Þjóðviljinn - 06.11.1968, Page 4

SlDA — ÞUÓÐVHLJIiNIN — Mið(vifcuriia©ur 6. nriwamlbeir 1968.
Dtgeíandi: Samemingarflokfcur alþýðu — Sósíalistaflokkuriiin.
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson (áb), Magnús Kjartansson.
Sigurdui1 Guðmundsson.
Préttaritstjóri: Sigtsrður V. Friðþjófsson.
Augjýsingastj.: ólafur Jónsson.
Framkv.stjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjóm, afgredðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19.
Sími 17500 (5 línur). — Áskriftarveirð kr. 130,00 á mánuði. —
Iiausasöluverð krónur 8,00.
íhaldið óttast einangrun
^jálfsagt er það ekki tilviljun hversu oft orðið „ein-
angrun“ birtist 1 stjómmálagreinum Morgun-
blaðsins undanfarnar vikur og mánuði. í herbúð-
um Sjálfstæðisflokksins hefur mönnum ekki verið
rótt vegna þeirra aðvarana sem flokkurinn hefur
fengið í síðustu kosningum, og ótvírætt hafa bent til
þess, að íhaldið væri að einangrast frá nýju kjós-
endunuim, að ungt fólk vildi ekki leggja lag sitt við
staðnaðan íhaldsflokk, þann flokk á ísLandi sem vill
að herseta Bandaríkjanna á íslandi verði varan-
leg um alla framtíð, flokk braskarasjónarmiðanna,
flokkinn sem miðar ríkisstjórn sína við þarfir og
kröfur gróðalýðsins sem leggur flokknum til fjár-
munina. í borgarstjórnarkosningunum 1966 var vit-
und flokksstjórnarinnar um þessa einangrun íhalds-
ins orðin svo augljós, að reynt var að fela sem mest
að það væri Sjálfstæðisflokkurinn sem vildi fá um-
boð til að stjórna Reykjavík áfram. f>á voru búin
til hin skoplegustu kjörorð, „áfram Geir“, og önn-
ur þess háttar. En ekkert dugði. Einangrun íhalds-
ins frá ungum kjósendum var slík, að flokkurinn
tapaði, og munaði svo til engu að hann missti meiri-
hluta sinn 1 borgarstjórn Reykjavíkur. Þessi þró-
un varð enn meir áberandi við þingkosningarnar
1967. Einnig þá fundu smalar og foringjar Sjálf-
stæðisflokksins síðustu dagana fyrir kjördag hvem-
ig kulda einangrunarinnar lagði móti þeim, og birt
var neyðaróp til ungs fólks um liðsinni við íhaldið
fjennt yfir alla' forsíðu Morgunblaðsins. En íhald-
ið hélt áfram að einangrast. Það fékk enn að finna
að ungt fólk á íslandi kýs ekki íhaldsflokk, her-
setuflokk, afturhaldsflokk, flokk gróðalýðs og
braskara. Sjál^stæðisflokkurinn stórtapaði í aðal-
vígi sínu Reykjavík, Morgunblaðinu var'um megn
að hindra vaxandi einangrun. Og ótti flokksstjórn-
arinnar við einangmn óx. Sá ótti varð að skelfingu
eftir úrslit forsetakosninganna í sumar. Ráðherrar
flokksins, Bjami Benediktsson, Jóhann Hafstein,
Magnús Jónsson, Ingólfur Jónsson, og Morgunblað-
ið gerðu málstað Gunnars Thoroddsens að sínum,
og Gunnar fékk mesta rassskelL sem nokkur ís-
lenzkur maður hefur íengið í kosningum.
^íðan hefur óttinn við aðskilnað íhaldsins frá æsku
landsins riðið húsum í Morgunblaðshöllinni.
Orðið „einangmn“ smýgur ósjálfrátt í hverja Morg-
unblaðsgreinina af annarri. Morgunblaðsmenn em
auðvitað alltaf að einangra einhverja aðra í orði
kveðnu. En orðið „einangmn“ í Morgunblaðinu er
eins og dinglað sé snöm í hengds manns húsi. Úr-
slit kosninganna undanfarin ár sanna svo ekki
verður um villzt, hver íslenzku stjómmálaflokk-
anna er nú í mestri hættu á einangrun, einangmn
frá æsku landsins, unga fólkinu sem er að takn við;
einangmn frá heilbrigðum. framsæknum öflum
hins íslenzka nútímaþjóðfélags. — s.
Vatnsveitan til Vestmanna-
eyja mál allrar þjóðarinnar
□ Karl Guðjónsson átaldi á Alþingi í gær tómlæti
stjómarvalda við því brýna vandamáli Vestmannaeyinga
að standa undir hinum gífurlega mikla kostnaði við vatns-
veituna til Eyja, og sýndi enn fram á að sú framkvæmd
er að engu sambærileg við aðrar vatnsveitur hvað kostnað
snertir. Minnti Karl á hversu drjúgan hlut Vestmannaey-
ingar hafa lagt og leggja til þjóðarbúskaparins, og skoraði
á stjónarvöldin að afstýa því að heimamenn í Eyjum kikni
undir fjárhagsskuldbindingum, sem eðlilegt væri að ríkið
tæki að sér.
