Þjóðviljinn - 22.01.1966, Blaðsíða 5

Þjóðviljinn - 22.01.1966, Blaðsíða 5
T Laugardagur 22. janúar 1966 — ÞJÓÐVILJINN — SlÐA !J Guðrún Magnúsdóttir 100 ára ídag Guðrön Magnúsdóittir Digra- nesvegi 54 í Kópavogi er K)0 ára í dag. Hún feeddist aS Austari- Krótoam í Fnjóskadal 22. jan. 1866. Foreldrar hennar Magn- ús Ámason og Þóraim Helga- dóttir kona Ihans. Guðrún var furðulega bein í baki og létt í hreyfingam þeg- ar ég leit inn til hennar fyrir þrem dögum; mætti margur sem er hálfri öld jmgri en hún öfunda hana í þeim efnum. — Æ. blessaður vertu, þú talaðir við mig fyrir tíu árum. -<3> Akærðir um njósnir BONN 20/1 — Fimm sovézkir borgarar hafa verið handteknir í Vestur-Þýzkalandi sakaðir um njósnir. Þrír þeirra starfa við verzlunarsendinefnd Sovétríkj- anna í Köln, en tveir eru blaða- menn. Innanríkisráðuneytið segir í tilkynningu um málið, að vest- urþýzkir leyniþjónustumenn hafi Ijósmyndað Rússana er þeir voru að tala við þýzka aðstoðar- menn sína og tæma leynilega felustaði af bréfum. Vesturþýzka utanríkisráðuneytið hefur ekki sagt neitt enn um málið. Kolanám hætt á Grænlandi? KAUPMANNAHÖFN 20/1. — Dönsk þingnefnd hefur lagt til að hætt verði kolavinnslu á Grænlandi, því á síðustu þrem árum hefur tapið á rekstri nám- anna numið um 5,4 miljónum danskra króna. Tvö þúsund manna bær hefur risið upp í grennd við námurn- ar, og verður að flytja alla í- búana á brott ef vinnslu hættir, því aðra atvinnu er ekki að hafa. sagðí hún. Við það hefiég ekki mikiu að bæta, — það er ekki hægt mikið að gera að vera orðin næstum sjóniaus og heymarlitii. — Ertu hætt að fylgjast með útvarpinu? — Nei, ég heyri útvarpið ef ég er rétt hjá því. En það er lúalegt að geta ekki litið í bók eða lesið neitt. Það varð að samkomulagi að ég fengi að segja hið sama og fyrir 10 árum, en ég minnist þess að það rabb var ein af þeim sbundum er blaðamaður hrifsar í önnum dagsins frá öðrum verkefnum, og er illt, því 100 ára íslenzk aiþýðukona hefur lifað slíka breytingatíma að hún kann frá mörgu að segja — og Guðrún Magnúsdóttir er ekki ein af þeim sem anað hef- ur eftirtektarlaus gegnum árin. Skulum við þá byrja á því sem Guðrún sagði fyxir 10 árum. — Ég ólst upp hjá foreldr- úm mínum í Austari-Krókum þar til ég var 19 ára, en þá fór ég til föðursystur minnar og var hjá henni í tvö ár. Þá fór ég í vist í 3 ár að Nesi í Höfðahverfi. — Hvemig var að vera í vist í þá daga? — Það var gott heimili í Nesi, skemmtilegt, mannmargt og vel efnað eftir því sem þá gerðist, og þetta var líka skyld- fólk mitt, svo ég hafði ekki nema gott um vistina að segja, mér leið vel þar. 1 Nesi giftist Guðrún Ingvari Ingvarssyni, uppeldissyni Ein- ars Ásmundssonar í Nesi (Ingvar var Húnvetningur að uppruna) og fóru þau að búa á Hallfreðarstöðum, en fluttu brátt að Bárðartjöm í Höfða- hverfi óg bjuggu þar í 9 ár. Eignuðust þau á þeim tíma 3 dætur, tvfburana Brynhildi og Svanborgu og síðar Elísabetu. Frá Bárðartjörn fluttu þau til Akureyrar, en þar stundaði Ingvar bátasmíðar á vetrum en húsasmíðar á sumrum. Á Ak- ureyri bjuggu þau í 34 ár, en fluttu þá til Reykjayíkur til dóttur sinnar Elísabetar og manns hennar Hallgríms Jón- assonar kennara. Hjá þeim voru þau að mestu þar til Ingvar lézt fyrir rúmum ára- tug, en síðan hefur Guðrún verið hjá Svanborgu dóttur sinni í Kópavogi. — Hvemig voru búskapar- hættirnir í gamla daga? spyr ég, vil gjarna heyra meira en framanskráðan annál. — Búskaparhættimrr voru fremur fátæklegir þá. Það var. afskaplega mikil fátækt hjá mörgu fólki í þá daga. Það var lítið sem fólk gat veitt sér -<S> Borgarstjórn ræðir um hest- húsbyggingar við Elliðaár Á fundi borgarstjómar R- víkur á fimmtudaginn kom til umræðu svohljóðandi fyrir- spurn frá Birni Guðmundssyni, borgarfulltrúa Framsóknar: „Frá því var skýrt í Morgun- blaðinu rétt fyrir jólahelgina, að langt væri komið byggingu átta hesthúsa við ofanverðar Elliðaár, fast við árbakkann. Af frásögn blaðsins verður ekki annað skiliö, en að affall frá hesthúsunum lendi út í ánni. ,,Hefur þessi róðstöfun vakið nokkuð umtal“ segir blaðið, ,,enda kunnugt að vatn er tek- ið úr Elliðaánum, þegar mikið álag er á hitaveitukerfi bæj- arins, og það hitað upp, en síðan veitt inn á kerfi borgar- búa.