Þjóðviljinn - 22.05.1969, Blaðsíða 9

Fimmtudiagur 22. miaá 1969 — NÖÐV3L,IINN — slÐA 0
Menntamál í dreifbýlinu
Framhald al 2. síðu.
þegar hún væri setzt í ríki ný-
lenduspekinganna og kynntást
af esiigin raun öl'lu þeirra búsí-
lagi? Er t.d. hugsanlegt að öll
þessi hjörð sJægi sig til þeirnar
riddaramennsku sem þeir „læsu
og skrifandi" í þjóöfélaginiu til-
éinka sér, og hættu til að mynda
að gera nokkuð annað en sækja
um námsstyrki? Eru ekki líkiur
fyrir því að þessar fyrirvinnur
Reykj aviku r-ríki si ns skiluðu sér
ékki afiur til fyrri iðju í henma-
byggð sinni?
Þessar og þvílikar spuming-
ar yrðu áreiðanflega fyrstu svör
við framsetningu á firaman-
greindri hugmynd, og hverri
þeirri hugmynd sem fæli það í
sér að þjóðin léti sér í alvöru
detta í hug að hún eigii sér höf-
uðborg og nytji hana til sinna
þarfa sem slíka, — sem já-
kvætt tæki til þedrra hituta sem s>
enginn möguleiki er til að
hrinda í framkvaamd með öðr-
móti. — Landsbyggðin hefur
ÖU spdl á hendinni til að giera
Reykjavikurríkið að sánni höf-
uðborg, ef allir umibjóðemdur
í þjóðþinginu væru ekki tóm-
ir Vilhjállmar. Fyrsta ogsitsersta
trompið fyrir íslendinga til að
eignast höfuðborg er að gera
Reykjavík að menntunarmiiðstöð
landsbyg'gðarinnar í heild.
Flóttinn úr strjálbýlinu
Hvað viðvíkur spumingunni
um kennaramergðina sem þyrfti
til iedðsagnar ef hjörðin brytist
útúr girðingunni og skeyttimeð
þvi engu trúða-uppsietningunni
á þúsund ára veruleikanum, —
þá hlýtur það að vera úrdLt-
ur kennslumáti sem. krefst
kennara fyrir hverja fimmitán
til tuttugu necmendur án tillits
til þess hvort verið er að kenna
lestur á sjö ára bekk, eða
eðlis- og efnafræði tvítugiu
fólki. Er ekki hugsanlegt að
það fólk sem á annað borð á
erindi til langskólanáms hvort
heldur er í hugvísindum eða
raunvísindum gæti komizt af
með tiltölulega fáa kennara.
Gaeti ekki einn kennari sem
sæti f griUverkinu á Hótel Sögu
leiðbeint þaðan nememdahópi
sem dreifður væri um alllt það
merkiHega hús, — í einni og
söimu námsgredninni? Eru ékki
minni líkur fyrir að það fólk
sem á sér ómagadrauminn að
beki menntunarferli sínum hafi
yfir að ráða þeim skapstyrk
sem þarf til að ljúka námi við
þær aðstæður að vera einnþús-
undasti nemandi á móti ein-
um kennara? Er ekki aUiglljóst
mál að með þvflíkum kennslu-
háttum væri það úrvinnsla
nemenda á námsefniniu sem
skæri úr um það hvort hann í
naum og veru menntasit í fag-
inu eða ekki? En ekki hitt sem
óhjákvæmdleiga kemur mikið til
gredna varðandi framgang nem-
enda í námi hver afstaða kenn-
ara er til nemanda, eða öfugt,
i því tilefni að tuttugu nem-
endum er fenginn einkarétbur
til að ráðslcast með heilan
Komin frá Wales
Framhald af 1. síðu.
um fyrri alda leitt til þess, að
hún hefur endurvakið þreföldu
hörpuna, sem er ákaflega ertfitt
hljóðfæri og vanrætet að undan-
fömu.
Þrefalda harpan er þó of fyrir-
ferðarmi'kil til flutnings milli
landa, svo hingað hefur Ann
komið með konserthörpuna sína
og mun leika bæði klassísk verk
frá ýmsum öldum og léttari tón-
list.
Hækkandi laun
Framhald af 7. síðu.
Þegar úr fjárfestingarkappinu
dró, varð mikil breyting á á-
herzlu á, e£ ékki á, grundvallar-
lögmálum tékjusteiptingarinnar.
