Þjóðviljinn - 22.04.1967, Síða 5
Laugardagur 22. apríl 1967 — ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 5
Bragi Kristjánsson, Ártúni
„Dáinn, horfinn". — Harma-
fregn.
Hvílíkt orð mig dynur yfir.
Þessar Ijóðlínur þjóðskóldsins
kt>mu í huga mér, er ég frétti
hið skyndilega fráfall vinar
mins, Braga Kristjánssonar, Ár-
túni, Reykjavík, hinn 13. apríl
s. 1.
— En ég veit, að látinn
lifir;
það er huggun harmi gegn. —
Bragi Kristjánsson, sem i dag
verður til grafar borinn, fædd-
ist 26. júní 1907 í Ólafsvik,
Snæfellsnesi. Hann fluttist ung-
ur að árum með foreldrum
sinum, Kristjáni Guðmunds-
syni og Sigríði Elimundardótt-
ur, að Stapa, á Snæfellsnesi.
Er Bragi var sex ára gamall
lézt faðir hans, og flyzt hann
þá til fósturforeldra sinna,
Guðmundar Magnússonar og
Gunnhildar Jónsdóttur, að
Stóra-Kambi, Breiðuvík. Rétt
innan við tvítugs aldur flyzt
Bragi svo til Reykjavíkur.
Stundar hann næstu árin ýmsa
vinnu bæði til lands og sjávar
eins og títt var á þeim tíma.
Árið 1932 gerist Bragi ráðs-
maður að Fellsmúla í Mosfells-
sveit hjá Kristni Jónssyni. Þar
er hann næstu tvö árin, en
hverfur þá aftur til Reykjavík-
ur. Þar stundar hann ýmsa
vinnu, jafnframt því sem hann
byrjar búskap að Ártúni,
Reykjavík. Það mun svo hafa
verið árið 1944, sem Bragi ger-
ist fastur vörubifreiðarstjóri
hjá Þrótti Dg starfar við það
til æviloka.
Árið 1937 gekk Bragi að eiga
eftirlifandi konu sína Sólvcigu
Bjamadóttur, sem reyndist hon-
um hin ágætasta eiginkona í
hvívetna. Varð þeim hjónum
f jögurra barna auðið, en þau eru
Kristján, ókvæntur, Sigurborg,
gift Sigurþór Ellertssyni, Sig-
urður, ókvæntur, og Árdís gift
Ólafi Júníussyni.
Kynni okkar Braga hófust
fyrir nær 30 árum, en það er
Minningarorð
ekki fyrr en á s-1. 15-20 árum,
að kynni okkar verða all veru-
leg. Þá flyt ég með búskap
minn í nógrenni við Braga og
áttum við síðan all náin sam-
skipti í sambandi við fjárbú-
skap okkar. Þetta var þó auka-
starf hjá Braga, en mér er ó-
hætt að fullyrða, að hugur hans
hafi beinzt mest að þessu
aukastarfi. þótt atvikin höguðu
þvi þannig, að aðalstarf hans.
yrði annað. Á fyrstu búskapar-
árunum að Ártúni rak Bragi
allstórt kúabú á þeirra tíma
mælikvarða, en seinna meir og
allt til dánardægurs var hann
með sauðfjárbúskap. Bragi um-
gekkst skepnurnar af mikilli
nærgætni og nákvæmni, þótt
oft á tíðum væri erfitt um
vik, hér í borginni, og þá sér-
staklega nú í seinni tíð, þegar
Ártún gat ekki lengur talizt í
útjaðri höfuðborgarinnar.
Um árabil var Bragi leitar-
stjóri fyrir okkur Reykvíkinga
í smalamennsku. Reyndist hann
þar sem og annars staðar eins
og bezt verður á kosið. Hef ég
aldrei, að öðrum ólöstuðum,
verið með manni í smala-
mennsku sem Braga, er fór eins
vel að fénu en þó af miklum
dugnaði. Það kom sór því ofj
vel fyrir Braga að eiga afburða
duglega hesta, og sparaði hann
hvorki þá né sjálfan sig, ef því
var að skipta.
Sem félagi var Bragi mjög
góður, og þótt fjárhagurinn
væri ekki alltaf mjög rúmur,
þá var það hann, sem oftast
var veitandinn en ekki þiggj-
andinn. Hann var skapstilltur
maður, þrátt fyrir mikla skaps-
muni, en gat verið fastur fyr-
ir, ef á reyndi, sérstaklega þeg-
, ar. vrn var að ræða hin ýmsu
baráttumál félagssamtaka þeirra
sem hann var meðlimur í.
