Þjóðviljinn - 12.11.1968, Síða 5

Þriðjudag’ur 12. truóvember 1968 — ÞJÓÐVTLJTNW — SlOA g
„Sjö bræður"—þriggja alda
Þetta tré er talið vera um 300 ára gamalt, það stendur í garði
einum í borginni Firusía í Túrkmeníu, Sovétríkjunum. Borgarbúar
kalla tréð „Sjö bræður" vegna bess að hinn gildi trjástofn, um
fjórir metrar í þvermál við jörðu, greinist í sjö myndarlega boli
Einangrunin
og þróunin
Þess.i tvö orð hafa verið- ó-
spart notuð af vissum möonum
í vissum tiigangi og orðið hvim-
leið endurtekningartu'gga við öll
miöguleg og ómöguileg tækifæri.
Vissir meon í vissum floklkum,
sem vilja vdss öfl fedg á Isiaindi
en visis öffl effld, þótt óísilenzk
séu, kyrja sífeilt sama sönginn:
„Einangrun íslainds er lokið“,
„við verðum að fylgjast með
í>róuininnd“ o.s.frv.
Við skulum víkja aðeins að
því fynra. Ég spyr, hefur Isiand
verið einangrað undamfama ára-
tuigi ? Hafa samgöngiuir og ölll
saimskipti við erlendar þjóðir
efeki auikizt undanfama áratugi?
Hafa þessi mál ekki þróazt á
eðlilegan hátt fram á siíðasta
áratuig? Hvaða sönigur er þeittg.
aiitaf um að við megium ekki
einangra okkur? Er eif til viil
sá sönigur sprottinn af óhuiga
fyrir að við opnurn allilar flóð-
gáttir fyrir útiendinigum og
f jármunum þeirra? Er meiining-
in að hræðá ok'kur út í eina
stóra slkál með „vinum og
frændum" á meginlandi . Eivr-
ópu? Ég er anzi hræddur uim
að seinasta spurningin sé nokk-
uð nærri sannlei'kanum. Margir
háttsettir stjómmáiamenn virð-
ast hafa glatað trúnni, hafi þeir
noikkurntíma haft hana, á öllu
því sam íslenzíkt er, tirúnni
á að við getuim lifað í
landi okkar án ölmusu og
handliedðsiu útlendinga. Ræða,
sem fflutt var af einum
ráðherranum á 100 ára afmæli
þjóðminjasiafnsins hérna um ár-
ið, gaf vissuioga vísbendingu
um mjög háskalega - stefnu.
Ræða sú einkenindist af fádæma
undirgefni og andakt fyrir öllu
útílendu en bar uim leið með sér
brjóstumikennaniega vantrú á
okkar þjóölegu menningu.
Hvað hefur komið fyrir
stjórnmálamenn vorra tírna?
Elafa. þeir ekki alizt upp í anda
aldaimötaljóðanna og ungmenna-
félagssikaparins allfflestir? Urðu
þeir ekki varir við í uppvextin-
um, hve feður og forfieður lögðu
að sér til þess að nó þeim ár-
angri að ísliendingar gætu orð-
ið húsbændur á sínu heimili?
Visisuiega hafa þeir fflestir orðið
þessa áskymja, en hvað hefur þó
gerzt? Mér hefur oft orðið á að
hugleiða þetta og jafnan kom-
izt að þeirri niðurstöðu að gamli
og þekkti eiginieikinn „minni-
máttarkenndin" sé orsökin. Ríku
þjóðimar hafa vissulega upp á
svo margt glæsilegt að bjóöa,
geta sýnt „Bör Börssynd“ svo
rraargt fallegt og flínt, að hanin
felllur í trans af hrifningu og
losnar ekki við þann trans fyrr
en dávaidurinn leysir hann af
sjálfdáðum úr aiðdáunarvilmunni.
