Þjóðviljinn - 29.02.1968, Síða 2
2 SÍÐA — ÞJÓÐVIUiNN — Fimmfcudagiur 29. febrúar 1968.
Ú Þant, franska stjórnin, New York Times:
Talið víst að friðarsamningar hæf
ust ef ioftárásunum verður hætt
Tiiloga Lúðvíks og Karls
WASHINGTON, PARÍS 28/2 — Franska st'jórnin hefur til-
kynnt, að hún hafi heimildir fyrir því að ef Bandaríkja-
menn haetti loftórásum á Norður-Vietnam, þá sé það fylli-
lega nægileg forsenda fyrir því að friðarsamningar geti
hafizt. Þetta gerist á sama tíma og sendur er bandarískur
liðsauki til Vietnam og Johnson stefnir saman „stríðsráði“
til að ræða kröfur herforíngja sinna um auknar hemaðar-
aðgerðir.
Tilkynningin frá frönsku
stjóminni kemur frá Georges
upplýsingamálaráðherra, eftir
stjómarfund sem de Gaulle for-
Vatnslaust í
Kópavogi og
Reykjavík
f gær var vatnslaust að
mestu leyti í Kópaivogi og
somuleiðis á stórum svaeðum
í Reykjavík en hér í baenum
batnaði ástandið töluvert um
sexleytið i gær.
Þjóðviljinn hafði tal af
Þóroddi Th. Sigurðssyni,
vatnsveitustjóra í gaerkvöld.
Sagði hann að ástæður fyrir
vatnsleysinu væru margar en
meginástæðan væri flóðið.
Sagði hann frá eitthvað á
þessa leið: Við höfum ekki
getað dælt frá Gvendarbrunni
síðan á þriðjudagsmorgun og
er þar af leiðandi eingöngu
um sjálfrennsli í bæinn að
ræða. Dælustöðin komst að
vísUfc í lag í dag, miðvikudag,
en ekki er hægt að taka hana
í notktiri vegna þess að þrjár
aðaiæðar eru í Árbæjarstífl-
unni þar sem skarðið mynd-
aðústi -Ei dælt væri gæti svo
farið að aðalæðin færi í
sundur í stíflunni. Við verð-
um að bíða með að taka
dælustöðina í notkun þar til
flóðið sjatnar talsvert mikið.
Grunur leikur á að vatns-
leysið í Kópavogi stafi af því
að Fbssvogsæðín sé í sund-
ur fyrir ofan vatnsvedtubrúna
en þetta er ekki hægt að at-
huga fyrr en vatnið er komið
í eðlilegt horf.
seti tók þátt f. Heimildir sem
taldar eru áreiðanlegar, segja að
þessi skilaboð séu komin til
Couve de Murville, utanríkisráð-
herra frá Mai Van Bo, sem er
talinn ábyrgasti sendifulltrúi
stjómar Norður-Víetnams; situr
hann í París. Þá hafa talsmenn
frönsku stjómarinnar látið í ljós
þá skoðun, að ef slíkum friðar-
umleitunum verður ekki komið
á muni það hafa f för með sér
útfænslú tortímingarstriðsins í
Suðaust.u,r-Asíu og þar með dag-
vaxandi hættu fyrir heimsfrið-
inn.
Það var Mai Van Bo, sem
ræddi við Ú Þant, framkvæmda-
stjóra SÞ f París fyrir skömmu,
en Ú Þant hefur einnig sagt að
friðarsamningar gætu hafizt ef
loftárásum yrði hætt.
Hið áhrifanvkla stórblað New
York Times, tekur mjög í sama
streng og frar.skir ráðherrar og
Ú Þant í dag. Varar það í leið-
ara bandarísku stjómina við að
verða við kröfum hershöfðinsja
um auknar hemaðaraðgerðir.
Væri miklu ráðlegra að trevsta
á bjartsýni Ú Þants um mögu-
leika á friðarsamningum. Sú á-
hætta sem tekin væri með því að
reyna þá leið. væri miklu minn!
en sú sem fylgdi auknum hern-
aðaraðgerðum. Þær séu aðeiris
öruggasta leiðin til aukins tjóns
Stúden ta f u n d u r
Stúdentafélag Reykjavikur efin-
ir til umræðufundar nk. fimimtu-
dagskvöld hiinn 29. febrúar um
efi.ið „Eru verkföll úrelt?“ Fund-
urinn verður haldinn i Sigtúni
við Austurvöll og hefst kl. 8.30
e.h.