Ekki sízt vegna þessara eigin-
leika svo og vegna eðlisgreindar
sinnar, voru Braga falin ýmis
trúnaðarstörf bæði hjá Vöru-
bifreiðarstjórafélaginu Þrótti og
Fjáreigendafélagi Reykjavíkur,
en hann sat um árabil f stjóm-
um beggja féiaganna.
Fyrir fáum áirum bauð Bragi
mér í ferðalag með sér um
æskustöðvamar á Snæfellsnesi.
Ég minnist þess sérstaklega í
þessu ferðalagi. hversu móttök-
urnar vom hlýSegar á hverjum
bæ á fætur öOrum, sem við
komum á. Var tekið á móti
Braga, eins og þer væri kominn
bróðir eða sonur, enda bar
Bragi ætíð hlýjan hug til þess-
ara æskustöðva sinna.
Ég vil ekki ltita hjá líða að
lokum að minnast þess, að oft,
þegar komið uar að Ártúni,
mátti sjá Braga í hópi bama,
þar sem hann var að sinna
fénu eða eitthvaðiað bjástra úti
við. Hændust b&rn mjög að
honum, enda var han'n mjög
barngóður, og var sama hvort
það vom lians eigin börn,
bamabörn eða vaadalausra. Er
þetta dæmi ef til vill eitt sér
nægilegt til að lýsa mannin-
um.
Ég votta eiginkoiíu hans, frú
Sólveigu, börnum, barnabörn-
um og tengdasonum, mína
dýpstu hluttekningu við fráfali
þessa ágæta manns.
Kæri vinur. Þetta var aðeins
örlítill samtíningur úr sitt
hvorri áttinni, og gefiar kannske
ókunnugum ekki nægílega skýra
mynd af þér. En þetta ætti að
nægja þeim samferðamönnum,
scm þekktu þig, því að þeir
vita, að ekkert af þessu er of-
ságt. Þar sem ég veit að þú
unnir ljóðum, Dg varst sjálfur
hagyrðingur, þótt ekki bæri
mikið á því, þá læt ég fylgja
þér þessar ljóðlínur þjóðskálds-
ins, Jónasar Hallgrímssonar:
Flýt þér vinur, í fegra heim;
krjúptu að fótum friOarboðans
og fljúgðu á vængjum morg-
unroðans
meira að starfa gnðs um
geim.
Ingimundur Gíslason,
BrúnstSj&um.
Sovézkur skuttogari í Reykjavík
^ * • V '-■.'"////?■■"/»" •••- '.V.V..
; U , ....,
í tilefni af hcimsókn Isjkors, sjávarútvcgsmálarivðherra Sovét-
ríkjanna, til Islands, kom hingað til Reykjavíkur á dögunum
stór og mikill sovézkur skuttogari. Var stórum hópi forustumanna
á sviði isienzkra útvegsmála boðið að skoða skipið, þar sem það
lá við Faxagarð.
Þegar Bragi bóndi Ki-istjáns-
son í Ártúnum er orpirm moldu
landsins Dkkar, sem honum
þótti vænna um heldur -en flest-
um öðrum, má ekki minna
vera en ég sendi þessum góða
vini mínum örfá kveðjiuorð að
skilnaði. Hann getur ekki mis-
virt það við mig héðan af, bú-
lausan malbiksmann á hörðum
skrifstofustól.
Kynni okkar Braga em orð-
in lengri en ég man. Hann
kom oft til mín, en aldrei í
eiginhagsmunaskyni. Það þurfti
að leggja á ráðin um fram-
faramál verkalýðsstéttarinnar,
spyrja hvernig hagkvæmast
væri að rétta einhverjum lítil-
magna hjálparhönd, svo lítið
bæri á, helzt án þess sá sem
í hlut átti yrði þess var. Og
svo vom skepnurnar. Bragi
sannfærðist aldrei um það, að
höfuðborgin okkar ætti að vera
lífvana bákn, þar sem venju-
legu fólki, börnum, gamalmenn-
um og kvikfénaði skyldi vera
ofaukið; — ekkert nema hálf-
gerð, úrelt sjúkrahús til vígslu-
og veizluhalda, fyrirhugað ráð-
hús úti í tjörninni, D.s.frv. Hann
átti enga samleið með hinum
fyrirlitlegu postulum þessara
kenninga. Á hinn bóginn hefði
hann þótt sjálfsagður forystu-
maður þar í löndum, sem menn
eru farnir að átta sig á að hafa
ekki alltof skarpa markalínu á
milli þéttbýlis og dreifbýlis;
sveitaborgir hefðu verið hon-
um að skapi.
Mér var vel kunnugt um
vanheilsu Braga, sem ég von-
aði að væri aðeins tímabundin.