Það gerir dávaldurinin efcikii fyrr
en búið er að hafá eitthvert
gaign af „Bör“, búið að narra
út úr honum glæsilegustu eig-
urnar, sem hann erfði frá for-
feðrunuim, , nai'ra hann til að
„sfcrifa undir“ einhliða og ör-
lagaríka enfðaskrá, narra hann'
til að baita áhrifum sínum til
þess að iækika öldur þjióðiegra
hreyfinga, útbriaiða áróður um
ágæti auðsi.is og háska þjóðern-
islegra •samtaka. í vímunni er
tekið til að afsaia landsréttind-
um, leyfa ísimieygilegum fjár-
málaagentum að hreiðra um
sig og umibjóðendur sína.
Ég sá eitt sinn mynd af ísienzk-
uim ráðherra heilsa ehlendum
fyriumianni, og sá ég þá gjöiia
hversu hásikaltegia undirlægju-
hátturinn hefur undirtöikin og
hversu nauðaauðveit það virðist
að láta „Bör“ kyssa duftið og
liggja fflatan,
Þá slkulum við athuga „þró-
unina“ og þau loddarabrögð,
sem notuð eru til þess að út-
breiða „rétta þróun“.
Það eir mikið taiað um efna-
Framhald á 9. síðu.

13 nýjar bækur eru ný
útkomnar hjá Æskunni
Barnablaðið Æskan sendir í
haust frá sér 13 nýjar bækur,
þar af 10 bækur fyrir böm og
unglinga. Bækumar eru:
Gaukur keppir
að marki
íætta er drengjasaga, eftir
Hannes J. Magnússon, fyxrver-
andi sikólastjóra á Atoureyri.
Hannes hefur sent frá sér marg-
ar bamabækur, sem allar hiafa
komið út hjó Æskunni.
Þesisii bók er framihaid af sög-
unnii Gaukur verður hietja og
segir frá Gaiuki og félögium hans
í gagnfræðaskófla. Hún hefst með
því, að þeir félaigar bjarga mar-
svínatortfu frá ifllum dauðdaga,
og eftir það verða þeir sjálf-
kjömir fioringjar í sikólanum og
koma þar mörgu góðu til leið-
ar. Þeir stofna bindiindisfélag
innan sikólans, sem verður fjöl-
mennt og áhrifaimikið.
Ævi Gauks verður viðburða-
rík þennan tíma. Hainm fer mieð
togara tii Eniglands og lendir
þar í ýmsum ævintýrum. Honn
er eitt sumar í brúarvinnu aust-
ur á landi. Hann tetour að
stunda fþróttir af kappi, einkum
skíðaíþróttiina, nær þar áigætum
.áranigri og verður þar forystu-
maður, en lænbrotmar á einu
skíðamótinu og brýtur skíðin
sím. Hann á andstæðimiga innan
skólans, en sigrar þá með góð-
vifld og drenigskap.
í lok sö'gunnar gerist einstasð-
ur atburður, sem gjörbreytir
öllu lífi Gauks og mióður hans.
Eygló og ókunni
maðurinn
Höfumdur þessarar bókar
hjóoim Rúna Gísfladóttir og Þór-
ir S. Guðbergsson, eru ám efa
mjiörgum kunn af fyrri bóikum
sfnum oig starfi í sumarbúðum
K.F.U.M. cig K.F.U.K. í Vaitma-
skógi og VindósMíð.
Þau hafa þegar sent frá sér
nokkrar þasikur bæði frumsamd-
ar og þýddar. EygHó oig ókunni
maðurimn er fyrsta sameigimlega
bók þeirra.
Eygfló ’ og vinkona hemmar,
Iragibjörg, ern grunaðar um
þjófnað á dansleik. Gátan verð-
ur tonráðnari, þegar Eygló fara
að berast skiláboð, bréf og jafn-
yel hótanir frá ókunnum manmi.
Vinir stúflkmia.nna, örn og Ari,
reyna að hjáilpa þeim eftir
megni og leggja sig í líma við
að leysa þrautina. Eygfló og ó-
kunni miaðurinn er sipenmandi
slkálldsaiga fyrir ungar stúflkur.
Hrólfur hinn
hrausti
Hér kemur nýr, un(gur höf-.
umdur fraim með sína fyrstu
bók, seim er bæði ævintýralleg
og skemmtileg víkiingasaga.