Frummælendur verða Sveinn
Bjömsson, Sveinn Valfells og Jón
Hannibalsson.
fyrir Bandaríkjamenn, til áfram-
haldandi hnignunar hemaðar-
aðstöðu Bandaríkjanna í heim-
inum svo og siðferðilegs álits
þeirra. Auknar hemaðaraðgerðir
geta rutt þriðju he!msstyrjöldinni
braut, skrifar New York Tirn's
að lokum.
Þessar viðvaranir og ráðlegg-
ingar birtast á sama tíma og
Johnson forseti heldur „stríðs-
ráð“ í Hvita húsinu í dag. Eng-
inn tilkynnmg var gefin út ið
þeim fundi loknum, en vitað er
að rædd var skýrsla yfirmanns
bandaríska herforingiaráðsins,
Earle Wheeler, flutti ráðinu eftir
he!msókn sína til Saigons. En
talið er víst, að þar hafi einnig
verið rætt um kröfur Westmore-
landis, yfinhershöfðingja Banda-
rikjanna í Víetnam, um að hann
fengi aukinn liðsauka, einkan-
lega fallhlífarhermenn, til við-
bótar því liði sem hann hefur
fengið síðustu daga.
Fáar fregnir berast nú af or-
ustum í Suður-Víetnam, enda
hefur bandaríska herstjómin sett
á þær stranga ritekoðun. Hún
segir að sókn skæruliða hafij ver-
ið hrundið, en að mjög sé brengt
að bandarísku herliði á mörgum
stöðum allt frá Mekong-óshólm-
um til landamæra Norður-Víet-
nams.
Ófœrðin ó vegunum
Framhald af 12. síðu.
Allar ár að ryðja sig
— Hér er mikil rign.ing og
slæmt veður, sagði séra Sigurjón
Einarsson þegar við náðum tali
af honum í gær. Hafa orðið
miklar vegaskemmdir hér um
slóðir og erfitt yfirferðar. Hverf-
isíljót flæðir ■ yfir sitt hvoru
megin brúarinnar og er þar al-
veg lokað. svo innri hluti Fljóts-
hverfis heíur einangrazt. einir
níu bæir. Komast böm þaðan
ekki í skólann og ekki er haegt
að flytja mjólkina.
Allar árnar hér hafa verið að
ryðja sig og var Stjóm hér rétt
fyrir austan Klaustur orðin æði
mikil í gær, en er nú minni.
Tungufljót er i griðarlegum
vexti og með miklum jakaburði.
Geirlandsá hefur brotið skarð í
veginn og ílæðir yfir hann.
Bílar brutust milli Víkur og
Klausturs í gær, en vegurinri var
mjö'g slæmur, sa-gði Sigurjón.
í Suðursveit er ákaflega mik-
ið vatn og vegir ófærir eins og
er, sagði Torfi Steinþórsson á
Hala okkur. Breiðir skomingar
eru í veginn sitt hvoru megin
við Kálfaíellsstað og viðar og
ekki fært um sveitina né milli
sveita. Hefur verið mjög mikil
úrkoma hér að undaníömu og
nokkur vindur. Munu einnig hafa
orðið miklar vegaskemmdir á
Mýrum og mjólikurbíllinn ekki
komizt frá Höfn í tvo daga. Dá-
Ein-
falt mál
Þegar rætt var um tak-
mörkun dátasj ónvarpsins á
þinigi fyrir noktoru reyndist
þáð mál Jóharani Hafstein
dómsmálaráðheira mjög við-
kvæmt Bar haran fram þá
tillögu að rífcisútvarpið léti
framfcvæmá skoðaraakönraun
meðal sjónvarpsraotenda um
það hvort rruenn vildu hleypa
dátasjóravarpinu inra á gafl
hjá sér á nýjara leik eða ekki.
Ef dátasjéravarpið reyndist
hafa hylli meirihluta sjóra-
varpsnotenda var svo að
heyra á ráðherraraum að hann
myndi beita sér fyrir því að
sent yrði suðmjúfct bænar-
skjal til hemámsstjóraras um
að aflétta tafcmörkuminni, en
hemámsOiðið sjálft ákvað sem
kuraraugt er þessa ráðabreytni
og rökstuddi hana með siinum
eigira hagsmunum. Ekki hefur
þess heyrzt getið að ríkisút-
varpið hyggist framkvæma
tillögu Jóhanns Hafsteins;
hins vegar hefúr Vísir hiaup-
ið undir bagga með ráðherra
sínum og framfcvæint svo-
kallaða skoðaraaköminura. ásín-
um vegum. Lét biaðóð spyrja
180 memm á Reyfcjavíkiursvæð-
inu og varð niðurstaðam sú að
sögn Vísis að 107 eða 59,5%/
voru á móti tafcmörfcun, 47
eða 26% með takmörfcuin, era
óákveðnjr varu 26 eða 14,5%.
