Þjóðviljinn - 21.08.1969, Blaðsíða 7

Fimimtudaguír 21. ágúst 1969 — f>JÓ ÐV IlaJINN — f
Tékkóslóvakía
Fraimhald af 3. síðu.
Axen virdist töl'ja óvarlietgt að
fjölyrða um ágreininginn í
heimshreyftngunni og finnist
jiafnvel meginreglan una „edn-
ingu í fjölbreytninni“ naestia
hásJcaleg, þá hafi forsarti
Kömintems fyrir meira en
aldiarfjórðunigd, þeigar siam-
bandið var leysit upp, eíkiki
hjkað við að nofca orð á
borð við „fjölforeytni“ fimm
sdnnum í ednni málsgredn.
Hvers vegnia ættum við foá að
hikia við að viðudkenna að fullu
að uppi séu ólfkar aðstæður og
mismunandi viðhorf nú á sögu-
skeáði foegar sósíalistísk rtDlci i
hedmdniHn eru orðin fjórtán
talsins og kvaitt hafia sér hljióiðs
byii tingarhreyfin gar sem hvar-
vetna láta til sfn taka, í hverri
álfu og í hverju landi? spyr
Berlinguier. Það er eimmitt forá-
kelknisleg nedtun þess að horf-
asit í augu vdð þennian verulleika
og draga af bonium naiuðsynleg-
83320-14465
UPPLYSINGAMIÐSTOÐ
UMFERÐARMÁLARÁÐS
OG LÖGREGLUNNAR
Kaupið
IVIinningarkori
Slysavarnafélags
íslands
(gntinenfal
Hjílbariaviigeriir
OPIÐ ALLA DAGA
(LfKÁ SUNNUDAGA)
FRÁ KL. 8 TIL 22
GÚmíVINNUSTOFAN HF.
Skipholti 35, Reykjavlk
SKRIFSTOFAN: sfmi 3 06 88
VERKSTÆÐIÐ: sfmi 310 55
ar ádyktanir sem er edn af á-
stæðunum, en vissulega ekki
eina ástæðan, fyrlr foeim mds-
skdllningd og andstseðum sem á
undanfömum árum hafa kcmið
upp innan hinnar atþjóðlegu
verklýðsihreyfingar og á miIHi
sósialistísku ríkjianna sjálfra.
„Ástæðan til þess að við leggj-
um svo ríka áherzlu á nauð-
syn þess að horfzt sé í augu
við þennan veruleika er sú að
vdð erum sannfærðir um að
sérhver tilhneiginig í andstæða
átt. sérhveir tilraun til að steypa
alla flokfcana í sama mótið,
myndi, hvað sem að baki lægi,
aðeins leiða af sér frefcari mis-
skillning og sundrungu.“
Það verður helzt ráðið ef
grein Axens að hann telji að
fjölbrejdini sé aðeins leyfileg
þegar um' er að ræða baráttuna
fyrír sósíadismanum og valda-
tölkuna sjátfa. Þegar völdin hafi
verið tekin og uppbygging hins
sésíalistísfca þijóðfélags hetfjist,
þá hljóti svelkölluð „adgilld lög-
mél“ þeirrar upþbyggingar, sem
í öMutm meiriháttar aitriðum eru
leidd af hinni sovézku fyrir-
mynd, að taika við. Berlinguer
kveðst ekfci geta fiallað að sínni
um hvort huigtaikið „algilt lög-
mál“ fái staðizt, en hann telji
það brjóta í bága við megin-
eðli marxisimans og rieyndar
aHrar sannrar vdsindaEe'grar
hugsunar. Hann kveðst hins
vegar vllja benda á að sú hug-
mynd að fylgja ætti hinni sov-
é2iku fyrinmynd í öðrum lönd-
um hafi efcki aðeins verið Lenin
framandi, heldur stangist hún
ednndg á við staðreyndir lífsins
sem sýni þvert á móti að beita
megi hinum fjölbreytilegustu
aðferðum' og fara hdnar ólíkustu
leiðdr aö því að bygigja upp sós-
íaMsmamn, Þegar bent sé á þessa
óneitanlegu staðreynd. þá sé alls f-
eikfci verið að neifca því að fyrsta,
stórfengleigiasta og margbreyti-
legasta neynsian aif uppbyggingu
sósíalisimiains liaifi fengizt í Sov-
étríkjunum, og þá ekíki heidur
aið af þeirri reynsiiu megi margt
og mikið læra. En þetfca þýði að
vdð hljótum að viðurkenna að
ekfci aðeins vaidatakan geti orð-
ið eftir ýmsum leiðum, heldur
sé það efclki aðedns réttenætt,
heidiur óhjéfcivæmdlleg söguleg
nauðsyn, að fara hinar margrvis-
legustu leiðir við uppbygigingu
hins sósíaiistíska samféQags. Af
þessu ledði eánnig að íhuga verði
á nýjan hátt vandamálið um
hvernig hægt sé og verði að
tryggja að samskipti hinna sósí-
alisfcísku rífcja verði byggð á
gagnkvæmri samstöðu og sam-
vinnu þedrra, þrátt fyrir fjöi-
breytnina.