Höfundurinn, Einar Björgvin, er
fæddur þann 31. ágúst 1949 í
Krossgerði á Berufjarðarströnd,
Suður-Múlasýslu, sonur Björg-
vins Gísflasonar, fyrrverandi
oddvita og Rósu Gísfladóttdr,,
konu hans.
I Krossgerði óflst Einar upp
og átti þar gleðirfka bernsku
í skjófli hinna tignarlegu aust-
firzku fjallla. Eftir að hann
hafði lokið skýldunámii í hieima-
vist, stundaði hann einn vetur
nám í ungflinígaskóflanum á
Djúpavogi, viar síðan tvo vetur
í A.fliþýðusfcóflanum að Eiðum og
stuinidar nú nám f Samvinnu-
skóllanum. Hann byrjaði snemma
að sfcrifa. Hafa birzt eftir hann
tvær framihaildssögur í tímarit-
inu „Heima er bezt“ og svo
smásöigur í Æsfcumni.
Fimm ævintýrl
Hér birtast fimm ævintýri í
einni bók eftir Jóíhönnu Brynj-
ölfedóttur. Höfundur hefur áður
fyrir böm og ungflinga, sem hafa
á undanfömum ámm birzt í
bflöðum og mörg þeirra verið
fflutt í bamatíma Ríkisútvarps-
ins.
Hin fimm ævinítýri, heita:
Svanurinn, Hamingjublómið,
Snæljósið, Vinimir og Bflióma-
ríkið. .Auk ritstarfa hefur Jó-
hanna Brynjólfsdóttir teáknað og
rraálað mikið. Hún stundaði
myndlistaímám í Reykjaivík,
nám við listahésikóla í Kanada
og við Ríkishástoóflamn í Norð-
ur-Dakota. Fimnután teikningar
Jóhönnu prýða þessa niýju bók
hennar.
Bláklædda stúlkan
Höfundur þessarar söigu er
Lisa Eurén-Berner, sem er
þetoktur kvenrithöfundur í Sví-
Hannes J. Magnússon
þjóð. Guðjóin Guðjónsson, fyrr-
verandi skólastjóri þýddi. Aðal-
sögúpersónur eru Stina, fátæk
skrifstofustúlkia, og ungur verk-
fræðingur, Andierson.. Sagan ger-
ist á fiámennu gistihúsi úti á
landi í Sviþjóð. Þangað hefur
Stína leitað til að hiviiast í sum-
arleyfi sínu vegnia veikinda, og
þar gerast mörg ævintýri, sem
enda meö giftingu.
Á leið yfir úthafið
Þessi bófc er sú fyrsta í nýj-
um bófcafflokki er nefnast Frum-
byggjabækurnar, en í þessum
fflokiki eru allls átta bindá. Þessi
fyrsta bók segir frá mörgum
æsandi atburðum, sem Knútur
og vindr hans lenda í á leiðinni
yfir Atlanzhafið. Knútur litli
lagði sig í, lífshættu við að
bjarga dreng, sem féll útbyrðis.
Laumufarþeginn með skipdnu —
hvolpurinn Sraati — korrast heilu
og hölldnu yfir hafið, þó við
sjálft lægi, að stýrimaðurinn
varpaði honum útbyrðis. I stór-
bonginni kynnast þeir Knútur
og Eyfi • góðum götustrákum,
sem hjálpa þeim. Nærri lá, að
Indíánair rændu pabba dnengj-
anna, en með snarræði slapp
hann þó úr höndum þeirra.
Næsta bindi heiitir: Á leið
yfir sléttuna. Höfundur er Élm-
ar Hom, en Eiríkur Sigurðsson,
fyrrverandi skólastjóri þýddi.
Tamar og Tóta
Höfundur bókarinnar, Berit
Brænne, er raorsik skáildkona,
sem hlotið hefur mikllar vin-
sældir m.a. fiyrir bamabækur
sínar, og þá ekki sízt fyrir
þriggja bóka samstæðuna um
Tamar og Tótu og systkini
þeirra. Þær bækur hafa komið
í mörgum útgáfum og á ýmsum
þjóðtungum.
