Þjóðviljinn - 01.09.1964, Qupperneq 4

4 SIÐA
ÞIÖÐVILJINN
Þriðjudagur 1. sepember 1964
Otgeíandi: í Sameiningarflokkur alþýðu — Sósfalistaflokk-
urinn —
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson (áb), Magnús Kjartansson,
Sigurður Guðmundsson.
Ritstjóri Sunnudags; Jón Bjamason.
Fréttaritstjóri: Sigurður V Friðþjófsson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja, Skólavöröust. 19,
Simi 17-500 (5 iinur) Áskriftarverð kl 90.00 á mánuði.
12 mí/na landhelgin sex ára
j dag eru liðin sex ár frá því íslendingar unnu
stóran sigur í sjálfstæðisbaráttu sinni. Þennan
dag fyrir sex árum varð 12 mílna landhelgin við
ísland veruleiki. Þq að vinstri stjórnin svonefnda
hefði ekkert annað gert sér til frægðar í íslands-
sögu hefði þessi mikilvægi sigur í landhelgismál-
inu, nægt henni til langlífis í sögu þjóðarinnar.
Forysta sjávarútvegsmálaráðherra Alþýðubanda-
lagsins, Lúðvíks Jósepssonar, og harðfylgi þing-
flokksins sem þurfti til að knýja ákvörðunina
fram, þrátt fyrir andstöðu Atlanzhafsbandalags-
ins að utan og Sjálfstæðisflokksins heima, og jafn-
loðna afstöðu eins stjórnarflokksins og frægt er
orðið, mun lengi í minnum haft og á það skilið.
Hefði forystu hinnar róttæku verkalýðshreyfing-
ar ekki notið við í þessu máli vor og sumar 1958
og fram yfir 1. september það ár, hefði alveg eins
getað orðið þau úrslit í málinu að 12 mílna land-
helgin við ísland væri enn ekki orðin veruleiki
og sókn strandríkja til stækkunar landhelgi sinn-
ar væri þá sennilega miklu verr á vegi stödd en
nú er. Og það hefur ekki farið fram hjá íslending-
um sem lifðu þessa atburði, hvaðan kom einbeittn-
in og hikleysið að fylgja fram íslenzkum málstað,
;hvernig svo sem söng í svonefndum „vinum“ ís-
íendinga í ríkisstjórn Bretlands og stjórnum ann-
arra Natoríkja. Og það hefur sannazt síðan, líka
í landhelgismálinu, að margrómuð „vinátta“ Atl-
anzhafsbandalagsríkjanna í íslands garð getur
orðið þjóðinni dýr.
Jjað voru þeir flokkar sem í raun voru andvígir
hinu djarfa spori íslendinga 1958 að stækka
landhelgina í 12 mílur, Sjálfstæðisflokkurinn og
Alþýðuflokkurinn, sem gerðu 1961 undanhalds-
samninginn við ofbeldisríkið Bretland, einmitt
þegar brezka stjórnin var runnin á rassinn og her-
hlaup brezka flotans á íslandsmið orðið Bretum
varanlegur álitshnekkir um heim allan. Þessir
samvöxnu flokkar sömdu ekki einungis um að
hleypa Bretum inn í landhelgina 1 þrjú ár, heldur
sömdu þeir um að allar frekari útfærslur íslend-
ingá á landhelginni skuli háðar samþykki ríkis-
stjórna Bretlands og V.-Þýzkalands, og geti hvort
þessara ríkja sem vill dregið ísland fyrir erlendan
dómstól, sem hafi úrskurðarvald um útf^ersluna.
Þessu afsali íslenzkra landsréttinda var mótmælt
með óvenjulegum hætti af öllum þingmönnupi
stjórnarandstöðunnar á Alþingi, sem lýstu yfir að
slík samningsgerð gæti ekki talizf bindandi fyrir
íslenzku þióðina. íslendingar ætla sér stærri land-
helgi en. 12 mílurnar. Á grundvelli laganna frá
1948 um vísindalega friðun fiskimiða landgrunns-
ins var sótt fram til 12 mílna landhelginnar 1958,
með einhliða ákvörðun af íslands hálfu. Og íslend-
ingar munu ekki láta svikasamning Sjálfstæðis-
flokksins og Alþýðuflokksins aftra sér frá því að
halda áfram sókninni. En á miklu ríður í þeirri
sókn að þau öfl ráði ekki á Alþingi íslendinga, sem
reynt hafa að gefa tveimur erlendum auðvalds-
ríkium og erlendum dómstól neitunarvald um
þetta lífsbjargarmál íslenzku þjóðarinnar. — s.