Karl var að filytja fraimsögu
fjrrir fruimivarpi um breyting á
löguruum firá 1947 uim aðstod til
vatnsveitna. Frumvarpið filutti
varaþingmaður Alþýðuibanda-
lagsins, Jónas Magnússon, á
þiinigiinu í fyrra, en Karl flytuy
það að nýju.
í greinargerð fruimvarpsins er
efni þess og tilefni skýrt á þessa
leið:
„Með frumvarpi þessu er lagt
tn, að tvenns konar breytingsé
garð á gáddamdi lögum um situðn-
ing ríkisins við vatnsveitur. t
Annars vegar sú, að fyrirheit
það, scm lög nr. 93 frá 1947
gefa um helmingsstuðning af
ríkissjóðs hálfu við vatnsvcit-
ur sveitarfélaga, en ckki nálgast
það mark í framkvæmd, vcrði
gert raunhæft með því að lög-
bjóða afdráttarlaust, að svo
skuli vera, þar sem sannanleg
þörf er á og ráðuneytið hefur
samþykkt, að verkið sé styrk-
hæft.
Breyting í þetta horf er -raun-
venflega að skipa vatnsveitu-
mahnvirkjum á bekk mieð .t. d.
hafnarmannvirkjum og skóla-
byggdmgum, enda gera lögin ráð
fyirir, að eimungis sé hægt að
vænta. stuðnings við þeer vatms-
veitur, siem ráðumeytið hefur
fylgzt með undirbúningi að og
samþykíkt naiuðsyn á.
En í annan stað gerir frum-
varpið ráð fyrir, að ákvörðun
um fjárveitingu til hvers ein-
staks mannvirkis verði ákvcð-
in af Alþingi með setningu f jár-
laga hvert ár fyrir sig, en ekki,
að haldið verði þeim hætti, sem
nú er á í þessu efni, en: hann er
sá, að Alþingi ákvcði heildar-
upphæðina, en ráðhcrra skipti
hcnni milli aðiía.
Einnig þetta er til samræmis
við hafnir og skóla.
Eðlilegt væri þá, að regla
yrði sköpuð um það, að hið á-
ætlaða stofmverð, er á ríkissjóð
félli, ásiamit þeim verðhækkun-
um, sem á veíkimu fcumna að
verða, rnieðan ,á byggingu stand-
ur, yrði greitt á. áfcveðnu ára-
biii, t.d. 3 'árum, eins og skóHa-
kostnaðarlögin nýju gera ráð
fyrir um þau mannvirki, er þau
taka til.
, Sérstakt tilefini til . þeirrar
breytingar. sem frumvarpið fel-
ur í sér, er sú staðreynd' að nú
eru einiumigis ætlaðar 6,5 imiiljón-
ir króna á fjárilögum yfarstamd-
andi árs til vatnsveitna fyrir
aflit lamdið, em sú upphæð er
eins og dropi í hafinu miðað
við þær framkvæmdir, semyf-
ir standa og hlotið hafa sam-
þykfci ráðherra. En af fram-
kvæmdum mó t.d. nefna Vest-
mammaeyjaveitu og Lamdeyja-
veitu. Hin siðarnefnda er rétt
nýkomin í gagnið og mun hafa
kostað 5 miljónir fcr., en Eyja-
veitam, sem upþhafilega var á-
ætluð röskílega 100 milj. kr.,
hlýtur nú efitór hina síðustu gemig-
isbreytingu aðfárayfir 130 milj.
kr., og áætlaðar framikvaamdir á
þessu órí eimu saman munu
kosta 50-60 milj. kr. Liggur því
í augum uppi, hve órafjairri
Samkvæmt upplýsingum sem
Þjóðviljinn féfck eftir. helgina
seldu 7 bátar í síðustu vifcu afla
sinm í Grimsby og var þar um
að rœða filatfiisk, nema annað sé
framitekið í upptaflminigummi hér
á efitir. Bátarnir sem seldu ytra
voru þessir:
28. okt. seldd Pétur Thor-
steinsson, Bíldudal, 38 tomm fyr-
ir 3908 sterlimgspuind eða 14.10
kr. kílóið.
28. okt. seldi Guðmundur
Þórðai'son, Ólafsvfik, 35.9 tomn
fyrir 3381 pumid eða á kr. 12.90.
29. okt. seldi Sumnutindur,
Djúpavogi, línrufisk, þorsk og
ýsu, 27.4 tomm fyrir 2467 pund
eða á kr. 12.33.