Berlinguear nefnir hinar ýmsu
saimlþjdkktir sem gerðar hafa
verdð á hedmsþingum kommnún-
isifcaflioiklkanna og þingum so.v-
ézfca flLoíkksins sem leggja höf-
uðáJhierziu á sjálfstæðd og fulii-
veldi hvers rílds og hvers
flokks og segir að Axen afnei.ti
alllum þessum yfiriýsingum. með
einu pennastriki þegar hann
haldd því fram að í samskdpfcum
kommúnistafloikika og sósaalist-
iákra ríikja sé sjálfstæði og full-
veldi hvers filiokfcs og hvers
ríkis ékki heflzifca meginreglan.
Hann vísar aJgerieiga á bug túlfc-
un Axens á tilvitniuin úr ritum
Leníns, en Axen leitasit við að
sýna að aí henni rruagi ráða að
Lenín hefði Xagt blessun sína
yfír innrásina í Tékfcóslóvaikíu.
En hvað sem Lenín líði, segár
Berlinguer, skipti það höfuðmáli
að reynsla síðustu tuttugu ára
hafí sýnt og samnað að éining
og aiiþjóðahyggja sé þvi aðeins
huigsanleg að sjálfsitæði og fulll-
veidi flloktoa og rífcja sé alger-
lega virt. Sérhvert flrávik fr,í
þessari meginreglu hafi orðið til
að veikja eininguna, svo að ekki
sé minnzt á þann áiitshnekki
sem það hafi í för með sér fyr-
ir sósíalistísku ríkin á alþjóð'a-
vettvangi.
Axen hafði í grein sinhi enn
flutt þá kenningu sem komizt
hefur í tfzku hjá flokibum Var-
sjárbandaiagsríkjanna firnm eft-
ir innrásina í Téfcfcóslóvakíu,
nefniHega þá að íhlutun í méi-
efini anmars ríkis sé réttdætamieg
þegar svo sé komið, eins og
komið hafi verið í Téfckóslló-
vafcíu „að forysta flokks og rífcis
lætur sér lynda brotthvarf frá
marx-lenínisimanum og allþjóða-
hyggju öreiganna“. En Berling-
uer spyr þá, eins og aðrir hafa
spurt: Hver á að skera úr urn
hvenær íhlutun sé réttlætanJeg
og þá með hvaða rétti? „Hóp-
ur foru'sfcumianmia" í viðkomandi
landi' kannsfci, eins og taJað var
um í sambandi við Tékkósló-
vafcíu? Forystumenn einhvers
annars ríkis? Og þá hvers?
Beillinguer segir það megin-
viðhorf mnófca grein Axens, og
saima mættd þá segja um mái-
fluifcning taismanna flesfcra flokk-
anrta í Aiustur-Evnópu að und-
anfömu, að aðrir hiuitar hinmar
kommúnistísfcu hreyfingar, og
þá eJcki hvað sízit hin róttæka
verkJiýðshreyfing Vestur-Evrópu,
eigi að hafia það meginverkefni
að styðja gerðir og stefnu hinna
sósáaJistasJcu rífcja, og er þá nátt-
úrJega aðeins átt við þau sósíal-
istísk rfkd sem fylgja Sovétríkj-
unum að málum. SJik afstaða af
hálfu veiklýðshreyfingar Vest.
ur-Evrópu myndi vera tii mifc-
ils tjóns fyrir alla hréyfínguna.
En Berlinguer segir að Kommi-
únistaflokkur ItaJíu hafi aldrei
vánmetið og miuni' aldrei van-
meta úrslitaþýðingu Sovétrílkj-
anna, samfélags sósíalistísJcra
ríkja og einingar þeirna. „En
þótt við vanmetum efcJti þýð-
ingu ails þessa, þá getum við
ekki þagað yfir ágreiningi sem
upp kamn að koma,“ segir hann.