Jón Magnússon formaður mótanefndar KSÍ afhenti Akureyringum bikar þann sem kcppt er um í 2. deiid. Hér sést hann ávarpa þá
að því loknu. Lið ÍBA er þannig skipað talið f.v.: Páll Jónsson, Kári Árnason, Valsteinn Jónsson, Jón Stefánsson fyrirliði, Samúel
Jóhannsson, Númi Friðriksson, Magnús Jónatansson, Skúli Ágústss ., Steingrímur Björnss., Ævar Jónss., Guðni Jónss. (Ljósm. Bjarnl.)]
Akureyringar komust í 1. deild
\
sigruðu ÍBV með 2 gegn 1
Leikstaður: Laugardalsvöllur
í Reykjavík.
Lið Akureyrar: Samúel Jó-
hannsson, Númi Friðriksson,
Ævar Jónsson, Guðni Jónsson,
Jón Stefánsson, Magnús Jónat-
ansson, Páll Jónsson, Skúli Ág-
ústsson, Steingrímur Björns-
son, Kári Árnason og Valsteinn
Jónsson. .
Lið Vcstmannaeyja: Páll
Pálmason, Helgi Sigurlásson,
Atli Einarsson, Sigurjón Gísla-
son. Viktor Helgason, Sigurður
Ingi Ingólfsson, B.iarni H.
Baldvinsson, Sigmar Pálmason,
Aðalsteinn Sigurjónsson, Val-
ur Finnbogason og Sffevar
Tryggvason.
Satt að segja var beðið með
mikilli eftirvæntingu eftir
þessum leik milli þeirra norð-
-anruanna „og ..Vestmannaeyinga,
Báðjr höfðu unnið riðla stna
með miklum yfirburðum. Báð-
ir hafa sínar íeikaðferðir:
Norðanmenn með stuttan sam-
leik, yfirleitt pokkuð léttan og
leikandi, en Vestmannaeyingar
hraðir, kraftmiklir og sterkir
í návígi og fullir af baráttu-
vilja. Yfirleitt munu Akureyr-
ingar hafa verið taldir líklegri
sigurvegarar í þessari viður-
eign, en spurningin var hvem-
ig hið unga og leikandi lið
mundi bregðast við krafti og
vaxandi getu Eyjamanna. Eng-
um sem á leikinn horfði duld-
ist að Akureyri var betra lið-
ið, en samt var það vítaspyma,
og það endurtekin, sem gerði
út um leikinn. Vafalaust hefur
það komið norðanmönnum á
óvart að Eyjamönnum hefur
farið gevsimikið fram í sum-
ar. og þeir sýndu á köflum
góð tilþrif sem komu vörn
Akureyringa úr jafnvægi.
Þó vom það Akureyringar
sem sköpuðu sér mun oftar
opin tækifæri, en heppnin var
ekki með beim. ýmist fóru
skotin lanvt framhjá eða vam-
armenn Vestmannaeyja vörðu
á línu og kom það fyrir nokkr-
um sinnum. Við það bættist
að markmaður þeirra yarði
hvað eftir annað mjög vel.
(Það flaug fyrir að hann væri
nýkominn af síldveiðumi).
Gangur leiksins
Leikurinn var aðeins 3 mín.
gamall þegar Akureyringar
fundu fyrir því, að þeir yrðu
að beita sér við þá Eyjamenn.
Var það fráþær . markvarzla
Samúels sem forðaði marki.
Gerðu Eyjamenn áhlaup hægra
megin þar sem Biamj Balö-
vinsson komst láglega innfyr-
ir yöm Akureyrar, og skaut
hörkuskoti sem b.iargað var
eins og fyrr segir Næstu 15
rm'núturnar voru stóratburða-
litlar, þar sem liðin skiptust
á um að sækja, og þeim tókst
ekki áð skapa sér hin nauð-
synlegu opnu tækifæri.
Það er ekki fyrr en á 18.
mín. að norðanmenn skapa
verulega hættu, er Kári skall-
ar að marki en knötturinn
lendir í bakverði sem stend-
ur á línu, og hrekkur þaðan
t)l markmanns, sem bjargar.
