Þjóðviljinn - 10.07.1966, Side 12

Ferðamálaráð telur Þingvalla-
nefndina brjóta lög og trúnað
- nefndarmenn segja ásakanir ráðsins á misskilningi byggðar
□ Ferðamálaráð ræddi nýlega á fundi um frffl. I fSS:<>8
un Þingvalla og var þá m.a. samþykkt ályktun,
þar sem mjög er veitzt að Þingvallaneínd og störí-
um hennar og nefndarmenn taldir hafa brotið lög
og trúnað.

Nazistaböðullinn
tekinn af lífi
BERLlN 9/7 — Dr. Horst Fischer
fyrrverandi SS-„lseknir“. sem
þann 25. marz s.l. var dæmdur
til dauða fyrir stríðsglsepadóm-
stól í A-Berlín, hefur nú verið
tekinn af lífi. — Það er hin
opinbera fréttastofa A-Þýzka-
lands, sem frá þessu skýrir á
föstudag.
Fischer, sem var rúmlega fimm-
tugur að aldri, var ákærðurfyr-
ir að hafa sent milli 55.000 og
75.000 fanga til gasklefanna i
Monowitz-fangabúðunum i Ausc-
hwitsch. en þar var hann annar
valdamesti „læknirinn“.
Krabbameinsfé-
"?*: í Skagafirði
22. júnívar stofnað Krabba-
meinsfélag Skagafjarðar á fjöl-
mennum fundi í samkomuhúá-
inu „Héðinsminni“.
Friðrik J. Friðriksson héraðs-
læknir flutti erindi um heil-
brigðismál og Jón Oddgeir Jóns-
son skýrði frá starfsháttum
krabbameinsfélaga. Um fimmtíu
manns gerðust félagar á fund-
inuni. Stjórn hins nýja krabba-
meinsfélags skipa: ValgarS
Bjömsson héraðslænir á Hofs-
ósi, sem er formaður, Helga
Kristjánsd. húsmóðir á Silfra-
stöðum, Þóra Þorleifsdóttir hús-
móðir að Fjalli, Sigríður Guð-
varðsdóttir læknisfrú á Sauðár-
króki og Friðrik J. Friðriksson
læknir.
Þjóðviljanum barst í fyxradag
ályktun sú sem Ferðamálaráð
gerði, en blaðið féllst að beiðni
þjóðgarðsvarðar á að frestabirt-
ingu hennar fram yfir helgi eða
þar til unnt yrði að ná Þing-
vallanefnd saman til að greina
sjónarmið sín í málinu. Nú
gerðist það í gær, að blöð höfðu
ummæli eftir formanni Þing-
vallanefndar þess efnis, að á-
lyktun Ferðamálaráðs væri á
misskilningi byggð, nefndin
hefði aldrei leyft smíði sumar-
bústaða einstaklinga í þjóð-
garðslandinu. Sér Þjóðviljinn af
þessúm sökum ekki ástæðu til
að fresta birtingu ályktunar
fer
„Ferðamálaráð telur, að Al-
þingi hafi sett lög nr. 59 frá 7.
maí 1928 um friðun Þingvalla
til varðveizlu hinnar óspilltu
náttúru þjóðgarðsins af ágangi
manna og dýra og þjóðinni allri
til tryggingar því, að almenn-
ingur ætti rétt til frjálsra ferða
um hið friðlýsta land.
Nú er það alkunna, að sú
nefnd, sem sett var til þess að
gæta í framkvæmd laganna
hins sameiginlega réttar allra
borgara landsins, hefir að und-
anförnu heimilað einstökum
mönnum að reisa sumarbústaði
á landinu, og að rökstuddur
grunur leikur nú á, að enn sé
í ráði að taka skika af þessu
þjóðlandi og fá þá sérstökum
mönnum til umráða. Þar sem
hér virðist um gróft trúnaðar-
brot að ræða og ráðstafanir sem
hljóta að leiða til takmörkunar
á ferðafrelsi borgaranna um hið
sameiginlega land þeirra, þá
leyfir Ferðamálaráð sér að skora
á hlutaðeigandi stjómarvöld að
láta hið fyrsta rífa alla þá sum-
arbústaði, sem nú er búið að
leyfa einstökum mönnum að
reisa innan Þjóðgarðssvæðisins
og stöðva allar þær aðgerðir
Þingvallanefndar, sem líklegar
eru til að spilla þeim verðmæt-
um þjóðarinnar, sem henni var
á sínum tíma falið að gæta.“
Þess skal getið að Þingvalla-
nefnd er skipuð þrem alþingis
mönnum, sem kosnir eru með
hlutfallskosningu í sameinuðu
þingi í lok hvers þings eftir ný.
