Þjóðviljinn - 24.01.1968, Síða 10

Alþjjódlegt skák-
mót í Rvík 29.
md til 16. jáflí
Þriðja alþjóðlega skák-
mótið sem efnt er'til hér á
landi verður haldið í Tjarn-
arbúð dagana 29. maí til 16.
júní nk. og sér Taflfélag
Reykjavíkur um fram-
kvæmd þess. Eru allar horf-
ur á að þetta verði sterk-
asta mót sem haldið hefur
verið hérlendis.
Til mótsins hefur verið
boðið 6 erlendum stórmeist-
urum og hafa þrír þeirra
þegar þekkzt boðið, eru það
Uhlmann frá Austur-Þýzka-
landi, Szabo frá Ungverja-
landi og Gheorghiu frá
Rúmeníu. Þá hefur verið
boðið tveim sovézkum stór-
meisturum og einum banda-
rískum en svör hafa enn
ekki borizt frá þessum að-
ilum. Auk Friðriks Ölafss-
onar stórmeistara og Xnga
R. Jóhannssonar alþjóðlegs
meistara sem báðir hafa
tekið boði TR um þátttöku
í mótinu hefur Guðmundur
Sigurjónsson þegar tryggt
sér þátttökurétt með sigri
sínum í Haustmóti TR s.l.
haust, en fleiri mótum er
ekki lotið, sem stjórn TR
hefur ákveðið að veiti rétt
til keppni á alþjóðaskák-
mótinu.
Eins og óður segir verður
mótið háð í Tjarnarþúð og
verður teflt í salnum niðri
en einstákar skákir sýndar
í sjónvarpi í salnum uppi
og skýrðar þar fyrir áhorf-
endum. Einnig verða þar
kaffiveitingar á boðstólum.
Vinnslu haldið áfram í
frystihúsi ÚA Akureyri
- Er í umbúðabanni hjá Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna
Þessa stundina er verið að skipa á land á þriðja hundrað
tonnum af fiski úr togaranum Svalbak til vinnslu í frysti-
húsinu. Munum við frysta þennan afla eftir sem áður,
sagði Gísli Konráðsson, framkvæmdastjóri Útgerðarfélags
Akureyringa í viðtali við Þjóðviljann í gærdag.
Þannig kemur það í ljós, að
Útgerðarfélag Akureyringa sinnir
ekki boðaðri vinnslustöðvun
Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna
eða frystihúsá kaupfélaganna og
lætur hraðfrystihús sitt vinna af
Skákmót Tafl-
félags Kópavogs
Skákmót Taflfélags Kópavogs
hófst fimmtudaginn 18. þ.m. í
Gagnfræðaskóla Kópavogs og eru
þátttakendur 28 að tölu. þar á
meðal ýmsir kunnir skókmenn
svo sem Lárus Johnsen, Guðm.
Þórðarson, núverandi skákmeist-
ari Taflfélags Kóp* */ogs, Gísíi
Pétursson og Fjölnir Stefánsson,
formaður Taflfélags Kópavogs.
Keppendur munu tefla 11 um-
ferðir eftir Monradkerfi og er
þrem umferðum lokið. Eftir þær
eru 3 menn efstir og jafnir með
3 vinninga hver, þeir Lárus John-
sen, Ari Guðmundsson og Bjarni
Ólafsson. í kvöld verður mótinu
fram haldið í Gagnfræðaskóla
Kópavogs.
Sinfónfuhljómsveitin:
Síðustu tónkikamr fyrru
misserið verðu mmað kvö/d
fullurn krafti eftir sem áður.
Hvernig víkur þessu við7,
spyrjum við Gísla.
Okkur er Ijóst, að við gerum
þetta í óþökk heildarsamtakanna,
sagði Gísli. Við eigum erfittmeð
að stöðva reksturinn — persónu-
lega lít ég á þetta sem ranga
aðferð til þess að knýja fram
starfshæfan rekstursgrundvöll.
Síðan í haust höfum við lát-
ið hina fjóra togara okkar leggja
hér upp afla-að mestu og hefur
það reynzt dýrmæt atvinnuaukn-
ing í bænum — þannig hafa um
sextíu verkakonur haft stöðuga
vinnu í frystihúsunum fyrir ut-
an allstóran hóp af verkamönn-
um. Hér rfkir mikið atvinnuleysi
hjá verkamönnum f bænum, sagði
Gísli ennfremur. Okkur skildist
á Gísla, að það væri ábyrgðar-
hluti að stöðva þannig rekstur.
hraðfrystihússins í atvinnuleysi.
