Þjóðviljinn - 09.01.1969, Page 5

TÖNABlÓ:
mega aMir ved una leiksdok-
Ýmislegt „hjartnæmt" er í
þessjuri mynd, ungir élskend-
ur aö brjóta sér leið yfir tor-
færur tunigumólanna og far-
dómamia,. lítilll dnetngur í Mfs-
haebtu sem leysir sjállflkrafa
deilur miili kafbátamanna og
hedimiaimanna, sem ramba á
takmörkum lffe og daiuða. En
ekki veröur þetta þessari gam-
Hún er sem fyrr segir borin
uppi af slkemmitilegum manin-
geröum og þó er fyrst og
finemst ástæöa til þess að
miijina á Rozanof þann sem
sitjiómar landigönguliöi Bússa,
er hann ledkinin af Alan Ar-
kin. Af hugvitssemd og góðri
þekikingu byggir þessi leikari
u,pp einstaJklega aðOaðiainidi per-
sónu og það er næsta sann-
færandi að fyrir sMkum ná-
unga hljóta hrofcagiklkir og
Kafteinn á jússneskum kaf-
báti gáir ekfci að sér þegar
hann siglir upp að strönd eyj-
ar einnar útifyrir Bandiaríkja-
strönd, honum er mikið í mun
að sjá þetta lamd, og sivo
fer að hann sigllir í strand.
Flokfcur Jnanna er sendiur í
land till að komast yfir vél-
bát til að draga kafbátinn á
flot og lendir að sjálfeögðu í
miörgum ævintýrum — mang-
vfslegur orðnómur hleypur um
á sjömflniaskóim svo og geðs-
hraerinigar; eiru Rússar búnir
að taka eyna, hvar eiru þeir
fjandar niður komnir, er að
koma 'heimsstríð eða hvað? Og
Rússum er það að hinu leyt-
inu mikið kappsmál að lóta
lítið flara fyrir sér. Gerast af
þessu mörg aitvik spaugileg
an gamanleik. Aðstandendur
myndari'mnar hafa þó tekið
þann kost að halda serslúnum
í sfcefjum, þótt aldrei sé djúpt
á farsanum í þessari mynd.
Þess í sitað legigja þeir nokkra
rækt við ýmsar manngerðir,
spauigileg en fremur eðlilleig
viðbrögð þeiirra við svo ó-
vænitu og sérstæðu ástandi. Af
þessu verður mjög sómasam-
leg skemimtun með hóflegu og,
næsta smekfclegu gríni um
kalda stríðið, Rússa og Banda-
ríkjamenn, og hefur einhvers-
konar hláka bérsýnilega verið
ofarflega í huga höflunda
myndarinnar, því í raun réttri
láta í minnd pwkann. Hinn
frægi vísmasönévari, Bibel, er
og égætur sem einn helzti
þverlhausinn, rússmeski kaf-
tehnniinn. AÆ.
Atriði úr kvikmyndinni Rússarnir koma.
Meinleg örlög
Fimmtudagur 9. janúar 1969 — ÞJÓÐVTLJTNTST — SlÐA J
Fyrir vestan var hann faeddúr
og vinasnauður kom í heiminn.
Hann einrænn var og ætíð mæddur,
en augun bláu þóttu dreymin.
Um föður sinn hann fátt eitt vissi.
Fávís virtist þessi drengur.
En aldrei gleymdi hann móðurrdissi.
Misjafnt til í veröld gengiur.
Bændur saman settu fundinn.
Á sómabæ er staður valinn.
Hjá fraenda gerðist framtíð bundin.
Það fjéður karl var jafnan talinn.
Frændi reyndist frænda verstur.
Flest var litla drenignuan bannað.
Hann faðirvorið las, og lestur
lærði hann og svo ei annað.
f brjósti 'sjá má brostna strengi.
Bam að móðUrhlýju leitar.
Mörgum finnst sá lifi lengi, •
sem léita má um hjálp til sveitar.
Á jólaföstu frostið msti.
Fönnum þaktir voru hólar.
Bleikur máninn lítið lýsti
og löngum ekkert sást til sólar.
Sex af þeim ágætu jólasveinum sem frá segir í kvaeði Jóhanuesar horfa á kevti sem Kertasnikir hefur orðið sér úti um
arar fara hver um sig með mörg hlutverk.
þessir leik-
Litla leikfélagið í Tjarnarbæ:
Einu
sinm a
Leikstjóri Guðrún Ásmundsdóttir
Örmmúisögiuir, lítið Ijóðakver
eftir Jóhannes úr Kötluim, hefiur
orðið einh,vier vinsælust baima-
btók á íslenzku og eru útgófiur
hlennar va'st orðnar maingar. Það
er ekfki meima að vonium — hér
fara sögur og • ævinitýri, sem i
senn byggja á þjóðtrúarhefð og
eru um ledð skiemmtilegia per-
sóniuleg og þær eru á einföidu,
léttu og ledkamidi ljóðmiáli —
þeir eru orðnir þó nokfcuð
rmargir aldursifilokkarndr sem
haifia lært þennan þokkafulla
kveðsikap utban, að.
Á þessum Ijóiðum byggiir Litla
leiikfélagið sýindnigu sem valið
haflur verið heitið Einu sinni á
jólanótt og er nú getdð hér
hélzt til seint, því miður. Kvæði
Jóhannesar eru filuibt eða sungin
með vássri verfcaskiptingu og
látbragðslledk ag auk þess er
byggður upp lauslegur þráður,
sem leyfir að grednt sé frá jóla-
haldi á sveitabæ í liðinini tíð,
þegar persónur þjóðtrúarinnar
eru miklu nátovæmari veruleiki
a.m.k. yngsta fólíkinu en póst-
toortaifií'gúrur í skemmtanaihaldi
nútímans., Fólkið á bænum býr
sig til kirkjuferðar á jólanótt
með lumumiáti, hesitameinnsku
og ofursa'klausum ástamélum,
en miestu sikipta þau ammam, og
drengurinn, sem verða eftir
heima til að gæta bæjarins og
lenda í ýmsum ævánitýruim
meðail húsdýra, grýlukraktoa og
álfa, í vöku eð'a svefni — hver
veit?