afstaðnar alþingiskosningar. í
desember 1963 voru kosnir í
nefndina: Emil Jónsson utan-
ríkisráðherra og er hann for-
maður nefndarinnar, Sigurður
Bjarnason, ritstj. Morgunblaðs-
ir.s, Hermann Jónasson fyrr-
verandi forsætisráðherra. Þjóð-
garðsvörður er séra Eiríkur J.
Eiríksson, en framkvæmdastjóri
Þingvallanefndar er Hörður
Bjarnason húsameistari ríkisins.
Sunnudagur 10. júlí 1966 — 31. árgangur - - 151. tölublað.

m
Lagarfljótsormurinn á mynd
HALLORMSSTAÐ, 8/7 — Mikil
veðursæld hefur verið á Héraði
í vor og hefur gras og annar
gróður dafnað vel, enda erslátt-
ur víða hafinn á bæjum.
Þetta er með beztu vorum
síðan 1953 og hefur það ein-
kennzt af jafnri úrkomu og
jöfnum hlýindum.
Ferðamannastraumurinn er að
komast í fullan gang og er nú
rekin myndarleg greiðasala í fé-
lagsheimilinu Valaskjálf á Eg-
ilsstöðum c'g Húsmæðraskólinn á
Hallormsstað opnaði gistihús um
síðastliðin mánaðamót.
Þá má geta þess, að norskur
piltur hér náði mynd af Lagar-
fljótsorminum á áðdráttarlinsu og
er það nokkur huggun vegna
hinnar heimskulegu aðfarar í vor ■
að austfirzkri þjóðsögu að und-
irlagi reykvískra dagblaða.
F^Jjótsdalshérað er fátækara
fyrir vikið. — sibl.
Fróðlegt hefti af Tímariti Máls og menningar
Þurfum við nýtt leikhús?
□ Nýlega er komið nýtt hefti af Tímariti Máls og menn-
ingar, fjölbreytt og fróðlegt að vanda. í því er m.a. at-
hyglisverð grein eftir Eyvind Erlendsson um nauðsyn
þess að stofna nýtt leikhús á íslandi og grein eftir ó-
nefndan Evrópumann sem lýsir ástandinu í Vietnam og
framferði Bandaríkjamanna þar frá nokkuð öðrum sjón-
arhóli en venja er til.
□ Þá er boðað að meðal félagsbóka MM í ár verði Dafnis
og Klói eftir Longus, og Heimskringla mun í haust gefa
út nýja ljóðabók eftir Snorra Hjartarson.
Leikhús ,.w . , _
Eyvindur Erlendsson dvelst
nú við leikstjórnarnám í Moskvu
og hefur verið ráðinn til að
setja á svið Doktor Stokman
eftir Ibsen fyrir eitt þekktasta
leikhús borgarinnar, Sovré-
menník.
Grein hans er fjörlega skrifuð
krafa um stofnun nýs íslenzks
leikhúss, vegna þess að starf-
andi leikhúsum hafi ekki tekizt
„að finna, þroska og koma til
skila íslenzkri hugsun.“ Þá seg-
ir ennfremur: „Það er þægilegra
að kaupa tilbúin leikrit og sýn-
0DYR
SKÓFATNADUR
úr leðri frá Frakklandi og Ítalíu
Fyrir kvenfólk, karlmenn og börn
NÝJAR SENDINGAR TEKNAR UPP
Á MORGUN OG ÞRIÐJUDAG •
Skóbúð Austurbæjar
Laugaveg 100
Skókaup Kjörgarði
Laugavegi 59
ingar hjá útlendingum en reisa
eigið höfuðból. Og hlutleysi er
tryggt með því að velja leikrit,
ekki eftir innihaldi, heldur hinu,
hvernig þau hafa gengið hjá
öðrum „lýðfrjálsum“. Það er
léttara að láta færa sér upp í
hendur en skapa að eigin frum-
kvæði sjálfur. Slíkt er hið ís-
lenzka undanhald.
