Þjóðviljinn - 07.05.1968, Blaðsíða 4
4 SÍÐA —> ÞJÖÐVmiIIN —- Þaíðjtiidiagur 7. imiai 1368.
Otgeíandl: Sameimngarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurlnn.
Ritstjórar: tvar H. Jónsson. (áb.). Magnús Kjartansson,
Sigurður Guðmubdsson.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Auglýsingastj.: Sigurður T. Sigurðsson.
Framkvstj.: Eiður Bergmann.
Ritstjóm. afgreiðsla. auglýsingar prentsmiðja: Skólavörðustig 19.
Simi 17500 (5 línur). — Á.skriftarverð kr. 120.00 á mánuði. —
Lausasöluverð krónur 7.00.
Sautján ár
j dag eru liðin rétt 17 ár síðan bandarískt her-
námslið kom hingað öðru sinni. Þeir þrír flokk-
ar sem sömdu um hernámið í trássi við ákvæði
stjómarskrárinnar hétu því þá að hernámið skyldi
aðeins standa skamma stund; það væri ill nauð-
syn vegna mikillar styrjaldarhættu, en þegar ^ð-
stæður breyttust skyldi herinn fara og sú stefna
ríkja á nýjan leik að hér dveldist ekki erlendur
her á friðartímum. En þótt breytingar á alþjóða-
málum og hemaðartækni hafi orðið stórfelldari
og víðtækari en nokkum óraði fyrir á síðustu 17
ámm dvelst bandaríski herinn enn á íslandi og
sýnir ekki á sér neitt fararsnið.
jþennan tíma hefur verið háð barátta gegn her-
náminu, oft með mjög víðtækri þátttöku al-
mennings. Sumir telja að lítill árangur hafi náðst
í þeirri baráttu, en það er mikill misskilningur.
Mest urðu umskiptin 1956 þegar meirihluti alþing-
is samþykkti að herinn skyldi fara, sú afstaða var
staðfest í aknennum þingkosningum og mynduð
ríkisstjóm sem hét því að framkvæma hana. Enda
þott tveir stjómarflokkanna brygðust þeirri
stefnuyfirlýsingu urðu áhrif þessara atburða mjög
víðtæk. Fram að þeim tíma höfðu Bandarík-
in stefnt að því að koma hér upp risaherstöðvum.
Áform voru um mikla flugvallargerð á Rangár-
söndum, og snemma árs 1956 var gerður formleg-
ur samningur þar sem Bandaríkjunum var heim-
ilað að koma sér upp herskipahöfn í Njarðvík. En
þegar alþingi samþykkti brottför hersins 1956 og
þeirri ákvörðun var fylgt eftir af kjósendum og
með stjórnarmyndun komust bandarískir ráða-
menn að þeirri niðurstöðu að aðstaðá þeirra hér
á landi væri of völt. Þeir féllu frá •samningnum
urti herskipahöfn í Njarðvík og áformunum um
herstöð á Rangársöndum en komu í staðinn upp
mjög nútímalegri herstöð 1 Thule á Grænlandi.
þar sem kjamorkuþotan hrapaði fyrir skömmu —
þangað var flutt sú aðstaða. sem áður hafði verið
fyrirhuguð hér á landi. Síðan hefur hernaðarlegt
gildi bækistöðvanna hér fyrir vígvél Bandaríkj-
anna sífellt farið minnkandi; landherinn hefur
verið fluttur brott og flugherinn sömuleiðis, en
eftir stendur flotabækistöð sem nauimast verður
talin til meiriháttar stöðva frá hertæknisjónar-
miði. Engu að síður býr bandaríski herinn sig enn
til langdvalar hér á landi, eins og marka má af
hinum nýju framkvæmdum í Hvalfirði; banda-
rískir ráðamenn líta auðsjáanlega' á ísland sem
hluta af hinu varanlega yfirráðasvæði sínu.