‘‘ — í framhaldi af þessu hefur blaðið það eftir kunnum gerlafræðingi, að ekki sé hægt að mæla með því, að afrennsli gripahauga bætist í það vatn, sem síðar væri veitt inn í hita- veitukerfið. Enn fremur upplýsir blaðið eftir borgarverkfræðingi, að hér sé um algjört bráðabirgða- leyfi að ræða fyrir byggingu húsanna og þá væntanlega einnig um aðstöðu leiguhafa til að veita óþverranum frá þeim í nytjavatn borgarbúa. Af tilefni þessara upplýsinga Mbl„ er spurt: A. Hvernig má það vera, að ráðamenn borgarinnar gefi slíkt leyfi eins og blað þeirra greinir frá? B. Var haft samráð við heil- brigðisnefnd um staðsetningu gripahúsanna? C. Hefur nokkuð verið gert til að veita affallinu frá hús- unum annað en í nytjavatn borgarbúa? D. Og hafi ennþá ekkert ver- ið gert í þá átt, hvað hugsa ráðamenn borgarinnar sér að gera?“ Geír Hallgrímsson borgar- stjóri svaraði því til að hesta- eign Reykvíkinga hefði aukizt til muna á undanfömum árum og jafnframt áhugi fyrir hesta- mennsku, og borgaryfirvöldin hefðu talið sér skylt að greiða fyrir og stuðla að aukinni iðk- un þessarar hollu fþróttar. Á meðan ekki væri búið að finna framtíðarstað í nágrenni borg- arinnar, þar sem hestamönnum yrði sköpuð nauðsynleg og viðunandi aðstaða hefði sú leið veri farin að veita hestamönn- um bráðabirgðaúrlausn og leyfa byggingu nokkurra hest- húsa einstaklinga með ákveðn- um skilyrðum við Elliðaár. Skilyrði fyrir leyfum þessum væru þau að flytja yrði húsin strax og kröfur yrðu settar fram um það eða nauðsynlegt væri talið af heilbrigðisástæð- um. Björn Guðmundsson gagn- rýndi harðlega að leyfi skyldi veitt til umræddra hesthús- bygginga, og Alfreð Gíslason, borgarfulltrúi Allþýðubanda- lagsins, tók undir þá gagnrýni og þá einkum og sér í lagi, að leyfin skyldu veitt án þess áð- ur hefði verið leitað álits heil- brigðisyfirvalda borgarinnar. Alfreð kvaðst álita að athafna- svæði hestamanna i Reykjavík ætti að vera 20—30 km utan borgarinnar. Lagði hann til að hesthúsbyggingaleyfin við Ell- iðaár yrðu afturkölluð strax, þannig að húsin yrðu fjarlægð á næstu tveimur mánuðum. Allmiklar umræður urðu um málið og tóku til máls um það auk framantaldra þeir Kristj- án Benediktsson (F) Óskar Hallgrímsson (krati) og Úlfar Þórðarson (íhald). Tillögu Al- freðs var að lokum vísað til borgarráðs með 11 atkvæðum gegn 3. Komið verði á íót samvinnunefnd ríkis og sveitarfélaga af erlendum vamingi þá, og verzlunin slæm. Það var mjög erfitt líf hjá mörgum, fannst mér, en ég hafði ekkert af því að segja, ég var hjá efnuðu fólki. Bárðartjörn er frekar lítil jörð, en okkur leið frem- ur vel þar. — Var ckki vinnutími yfir- leitt langur þá? — Jú, þeir árrisulustu munu hafa farið á fætur kr. 7 (þá mun kl. víða hafa verið tveim- ur stundum fljótari en nú) og það var varla að maður sæi til að ganga þegar farið var heim af engjunum á sumrin. — Voru til heyhlöður á þeim árum? — Já, á efnaðri bæjum voru hlöður, hlaðnar úr torfi og grjóti og þaktar með torfi, því þá sást ebki þakjám. — Finnst þér veröldin betri nú en hún var þá? — Miðað við hvemig var þegar ég var smábarn er líðan fólks og kjör miklu betri. Margt var gaman í þá daga, en ýmislegt vildi ég þó ekki þurfa að lifa upp aftur. En það er ekki allt fengið með framförunum sem orðið hafa. Mesta eymdin af öllu er að verið er að eyði'leggja landið obkar með erlendum yfirráð- um. Það er verið að taka það fegursta af manni. Mér finnst að með sama áframhaldi sé þjóðin komin að því að hrynja. — Hvernig var sjálfstæðis- baráttan á æskuárum