Ekki skal fullyrt um það
hversu víðtækar ájykbainir er
rétt að draga af skoðanafcöran-
un sem þessari, en véi má vera
aðj meirihluti fólks á Reykja-
víkursvæðárau sé hlymnitur því
að erlerat stórveldi haö hedm-
Jld til að starfrækja sjónvarp
á Islandi harada l&lendiingum.
Sé það sitaðreynd sýnir hún
hins vegar það eitt hversu
-vel hemámsliðimu hefur orðið
ágengt við að slæva sjálfs-
virðingu laradsmamraa. Þegar
lýðveldi var stofnað fyrir
tæpum aldarfjórðuragi hefði
Vísir naumast fyrirfundið einn
eiraasta marun d lajnddnu öllu
sem hefði viljað tryggja er-
lendu stórveldi aðiid að fó-
lenzfcri memraingarhelgi, enda
er slfk tilhögun ósamrýmain-
leg ölQjum huigmyndum um
sjálfsforræði þjóða og tíðkast
ékki í nokfcnu nálægu lamdi.
Ef hemámsliðirau vœri heiim-
ilt að starfrækja sjónvarp
handa Islendingum gætd það
með sama réitti starírækt skóla
handa þessari fámjenmu þjóð,
og eftir nokkur ár gætu sikóia-
börrain sjálf heiimtað það í
skoðanakönraura að fá að
garaga í baradarísku skólana.
Vel mætti Vfóir einnig hug-
leiða það að hemámsdiðið
gæti sem bezt gefið út síð-
degisblað á IsQaradi, og kymrai
þá skoðanakönraun eftir nokk-
ur ár að leiða í ljós að fólk
vildi miklu héldur kaupa
dátablaðið en Vísá.
AJflt er þetta vandamál
tengt þeirri eiraföldu spuran-
ingu hvart lslendiragar vilja
hálda uppd sjáif^tæðu menra-
iragairríki í Jaradi sínu, hvort
þeir ern reiðuibúndr til þess
að tailca á sig þær skyldur
og skuidbindingar sem til
slfks þarf. Sé vilji þjóðar til
sjálfstæðis slævður getur hiras
vegar vel svo farið að fólk
ósfci þess að lotoum sjálft í
skoðainaikönraunum að feia er-
lendu ríki .farsjá mála sirana.
Annað eiins hefur gerzt í ver-
öldiranl. — Austri.
lítið hefur fjarað síðari hluta
dagsins, sagði Torfi að lokrim.
f nágrenni Hafnar í Homa-
firði eru vegimir mjög ilia farn-
ir að sögn Benedikts Þorsteins-
soriar í Höfn. Er ekki hsegt að
komast í n’sestu sveitir, jafnvel
ekki á stærstu bílum. Gömul brú
á Djúpá á Mýrum hefur lask-
azt. en að öðru leyti hefur ekki
orðið tjón af völdum veðurs né
vatnagangs nema á vegunum.
Hér hefur yerið óvenju mikil og
stöðug rigning. '
Framhald af 12. síðu.
★ Ráðstafanir sem ekki
þola bið
Miklum verðmætum hefði ver-
ið bjargað á sl. sumri með flutn-
ingi síldarinnar af miðunum í
tveimur flutningaskipum, öðru
’frá Reykjavík og hinu frá Síld-
arverksmiðjum rikisins. Hefðu
þau flutt um 8fl þúsund tonn af
síld. Lagði Lúðvík mikla áherzlu
á að unnt yrði að fá fleiri skip
til síldarflutninga í sumar og
væri það sannarlega gert fyrir
þjóðarheildina. Láta myndi
nærri að verðmæti þeirra af-
urða sem fengist hefði með síld-
arflutningunum í fyrra sumar
hafi numið 160-180 miljónum
króna.