Á 24. mínútu leiksins er
Kári kominn inn fyrir vörn
Eyjamanna crg á ekkert annað
eftir en að nálgast markið fá-
ein skref og senda knöttinn
í markið, en honum mistekst
og fór knötturinn framhjá með
lausri spyrnu. Á næstu mín-
útu virðist sem markið liggi
í Ioftinu. Þeir eru búnir að
losa vörn Eyjamanna í sund-
ur og eru þrír vel fríir, og
senda hvér til annars til þess
að skora, en skotið f&r fram-
hjá! Svolítið meiri kraftur og
ágengni hefði gefið mark.
Tíu mínútum siðar sækja
norðanmenn hart að marki
Eyjamanna, og missir mark-
maður þeirra knöttinn en hann
fer í bakvörðinn sem er á lín-
unni, en norðanmenn ná knett-
inum strax aftur og kemst
Kári þá í góða stöðu innarlega
á vítateig og skorar óverjandi.
Vestmannaeyingar láta éng--
an bilbug á sér finna og berj-
ast; og þó Akureyringar hefðu
undirtökio, komu Eyjaménn
hvað eftir annað vörn norðan-
manna í opna skjöldu.
Á síðustu minútu fyrri hálf-
leiks tókst Eyjamönnum svo
að jafna. Tókst þeim að brjót-
ast i gegn.um vörnina á miðj-
unni og Sigmar Pálsson á síð-
ustu spyrnu í markið eftir
samleik Eyjamanna á vita-
teignum. Línuvörður gerði at-
hugasemd við markið. en dóm-
arinn taldi markið Iöglega
skorað. >
Akureyringar byrjuðu vel i
síðari hálfleik og á annarri
mínútu leiksins, eru Eyja-
menn gvo aðklemmdir að bak-
vörður bjargar á línu. Á 10
minútu dæmir dómarinn víta-
spyrnu á Vestmannáeyinga.
sem var ef til vill í strangasta
lagi þar gem spymt var af
stuttu færi í hendi vamar-
mannsins.
Markmaður ver vítaspym-
una, en hreyfði sig áður en
spyrnt var, svo að hún er
endurtekin. f síðara skiptið
spymti Skúli Ágústsson hörku-
skoti, sem markmaður gat ekkí
við ráðið.
Xfirleitt eru norðanmenn
meira { sókn í síðari hálfleik
en Evjamenn beriast. o« veri
aíst og sækja ef færi gefst
án þess að geta verulega ógn
að
Kári á góðan skalla rétt
framblá um miðjan þálfleik-
inn, og á 34. mínútu á Skúli
mjög gott skot, sem Páll
Pálmason í marki Vestmanna-
eyinga varði snilldarvel.
Á 40. mínútu leiksins sækja
Eyjamenn enn og fór svo að
Samúel markvörður missir
knöttinn og útherjinn nær
honum og sendlr hann fyrir
mannlaust markið, en Jón var
þar fyrir og sp.yrnti frá, og þar
með var síðústu ógninni af
hálfu Eyjamanna bægt frá, og
leiknum lauk með naumum en
sanngjörnum sigri Akureyr-
ar, sem um leið tryggði sér
réttinn til að leika j fyrstu
deild næsta ár.
Akureyri getur meira
en Iiðið sýndi
Þeir sem sáu Akureyri leika
við Bermudaliðið um daginn
múnu sánnfærðir úm' áð' liðið
eetur miklu meira en það gerði
í þessum leik. Ef til vill hafa
leikmenn verið taugaóstyrkir
í þessum úrslitaleik, enda
margir. leikmeno nokkuð ung-
ir og ekki orðnir nógu leik-
vanir. þar sem mikið liggur
við. Það var rétt við og við
að liðið sýndi það sem það
raunverulega getur.
Leikmenn ráða yfir mikilli
leiknj og þó tókst þeim ekki.
eins og fyrr segir vel upp í
þessum leik hvorki með send-
ingar né samleik Vafasamt er
þó að betra lið hafi i annan
tíma farið upp í fyrstu deild.
síðan deildaskiptingin var upp
tekin.
Ef til viU voru framverðirn-
ir Magnús og. Guðni sterkustu
, menn liðsins og þeir sem mest
réðu um ganv leiks þeirra.
