Þjóðviljinn - 28.06.1964, Blaðsíða 6

g SlÐA — ■— ... --------- ÞIÚÐVILIINN-------------;----Sunnudagur 28. júní 1884
Réttarhöld hafin í einu mesta hneykslismáli sem enn
hafa farið sögur af á Ítalíu síðan heimsstyrjöldinni lauk
Felice Ippolito, prófessor, á ákærubckk. Ilann er fyrsti sakborningrurinn í herfcrð saksóknara rík-
isins gegn opinberri spillingu á Italíu. Sú spilling er svo alxnenn og útbreidd, að heita xná að hún
sé Iögfest.
Réttarhaldið yfir Felice Ipp-
olito. sexn fyrir fáum mánuð-
nm var yfirmaður aUra
kjarnorkurannsókna á Italfu
og meðlimur af Euratom, eru
nú hafin. Ippolito er ákærð-
ur fyrir misferli I itarfi, skjala-
fals og fjárdrátt sem nemur
um það bil 600 miljónum kr.
Þetta er sérkennilegt og
hættulegt réttarhald, þar sem
um merira er að rseða en æru
og frelsi hins ákærða. Réttar-
haldið er fyrsta tilraunin sem
gerð er af hálfu hins opin-
bera til þess að uppræta spill-
---------------------------—<«>
Hætfa að trufla
útvarp að vestan
LONDON 26/6 — Búlgaría hef-
ur nú hætt að trufla útvarpa-
sendingar frá veaturlöndum.
Eins og kunnugt er var mikið
um truflanastöðvar i Austur-
Evrópu, þegar kalda stríðið
stóð sem hæst, en nú hafa
þær ílestar verið lagðar niður.
ingarkerfi, sem er svo gott sem
lögfest á Italíu eftirstríðsár-
anna. Það sem dómstóllinn á
að kveða á um. er raunveru-
lega ekki það, hvort Ippolito
sé sekur eða sýkn. heldur hitt,
hvort refsivert sé athæfi það,
sem hann er ákærður fyrir. Á
því leikur að vísu enginn vafi,
að samkvæmt lagabókstafnum
er þetta athæfi refsivert.
Spurningin er um hitt, hvort
lögin séu sterkari en gildandi
venjur í opinberu llfi, en þar
fær lagabókstafurinn gjarnan
leyfi til að blunda dag og
dag ef þurfa þykir.'
A ákærubekk situr ásamt
Ippolito hin pólitíska og opin-
bera spilling, svo og þau yfir-
völd og einstaklingar, sem með
kæruleysi sínu eða þegjandi
samkoTmilagi hafa gert spill-
ingunni kleift að þróast.
Lögfræðingar
Verður réttarhaldið formlega
takmarkað við Ippolito einan,
eða brýrt allt það sem undir
býr upp á yfirborðið og endar
í baráttu milli hinng lögfræði-
legu yfirvalda og hinna stjóm-
málalegu?
Þessi spurning vekur sérstaka
athygli vegna þess, að vera
má að fjármálaráðherrann.
Emilo Colombo, sé samsekur.
Colombo er einn valdamesti
maður f flokki kristilegra
demókrata. Á þeim tíma er
fjárdrátturinn og misferlið
átti 6ér stað, var hann iðnað-
armálaráðherra og þar með
sjálfskipaður forseti CNEN,
kjamorkunefndar ríkisins, en
aðalritari hennar hét Ippolito.
Undirskrift Colombos var
nauðsynleg við allar meiri
háttar fjármálaaðgerðir, sem
Ippolito gerði í nafni nefndar-
innar.
Ýmislegt bendir til þess, að
hin lögfræðilegu yfirvöld hafi
ekkert á móti því að taka nú
stjómmálamennina í karphús-
ið. Það er athyglisvert, og hef-
ur orðið fréttamönnum um-
hugsunarefni, að ákæran gegn
Ippolito heldur sig ekki ein-
göngu við hin alvarlegri at-
Varpa l]ósi
á opinbera
spillingu sem
svo er almenn
að heifa má
að hún sé
lögfesf
riðin. héldur tekur xneð ým-
islegt sem í fljótu bragði sýn-
ist við samanburð smávægilegt:
Ippolito hefur notað bifreiðar
stofnunarinnar til eigin þarfa,
skenkt fé dagblöðum, sem
ráku áróður fyrfr CNEN, ráðið
óþarfa fólk, sem stóð á launa-
lista án þess að vinna o.s.frv.