Hann tilfærir umirruæili Lon-
gos um Sovétríikin: „Ástamdið
er allt ammað í dag en þegar
Sovétríkin voru eima sósíalist-
íska ríkið og frumskyldia hvers
kommúnista. það sem skar úr
um hollusitu haps við máistað-
inm, var að standa vörð um
fyrsta virki öredganna og sósíaj-
ismans sem komið hafði verið
upp í auðvaldsheiminum og
ógnað var úr öllum áttum.“
Berlirugiuer segir að lokum að
engin ástseða sé til að hneyksil.
ast eða furða sig á því að hin-
ir ýmsu kammúnistafldkkar
hafa laigt mismunaíidi miat á af-
burðina í Téttóslóvafcíu. Það
stafi ekkl einunigis af óifkum
hugmyndafræðdiegum og póli-
tískum viðhorfum,' heldur lfka
og öllu heldur af hlutlægum or-
sökum, þeim miargvíslegu að-
stæðum sem flicfckarnir bafi við
að búa og móti þvi alla stefnu
þedrra og vlðhorf.
J im, mm
vJ b® 1 •
AKUREYRARyÖLLUR
í kvöld, íimmtud. 21. ágúst, kl. 19 leika
ÍBA - ÍBK
MÓTANEFND.
Rís hér höfuðborg Euzkadi?
Morðing! spennir greipar
Mál vestur-þýzka biskupsins Matthíasar Defregger hefur vakið
mikla athygli um heim allan, en biskup þessi varð sannur að því
að hafa á stríðsárunum gefið fyrirskipun um fjöldamorð i fjalla-
þorpi einu á ftalíu. Vestur-þýzk yfirvöld segjast ekkert geta í mál-
inu gert og svo er að sjá sem fjandinn hjálpi sínum: Grein í
hinu opinbera málgagni páfastóls, „Osservatore Romano“, þykir
sterklega benda til þess, að kaþólska kirkjan ætli að láta De-
fregger halda embætti sínu, þrátt fyrir þessar uppljóstranir. —
Hér að ofan sjáum við preiátann í kirkjuskrúðgöngu.
Ný sending
af enskum og dönskum kjólum, ullar-
kápum, poplinkápum og drögtum í glæsi-
legu úrvali. — Gréiðsluskilmálar.
Kjólabúðin Mær
Lækjargötu 2 — Síimi 19250.
Kennarur!
Bilbao er heizta borgin i Baskahéruðum Spánar og hefur oft
komið við sögu í fréttum undanfarin misseri: stjórn Francos
hefur gengið mjög hart fram í því að bæla niður baráttu Baska
fyrir réttindum sinum og handtökur hafa verið þar tíðar. T00
þúsund Baskar eru sagðir að meirihluta veita stuðning hreyf-
ingu sem berst fyrir Euzkadi — Lýðveldi Baska.
Bandarikin „búa tii erfið-

i
I
111
AKRANESVÖLLUR:
í kvöld, fimmtud. 21. ágúst, leika:
ÍA-b — Vikingur-b
MÓTANEFND.
ff
leikana"
GENF 19/8 — SovétríJdn lýstu
því yfír í diaig, að þau séu
reiðuibúin til þeiss að undirrita
saimning uim bann við kjam-
orkiuitilraunum neðanjarðair og
gáfu það um leið í skyn. að
Bandarffldn búi ttl erfíðieika tíl
þess að geta haiidið sámum neð-
anjarðartiiraunuim áfiram, Það
var formaður sovézku samn-
inganefndiarinnar vum þessi mál
í Genf, Alexed Rosjtsjin, sem
setti fram þessi sjónarmið
stjómar sánnar.
í MATINN! — I NESTIÐ!
Búrfellsbjúgun bragðast
bezt
Kjötverzlunin BÚRFELL,
sími 19*350.
Kennara vantar að Bama- og ungHngaskóla
Þorláíkshafnar.
Húsnæði fyrir hendi. — Nánari upplýsingar gefa
formaður skólanefndar í síma 99 - 3632 og skóla-
stjóri í síma 99 3638.
Skólanefnd.
ROYAL
SKYNDIBÚÐINGARNIR
ÁVALLT FREMSTIR
ENGIN SUÐA
Tilbúinn eftir
fimm mínútur
5 bragðtegundir
RJP8MS.