Þjóðviljinn - 19.02.1964, Page 10

10 SIÐA
ÞlðÐVIUINN
Miðvikudagur 19. febrúar 1964
ARTHUR C. CLARKE
I MÁNARYKI
Ekki sízt þegar eitthvað fór úr
skorðum.
— Ég er hræddur um, sagði
umferðarstjórinn í Clavisus, að
erfiðasta vandamálið verði út-
reikningar. Það verður að ferja
hvern einasta hlut þangað út
á skíðunum og þau eru að
minnsta kosti tvo tíma í ferð-
inni — lengur ef þau eru með
þungan farm. Áður en hafizt
yrði handa yrði að smíða ein-
hvers konar vinnupall — fleka
— sem hægt er að skilja eftir
á staðnum. Það tæki ef til vill
heilan dag að koma honum fyr-
ir og enn lengur að koma öllum
tækjunum fyrir á honum.
íi — Og auk þess bráðabirgða
íveruhúsnæði, bætti eihhver við.
— Verkamennimir verða að
vera þama um kyrrt.
— Það er einfalt; strax og
okkur tekst að útbúa fleka, get-
t um við blásið upp iglúr á hon-
um.
— Það þarf þá ekki einu sinni
fleka. Iglúr flýtur sjálft.
— Svo að við komum aftur að
þessum fleka, sagði Lawrence,
þá þurfum við í hann einhverj-
ar sterkar, eftirgefanlegar ein-
ingar sem hægt væri að lóða
saman á staðnum. Nokkrar hug-
myndir um það?
— Tóma benzínbrúsa?
— Of stórir og viðkvæmir.
Kannski eiga Teck-verzlanimar
eitthvað.
Þannig héit þetta áfram;
gáfnaprófið var í algleymingi.
Lawrence ætlaði að halda þessu
áfram í hálfa stund ennþá. síð-
an myndi hann taka ákvarðan-
ir sínar.
Það var ekki hægt að eyða
of miklum tíma í kjaftæði, þeg-
ar mínúturhar þutu áfram og
mörg mannslíf voru í húfi. En
samt voru flumbrulegar og illa
undirbúnar áætlanir verri en
gagnlausar, því að þær útheimtu
tæki og tækni sem kynni að
ráðin úrslitum um velgengni eða
mistök.
1 fyrstu virtist þetta svo ein-
falt allt saman. Þama var Sel-
HÁRGREIÐSLAN
Hárgreiðsln og
snyrtlstofa STEINU og DÖDÖ
Langavegi 18 III. h. (lyfta)
SIMI 24616.
P E R M A Garðsenda 21
SlMI 33968. Hárgreiðslu- og
snyrtistofa.
Dömur! Hárgreiðsla ^ið
allra hæfi.
TJARNARSTOFAN
Tjamargötu 10. Vonarstrætis-
megin. — SlMI 14662.
-------------—
HARGREIÐSLUSTOFA
AUSTURBÆJAR
(María Guðmundsdóttir)
Laugavegi 13 — SlMI 14656.
•— Nuddstofa á sama stað. —
ena, í tæpra hundrað kílómetra
fjarlægð frá vel útbúinni tækni-
stöð. Staða hennar var kunn og
hún var aðeins -á fimmtán metra
dýpi. En þetta fimmtán metra
dýpi olli Lawrance þeim mesta
vanda sem hann hafði staðið
andspænis á öllum sínum starfs-
ferli.
Og hann vissi vel að sá starfs-
ferill kynni að taka bráðan enda
Því að það yrði erfitt að afsaka
mistökin, ef þessir tuttugu og
tveir farþegar létu lífið.
Það var synd og skömm að
enginn sjónarvottur skyldi horfa
á Aurigu setjast því að það var
stórkostleg sýn. Geimskip sem
lendir eða tekur sig upp er eitt
hið áhrifamesta afrek mannsins.
Og þegar þetta á sér stað á
24
Tunglinu, hægfara og í óhugn-
anlegri þögn, er yfir þessu ein-
hver undarlegur draumablær
sem enginn mun nokkru sinni
gleyma sem séð hefur.
Anson skipstjóra fannst óþarfi
að vera með neina sérvizku í
siglingu, einkum þar sem aðrir
borguðu eldsneytið. Hvergi i
handbók hans voru neinar leið-
beiningar um hvemig ætti að
fljúga geimskipi hundrað kíló-
metra leið — hundrað kílómetra.
ekki nema það þó! — enda þótt
stærðfræðingum hefði ugglaust
þótt gaman að framkvæma út-
reikninga um það meðlágmarks-
eldsneyti. Anson þaut bara
beint upp þúsund kílómetra leið
og kom síðan niður aftur í
venjulegri lóðréttri lendingu með
radarleiðsögn. Raddarinn og
reiknivélin í skipinu unnu sam-
an og Anson hafði yfirumsjón
með báðum. Hver sem var þess-
ara þriggja hefði getað fram-
kvæmt allt verkið, svo að þetta
var í rauninni ósköp einfalt og
öruggt — þótt það sýndist ekki
svo.
