Þjóðviljinn - 09.06.1965, Page 4

4 SÍÐA
M6ÐVILI1NN
Miðvikudaeur 9. júnf 1963
Otgelandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósialistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson (áb), Magnús Kjartansson,
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Sigurður V Friðþjófsson.
Ritstjóri Sunnudags: Jón Bjamason.
Auglýsingastjóri: Þorvaldur Jóhannesson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja, Skólavörðust 19.
Sími 17-500 (5 linur). Áskriftarverð kr. 90.00 á mánuði.

LlKAN AF NORRÆNO SÝNINGARHÖLLINNL
Samningar norðanmanna
pVrstu kaup- og kjarasam.ningarnir á þessu sumri
voru gerðir um hvítasunnuna, er verkalýðsfé-
lögin á Norðurlandi sömdu. Aðalatriði þeirra
samninga er stytting vinnuvikunnar með óskertu
kaupi um þrjár klukkustundir, úr 48 stundum í
45 stundir, bein hækkun á alla kaupgjaldsliði um
4%, og tilfærslur og breytingar til hækkunar í
síldarverksmiðjuvinnu og síldarvinnunni allri,
svonefndri haka- og skófluvinnu, hafnarvinnu og
fagvinnu verkamanna.
yitað er að Norðurland hefur algera sérstöðu hvað
atvinnulífið snertir, að á sama tíma og eftir-
spurn eftir vinnu hefur verið og er í hámarki í
landshlutum eins og Suðvesturlandinu og á Aust-
fjörðum hefur á Norðurlandi víða verið lítið um
vinnu og jafnvel atvinnuleysi. Sú sérstaða virð-
ist hafa ráðið miklu um þá samninga sem Norður-
landsfélögin hafa gert og var í þeim m.a. lögð
mikil áherzla á að ná fram loforðum af hálfu rík-
isstjómarinnar um atvinnulega hjálp til Norður-
lands. Hefði slíkt ekki átt að þurfa að verða samn-
ingsatriði verkalýðshreyfingarinnar ef sæmileg
ríkisstjórn væri, stjóm sem rækti skyldur sínar
við fólkið í landinu almennt. En hér er við völd,
sem kunnugt er, ríkisstjórn íhalds og Alþýðu-
flokksins sem 'telur það eðlilegt að verkalýðs-
hreyfingin þurfi að kaupa það sem kjaraatriði 'að
ríkisstjórnin gegni sjálfsögðustu skyldum í al-
mennum þjóðmálum.
Y^egna séiistöðu Norðurlands er ekki hægt að ætla
að samningar verkalýðsfélaganna á Norður-
landi verði fyrirmynd þeirra sem ógerðir eru, enda
hafa t.d.' Austf jarðafélögin ekki kosið að halda
þeirri samstöðu með Norðurlandsfélögunum sem
þau hafa haft um skeið. Eftir sem áður hljóta
verkalýðsfélögin sem ósamið eiga að freista þess
að knýja fram kjarabætur sem miðaðar eru við
ástand atvinnulífsins á hlutaðeigandi stöðum. Og
almennt mat á samningum Norðurlandsfélaganna
hlýtur að bíða þar til fengin er heildarmynd
samninganna á þessu sumri, en í þeirri heildar-
mynd eru samningarnir sem lokið var um hvíta-
sunnuna einungis einn flöturinn.
Barnavinna
'JHlefnislaus með öllu er skætingur Morgunblaðs-
ins í garð Þjóðviljans vegna þess að hér í blað-
inu hafi oft verið mirunt á að barnavinna á ís-
landi er komin út í öfgar. Þjóðviljinn hefur aldrei
fordæmt að íslenzk ungmenni fái færi á að kynn-
ast sem bezt atvinnulífinu. En það má ekki verða
á þann hátt að um vinnuþrælkun barna og ung-
menna sé að ræða. Vilji Morgunblaðið fá eitthvað
til viðmiðunar í því máli, getur það borið saman
frumvarpið um barnavemd sem lá fyrir Alþingi í
vetur og veruleikann á íslandi í dag. — s.