Sýningin er sameigiinleg srnið
þátttakendanna, ungra llaikara,
flestra leikneima til skamms
tíma, og verður ekki annað sagt
en að árangur sé gqður og
skemmtilegur. ytri búningur
hennar er einfaldur og ftellur
vel ad efninu og aðstæðum í
Tjamarbæ, að vísu gat mikil
tunna á miðju sviði orðið sum-
um áhorfanda nokkur þyrnir í
auigum fyrri hluta leiks, en siam
betur fór kom á daginn, að hún
hafði ful'lgiidu h'Iutverki að
gegna, ekki síður en, þeir burð-
arviðir sem Bjúgniakrækir karl-
inn stundar iðju su'na firá. Margt
er huigvitssiamllegt og smáfyndið
í tdlsvöaxim og létbraigðsleik.
þótt ekki sé að efa að ýmislegt
mætti hugsa betur. Það er
margjt á sieyðd á þröngu sviði á
knöppum ta'ma, tíu leikarar taika
mörgum og önum hamskipt-
um — einn er t.d. til skiptis
bóndasonur í mannhedmum,
tveir jólasveinar, kýrin, Rós,
grýiuh'arn og seiur í neðansjáv-
arkór — ailar þessar breytingar
gengu furðuvel og gredðlega og
hefur um þetta tekizt góð sam-
vinna nrueð ledkstjóra, Guðiúnu
Ásirruundsdóttur og leikeindum.
Helzt láta ertiðleikar á sér bera
á sfceimmtilegu jólaiballi dýr,-
anna, enda eru þá mapgir á
sviði og gervin mjög fyrirferðar-
mikil — þau gerðu og sitt til
að torveflda það að kvæðið um
hesitinn, Grána og kúna Rós sé
flutt af æskilegium myndugleik.
Girýlubarnaatriðdð vekti eðlilega
kátínu, en hitt var merkdilegra
hvað aðstandendum sýninigar-
innar tókst að gera úr hedm-
sókninni í Álfásitaipa, því þar
fór atriði af því tagi, sem oft
veldur stórum vandræðuim í ís-
lenzkum leiksýningum fiyrir
böm — svo mikið er hinsvegar
vist að ungum nágrönnum mín-
um þótti ^það ágætílega spenn-
andi.
Það er varM ástæða ttl að
fara mörgum orðum um
frammistöðu eimstakra leikenda
, á sýndnigu eins og þessari þar
sem flestir þeirra hlaupa hvað
efltir annað milM tilverusviða.
Leikurinn var fjörugur og líf-
legur yfiri'Ieitt. Kjartan Raignars-
Framhaid á 9. síðu.
Þar, sem djúpur daluir liggur,
drengur bögull burt vill halda.
Hann aldrei framar af b®im þiggur,
sem útsvör verða stór að gjalda.
*
Hann þreytta limi lætur fallia
og litla hvflu á sér búna.
Erfitt líf var oft til fjalla.
Þar ýmsir gleymdir hvílast núna.
Tárin féllu títt að foldu.
Um töturfklæddan enginn hirti.
Sá fékk ei hvíld í helgri moldu,
sem heimur kaldur lítilsvirti.
En öðruvísi allt nú gengur,
og ótal nýjar stefnur fæðast.
Ennþá má þó margur drengur
meinleg örlög sjálfs sín hræðast.
Aðalsteinn Gíslason.
RauSi kross ísiands
mwnir a
Fré Rauða krossi Islandshef-
ur Þjóðviljanum borizt eftir-
fairandi:
Þamn 8/10 1968 gaf þóststjórn
Bamdarfkj anma út frdknerití með
r
mynd af styttu Leife Eiríks-
sonar, þejrri ex Bandaríkja-
stjóm gaf íslenddnigum árið
1930. Voru. þá að venju gefin
út fyxstadaig&umslög með þess-
um flrímieirkjum og eru þau þeg-
ar flarin að hækka í verði hjá
frímerkjasölum.
Frú Rúna Brynjólfedóttir
Cobey, sem býr í Ohio, fékk
þá skemmtilegu og fialiegu hug-
mynd aðMta prenta 2700 fyrsta-
dagsumslög með nefndu firí-
mesrki stimipluðu á útkomustað
og var jafnframt bent á að
hjajgnaður af sölunnd rynni tál
mataxkaupa RKÍ handa Biaíra-
búum. Stjóm RKI gerði þessi
sérstæðu uimslög emniþá eigu-
letgri og eftii-sóknarverðari með
því að númera þessi 2700 ein-
töfc. Er því hér um marfcverð
og sjaldgæf fyrstadagsumslög
að ræða sem vafaiaust edga
eftir að verða mikið eftirsóttog
hækfca mjög í verði eftix því
sem tímar líða. Eykur það að
sjálfsögðu á gildi umslaganna
að þau eru gefin út í þvísfcyni
að draiga úr hungursneyð svelt-
andi þjóðar.
R.K.l. bárust umsflögin frá
Rúnu slkölmmu fyrir jól. Kom
þá til tals hvort rétt væri , að
flnesta sölu á þeim unz tíminn
hefði gert þau vejðlmeiri, eu
þau voontt þá, en neyðin í Bi-
atfina krafðdst slkjótra aðgerv- I
amstri jóflaundiirlbúningsins hefi-
Framhald á 9. síðu.
1
i