Að minnsta kosti fannst Maur-
ice Spenser það ekki, sem nú
fór að finna ákafa þrá eftir á-
völum, grænum hæðunum á
Jörðinni, þegar þessir eyðilegu
tindar teygðu sig upp á móti
honum. Hvemig hafði honum
nokkurn tíma getað dottið þetta
í hug? Það hlaut að vera hægt
að fremja sjálfsmorð með minni
tilkostnaði ..
Verst var frjálsa fallið á milli
þess sem hemlað var. Ef það
stæði nú á bremsuflaugunum og
skipið héldi áfram að falla í átt
að Tunglinu, og yki ferðina hægt
að vísu, en örugglega, unz það
brotnaði í spón? Það var til-
gangslaust að reyna að telja sér
trú um að þetta væri ástæðu-
laus ótti, vegna þess að einmitt
þetta hafði gerzt oftar en einu
sinni.
En það varð samt ekki hlut-
skipti Aurigu. Geysilegur ofsi
bremsuflauganna gusaðist yfir
klettana, þeytti upp í loftið ryki
og sandi sem ekki hafði haggazt
í þrisvar sinnum billjón ár. And-
artak dokaði skipið nokkra
sentímetra frá landi; svo var
eins og eldtungurnar drægju sig
nauðugar til baka aftur. Gleið-
fætt undirstellið tók niðri og allt
skipið titraði ögn meðan högg-
deyfamir drógu úr átökum iend-
ingarinnar.
1 annað skipti á tuttugu og
fjórum stundum hafði Maurice
Spenser lent á Tunglinu. Fáir
gátu státað af slíku..
— Jæja, sagði Anson skip-
stjóri um leið og hann reis á
fætur frá stjómborðinu. — Ég
vona að þú sért ánægður með
útsýnið. Það hefur kostað þig
drjúgan skilding — og enn er
þetta óklárt með yfirvinnuna.
Samkvæmt fyrirmælum stéttar-
félags geimverkamanna —
— Ertu tilfinningalaus, skip-
stjóri? Hvernig geturðu minnzt
á slíka smámuni undir þessum
kringumstæðum? En ef mér
leyfist að segja það, án þess að
þurfa að greiða aukagjald — þá
var þetta ijómandi lending.
— Ó, þetta kemst allt upp í
vana, svaraði skipstjórinn, þótt
hann gæti ekki leynt ánægju
sinni. — Meðal annarra orða,
— viltu gera svo vel að árita
þessa skýrslu um lendingartím-
ann.
— Til hvers? spurði Spenser
tortryggnislega.
— Til staðfestingar því að við
höfum skilað farminum á leið-
arenda. Þetta er okkar lögbók.
— Það er dálítið gamaldags að
hafa skrifaða dagbók, sagði
Spenser. — Ég hélb að rafeindir
væru látnar gera allt nú orðið.
— Þetta er gömul hefð, svar-
aði Anson. — Auðvitað er raf-
ritarinn í gangi allan tímann
sem við erum á lofti og það er
alltaf hægt að skrá ferðina eft-
ir honum. En aðeins dagbók
skipstjórans geymir smáatvikin
sem gera eina ferð ólíka ann-
arri — eins og þetta: — Einn
farþeginn ól tvíbura í morgun,
eða — Sáum Hvíta Hvalinn á
stjómborða klukkan sex.
— Ég ét allt ofaní mig, skip-
stjóri, sagði Spenser. — Þú ert
ekki tilfinningalaus eftir allt
saman. Hann skrifaði undir síð-
una í dagbókinni, færði sig síð-
an að athugunarglugganum til
að horfa á útsýnið.
Á stjómborðsklefanum, sem
var hundrað og fimmtíu metra
frá yfirborði, voru einu útsýnis-
gluggamir á skipinu og það var
dýrlegt að horfa útum þá. 1
norðri gnæíðu efstu tindar
Ókleifu fjalla yfir hálfan himin-
inn. Þetta var naumast réttnefni
iengur. hugsaði Spenser; hann
hafði komizt upp á þau og með-
an skipið stóð hér við væri jafn-
vel hægt að nota tækifærið og
safna steinum og bergsýnishom-
um. Auk þess sem hann var
himinlifandi yfir fréttagildi þess
að vera á þessum framandi stað,
hafði hann lifandi áhuga á þvi
sem kynni að finnast þar. Eng-
inn maður gat nokkru sinni orð-
ið svo lífsþreyttur að hið ó-
þekkta og ókunna gæti ekki
hrifið hann á einhvern hátt.