Síðast þegar hann kom til mín
taldi ég víst að hann ætti aft-
urkvæmt innan skamms. Hann
var aldrei • orðmargur, heldur
ekki í það sinn. En karl-
mennskan og hið sviphreina,
greindarlega yfirbragð sagði
jafnan nóg.
Það ere sjónarsviptir að elfk-
um mönnum fyrir stétt sína og
land sitt. Ég sakna innilega
góðs vinar, sem gerði í minni
návist aldrei aðrar eða meiri
kröfur en að vera sjálfur góð-
ur drengur og að mega láta
einungis gott eitt af sér leiða.
Geta aðrir gert betur?
Ástvinum hans öllum og
starfsfélögum sendi ég innileg-
ar kveðjur.
Þorvaldur Þórarinsson.
Það hallar vetri. Sólin hækk-
ar sinn gang. Vorboðarnir
koma vængstyrkir og hraðfleyg-
ir sunnan yfir sæinn. Lífið
vaknar eftir vetrarins blund.
öll lögmál náttúrunnar boða
birtu og yl.
En það eru fleiri á ferð en
vorboðarnir, aðrir koma líka
og þá i öndverðum tilgangi,
marka djúp spor í tilveru mann-
anna, eigi hvað sízt ef þeirra
hefur ekki verið von og þeir
em fyrr á ferð en gera megi
ráð fyrir. Þar er sá helztur er
þeysir á Banableik, hann er
skjótráðnastur, fer að eigin ráð-
um og spyr engan álits, en
maður stendur þá hljóður og
spyr i þögninni, hví svo fljótt? '
hér lá ekkert á.
Hv.í svo fljótt? kom mér, í j
hug er ég fregnaði lát míns ;
góða vinar Dg félaga Braga
Kristjánssonar í Ártúni. Hann
sem enn var svo ungur í and-
anum og átti svo mörg óska-
verkefnin eftir að vinna, ef til
þess hefði gefizt tóm, hann
hefur nú horfið af vinnustaðn-
um, rúm hans þar stendur autt.
Hví svo fljótt? Hversvegna
gengur sólin undir að áliðnum
miðjum degi?
Kreppuár, atvinnuleysi, þröng
í búi verkamanna og allra
þeirra er áttu lífsafkomu sína
undir afrakstri vinnunnar. Það
var þá sem fundum okkar
Braga þar fyrst saman, atvik-
in höguðu því svo að við urð-
um oft samferða í leitinni að
hinu ■ ófinnanlega, eða þegar
langþráðu marki var náð í
augnablikinu eða um stundar-
sakir; við áttum saman marga
raunagönguna á þeim árum, er
við leituðum í von og þrá eft-
ir þvi hnossi sem gerði okkur
fært að bægja frá dyrunum
þeim vágesti sem heimsótti þá
svo margan manninn í okkar
stétt. Haustið 1935 fylgdumst
við að austur í „Síberíu“ vist-
ina frægu, þar sem við urð-
um að hýrast langan og kaidan
klakavetur. Sú vist mun fáum
úr minni líða, er i henni lentu,
en heimilunum var borgið £
bili.
Það er svo margt að minnast
á úr samfylgd og samstarfi
okkar Braga fyrr og síðar að
ef ég ætti að rita það allt þá
yrði ég að skrifa bók en ekki
minningargrein um hann í
kveðjuskyni.
1 harðri baráttu fyrir lífs-
afkomunni á kreppuárunum
hóf Bragi búskap, fyrst á gras-
býli í Sogamýri en síðar í Ár-
túni, þar sem hann rak búskap
í nær þrjá áratugi; við Ártún
var hann svo kenndur og
þekktur um allar nærsveitir
sem góður og gegn bóndi, en
jafnframt búskapnum stundaði
hann akstur Dg var einn af
þekktustu mönnum á Vörubíla-
stöðinni Þrótti. Hann lét þar
félagsmál sig miklu skipta, var
víðsýnn og atorkusamur í að
bæta hag þeirrar stéttar, enda
var dugnaði hans viðbrugðið
að hverju starfi sem hann
gekk.
Nú er Bragi £ Artúni horfinn
af sviðinu, miklu fyrr en bú-
ast hefði mátt við, þvi að hann
var enn á góðum aldri, aðeins
á sextugasta aldursári, fæddur
26. júní 1907. Snæfellingur að
ætt og uppruna, búinn beztu
eðliskostum, karlmannlegur og
vel vaxinn, þrekgóður og
gjörvilegur að vallarsýn, hann
var greindur og vel hagmælt-
ur, léttlyndur og snjallyrtur,
svo vel máli farinn að hann
gat f stuttri meitlaðri setningu
sagt og lýst málefni á ljósan
og myndrænan hátt.