NorSurlöndin öll taka sameiginlega
þátt í heimssýningunni í Kanada
Norðurlöndin fimm hafa ákveðið að taka þátt í
heimssýningunni, sem haldin verður í borginni
Montreal í Kanada 28. apríl til 28. október 1967 í
tilefni af 100 ára afmæli Kanada sem sjálfstæðs
ríkis, og í því skyni munu þau byggja sameigin-
lega sýningarskála. Er þetta í fyrsta sinn sem
Norðurlöndin taka sameiginlega þátt í heimssýn-
ingu. Mun ísland bera 1/21 hluta af kostnaðinum
en hvert hinna landanna fjögurra 5/21 hluta.
Sýningarsvæðið er í útjaðri
Montreal, meðal annars á
tveimur eyjum í St. Lawrence-
fljótinu, og er talið mjög
skemmtilegt. Samgöngur til og
frá sýningarsvæðinu verða
mjög fullkomnar, og verða
byggðar í því skyni hraðskreið-
ar svifbrautir eða „Monorail".
Svasði það sem skandinav-
íska skálanum er ætlað er að
stærð um 6300 fermetrar og
liggur á eyjunni St. Helena í
St. Lawrence-fljótinu. Er stað-
Velta Loftkiða sl. ár nam
587milj: kr. og jókst 23%
... .. "p .■’•■■.• •
urinn við eina af aðalumferð-
aræðum svæðisins.
Efniviður skálans er sem
hér segir: Burðarbitar og súlur
eru úr stáli, svokallaðir ,3-
bjelker", gólfin eru gerð úr
innspenntum steinplötum og
þau klædd með sísalmottum.
Veggir að utan eru úr grófu
timbri, en að innanverðu
kl.æddir plötum. Allur verður
skálinn málaður eða litaður
hvítur.
Sýningarskálanum er skipt í
þrjár hæðir: Neðsta hæðin. eða
jarðhæðin, er öll opin, og er
þar tilbúinn garður með lít-
illi tjörn. Umhverfis tjörnina
verður komið fyrir höggmynd-
um frá öllum fimm löndunum.
Milli hæða komast sýningar-
gestir á vélknúnum færibönd-
um. Einnig er gert ráð fyrir
lyftum fyrir eldra fólk eða þá
sem eru farlama.
A miðhæð sýningarskálans
Aðalfundur Loftleiða
var haldinn s.l. föstu-
dag. Kom þar m.a. fram
að velta félagsins nam
587 milj. kr. árið 1964
og er það 23% aukn-
ing frá árinu áður.
Fluttir voru alls 106.-
842 farþegar og er það
27,5% aukning. Sæta-
nýting var 78,6%.
Formaður félagsins, Kristján
Guðlaugsson, skýrði m.a. svo
frá í ræðu sinni að gert, væri
ráð fyrir að hótelbyggingunni
á Reykjavíkurflugvelli yrði
lokið á næsta ári. Er bygging-
arkostnaðurinn áætlaður 100
milj. kr. Byggingin verður
fjórar hæðir og kjallari og
gistiherbergi 107. Á árinu var
flutt í nýju skrifstofubygging-
una á Reykjavíkurflugvelli og
einnig tóku Loftleiðir við flug-
afgreiðslunni á Keflavíkurflug-
yelli og rekstri gistihússins'
þar samkvæmt samningi við
ríkisstjórnina.
---------------------------«
Færri flytja frá
Svíþjóð en til
Flótti sænskra vísinda-
manna úr landi er langtum
minni en búizt hafði verið
við. Þetta kemur fram í
skýrslu sérstakrar nefndar,
sem rannsakað hefur þessi
mál í Svíþjóð. Er þetta fyrsta
rannsóknin, sem gerð er á
þessu atriði og leiðir það í
ljós, að innflutningur mennt-
aðra manna til Svíþjóðar er
heldur meiri en útflutning-
urinn. Svíar höfðu áður haft
af því áhyggjur, að freistandi
tilboð um hærri laun og befri
vinnuskílyrði yrðu þess vald-
andi að vísindamenn þeirra
hrektust úr landi.