Tamar er uimkomuflaus Ar-
abadnengur, en Tóta er norsk
teipa, sem fær aflltaí öðru
hverj.u að sigla um öill heimsins
höf mieð forddrum sínum, bví
að pabbi hennar er skipstjóri
á fflutningaskipi.
I einni þessara ævintýraferða
fimnur Tóta Taimar, þar sem
hann er sjúkur í kassaræffli
á hafparbaklka raoklkum í Afr-
ítou. Og skömmu seinna ræðst
það, að Tamiar verður bróðir
Tótu. Þessi saga fjallar um bá
a,tburði og siamskipti þeirra
fóstursystkinanna og foneldr-
ainna. Sigurður Gunnarsson,
skólastjóri þýddi.
Sögur fyrir börn
í þessari bók birtasit 13 smá-
sögur fyrir böm, eftir hið hedms-
fræga rússneska skáld Lev Tofl-
stoj, í þýðiragu Halidórs Jóns-
sonar, ritstjóra, Sögumar heita:
Litla stúlkan og siveppimir,
Kettliragurinn, Plómusteinninn,
Fugllinn, Ósannsögli drengurinn, ^
Tveir vinir, Svanirmir, Ffllinn,
Spö’rfuiglliran og svöttumar, Am-
armóðdrin, Hábarflinn, Heljar-
stökkið og Ljónið ,og hvolpur-
inn. Bókin er prýdd mörgum
fögrum myndurn.
KrummahÖUin
Krummi hefur verið mikið á
dagsikrá hjá bömum að umdan-
förnu í sambandi við bamatíma
sjónvarpsdns. Hér birtist ævin-
týri um krumima, eftir Bjöm
Daraíélsson, skólastjóra. Myndir
í bókina gerði Garðar Loftsson.
15 ævintýri Litla
o? Stóra
Hér hefet útgáfá á nýjum
myndasögu flokki. I þessu fyrsta
hefti bártast 15 slkemmitileg æv-
Hann er öruggur um gott efni
frá Gefjun.
Hann er öruggur um gott sniS
frá Gefjun.
Hann er öruggur um bag-
kvæmt verð frá Gefjun.
ÖRUGG TRYGGING VERÐS
OG GÆÐA.
Jóharana Brynjólfsdóttir
intýri þeirra félaga Litia og
Stóra, en fyrir noikkrum ámm
voru þeir félagar fastir gestir á
síðum Æskunnar. Næstu foæfcur
í þessum fflokki em væntamleg-
ar á næsta ári.
Öldufall áranna
Þetta em enduirminningar
Hannesar J. Maigiraússonar fýrr-
varandi sikólastjóra á Akureyri.
Bókin fjalllar um starfsár höf-
undar og er þar að finna mik-
inn fróðfleik um menn og ýms
félagsmiá! og alveg sérstaiklega
um skólamál því það var vett-
vangur höfundar á löngum
starfsférli.
Skaðaveður 1897-1901
Þetta er fijórða bókin í þess-
um bókafttiokki. Fyrsta X>ók
ffloklksins. Knútsbyllur, kom út
árið 1965. Til afllra bokaniraa í
fflokíknum hefur Halidór Páls-
son safnað, en um útgáfúna
hefur annazt Grímur M. ■ Helga-
son camd. mag.
Úrvalsljóð Sigiirðar
Júl. Jóhannessonar
Þetta er fijóirða X>ó!kin í Af-
rraælisbólkaiEliokiki Æsikunnair.
Þann 9. jamúar 1968 vom liðin
100 ár síðan Sigurður fæddist,
en hann var fyrsti ritstjóri Æsk-
ummar, sem var fiyrsifca barma-
blaðið á Isilandi.
Formála og vai ljóðanna í
þessa raýj.u útgáfiu hefur annazt
Rlohard Beck prófessor.
í þessum Aflmælisbóibafttokki
Æsfcunnar hafa áður komið út:
Móðdr og bam, Hjálpaðu þér
sjálfur og Dæmisögur Espós.
Aiiar em badkumar prentaðar
í Odda h.fi.
ÖRUGG TRYGGING
VERÐS OG GÆÐA
GEFJUN
GEFJUN
skrifað mörg fögur ævintýri