Allir togararnir eru að veiðum
núna, Kaldbakur er nýfarinn á
veiðar, Svalbakur er í losun hér,
Sléttbakur er að Ijúka veiðiferð
Framhald á '7- síðu.
Miðvikudagur 24. janúar 1968 — 33. órgangur — 19. tölublað.
Fáskrúðsfjörður:
Heimdaliarútgáfa
i Vsrzluflarskóla
I Verzlunarskólanum starfar
málfundafélag eins og lög gera
ráð fyrir. Og líklega er ætlazt
til að það sé vettvangur fyrir
alla nemendur skólans. Því hlýt-
ur það að vekja nokkra furðu að
sú stjórn félagsins sem nú hefur
setið hagar sér eins og útibú frá
Heimdalli sé að ræða.
Þetta kemur jafnvel fram í
bækþngi sem félagið gefur út
með jafn sakleysislegu nafni og
Um ræðumennsku og fundarsköp.
Að vísu er merki Verzlunarskól-
^ Framhald á 7. siðu.
A tvinnuleysisskrán-
ing ai heíjast þar
Atvinnuleysisskráning er nú í deiglunni hér á Fáskrúðs-
firði og hafa verið pöntuð skýrslueyðublöð fyrir 40 til 50
menn til þess að skrá Sig atvinnulausa, sagði Óskar Þórorms-
son, formaður Verklýðs-ög sjómannafélagsins þar í viðtali
við Þjóðviljann í gærdag.
Þegar fór að bera á atvinnu-
leysi hér í desembermánuði og
hefur litið verið að gera síðan.
Það er einna helzt í kringum
umsöltun á síldartunnum og end-
ist það nokkra daga ennþá og
komast færri að en vilja.
Einn bátur héðan stundar úti-
leguróðra og losar afla sinn hér
til söltunar. Er það Hoffellið.
Ég mundi segja að atvinnu-
horfur séu lélegar framundan,
sagði Óskar — erfitt verður líka
20% aukning dómsmála hjá
borgardómaraembættinu 1967
— *Mest vegna vanskila á umsömdum afborgunum
að fá vinnu í öðrum plássum
vegna atvinnuleysis þar. I félag-
inu eru 154 meðlimir og það má
vera< að við þurfum á fleiri
eyðublöðum að halda á næstunni.
Kvenfölkið hér hefur mikið.
unnið í síld undanfarin ár, en
þær hafa ekkert verkakvennafé-
lag og eru ekki skráðar meðlim-
ir í neinu verkalýðsfélagi. Þær
eiga þannig ekki kost á neinum
atvinnuleysisbótum. Fyrsta skil-
yrðið er að vera meðlimur í
verkalýðsfélagi til þess að hljóta
þær.
Nú er starfsár Sinfóníuhljóm-
sveitar íslands hálfnað og verða
síðustu tónleikar fyrra misseris
haldnir annað kvöld í Háskóla-
bíói. Stjórnandi er Bohdan Wod-
iezko, en einleikari ungverski
píanóleikarinn Balint Vazsonyi.
• Efnisskrá þessara níundu tón-
leika hefst með þriðja forleikn-
um, sem Beethoven samdi fyrir
einu óperu sína, Fidelio, ogheit-
ir forleikurinn samkvæmt upp-
runalegu nafni óperunnar León-
óru-forleikur nr. 3.
Þá kemur fram ungverski pí-
anóleikarinn Balint Vazsonyi og
leikur fjórða píanókonsert Beet-
hovens. Vazsonyi er e.t.v. lítt
þekktur hér á landi, en hann er
sannarlega enginn viðvaningur á
tónleikapalli. Tólf ára gamall hóf
hann tónleikahald, en síðan hef-
ur hánn ferðazt víða á tónleika-
ferðum, og notið tilsagnar hinna
frægustu kennara. Þess má geta,
að Balint Vazsonyi var seinasti
nemancli Ernst von Dohnanyi.
Gagnrýnendur í ýmsum löndum
hafa lýst hrifningu sinni yfir leik
Vazsonyi og gaman verður að
heyra undirtektir íslenzkra á-
heyrenda, þegar hann leikur hér
í fyrsta sinn.