þótt þannig tækist að koma í veg fyrir að ísland
yrði gert að meiriháttar atómstöð er það enn
sem fyrr eitt brýnasta verkefni ;þjóðarinnar að af-
létta hernáminu og tryggja sér' óskoraðan rétt yf-
ir landi sínu öllu. Jafnt af siðferðilegunn sem
menningarlegum ástæðum er það óþolandi að hér
haldist tvíbýli um ófyrirsjáanlega framtíð. Nú
þurfa hemámsandstæðingar að leggja á ráðin um
nýja sókn; sú barátta ætti að geta orðið þeím mun
árangursrikari sem reynslan sjálf hefur kippt
stoðum undan öllum hínum upphaflegu röksemd-
um hemámssinna^ — m. ^ <
• y\\w • vy mw • \ • •y\\\.\.v' • V • Mflgjtt V x-:;v • • v %w.N\\N
ytfr
:
': " ii :A
Sip «.j
L 'SM&0’
l a
Hér cru- tvær myndir sem teknar vorn á Rauða torglnn 1. maí, þegar fólkið streymdi tngþúsundum saman framhjá grafhýsi Lcn-
íns. Á annarri myndinni sést flokkur íþróttamanna á göngu, en íþróttafólkið setti mikinn svip á gönguna 1. maí eins og cndranær.
Smjörframkiðslan
jókstum 16,8% '67
ÁrsÆundur Osta- og smjörsöl-
unrnair s.f. var baldiirun 30. april.
Fonmaöur í uipphafi
fundar þeirra Sigurðar Bene-
dikitssonar framikvagmjdastjóra
er lézt hinm 22. ofcfólber sl., en
Sigurðiur viair framrKv.stj. fýrir-
tæfcisdine fná stafniun þesis, bg
Björtns E. Ámasonar, löggSJifs
endurskoðanda er lézt 23. nóv-
ember sl., en Bjöm vair endur-
sfcoðamdi Osta- og smjörsöliumn-
ar.
Fumdarmienm vottuðu hámiuim
látniu virðdmigiu sírna imeð þvf að
rísa úr siaetum. (
Ósfciar H. GmmmaRssom, flraim-
kvæimidiasitjári, laigðd finam og
slkýrði enduirtskoðiaða reksturs-
og efnahagsreikmámiga fyrir áirið
1967. og gaf skýrsihi yfir starf-
semina.
Heflda'nfnaim'leiðs-la mijlóMcur-
saimlaganma á árimu 1967 var:
Smjör 1365 tanm. Ostur 1145,
Nýmxjólkiurduíft 687. Uindan-
remmiudiuifit 632. Kasein 298.
Smjörfraiirnljeiðs'lan hafði aiuk-
izt á árirau uim 16.8%, firaim-
leáiðsíLa á ostd og nýmjólfciur-
diufiti dróst hinsvegar noikikuð
saman á árimu.
Hieá'ldarsalla á simijörd á árimu
varð 1101 tomn en aí os-ti seld-
wst 535 tommi.
Útfikrtnámigur mjólfciurvara
varð sem hér setgir:
Ostur 404 tonm. NýmjóHkiur-
dufit 671. Kjaseim 250. Smjör 2.
Heildarvdlta fyriirtæfcisáns á
árinu 1967 varð 354 miiljónir
króna. Heimiasaila mjólkumsam-
lagamma í ummium vörum naim
um 94.7 miijónum. Saimanlaigt
sölu-verðm. vinnsluvara mjólk-
uriðnaðarins á árimu varð þvi
röskar 448 miljónir.
Dreifingar- og södukostnaður
fyri'rtæfcisims varð á árinu 10.6
m-iljónir, eða um 3%.
Bndurgreidd umiboðslaum til
mjólkursamlagamna námu kr.
4.499.127.64.
Fraimkvæmdastjóri upplýsti a
fumdiinum að búið væri að
greiða mjólkursamjlögum allt
andvirði seldra vara á árinu
1967.
1 stjóm Osta og smjörsöilunm-
ar s.f. eru:
Stefám Bjömssom,. fbrstjóri,
F-ramháld a 9, sdðu.