í ljós teoan tiOhneiging í þá átt
að mjókika á tekjumunumum
milli hinna afkastamiklu og
síður afkastamildu geira og yf-
irl'eitt til að bæta algera og
Mutfallslega stöðu þeirra hópa
mannfólksins, sem ekki lögðu
fram beinan skerf til fram-
leiðslunnar, svt> sem fóites á
ellilífeyri. Við endurbætur á
launakerfinu var minna lagt
upp úr mikilvægi framileiðslu-
magns og aukin áherzla lögð á
gæði og minnkun tilkostnaðar.
— Á þessari þróun hefur ekki
orðið lát og, að vlrðisf, verður
henni ekki beint til baka. Það
er að segja, ekkert bendir til
þess, að áherzlan á fjárfesting-
una upp á síðkastið hafi í för
með sér afturhvarf til þess
háttar tekjusikiptingar, sem ein-
kenndi upphaf fjárfestingar-
skeiðsins. Um ástæðu þess verð-
ur eteki farið í grafgötur. í
fyrsta lagi, nýja fjárfestingar-
skeiðið hófst við skilyrði mikiu
hærra stigs hagþróunar og
tetena. I öðru lagi, hefur því
ekki verið fylgt fram af sömu
ðkefð né beint í sömu átt og
á fyrra skeiðinu. Á síðustu ár-
um þess fímabils, sem athug-
að var, hvíldi megináiherzlan
sérstakiega á nákvæmi og
hagkvæmri nýtingu gagna
fremur en á einslkæru maigni
framilaiga. Og þessi stefnumið
eru að baki umbóta í áætlun-
argerð og í rekstrarformum,
sem alls staðar voru hafnar
undir lok tímabilsins, sem at-
hugað var.“ (7. kapítuLi, bls.
12)“
7. 5- '69. — H. J.
Útför
GUÐMUNBAR SVEINS JÓNSSONAR, vcrkfræðings,
Skjólbraut 22,
fer fram frá Kópavogskirkju föstudaginin 23. mai kl. 15.30.
N
Elín Finnbogadóttir.
Jón Jóhannsson, Stearðd.
Sigrún Guðmundsdóttir.
kennara og teennara fengin með
því ábyrgð til að útsteúfa eða
upphefja eftir eigin mati á sin-
stakildngnum, — hver skal og
hver slteal ékild.
Hvað viðvíkur þvi að lands-
byggðin hagnýti sér Reykjaivík
og eignir sínar í henni til þess
sem að fiaman greinir, renmr
það á engan hátt stoðum und-
ir að um flótta úr strjáiibýlinu
yrði að næða. Flóttinn úr strjál-
býlinu hiefur verið staðreynd
um þrjátíu ára skeið og orsök-
in til hans hefur verið útilok-
un ungmenna dredfbýlisins til
menntunar á borð við höfuð-
borgarþegnanna. Framkvæmdin
hef ur verið með þeim hætti að
heilar fjölskýldur hafa tekið
sig upp. flutt búferlum til
Reykjavfkiur og gerst þegnar
þess ríkis, eða í hægfarari til-
follum að ungmenni hafa sett
sig niður í Reykjavikurríkinu
einir á bát í leiguherbergjum
með mötuneyti sitt á snarl-
sjoppum; samfélaigsílegri þörf
sinni hafa þeir svo fúillnægt
með þrásieíum á Þórsköfifum og
Röðlum síns nýja rílteis, upp-
tendraðir í sólinnd yfir að hafa
„höndlað hernann" og frellsun-
ina frá ólaesi sinnar hungruðu
útúrmennsteu. Þessir sauðir
snúa alldrei aftur til sandfláte-
anna á sínum fyrri Rangái’völi-
um.
Það er tvímæJallaust ékkert
úrlausnarmiál í þjóðféJaginu
sem edgnagt mundi annan eins
samihug jafn stórrar heildar og
framkvæmd í þessu máli.
Verklýðsforingjar
reiðir Wilson
LONDON 21/5 — Fullrúar all-
m'angra veirklýðsfélaga gengu í
diag af fundi með Wilsan forsiæt-
isráðherra og Barböru Castle
verteamálaráðherra. Funduirinn
var saman kvaddur til að ganga
frá drögum að lögum sem eiga
að binda endi á ólögleg verkföll
í Bretlandi og kveða þau ma á
um sektir ef ekki er boðað til
verkf alls á þann’ hátt sem þau
mæla fyrir um.
Verklýðsforinigjar kamu með
gagntillögu, en þeir segja að ráð-
herramdr hafi ekki hlýtt neinum
rökum.
