi'i'niíjur fastlauna-
lækna eru lægri en hinna svo-
kölluðu láglaunastétta þjóðfé-
lagsins, þegar tekið er tillit til
námskostnaðar, starfsævi og
tieiri atriða. Undirbúnings-
menntun spítalalækna er hin
lengsta sem um getur í þjóðfé-
aginu, og vegna strangra krafna,
•:em réttilega eru gerðar þegar
im æðri spítalastöður er að
tæða, er venjulegast að menn
séu komnir á fimmtugsaldur,
er þeir hljóta þær, og þá
skammur tími til að njóta
.imbunar af erfiði sínu og fjár-
sagsfómum.
Spítalalæknar fara fram á
aunagreiðslur, er megi nægja
þeim til framfæris og greiðslu
námsskulda, án þess að leita
sér uppeldis af öðrum störfum
og án óhóflega langs vinnu
tíma, enda full þörf allrar
starfsorku þeirra á sjúkrahús-
unurn, eins og síðar verður að
vikið.
Með þessu vilja læknarnir
ryggja:
Að þeir læknar, sem spít-
. alastörf vinna hér, sjái
síg ekki tilneydda að hverfa
til annarra starfa eða annarra
landa, þar sem störf þeirra
eru metin að verðleikum.
Að ungir hæfileikamenn í
• læknastétt telji eftirsókn-
arvert að leggja á sig óhjá-
kvæmilega langt og dýrt
framhaldsnám til undirbún-
ings spítalastörfum.
*) Að unnt verði að bæta
enn þjónustu við sjúa
menn og samtímis leggja
grundvöll að vísindastörfum
á spítölum hér.
Takist ekki að tryggja þetta,
er augljóst að spítalavinnu hér-
Lendis hlýtur að hnigna. Óþarft
ætti að vera að taka fram, að
umræður um þetta mál snúast
ekki eingöngu um launagreiðsl-
ur. heldur engu síður um bætta
starfsaðstöðu, en án hennar er
ill framþróun vonlaus.
Spítalalæknar hafa því til
r.essa séð sig knúða að takast
-í hendur aukastörf, unnin að
fullum starfsdegi loknum, á síð-
kvöldum og nóttum, til að sjá
fjölskyldum sínum farborða.
Þetta óhóflega vinnuálag er
heilsuspillandi og sviptir menn
Framhald á 8. síðu.
i
1