1 hópi vina Dg kunningja var
Bragi gleðimaðurinn sem öllum
kom í gott skap, hann átti
jafnan á reiðu hnittin svör og
gamanmál, hann hafði yndi af
lausavisum, en hélt lítið á lofti
sinni eigin hagmælsku, þó hann
gerði góðar ferskeytlur sem
voru vandvirknislega ortar og
báru vott um góða hagmælsku,
vandað málfar og snjalla hugs-
un.
Rúmri viku áður en hann
dó, töluðum við saman og þá
ákváðum við að hittast eitthvert
kvöldið á næstunni, ræðast þá
við um liðna daga, lausavísur
og tengja orð við órð; þetta
átti að verða gott næðisamt
kvöld með ferskeytluna f önd-
vegi, við kvöddumst með til-
hlökkun um það i hjartanu,
en þetta varð okkar síðasta
sameiginlega ákvörðun sem
ekki verður að veruleika,
kvöldið góða með lausavísum-
ar og létt mál kemur ekki, en
það kom annað kvöld miklu
fyrr en búast hefði mátt við,
með aðrar fyrirætlanir og önn-
ur mál.
Mér fmnst nú, þegar ég lít
heim að Ártúni, sem það standi
hnípið á bæjarhólnum þegar
höldur þess er horfinn, hjörð-
inni daprast gangan og hest-
amir myndu fella tár ef þeir
skildu hvað hefur skeð, vin-
ur þeirra er nú ekki lengur
með umönnunina eða undra-
mjúkt klapp á mákkann, aldrei
framar munu þeir þeysa í gleði
sinni um grund og bala, tengsl-
in milli manns og hesta eru í
þessu tilviki rofin.
Fjölskyldu Braga verður
missirinn sár, ung að árum
bundust þau vináttu og tryggða-
böndum hann og eftirlifándi
kona hans, Sólveig Árdis
Bjarnadóttir, sem staðið hefur
traust og óhaggandi við hlið
manns sins í hartnær fjóra
áratugi, átt með honum og upp-
alið fjögur böm og nú á síðari
árum glaðzt með honum yfir
fjórum barnabömum sem nú
verða að sjá afa sinn hverfa
svo skjótlega. Fjölskyldunni
votta ég mína dýpstu samúð
og nú þegar ég kveð minn
góða vin og félaga, Braga í Ár-
túni, þakka ég honum alla
góðu vináttuna, gleðiná, dreng-
lyndið og hjartahlýjuna sem
hann átti svo mikið af. Með
þessum fáu og fátæklegu orð-
um kveð ég hér þann góða
dreng Braga í Ártúni með þökk
fyrir allt og allt. — AJEP.
ÆSis FERÐASKRIFSTOFA
^ÍR/RlKlSITVS
LÆKJARQÖTU 3. RÉYKJAVÍK, SÍMI 11540
Hannover iðnsýningin 29. apríl — 7. maí
Á Hannover iðnsýningunni sýna yfir 5500 fyrirtæki fré
30 löndum allar helztu nýjungar í iðnaði og tækni. Þeim,
sem hafa í hyggju að heimsækja þessa merku kaupstefnu,
viljum vér vinsamlega benda á að hafa samband við oss
sem fyrst varðandi nánari upplýsingar, aðgöngukort og
aðra íyrirgreiðslu.
Kjörskrd
til alþingiskosninga í Heykjavík, sam fram
eiga að fara 11. júní 1967, liggur frammi al-
menningi til sýnis í Manntalsskrifstof-
unni, Pósthússtræti 9, 5. hæð, alla virka
daga frá 25. apríl til 20. maí n.k. frá kl.
9—17, nema laugardaga frá kl. 9—12.
Kærur yfir kjörskránni skulu komnar til
skrifstofu borgarstjóra eigi síðar en 20.
maí n.k.
21. apríl 1967.
Borgarstjórinn í Reykjavík.
Auglýsið i ÞjóðvHjanum
Síminn er 1 75 00
ÓSKILAMUNIR
í vörzlu rannsóknarlögreglunnar er nú
margt óskilamuna, svo sem reiðhjól, fatn-
aður (m.a. ferðataska með fatnaði í), lykla-
veski, lyklakippur, veski, buddur, úr, gler-
augu, o.fl.
Eru þeir, sem slíkum munum hafa týnt,
vinsamlega beðnir að gefa sig fram í skríf-
stofu rannsóknarlögreglunnar, Borgartúni
7 1 kjallara — (gengið um undirganginn)
— næstu daga kl. 2—4 og 5—7 til að taka
við munum sínum, sem þar kunna að vera.
RANNSÓKNARLÖGREGLAN.
k
t
j