'í’ónleikunum lýkur með fjórðu
sinfóníu Beethovens, ,,Sólargeisl-
anum milli hinna stormasömu
Balint Vazsonyi
hetjusinfóníu og örlagasinfóní-
unnar“, svo að tópleikarnir eiga
að verða öllum Beethoven-urm-
endum hér — og þeir eru ófáir
— til 'óblandinnar ánægju.
Vegna misseraskiptanna eru
þeir sem eiga misserisskírteini
minntir á að endumýja þau í
tæka tíð.
Hjá borgardómaraembættinu í Reykjavík var
á síðastliðnu óri'tæp 20% aukning dómsmála fr'á
árinu áður, en frá 1961 hefur málafjöldinn tvöfald-
azt. Er aukningin*langmest í skulda-’og víxlamál-
um og að miklu leyti vegna vanskila á umsömdum
afborgunum, að því er Hákon Guðmundsson borg-
ardómari sagði á fundi með blaðamönnum í gær.
Gunnar og Björn eru efstir á
Skákþingi Reykjavikur 1948
Lokið er nú þrem umferðum
á Skákþingi Reykjavíkur 1968. 1
meistaraflokki er teflt í tveim
riðlum í undankeppninni og eru
ellefu mcnn i hvorum, en síðan
munu efstu menn úr hvorum
riðli leiða saman hesta sína í úr-
slitakeppni um titilinn Skák-
meistari Reykjavíkur 1968.
Eftir þrjár umferðir er Gunn-
ar Gunnarsson efstur í A-riðli
meistaraflokks með 3 vinninga,
næstur er Guðmundur Sigurjóns-
son með 2Vs vinning og í 3.—4.
sæti Björgvin Víglundsson og
Andrés Fjeldsted með IV2 vinn-
ing hvor. t B-riðli er Björn Þor-
steinsson efstur með 3 vinninga,
Bragi Kristjánsson annar með
2V5 og Gylfi Magnússon með 2
vinninga.
Fjórða umferð i meistaraflokki
var tefld í gærkvöld en í þeim
flokki er teflt á sunnudögum,
þriðjudögum og fimmtudögum.
Framhald á 7. síðu.
Aukning dómsmála hjá borg-
ardómaraembættinu á árinu 1967
er sú mesta sem orðið héfur á
einu ári, en málafjöldinn hefur
farið sívaxandi, einkum s.l. ÍO
ár og bara frá 1961 hefur hann
tvöfaldazt. Taldi borgardómari
þetta vægást sagt uggvænlega
þróun, sem skapaði margvísleg
vandamál og að erlendar hlið-
stæður væru vandfundnar eða
ekki til.
Sem dæmi um þróunina má
nefna að árið 1956 voru þingfest
rúm 1100 mál, en dæmd má(l það
ár, hafin og sætt voru um 850.
Átta árum síðar, árið 1964 voru
þingfest mál orðin alls 4070, en
afgreidd dómsmál það ár sam-
tals 3733. En árið 1967 eru þing-
fest í bæjarþingi og í sjó- og
verzlunardómi Reýkjavíkur sam-
tals 6019 mál, en dæmd og af-
greidd með öðrum hætti 5862
mál og nam aukningin frá árinu
áður tæpum 20%. )
Þessarar fjölgunar mála gætir
mest í hinum svokölluðu skrif-
legu málum, sagði borgardómari,
en það eru ýmis konar skulda-
og víxlamál, þar sem stefrfdur
sækir ekki dómþing. Erfitt er að
gera sér grein fyrir orsökum þess,
hve ört málum hefur fjölgað und-
anfarin ár, þrátt fyrir vaxandi
peningaráð alls þorra manna.
Vera má, að það stafi að einhverju
leyti af vaxandi hirðuleysi manna
um það, að standa við fjárhags-
legar skuldbindingar sínar, en ef
litið er til mála sl. árs virðist ým-
islegt renna stoðum undir það,
að þessi fjölgun stafi að nokkru
leyti af of mikilli bjartsýni al-
mennings um greiðslugetu sína.
Þannig fjölgaði allmjög áriðl967
málum, sem áttu rætur sínarað
rekja til þess, að fólk kaupir
muni og vörur með afborgunar-
skilmálum, en getur svo ekki
staðið skil á umsömdum afborg-
unum. Getum við rakið uppruna
417 mála, til slíkra viðskipta.