Kári var mjÖB starfssamur.
en það er eins og hann fái
ekki nóg út úr erfiði sínu. Aft-.
asta vörnin virtist ekki nægi-
lega þétt með Jón Stefánsson
sem bezta mann, Samúel í
markinu slapp og vel.
Steingrímur Björnsson lék
nú með eftir langt lasleikafrí,
og.virtist hann ekki eins frísk-
ur og áður, en i heild náði
framlínan ekki eins vgl sam-
an og efni standa tjl og hún
getur. Útherjarnir. Valsteinn
og Páll, voru góðir og sköp-
uðu ,marga hættuna ivið mark
Eyjámanna. Skúli Ágústssop
naut sín ekki í þessum leik
eins vel og áður.
Stórframför hjá ÍBV
Hjá liði Vestmannae.vinga
hafa orðið stórframfarir >
sumar. og ef maður ber sám-
an leik þeirra á sunnudaginn
við leik þeifra í vor við Breiða-
blik, er um miklar framfarir
áð ræða. bæði hvað snertir
samleik o a knattmeðferð. os
með fleir; stórleikjum ætti
bett.a ]iö aá geta náð lanet. og
vafasamt er að svo góð lið
hafi áður keppt um réttirm til
að leika í fyrstu deild og ein-
mitt á laugardaginn, og ætti
það að vera bending um það
að knattspyman sé að fá Þá
eftirsóttu „breidd“ sem ' hunf
þarfnast á öllum tímum.
Aftasta vörnin var bezti hlut)
liðsins með Viktor Helgason
sem bezta mann, og var hann
jafnframt bezti maður liðsins.
Þessi föngulegi maður hefur
margt í það að geta orðið
gjaldgengur landsliðsmiðvörð-
ur með nokkurri skólun. Hann
er sparkviss og sérlega sterk-
ur með skalla. en á eftir að
læra að miðvörður getur þyggt
upp áhlaup. Bakverðimir, Atlj
og Helgi, gerðu útherjum- Ak-
ureyrar erfitt lífið og voru við-
ureignir þeirra oft skemmti-
legar. Frámverðimir, Siguvjón
og Sigurður,. náðu ekki þeim
tökum á. miðju vallarins sero
nauðsynleg var og voru Akur-
eyringar þar sterkari, en þeir
unnu mikið. f framlínunni var
Aðalsteinn Sigurjónsson bezti
maðurinn, og hefur margt í
það að vera mjög góður fram-
herji. Sigmar gerði ýmisleert
laglega en er nokkuð seinn. Út
herjarnir, 1 Bjami og Sævar,
eru fljótir og sköpuðu oft
hættu.
Þó það hafi verið hraði og
áþafi Eyjamanna, sem næstum
hafði komið í veg fyrir að Ak-
ureyrineum tækist að gera út
um leikitín á 90 mínútum', þá
er ekki ólíklegt að Eyjaménn
eigi eftir að læra bað að svo-
lítið meiri ró og yfjrvegup ,,S®
liklpgri til árangurs, en óbues-
aður ákafi. en með íleiri. fitór-
um leikium kemur þetta.
Dómari var . Steinn GU®-
mtmdsson og var það engin
sæld að dæma bennan kaopí-
fulla leik. en hann slapp samt
allvel frá honum
Lífleet á áhorfenda-
pöllum
Það var óveþjujega líflegt á
áhúrfendapöllum ýið leik þepn-
an Frá báðum aðilum höfðu
safnaza saman „vinveittir”
hónar., sem létu til stn heyra
oe það æði kröftuglesa Gerðu
þeir vmist að eeeja sina menn
eða að þeir eerðu sínar at-
hueasemdir við idðmara , óg
línuverði. oe virtugt vinir mín-
ir Eviampnn. kunna þar mpjra
fvrjr sér Höfðu þpir með sér
lúðra oe hróssaþfesti sem ó-
snart vorii v,ovtt:r bovar mik-
ið lá við Þarna eat. að líta
pinkennda mpnn oe komir m°ð
hvítu snialrli á barmi bar sgm
á stóð letrað rneffl svörtvj; „B-
klúbbur11. Hvað þéíta B merkti
vissu mpnn ekki 'almennt, en
fæstir munu bó bofa aott- pgð
í samband við bindindi!
, Framhald á 9. síðu.
t