Edward Kennedy
biður Sirhan lífs
LOS ANGELES 21/5 — Herbert
Walker dómari, vísaði í dag á
bug áskorun frá Edward Kennedy
öldungadedldarþinigmanni um að
þyrma lífi Sirhans Sirhans, morð-
inigja Roberts Kennedy og dæmdd
hann til diauða í gasklefa. í bréfi
Kenmedys til rikissaiks. í L. A.
segix m.a: Bróðir minn var mað-
ur fuilur kærleifca, mildi og með-
aukvun og bann hefði ekki ósk-
að þess að dauði hans kostaði
annan mann lífið. Bréfið er sagt
hiafia komið mjög á óvart sak-
bomdniginum.
HELSINKI 20/5 Sex finmst æsteu-
lýðssamtök hafa krafizt þess í
samiþyktet að Finnland viður-
kenni stjórn Austur-Þýzkalands
og farið fram á að stjórnir
Norðurlanda reyni að beita á-
hrifum sínum til þess að vestur-
þýzka stjómin viðurkienni þau
landamæri sem til urðu eftir
heimsstyrjöldina. Hér er m.a. um,
að ræða æskuJýðssamitök sósíal-
demókrata, frjálsJyndra, Lýðræð-
isbandaJaigsins og nokteur samibök
stúdenta.
• Tekið er á móti til-
kynninguim i dagbók
kl. 1.30 til 3.00 e.K.
(
til minnis
• 1 dag er fiTnmtudagurinn
22. maí. Helena- Árdegishá-
flæði M. 10,12. Sólarupprás
kfl. 3.54 — sóJarlag kl. 22.56.
• Kvöldvarzla i apótekum
Reykjavíkur vikuna 17.—24.
mai er í Garðsapóteki og
Lyfjabúðinni Iðunni. KvöM-
varzla er til kl 21, sunnu-
daga- og helgidagavarzla ld.
10—21- Bftir hann tima er
næturvarzlan að Stórholti 1
opin.
• Læknavakt f Hafnarfirði og
Garðahreppi: Upplýsingar 1 \
lögregluvarðstofunni sími
50131 og slökkvistöðinni, sími
51100.
• Slysavarðstofan — Borgar-
spítalanum er opin allan sól-
arhringinn. Aðeins móttaka
slasaðra — sími 81212. Næt-
ur og helgidagalæknir i síma
21230
• Upplýsingar um laetenaþjón-
ustu 1 borginni gefnar i sím-
svara Læknafélags Reykja-
víkur — Sím1 18888
• Kópavogsapótek. Opið virka
daga frá kl. 9-7. Laugardaga
frá kl. 9-14 — Helgidaga KL
Dísarfell átti að fara í gær
frá Walkom til Austfjarða.
Litlafell er á Akureyri. Helga-
fell fer væntanlega á morgun
frá VentspiJis til Reykjavíkur.
Stapafell fer í dag frá Reykja-
vík til Breiðafjarðarhafna.
MæJifeil fór í gær frá Reykja-
vík til St. Isabel á Fernando
Po. Grjótey fer á morgun frá
Heröya til íslands. Manstholm
er í Þorlákshöfn. Arrebo
væntanlegt til Kópaskers í
dag.
AA-samtökin
• AA-samtökin. Fundir eru
sem hér segir: — t félags-
heimilinu Tjamargötu 3c,
miðvikudaga ldukkan 21,00
fimmtudaga kluktean 21.00
föstudaga kJukkan 21.00. — T
safnaðarheimili Langholts-
kirkju laugard- klukkan 14.00.
I safnaðarheimili Neskirkju
laugardaga kL 14.00 Vest-
mannaeyjad. fundur fimmtu-
daga klukkan 8.30 i húsi
KFUM. — Skrifstofa AA-
samtakanna er f Tjamargötu
3c og er opin alla virka daga,
nema laugardaga, frá telukkan
5 til 7 síðdegis. — Sími 16373.
ólfssonar.
skipin
• Eimskip — Batekafoss fór
frá Rotterdam í gær til Norð-
urlandshafna. Brúarfoss fór
frá Vestmannaeyjum í gær-
kvöld til Akraness, Reykja-
víteur ög Hafharfjarðar. Fjall-
foss fer frá Hamborg á morg-
un til Gdynia, Ventspils og
Riga. GúTTföss fer frá Amst-
erdam í dag til Hamborgar
og Kaupmannahafnar. Lagar-
foss fór frá Keflavfk í gær-
kvöld til Vestmannaeyja,
Hafnarfjarðar og Reykjavík-
ur- Laxfoss fer frá Kotka á
morgun til Reykjavíkur.