1 hina áttina gat hann séð yf-
ir fjörutíu kílómetra svæði af
Þorstahafinu sem náði yfir
megnið af sjónmáli hans, flatt
og óbreytilegt. En það sem hann
hafði áhuga á, var aðeins fimm
kílómetra frá honum og tveim
fyrir neðan hann.
Greinilegur í góðum sjónauka
var málmsteinninn sem Law-
rence hafði skilið eftir til mið-
unar og tengdi nú Selenu við
umheiminn. Þetta var ekki
merkileg sjón — aðeins einmana
teinn sem stóð upp úr óendan-
legri flatneskju — samt var það
þessi einfaldleiki sem hreif
Spenser. Þetta væri ágæt byrj-
un; þetta sýndi smæð mannsins
í hinum geysistóra og fjandsam-
lega heimi sem hann var að
reyna að sigrast á. Eftir nokkra
klukkutíma yrði þessi slétta ekki
lengur einmanaleg, en þangað til
myndi teinninn marka sviðið,
meðan þulimir ræddu björgun-
aráætlanimar og fylltu upp í
með viðeigandi viðtölum. Það
var ekki hans vandamál; starfs-
fólkið í Calvius og stúdíóin á
Jörðinni gætu séð um það. Hann
hafði aðeins einu hlutverki að
gegna núna — að sitja hér í am-
arhreiðrinu og sjá um, að mynd-
imar birtust á tjaldinu. Með
hinum stóru linsum sínum gat
hann næstum tekið ' nærmyndir
héðan þegar allt byrjaði, vegna
þess hve allt var hreint og tært
í þessu loftleysi.
Hann leit til suð-vesturs þar
sem sólin var að tosa sér ofur
rólega upp á himininn. Næstum
tvær vikur af dagsbirtu, eftir
tímareikningi Jarðar, voru fram-
undan. Það var óþarfi að hafa
áhyggjur af lýsingunni. Sviðið
var reiðubúið.
SAUTJANDI KAFLI.
Olsen tunglstjóri kom sjaldan
fram opinberlega; hann kaus að
stjóma Tunglinu í kynþey bakvið
tjöldin. og lét félagsverur eins
og Ferðamálafulltrúann um að
tala við fréttamenn. Þeim mun
áhrifameira var það, þegar hann
sýndi sig — enda var leikurinn
til þess gerður.
Þótt milljónir manna horfðu á
hann, gátu mannverumar tutt-
ugu og tvær sem hann var í
rauninni að ávarpa, alls ekki
séð hann, því að ekki hafði verið
talin ástæða til að búa Selenu
sjónvarpstækjum. En rödd hans
var nægilega skýr og uppörv-
andi;' hún sagði þeim allt sem
þeir vildu vita.
— Góðan dag, Selena, byrjaði
hann. — Mig langar til að segja
ykkur, að nú er verið að virkja
öll öfl á Tunglinu ykkur til
hjálpar. Verkfræði- og tækni-
deildir undir minni stjóm vinna
látlaust að björgun ykkar.
— Herra Lawrence, yfirverk-
fræðingur, Jarðhlið, hefur yfir-
umsjónina, og ég treysti honum
fullkomlega. Hann er nú staddur
í Roris virki, þar sem verið er
að koma upp fullkomnum út-
búnaði fyrir björgunina. Það
hefur verið ákveðið — og ég er
viss um að þið eruð sammála —
að mest aðkallandi sé að tryggja
það að súrefnisforði ykkar gangi
ekki til þurðar. Af þeim sökum
ætlum við að reka pípur niður
til ykkar; það er tiltölulega
fljótlegt, og þá getum við dælt
súrefni — og sömuleiðis mat og
vatni ef þörf krefur. Og strax
og búið er að festa pípumar,
kaupv eitt cagblað.
ræuingje í borginni sé alltaf að Ulu með gát.
að aukast.
i
Allt í lagi, þú skalt leita
á mér, en ég er ekki með
neina peninga.
SKOTTA
£g ætla að vinna hérna í viku, ég gat ekki sleppt þessu cinstaka
tækifæri til að sjá Cliff fjórum sinnum á dag.
Trésmiðafélag Reykjavíkur
flllsherjar-
atkvæða-
greiðsla
1964
#
um kosningu stjómar og í aðrar trúnaðarstöður í
félaginu fer fram laugardaginn 22. febrúar kl. 14
til 22, og sunnudaginn 23. febrúar kl. 10—12 og
13—22, og er þá lokið. Kosið verður á skrifstofu
félagsins að Laufásvegi 8.
Kjörstjórn.
Æskulýðssamband íslands heldur
Félagsmálanámskeið
föstudagskvöld og laugardag 6. og 7. marz n.k.,
ef næg þátttaka fæst. Þátttaka tilkynnist fyrir 1.
marz. til skrifstofu ÆSÍ, Suðurlandsþraut 4, sími
14955 (opið kl. 3—5 e.h.), sem gefur allar nánari
upplýsingar.
Stjórn ÆSÍ.