Þá benti Lúðvík á nauðsyn
]>ess að síldarsaltendum eða
öðrum aðilum yrði gert kleift að
taka á leigu hentug skip sem
sigldu á miðin. með tunnur, salt
og annað það sem til þyrfti svo
að hægt yrði að salta á miðun-
um í fiskibátunum, t.d. hálfsalta
síldina, og hún yrði svo flutt í
flutningaskipum til lands, og þar
yrði fullgengið frá henni sem
útflutningsvöru. Taldi Lúðvík
hæpið að hagkvæmt yrði að
hvert síldveiðiskip flytti með sér
allt sem til söltunar þyrfti og
sigldi með fullunraa síld til er-
lendra eða innlendra hafna, þó
væri sjálfsagt að athuga þann
möguleika. ■
Lika væri hægt að flytja síld
ísvarða til lands í aðra vinnslu,
t.d. til frystingar, eða ísvarða
síld til söltunar í landi. Þó
hefðu þeir flutningar reýnzt erf-
iðir og hæpið að með því móti
fengizt sú úrvalsvara sem sölt-
uð íslandssíld væri.
FlóSin í Árnessýslu
Framhald . af 1. siðu.
Hvítárbakka. Símasambands-
laust er austan Tungufljóts og
hefur fljótíð með hrikalegum
jakaburði sópað burty sima-
staurum og símalínum á kafla
og ofan Tungufljótsbrúar er
vegurinn ófær. Þá hefur flætt
inn í hlöð>U á Brautarhóli.
• táglendið er vífta eins og haf-
sjór yfir aft líta og því mið-
ur eru flóftin ennþá aft vaxa
— ekki eru býlin þó í telj-
andi hættu enda standa þau
á háum hólum og hæftum í
svcitinni.
• En vegasamgöngur eru úr
sögunni og horfur á að sam-
göngur rofni Skeiðamegin með
kvöldinu og kemst mjölkin þá
ekki í burbu.
• Um klukkan átján í gærdag
haíði Þjóðviljinn samband við
Garðar stöðvarstjóra í Ara-
tungu og h»fði Garðar þ>á ný-
lega haft samband við bænd-
ur í Auðsholti. Þá var enn
að vaxa f Hvítá ogtaldibónd-
inn flóðið hafa náð sama
vaxtamagni í Hvítá eins og
árið 1930, en þá var mesta
flóð í Hvítá á þessari öld. Og
enn óx í Hvítá.
• Tungufljót er heldur í rénun
og hafði Gárðar farið f dag
til að huga að skemmdum á
símaHnunni á fljótsbakkan-
anum milli Fellshóls og Króks,
en þar höfðu þrir staurar
fallið og klippti Garðar á lín-
una — þar hafði fljótiið flætt
um 300 metra upp í landið.
• Brúará stendm" í stað, en áin
hefur flætt yfir 50 metra
kaifla á veginum hjá nýjoi
brúnni og hefur vegurinn
mjókkað um hálfan annan
metira — hefur vatnsaginn
þannig étið upp veginn og
heldur hann áfram að mjókfcai.
• Auðsholtbændur eru þrir og
hafá þeir ekki komið frá sér
mjólk í tvo sólarhringa og
þeir hafa ekki getað nálgazt
að heldur tóma brúsa og er
allt orðið yfirfullt, en um
sextíu kýr eru mjólkandi hjá
bændum í Auðsholfi. Þá hef-
ur verið rafmagnslaust hjá
þeim og hatfa þeir brðið að
aka ’öllu vatrai í fjósin og
handmjólka kýrnar. Klukkan
átján var komið aftur raf-
magn í hluta af Hrunamanna-
hireppi og hluta af Biskups-
tungum.
Þannig er enn Gnúpverja-
hreppur, stór hluti af Hrunar
mannahreppi og hluti af
Biskupstungum rafmagnslaus.
Eru bændur ákaflega illa sett-
ir í kulda og myrkri á bæjun-
um. Þurfa þeir að hand-
mjalta fleiri tugi kúa og
flytja vatnið í föbum laragar
leiðir og byggist bókstaflega
allt á rafmagni á þæjunum f
manneklunni.
Þjóðvegurinn milli Skál-
holts og Laugaráss er yfir-
flotinn á 50 til 60 metra kajfla
og er ennþá hægt að briótast
á farartækjum eftir vegin-
um.