Enda þótt atriði sem þessi séu
brot á lögum, eru þau svo al-
menn og útbreidd, að það kann
að sýnast veikja ákæruna og
hefur verið kallað hemaðar-
lega óskynsamlegt.
En saksóknari ríkisins, Luigi
Giannantonío, er ekki Ifklegur
til þess að fara óskynsamlega
' að ráði^sínu. Allt frá því hann
tók við stöðu sinni fyrir hálfu
öðru ári, hefur hann háð harða
baráttu gegn spillingunni í op-
inberu lífi. svo harða, að hann
er af andstæðingum sinum
nefndur Stórrannsóknardómar-
inn. Réttarhöldin yfir Felice
Ippolito eru aðeins hin fyrstu,
fleiri munu á eftir koma.
Sennilegast er, að Giannanton-
io sé með þessu að reyna að
draga fram í dagsljósið hina
almennu spillingu og setja
hana á ákærubekk með Ipp-
olito.
Hlutafélög
Alvarlegasta — og þó minnst
refsiverða — ákæran fjall-
ar um misferli í starfi. Asamt
fjölskyldu sinni og vinuxn hef-'
ur Ippolito stofnað fjöldan all-
an af hlutafélögum til „ráð-
gjafar og framkvæmda“, Ippol-
ito fól svo hlutafélögum þess-
um visindaleg verkefni, sem
að sögn ákæruskjalsins voru
ekki alltaf „nauðsynleg eða
nytsamleg”, og rfkiskassinn
borgaði svo að sjálfsögðu
brúsann. Samvinna milli CNEN
og þessara hlutafélaga gerðist
svo náin, ,að oftlega unnu
starfsmenn CNEN einnig i ein-
hverju hlutafélaginu og á
verzlunarferðum erlendis var
Ippolito bæði fulltrúi kjam-
orkumálanefndarinnar og sinna
eigin hlutafélaga.
f þessu sambandi hefur kom-
ið fram önnur ákœra. sem þó
er ekki tekin upp af saksókn-
aranum, sennilega vegna þess,
að ekki hefur reynzt unnt að
afla sannana. Álitið er, að
þegar Ippolito keypti í Banda-
ríkjunum útbúnað til kjarn-
orkurannsókna ftala, hafi hann
þegið mútur af bandarískum
fyrirtækjum og beint viðskipt-
um sínum til hæstbjóðanda.
Þær 600 þús. miljónir, sem
hafa dregið sér, deilast á fjöld-
Ippolito er ákærður fyrir að
ann allan af margflóknum
fjármálaaðgerðum, en eitt
Hæstirétturinn bjargaði lífi
ófædds barns í New Jersey
— Móðirin neitaði að taka við blóðgjöf
Haestiréttur j New Jersey
lýsti þvi nýlega yfir, að rétt-
ur ófædds bariu til þess að
lifa vaeri meira virði en trú-
------------ —------------<$
Tshombe kominn
til Leopoldville
LEOPOLDVILLE 2676 — Moise
Tshombe, fyrrverandi „forseti”
Katanga, kom í gær aftur til
Kongó eftir að hafa verið
landflótta i ár. Strax við kom-
una átti hann tal við Cyrille
Adoula forsætisréðheiTa. f við-
tali við blaðamenn hvatti hann
til ráðstefnu allra ættflokka í
Kongó og lagði áherzlu á, að
það væri eina leiðin til' lausn-
ar á vandamálum landsins.
Tshombe sagði og .að þegar i
stað yrði að láta lausa alia
stjómmálamenn, sem nú væru
í fangelsum.
arsannfæring móðurinnar.
Rétturínn var kvaddnr saman
án minnsta fyrirvara tH þess
að ákveða það, hvort móðir
gætl neitað að taka við blóð-
gjöf, enda þótt sú neitun gæti
að ðllum líkindum kostað hana
og ófætt bam hennar lífið.
Kona sú er hér um ræðir er
29 ára að aldri og heitir frú
William Anderson. Hún var
áður kaþólikki en er nú einn
af Vottum Jehóva, en sá trú-
flokkur neitar algjörlega að
taka við blóðgjöf,
Læknar fullyrtu hinsvegar,
að hálfs áttunda mánaðar gam-
alt barn, sem hún bar undir
brjósti, myndi ekki lifa, ef
hún héldi fast við ákvörðun
sína. Og ekki nóg með það.
henni væri sjálfri að öllum
líkindum einnig dauðinn vís.