Til voru svonefndir aldamóta-
menn. Þeir voru frumherjar
þeirrar hreyfingar sem nam ís-
land að nýju. Það eru verk þess-
ara manna sem nú er verið að
selja og éta út á. Enn standa
þau undir sjálfstæði landsins,
þótt ærið séu nú tekin að lýjast
þau breiðu bök. En andi þeirra
er að stinga sér niður á nýjan
leik með unga fólkinu. Það vill
gjarnan sjálft byggja þetta land.
Ekki aðeins drekka út á verð
þess.
Þessvegna er ástæða til að
stofna nýtt íslenzkt leikhús.“
Vietnam
Greinin „Bandaríkjamenn í
Vietnam“ er eftir evrópskan há-
skólamann sem hefur búið ár-
um saman í Suður-Vietnam og
verður að halda nafni sínu
Framhald á 8- síðu
ísfirzkur kvennablómi við stjórn
ISAFXRÐI, 9/7 — Hundrað ára
afmælis kaupstaðarins verður
minnzt hér með miklum hátíða-
höldum um næstu helgi og eru
nú útlínur hátíðahaldanna farn-
ar að skýrast, — verður m>ið
að gera næstu daga vegr.<, und-
irbúnings.
A föstudag verður opnuð sögu-
sýning í byggðasafninu ástaðn-
um. Aðalhátíðahöldin fara hins-
vegar fram á laugardaginn og
sunnudaginn. Mcðal annarra at-
riða á hátíðinni má nefna mál-
verkasýningu undir forsjá Björns.
Th. Björnssonar, listfræðings,
kappróður á kajökum og keppni
í sjóskíðaíþrótt.
Þá verður teflt lifandi mann-
tafl og gamlir ísfirzkir listamenn
munu skemmta hér eins og Bryn j-
ólfur Jóhannesson, leikari og
Guðmundur G. Hagalín, rithöf-
undur og einnig fer fram í-
þróttamót.
Gamlir Isfirðingar í Reykjavík
ætluðu að leigja skip og búa
um borð í því hér á Isafirði.
Þeir verða að hætta við það, —
fá ckkert skip og verður þannig
mikil örtröð á einkaheimilum og
fá sumir svefnpláss á þökunum!
Ekki kemur þjónaverkfallið að
sök hér og mun ísfirzki kvenna-
blóminn standa fyrir öllum veit-
ingum, — þannig búa opinberir
gestir í Húsmæðraskólanum og
væsir ekki um þá þar.
Hingað er boðið forsætisráð-
herranum, formanni sambands
sveitafélaga, fulltrúum vinabæja
Isafjarðar á Norðurlöndum,
Hróarskeldu í Danmörku, Töns-
berg í Noregi, Linköbing í Sví-
þjóð og Jonseuu í Finnlandi.
Þá er öllum oddvitum í hrepp-
um ísafjarðarsýslu boðið til há-
tíðahaldanna og cnnfremur þrem
sýslumönmun Vestfjarða.
Ufsaverkun á síldarplönum
RAUFARHÖFN 8/7 — Aukhinu-
ar miklu þorskgöngu hérnafyrir
utan hafnarmynnið með tugum
báta á handfæraveiðum, hefur
verið hér mikil ufsahrota og
hafa stærri bátar með hring-
nót komið á vettvang og marg-
fyllt sig undanfarna daga.
1 síldarleysinu hafa síldarplön-
in brugðið á það ráð að kaupa
þennan ufsa og láta starfsfólk
sitt fletja hann og salta. Hér
hafa aðallega verið á ferðinni
stærri bátar frá Húsavík og
Siglufirði. — I>árus.
Rauði bærinn og bændur
Norræna ung-
templaramótinu
lýkur í kvöld
Norræna ungtemplaramótinu
lýkur í dag. Þátttaakendur á
mótinu munu fara fylktu liði
frá IOGT-húsinu kl. 2 í dag og
verður haldið að Austurvelli, en
þar verður efnt til útisamkomu.
Þar mun Eggert G. Þorsteins-
son, félagsmálaráðherra, flytja a-
varp af svölum Alþingishússins.