SÍÐARI FRÉTTIR:
Seint í1 gærkvöld sagði
Garðar í viðtali við blaðið að
ástandið væri svipað og það
va«r seinnipart dags. Talið var
að Hvítá væri þá þúin að ná
hámarki; hafði staðið í stað
frá klukkan sex og heldur
hafði sjatnað í Brúará og
Tungufljóti. Er spurt var
hvort Skálholt hefði einangr-
azt sagði hann að svo væri
ekki. Að vísu hafði flætt yfir
þjóðveginn á 50 metra katfla
en bílar komust þar yfir í
gærkvöld.
★ Víðtæk aðstoð við flotann
Lúðvík ræddi í alllöngu máli
nauðsyn þess að tryggt væri
samband hinna 2000 sjómanna á
fjarlægum miðum við land, og
nauðsyn á læknaþjónustu við
flotann, og hve brýnt væri að
helztu rekstrarvörur flotans
væru fáanlegar á miðunum, þar
á meðal olía og varahlutir til
veiðarfæra og búnaðar skip-
anna. Ljóst væri að þær ráð-
stafanir sem gera þyrfti kost-
uðu fé og því væri sett í til-
löguna heimild til að verja 10
miljónum króna í því skyni.
Því fé væri vel vajrið og kæmi
margfaldlega aftur.
Lúðvík lagði áherzlu á, að
vegna þess hve lítill tími er til
stefnu væri það framkvæmda-
nefnd sem skipa þyrfti, og þyrfti
það ekki að rekast á nefnda-
skipun sjávarútvegsmálaráð-
herra, sem væri einungis at-
hugunar- og tillögunefnd. Engara
tíma mætti missa. Ef t.d. ætti
að kaupa eða leigja flutninga-
skip, kannski 10 þúsund tonna
skip, þyrfti að hafa nokkum
tíma til stefnu, því vísast vaeri
að gera þyrfti eirahverjar breyt-
ingar á slíku skipi.
★ Læknaþjónustan
Jóhann Hafstein heilbrigðis-
málaráðherra skýrði frá þvi að
athugun hefði farið fram á
möguleikum til læknaþjónustu
fyriæ síldveiðiflotann. Hefði ver-
ið ákveðið að gera skrá yfir
þær strandstöðvar, t.d. í Noregi,
þar sem hægt væri að fá lækn-
ishjálp, reynt yrði að ná sam-
komulagi við aðrar veiðiþjóðir,
Sovétríkin og Norðmenn, um af-
not af læknisþjónustu þeirra
flota, landhelgisgæzlan væri að
láta búa út visi að skurðstofu í
stærstu varðskipunum, og einnig
hefði verið athugað um þyrlux
í þessu sambandi.
Auk þeirra tóku til máls Egg-
ert G. Þorsteinsson sjávarútvegs-
málaráðherra, Jón Skaftason og
Pétur Sigurðsson. Þetta var fyrri
umræða tillögunnar og lagði
flutningsmaður til að henni yrði
vísað til fjárveitinganefndar.
Líf og harátta
Che Guevara
Nfc. sunnudagslcvöld kl. 9
að Tjamargötnu 20 verður
kvöldvajka helguð lífi og
baráittu Che Guevara. Rak-
ið verður lífsihlaup hans og
inra í það flébtað köflum úr
verfcum Guevara, Castrcs
og ffleiri svo og ýrnsu er
um Guevara hefur verið
ritað bæði í buradnu og
lausu máli.
öfflum opið — ÆFR
ÞEKKIRÐU
MERKIÐ?
D2
GANGBRAUT
Við gangbrautina sjálfa er svo
þetta gangbrautarmerki, blár
férningur með gulum þrlhyrningi
innan f. Stundum eru merki þessi
tvöföld með Ijósi, oftast blikk-
Ijósi,
Gangandi vegfarendur ættu að
muna, að betri er krókur en
kelda, og því öruggast að fara
einungis yfir akbraut þar sem
slikum merkjum hefur verið kom
ið fyrir, eða þá við gatnamót.
Bifreiðastjórar eru minntir á að
á þeim hvilir sú skylda að aka
hægt og sýna ítrustu varkárni
við gangbrautir og nema staðar,
ef gangandi vegfarandi bíður
þess aS komast yfir akbrautina.
Framúrakstur við gangbraut er
ekki aðeins óleyfilegur heldur og
stórhæltulegur.
Þrátt fyrir þessi ströngu ákvæði
gagnvart ökumönnum, ber gang-
andi vegfarendum ávallt að gæta
ítrustu varkárni og taka tiliit til
akstursskilyrða.
framkvæmda^
NEFND
HÆGRl 5
UMFERÐAR 6
UMNKTtfPJiZ.
I