Mánafoss fór frá Reykjavík
í fyrradag til Ólaitofjarðar og
Akureyrar. Reykjafoss fór frá
Antwerpen í gærkvöld til
Hamiborgar og Reykjaviteur.
Selfoss íter frá Cambridgie i
dag til Norfolk og Reykjavík-
ur. Steógafoss fer frá Reykja-
vík í dag til ísafjarðar, Ak-
ureyrar, Rotterdam, Antwerp-
en og Hamborgar- Tungfoss
fór frá New York í fýrradag
til Reykjavíkur. Asteja fór frá
London í gærtevöld til Hull
og Reykjavíteur. Hofsjöteull för
frá Aaliesund 19. til Mumj-
anisk. ísborg kom til Reykja-
víkur í gærmorgun, frá Vest-
mannaeyjum og Kapmanna-
höfn- Kronprins Frederik kom
til Kapmannahalfnar í gær frá
Faareyjum og Reykjavík.
Rannö lestar í Kaupmannah.
í dag og í Gautaborg á morg-
un til Reykjavíkur. Carsten
Sif kom til Reykjavífcur 20.
frá Kristiansand og Gauta-
borg.
• Ríkisskip. Esja fer frá Rvík
kl- 21.00 á föstudagskvöld í
skemmtiferð til Vestmanna-
eyja. Herjólfur fer frá Vest-
mannaeyjum í dag til Horna-
fjarðar. Herðubreið fór frá
Reykjavik kl. 17.00 í gær vest-
ur um lamd til Isafjarðar.
• Skipadeild SIS: Arnarfell
fór í gær frá Rotterdam til
Húsavíkur, Sauðárkrótes og
Reykjavíkur- Jökulfell vænt-
aniegt til Reykjaviteur 24. þ.m.
gengið
SðlUR.
1 Bandaríkjadollar 88.10
1 Sterlingspund 210.30
1 Kanadadollar 81.85
100 Danskar terónur 1.169-70
100 Norskar krónur 1.235.20
100 Sænskar krónur 1.70250
100 Finnsk mörk 2.106.65
100 Franskir frankar 1.772.77
100 Belg. frankar 175.36
100 Svissn. frankar 2-037.60
100 Gyllini • 2.423.25
100 Tékkn. krónur 1-223.70
100 v.-þýzk mörk 2.219.64
100 Lirur 14-05
100 Austurr. sch. 340.48
100 Pesetar 126.55
félagslíf
• Farfuglar — ferðamenn
Hvítasunnuferðimar i ár eru
1. Þórsmörk- 2. Ferð á Kötlu
Upplýsingar á skrifstofúnni
Laufásvegi 41 milli kl. 20.30
—22.00 og í síma 24950 sama
tima. — Farfuglar.
• Hvítasunnuferðir Ferðafé-
Iagsins: 1. Snæfellsnes. 2
Þórsmörk. 3. Veiðivötn. 4
Landimannalaugar 2. í hvíta-
sunnu kl. 2 éh- frá Amarhóli.
Gönguferð á VífiLsfeil.
• Nemendasamband Kvenna-
skólans í Reykjavik heldur
hó(f f Leikhúskjallaranum
miðvikudaginn 28. mai kl
19.30. Góð skemmtiatriði. Mið
ar afihentir í Kvennaskólan-
um föstudaginn 23. mai frá
kl- 5—7 og við innganginn.
— Stjómin.
• Frá . Mæðrastyrksnefnd
Konur sem óska eftir að „
sumardvöl fyrir sig og börr
sín i sumar á heimili Mæðra
styrksnefindar Hallgerðarkoti
Mosfellssveit tali við skrifstof
una sem fyrst. Skrifstofian e
opin alla virka daga nemi
laugardaga 2—4. Sími 14349.
• Hvíldarvika Mæðrastyrfcs-
nefndar að Hallgerðarkoti
Mosfellssveit verður um 20
júnf- Umsóknir sendist nefnd
inni sem fyrst. Skrifstotfan er
opin alla virka daga nema
laugardaga kl. 2—í. Sími
14349 — Mæðrastyrksnefnd
V ó ÍR't'&uttirert óezt
'""■z-yar*
KHRlb
til
kvöicis 1
i