30. okt. seldi Ásigeir Kristj-
ámissom, Grumdarfiirði, 32.6 tonn
það er, að fjárlagaupphæðin
komist í námunda við það að
svara tii þess að styðja vatns-
veitumannvirki landsmanma að
hálfu, eins og gildandi löggefa
framkvæmdaaðilum þó vomir
um.
Sarnt sem áður hefur Aliþingi
þó sýnt á þvi verulegá treigðu
að leysa þessi fjárhagsvamda-
mál efltir öðrum leiðum'em eim-
mitt vatnsvedtulögunum, en til
þess að þaip verði til þess fiuil-
nægjamdi, þairf að breyta þeim
í þá áitt, sem hér er lagt til, og
auka' fjárveitingiar til að firam-
kvæma þau.“
.V .
(þar af 12.7 óniýt) fyrir 2224
pund eða á fcr. 9.33.
31. okt. seldi Snæfiuigl, Reyð-
arfirði, línufisk, þorsk og ýsu,
40.8 tomn fyrir 3797 pund eða
á kr. 12.75.
Framlhald á 7. síðu.
<S>---------------------------
Njósnari dæmdur
í 21 árs fangelsi
LONDON 4/11 — Taaknifræðdngur
sem starfað hefur við loftvamir
í Bretlandi var í dag í Lomdon
dæmdur í 21 árs fiamgelsi fyrir
að hafia látið sovézfca érindreka
fá leyniskjöl um lamdvamir
Breta.
Báta- og togarasölur ytra í
síðastiiðinni viku allgóðar
Vikan þrjátíu ára
• Vikan á 30 ára afmæli um
þessar mundir. í tilefni af Því
er komið út vandað afmælis-
blað, 72 siður að stærð, þar af
4 síður prentaðar á myndapapp-
ír. Af efni blaðsins má nefna
■viðtöl við Hilmar A. Kristjáns-
son og Halldór Pétursson list-
málara, smásögu eftir Guðmund
Daníelsson, grein og myndir um
Lundúnadvöl Hljóma og ótal-
margt fleira.
Vikam hóf gömgu sín,a 17. nóv-
ember 1938. Stofnamdi hennar
og fyrsti ritstjóri var Sigurður
Benediktsson. 1940 tók Jóm H.
Guðmundsson við ritstjóminmd,
og var hamn ritstjóri blaðsins
næstu 12 árin. Þá varð Gísli J.
Ástþórsson ritstjóri og síðan
Jökull Jakobsson. Á þeim tíma
keypti Hilmar A. Kristjánsson
(Hilmir hf.) blaðið, og í hans
tíð stækkaði það úr 16 síðum
í núverandi stærð, 52 síður. Þá
var einnig tekið að prenta kápu
blaðsins í fjórum litum. sem var
algjör nýjumg hér á landi. 1959
var Gísli Sigurðssom ráðim rit-
stjóri, og var blaðið undir hams
stjóm þar tól 1967.
Vikam er eina vikublaðið
sinmiar tegundar hér á lamdi og
að því er forstjóri Hilmis hf.,
Axel Kristjónsson, og fram-
kvæmdastjóri blaðsims, Sigur-
páll Jónsson, sögðu á fundi með
blaðamömmum í gær verður á-
fram lögð áherzla é að birta
fjölbreytt efni við allra hæfi,
bæði til fróðleiks og.skemmtun-
ar, því Vikumni er fyrst og
fremst ætlað að vera heimilis-
blað fyrir aHa fjölskylduma.
Núveramdi ritstjóri Vikummar
er Sigurður Hreiðar, en með-
ritstjóri Gylfi Gröndal.
Að sjálfsöigðu haía mikliair
breytingar orðið á heimilisblað-
inu Vikunni ó 30 ára ferli og
ýrnsar nýjumgar verið tekniar
upp í seinni tíð eins og t.d. birt-
ing blaðaúrdrátta úr bókum,
sem vakið haía athygli erlendis.
Má þar t.d. nefna bókina um
dauða Kemmedys forseta eftir
Mamchester, 20 bróf til vimar
eftír Svetlönu, Tópas eftir Leon
Uris og síðast Sögu Bítlamma
og Sögu Forsyteættarinnar.
Væntamlegt efni eru palladóm-
ar um alþimgismenn, sem Lúp-
us skrifar. Þrátt fyrir allar
nýjungar hefur þó sumt efni
verið í Vifcumni frá upphafi og
ætíð átt vinsældum að fagna,
eins og myndasögurnar Binni
og Pinni og Gissur Gyllrass,
enda eru það hetjur þessara
sagma sem prýða forsíðu afmæl-
isblaðsins.
- -
JuMMWMi ,v< - r.Vi'.u
£earm!.<
f VMAA*
Áí XS .,,
Á-i.í.Æ
Forsíða Vikunnar á þritugsafmælinu
ALAFOSS
L GÓLFTEPPI J
16 mynztur

tLjósekta frá Bayer
ÁLAF0SS
WILTON-VEFNAÐUR ÚR ÍSLENZKRI ULL