Áleit borgardómari fulla þörf
á því í þessu sambandi að sett
yrði löggjöf um kaup með af-
borgunarskilmálum, eins og víða
erlehdis. Er þá kveðið á um rétt
og skyldur seljanda og kaupanda
og hversu með skuli fara, ef
kaupandi hefur þegar goldið til-
tekinn hluta kaupverðs, er van-
skil verða. Hér á landi eru eng-
in lög um þetta efni, en þessi
kaup hinsvegar orðin svo al-
menn, að auðveldlega geta út af
þeim risið margvfsleg úrlausnar-
og ágreiningsefni.
Forskot á sæluna
Af öðrum atriðum, sem til
málssóknar leiddu árið 1967 má
nefna 77 mál, er af því risu, að
menn tóku „forskot á sæiuna“
og fóru í ferðalag án þess að
eiga fyrir fargjaidinu. Þá fjölg-
aði og mjög málum vegna inni-
stæðulausra tékkávísana. Frá
bönkum borgarinnar komu alls
941 mál. Virtust sumir skuldu-
nautar njóta þar góðrar fyrir-
greiðslu, því nöfn sömu mann-
anna komu þar fyrir aftur og
aftúr.
Hin gífurlega málaaukning ár-
ið LP67 jók að sjálfsögðu mjög
álag á starfslið borgardómara-
embættisins, sagði Hákon Guð-
mundsson, en þó tókst með ým-
iskonar hagræðtngu að halda af-
greiðslu skriflega fluttra mála í
réttu horfi. Réði þar miklu að
í júni sl. var flutt í nýtt húsnæði
í Túngötu 14 þar sem starfsað-
staða öll er miklum mun betri
en áður og eins góð og orðiðget-
ur í húsnæði sem ekki er sér-
staklega byggt sem dómshús. Á-
leit hann það æskilegt að í fram-
Framhald 7. síðu.
Ámi Bergmann
Félagsfundur í
ÆFRámorgun
N.k. fimmtudagskvöld kl. 9
verður haldinn félagsfundur í
Æskulýðsfylkingunni í Reykja-
vík.
DAGSKRÁ:
1. Inntaka nýrra félaga.
2 Árni Bergmann blaðamaður
talar um stöðu sovézkra bók-
mennta í dag pg svarar fyrir-
spurnum.
3. Önnur mál. „
™ — Stjómin.
Frumvarp um breytingu á kosningalögum lagt fram
Sljórnmálaflokkarnir ráði
sjálfir framboðum sínum
Dómsmálaráðherra, Jóhann Hafstein, lagði fram á Al-
þingi j gær frumvarp um breytingar á kosningalögunum,
sem miða m.a. að því að stjórnmálaflokkarnir ráði því
sjálfir hvaða listar séu bornir fram í þeirra nafni. Lagt
er til að stjórnmálaflokki sé einungis leyfilegt að hafa
einn lista í kjöri í hver'ju kjördæmi.
Lagt er til í frumvarpinu að
27., 32. og 41 gr. kosningalag-
anna orðist svo:
★ Framboðslista skal fylgja
skrifleg yfirlýsing meðmæl-
enda listans um það fyrir
hvern stjórnmálaflokk listinn
sé boðinn fram, svo og skrif-
leg viðurkenning hlutaðeig-
andi flokksstjórnar fyrir því,
að listinn skuli vera í kjöri
fyrir flokkinn. Ekki getur
stjórntHélaflokkur boðið fram
fleiri eh einn lista í sama
kjördæmi. Vanti aðra hvora yf-
irlýsinguna telst listinn utan
flokka.
Nú deyr frambjóðandi, áður
en kosning fer fram, en eftir
að framboðsfrestur er liðinn
eða á næstu þremur sólar-
hringum, áður en framboðs-
frestur er liðinn, og má þá
innan viku, ef fullur helm-
ingur meðmælenda krefst þess,
setja annan mann í stað hins
látna, enda sé fyrir hendi sam-
. bykkt hlutaðeigándi flokks-
stjórnar, ef því er að skipta,
og öðrutn almennum skilyrð-
um um framboðið fullnæét.
r Listi, sem boðinn er fram ut-
•an flokka, skal merktur bnk-
staf í áframhaldandi stafrófs-
röð á eftir flokkslistum.