þínum? — Það vom ebki allir betri í sjálfstæðismálinu þá en nú. Sumt fólk lét sjálfstæðismálið ekki koma sér við, en það vaknaði og almenningur var einhuga um að Isiand yrði sjálfstætt og frjálst land. Þannig mælir hin tíræða kona, — en svo berst talið að bömum og bamabörnum, eink- um bamabömum, og úr aug- um hennar geislar hin milda hlýja móðurhj -gja lífsreyndr- ar konu. — Ekkert er betra né skemmtilegra í lífinu en bless- uð bömin, segir hún. Svo færi ég þessari norð- lenzku heiðurskonu beztu heillaóskir á 100 ára afmælinu. — Vinir hennar halda henni samsæti í Sjálfstæðishúsinu í Kópavogi í dag kl. 3 síðdegis. J.B. Á ráðstefnu Sambands ís- lenzkra sveitarfélaga um fjár- mál sveitarfélaga, sem haldin var hér í Reykjavík fyrir ára- mótin, var samþykkt að flytja stjórn sambandsins, ráðherr- um og stofnunum þeim er staðið höfðu að ráðstefnunni beztu þakkir fyrir að boða til hennar og jafnframt talið nauð- synlegt, að framhald verði á slíbum ráðstefnum. Þá fól ráðstefnan stjórn Sambands íslenzbra sveitarfé- laga að vinna að eftirtöldum málum: „I. að beita sér fyrir því við ríkisstjórn, að komið verði á fót samvinnunefnd ríkis og sveitarfélaga, er endur- skoði löggjöf varðandi greiðslur vegna sameigin- legra verkefna þessara að- ila. II. að fylgja því fast fram, að frumvarp það um lánasjóð sveitarfélaga, sem lagt var fyrir síðasta Alþingi, nái fram að ganga á því þingi, sem nú situr. in. að hafa forgöngu um end- urskoðun á þeim atriðum laga um tekjustofna sveit- arfélaga, sem reynzt hafa erfið í framkvæmd eða ó- sanngjöm gagnvart ein- stökum sveitarfélögum, svo sem ákvæði um skipti- og viðbótarútsvör og skatt- frelsi ríkisfyrirtækja og banka. IV. að hlutast til um, að sett- ar verði fyllri reglur um bókhald sveitarfélaga, og koma á námskeiðum í bók- haldi fyrir starfsmenn sveitarfélaga í samráði við Hagstofu íslands. V. að beita sér fyrir frekari Framhald á 7. sídu. Uppeldismálum þjóð- arinnar háski báinn Á fundi sem haldinn var í Kennarafélagi Suðurlands fyr- ir nokkru var samþykkt á- lyktun, þar sem sagt er að líta verði með kvíða á hinn ört vaxandi kennaraskort og upp- eldismálum þjóðarinnar sé af þeim sökum háski búinn. Enn- fremur segir í ályktuninni: „Fundurinn telur ófært að vegna crfiðleika við ráðn- ingu kennara sé ár eftir ár vikið frá ábvæðum náms- skrár um Iögboðna fræðslu, þó reynt sé að fylla upp í stærstu skörðin með ráðn- ingu réttindalausra manna. Fundurinn lítur svo á að eina leiðin sé að bæta svo kjör kennara að starfið verði eftirsóknarvert.“ Fund þennan sóttu kennar- ar víða af Suðurl. Þar flutti Guðmundur Þorláksson cand. mag. fyrirlestur um nýjustu stefnur í landafræðikennslu og sýndi nýjar kennslubækur í landafræði víða að úr Ev- rópu. Þá sýndi Haukur Helga- son skólastjóri í Hafnarfirði ný kennslutæki og notkun þeirra. Annars var aðalmál fundar- ins kennaraskorturinn og ný kennslutæki, og jafnframt hvaða leiðir væru til að fá þau í skólana, bæði smáa og stóra. Urðu allmiklar umræð- ur um kennaraskortinn og leiðir til úrbóta en að þeim loknum var framangreind á- lyktun samþykkt samhljóða. ■, • • Ofugmælaþula Landskunnur rítdómari komst svo að orði: «— Svo hlakkaði Iíka í hræfugli Þjóðviljans, þegar hann framreiddi sína sadistísku súpu —* Fuglar súpuna sjóða. Safna kotungar gróða. Falslaus er litur fljóða. Fiskar í sjónum hljóða. Mannvit bítlarnir bjóða. Blátær er jökulmóða. Margt sést stríðsaldra stóða. í stjórnina fáir hnjóða. Ei bregzt ást milli þjóða. Atómrugl telst til ljóða. Fáorð er fréttaskjóða. Flauel er gott á sóða. Brakandi bílaskrjóða bezt ,er hunangi að rjóða. Iðja er yndi slóða. Óþægð er kostur jóða. Sögur Guðmundar góða gera menn djöfulóða. Háöldruð hringatróða hnoðar í brauð mjöl Fróða. Við glæringar viðarglóða gamalla eldhúshlóða fugiar súpuna sjóða. N. N. frá Nesi. i 1

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.