í kvöld verður norræna mót-
inu slitið mcð hófi.
1 fyrrakvöld efndu ungtempl-
arar til fjölbreyttrar skemmt-
unar fyrir almenning í Háskóla-
bíói og var hún fjölsótt og vei-
heppnuð. Síðar um kvöldið var
bítladansleikur í Góðtemplara-
húsinu og lék hljómsveitin
Stormar frá Siglufirði fyrir
dansinum. 1 gærmorgun héldu
þingstörfin áfram og lauk þeim
síðar um daginn. Um kvöldið
héldu þátttakendur að Jaðri, en
þar var íþrqttakeppni og að lok-
um skemmtikvöld inni að Jaðri.
EGILSSTÖÐUM, 8/7 — Þriggja
manna kalnefnd á vegum Bún-
aðarfélags íslands hefur verið á
ferðalagi um Austurland og hef-
ur kannað f járhagsástand bænda
vegna kalskemmdanna og hey-
skortsins síðastliðið sumar. Þeir
nefndarmenn eru' væntanlegir
hingað til Reykjavíkur næsta
mánudag að lokinni þessari ferð.
Þetta hefur að sumu leyti
verið ánægjulegt ferðalag um
sveitir Austuflands þessa síðustu
daga vegna hinnar fádæma
góðu grassprettu í indælli
gróðrartíð.
Mjög þykir til fyrirmyndar,
hvernig rauði baerinn í Nes-
kaupstað hefur tekið á málefn-
um bænda í Norðfjarðarhreppi
vegna áfallsins síðastliðið sum-
ar.
Þegjandi og liljóðalaust ákvað
bæjarstjórn Neskaupstaðar síð-
astliðið haust að borga bændum
í Norðfjarðarhreppi eina krónu
á mjólkurlítrann fram yfir lög-
ákveðið verð á mjólk í landinu
og var sá styfkur greiddur úr
bæjarsjóði. •
Þannig fengu þessir bændur
þessa greiðslu á tímabilinu frá
1. október til 1. júní í vor án
þess að nefna það að fyrra
bragði og þótti öllum sjálfsagt
að hlaupa þannig undir bagga
í slæmu árferði.
Meðalbú í Norðfjarðarhreppi
telur um tuttugu kýr og einnig
hafa þessir bændUr sauðfé og er
þar um blandaðan búskap að
ræða. Öll mjólk fer til neyzlu
handa bæjarbúum í Neskaup-
stað.
Tvö tonn í trilluróðri
RAUFARHÖFN, 8/7 — Mikil
fiskigengd hefur verið hér fyrir
utan hafnarmynnið undanfarna
daga og hefúr þetta reynzt ein-
stök gullkista. Það hefur mátt
sjá marga fleytuna að dorgi, —
bæði trillur og litla dekkbáta
frá þorpum hvaðanæva af Norð-
urlandi eins og Húsavík, Eyja-
fjarðarhöfnum, Siglufirði og
Sauðárkróki.
Hér hefur Iíka verið einstök
veðurblíða í vor og síðustu daga
hefur verið hitabylgja með regn-
skúrum og mikil grasspretta íil
Á dögunum kom hér níutonna
bátur frá Sauðárkróki, og heit-
ir hann Aldan. Þeir hafa linnu-
laust dregið fiskinn á handfæri
og saltað hann jafnóðum þessa
daga og telja sig fá scxtán kr.
fyrir kílóið. Hann snýr nú
heimleiðis með fullferml næstu
tíaga.
Tólf til fimmtán heimabátar
stunda þessar veiðar með hand-
færi og er víða aðeins einnmað-
ur á bát. Sem dæmi um afla-
sældina fór ein trillan að nafni
Sigurvon, — þriggja tonna bát-
ur — út fyrir hafnarmynnið
snemma einn morguninn og kom
aftur að landi með tvö tonn, t-
hafði eigandinn, Björn Lúðvíks-
son, dregið þennan afla einn á
færi sitt um daginn og með hinu
lága fiskverði gerir þetta um tíu'
þúsund krónur. Allt er þetta
stór og fallegur fiskur.
Annars hefur verið ágætur afli
í allt vor og allir vilja kaupa
fiskinn, — kaupfélagið og síld-
arplönin keppast við að taka á
móti. — LÁRUS.
t