Urskurður réttarins er e.t.v.
hinn fyreti af slíku tagi. Dóm-
arinn Joseph Weintraub, lét
svo ummælt þegar dómur hafði
verið upp kveðinn, að dómur-
inn hefði fulla stoð í lögum,
sem samþykkt voru í New
Jersey fyrir tveim árum. í
þeim lögum var svo ákveðið,
að ef talið sé nauðsynlegt
vegna heilsu og velfarnaðar
bams að gefa þvi blóð, sé
slikt löglegt, enda þótt for-
eldrar neiti.
Hitt er svo annað mál, sagði
dómarinn, hvort unnt er að
þvinga fullorðinn mann eða
konu til þess að taka við blóð-
gjöf. Hann kvaðst efast um
það. enda þótt svo stæði á, að
blóðgjöf væri eina vonin til
þess að bjarga lífi viðkomanda.
Mál frú Andereon var þann-
ig á mörkunum, en dómarinn
lagði áherzlu á það, að hér
væri um að ræða að bjarga ó-
fæddu barni og það yrði að
ganga fyrir öllu — jafnvel þótt
móðurinni væri nauðugri
bjargað um Ieið.
helzta atriðið er i sambandi
við leigu á íbúðum til starfs-
manna CNEN. Annað atriði er
fjárupphæð, sem nemur tæp-
um tveim miljónum króna.
Samkvæmt samningi átti Ipp-
olito að fá þetta fé greitt væri
honum sagt upp starfi. Hann
lét formlega segja sér upp og
setja sig síðan inn í starfið
aftur til þess að fá peningana
greidda,
Þetta er að sjálfsögðu á móti
lögum, en hinsvegar svo al-
gengt. að undrun hefur vak-
ið að einn liður ákærunnar
skuli fjalla um þetta atriði.
Giannantonio hefur hins vegar
efalaust tekið þetta atriði með
af ráðnum hug. Og ekki getur
hjá því farið, að einhver
minnist þess, að sá sem sagt
gat Ippolito upp starfi og ráð-
ið hann aftur var enginn ann-
ar em forseti CNEN, Emilio
Colombo.
Afdrifaríkt mál
Réttarhöldin yfir Ippolito
eru nýlega hafin. Enn hafa
ekki verið yfirheyrð nein vitni
og Ippolito nefur enn ekki
haft tækifæri til þess að láta
mikið til sin heyra. Það sem
hann hefiur sagt sýnir hins-
vegar, að einnig hann hefur
fullan hug á að gera þessi rétt-
arhöld að ákæru gegn ,.kerf-
inu”.
1 ræðu sinni til dómsforeet-
ans lét hann svo ummælt:
..Þér hafið enga hugmynd
um það, við hvaða erfiðleika
er að stríða á ítalíu til þess
að stjóma opinberri stofnun.
Maður er undir stöðugum
þrýstingi frá stjórnmálamönn-
um. sumum mjög háttsettum,
sem heimta það, að maður ráði
skjólstæðinga þeirra, einkum
og sér í lagi á tímabilinu fyrir
kosningar”.
En áhugi almennings fyrir
þessu máli á sér aðrar orsakir
en hneykslið eitt. Hneyksli eru
þrátt fyrir allt daglegt brauð
og alvanalegt, að þeir sem í
þau eru flæktir sleppi skað-
lausir.
I þetta skipti er sú skoðun
manna, að þetta mál muni
hafa meiri áhrif en dóminn
einn yfir hinum ákærðu.
Herferð saksóknarans gegn
spillingunni hefur gefið ítölsk-
um almenningi meira traust á
ítölsku réttarfari. Ef blöð á
Italíu birta í dag uppljóstran-
ir um spillingu í opinberu lífi
vita menn, að saksóknarinn
rannsakar málið og • höfðar
mál, ef ákæran er á rökum
reist. Fyrir'tveim árum birtu
dagblöðin daglega að heita má
slíkar fréttir án þess að neitt
væri i málinu gert. Ekkert
yfirvald hirti um málið og
kæruleysið var svo almennt,
að það var sára sjaldan sem úr
varð meiðyrðamál hvað þá
meira.
(Úr Information)
Því nær kirkjunni, þeim
mun fjær guði.
Lancelo (Andrews).
Listamenn munu halda á-
fram að deila. Þeir cru
menn tilfinninganna og
stundum andans.
(Gunnar G. Schram
í Vísi).
Áskriftarsíminn
er 17-500
Þjóðviljinn
Vinstri fóturinn á Jensen er mér stöðugt áhyggjuefni. Gætuð þér
ekki fundið honum eitthvert verkefni?