Þá ræddi formaðurinn m.a.
um deilu SAS og Loftleiða,
tilboð Loftleiða um að kaupa
hlutabréf Eimskipafélagsins i
Flugfélaginu og um vinnu-
deilu flugmanna á Rolls Royce
400.
Framkvæmdastjóri félagsins,
Alfreð Elígsson, gerði grein
fyrir rekstri flugfélagsins á ár-
inu. Flugferðir félagsins urðu
samtals 1184 á árinu, fram og
til baka, þar af 558 milli Is-
lands og Bandaríkjanna og 626
frá íslandi til Evrópu. Flug-
stundafjöldinn með eigin vél-
um félagsins var 18166 stund-
ir og er það svipað og 1963 en
þess ber að geta að RR-400
vélarnar eru mun hraðfleygari
en DC 6B.
Farþegar voru samtals 106842
og er það 27,5% aukning frá
árinu áður. Flutt voru 540
tonn af vörum og 156 tonn af
pósti. Heildarnýting á öllum
flugleiðum félagsins var 78,6%
og er það 1% hærra en árið
áður.
f árslok 1964 voru starfs-
menn félagsins við flugrekstur
alls 615 þar af 273 hér í R-
vík, 151 í Keflavík og 191 er-
lendis.
Loftleiðir eiga nú 5 flugvél-
ar af Cloudmastergerð ogfjór-
ar af gerðinni Rolls Royce 400
og hafa þrjár þeirra verið tekn-
ar í notkun í áætlunarflugi,
en sú fjórða sem verður lengd,
kemur til landsins í byrjun
marz 1966. Síðan verða hinar
þrjár vélarnar lengdar og á
því að verða lökið á árinu
1966.
Sigurður Helgason, varfor-
maður félagsins gerði grein fyr-
ir reikningum þess. Á árinu
jókst veltan úr 475 miljónum
króna í 587 miljónir 'eða um
rúm 23%. Reksturshagnaður
nam 34,2 mdj. kr. og er það
heldur lægra en árið áður, en
afskriftir hækkuðu hins vegar
verulega eða úr 50 miljónum
kr. í 84,4 milj.
Skattgreiðslur félagsins í ár
verða um kr. 15,3 miljónir.
Fundurinn samþykkti að
greiða'. hluthöfum 15% arð
vegna rekstursins 1964. Þá
var samþykkt aö greiða starfs-
mönnum félagsins kaupuppbót
(bónus) en hún nam 2 milj.
kr. á sl. ári. Einnig var sam-
þykkt að leggja 200 þús. kr.
til orlofsheimilis starfsmanna
Loftleiða.
Stjóm félagsins var endur-
kjörin en hana skipa Kristján
Guðlaugsson, formaður, Alfreð
Elíasson, Sigurður Helgaon,
Kristinn Olsen og Einar Áma-
son.
Þá vár samþykkt á fundin-
um að felastjóm félagsins að
beita sér fyrir stofnun al-
menningshlutafélags um hótel-
rekstur í Reykjavík.
er gert ráð fyrir að koma fyrir
sameiginlegri sýningu allra
Norðurlandanna, þarsem greint
verður frá skyldleika og upp-
runa þjóðanna og sameigin-
legum menningararfi. Einnig
verður þar ferðamálakynning.
Á miðhæðinni verða einnig
veitingasalur fyrir 140 manns
og veitingastaður á svölum
fyrir 240 manns.
Þá eru á þessari hæð skrif-
stofur fyrir starfsmenh sýn-
ingarinnar, snyrtiherbergi o.fl.
Þriðja hæðin er hin eigin-
lega sýningarhæð, og er um
2000 ferm. að stærð. Þar hefur
Framhald a 9. síðu.