Þjóðviljinn - 19.12.1969, Blaðsíða 1

Þjóðviljinn - 19.12.1969, Blaðsíða 1
% AlþýSubandalagiS flytur á Alþingi breytingarfillögu viS tillögu rikisstjórnarinnar um inngöngu íslands i Friverzlunarsamfökin: um Efta-málið Framsóknarflokkurinn leggurtil orð málinu verSi visaS frá meS rökstuddri dagskrá □ Ákvörðun um aðild íslands að F ríverzlunar'i»mt^am Evrópu er eit't hið stærsta mál sem Alþingi hefur fengið til úrskurðar um áratagi. Það er ákvörðun sem mundi raska högum þjóðarinnar svo stórlega, að fráleitt væri að stíga það skref nema kjósendur séu til kvaddir, sagði Magnús- Kjartansson á Alþingi í gær, er hann mælti í ýtarlegri ræðu fyrir nefndaráliti sínu, sem 1. iminnihluti utanríkismálanefndar, um Efta tillöguna. □ Jafnframt bar Magnús fram kröfu Alþýðubandalagsins, að aðild ís- lands að Efta skuli borin undir þjóðaratkvæði, og lagði til að tillögu ríkisstjómarinnar yrði breytt á þessia leið: Alþingi ályktar að efna til þjóðaratkvæðagreiðslu um aðild íslands að Fríverzlunarsamtökum Evr- ópu, þ.e. European Free Trade Association. •— Nokkur afriði úr ræðu Magnúsar, sem stóð hálfa aðra klukkustund, eru á 3. síðu. □ í nefndaráliti Framsóknarflokksins er lagt til að málinu verði vísað frá með rökstuddri dagskrá, og mælti Þórarinn Þórarinsson fyrir því. Birg- ir Kjaran flutti framsöguræðu af hálfu stjórnarflokkanna, og leggja þeir til að tillaga stjórnarinnar verði samþykkt óbreytt. í nefndiairáliti sínu dregiur Magnús sarnian megiinatriðin í Eftamálinu á þessa leið: Ég er andvígur tdilögunnd um aðild ísiands að F rí verzlun ar- samtöikum Evrópu af ástæðum þeim, sem nú skal greina: IÁkvörðun um aðild ' fs- • lands að EFTA hetfur þegar í uppihatfi næsba árs víð- tæk áhrií á allt verðiag í land- inu. Samkvæmt fjárlögum ársins 1970 eigia tolltekjur á næsta ári að lækka um 430 miljónix króna. Söluisikaittur á hins vegar að hækka um 760 miljónir króna. Skattaálögur aubast þannig um a.m.k. 330 miljónir króns, en trúlega verða byrðarnar mun meiri, því að engin trygiging er fyrir því, að tollalækkunin skili sér að fuliu í lækkuðu vöru- verði. Þessi breyting hefur ekki aðeins í för með sér stórauknar skattabyrðar, heldur og ranglát- ari skattheimtu, því að sölu- skattshækkun bitnar af mestum þungia á barnafjölskyldum og láglaunafólki. Edns og ldfskjör l«iinafólks eru nú hér á 1-aMÖi, tel ég sdíba tekjuskerðingu .-téci- læitanlega með öllu. 2Sú staðreynd er viður- • kennd af öllum, að aðild að EFTA muni leiða hættur yfir verndaðair iðngreinar, sem batfa um 400ð manns í þjónustu sinni. Þó sagt sé. að slík fyrirtæki eigi enn að njftta óbreyttrar verndiar um fjöigurra ára skeið, er veruleg hætta á því, að sum þeirra dragi saman seglin eða gefiist upp þeg.ar á næstu mán- uðum. Atvinnuleysi hefur verið samfeBt á fslandi í meira en ár og er nú viðtækaira en nokkru sdnni fyrr um þetta leyti árs, endia þótt um 1000 fslendingar hiafi flutzt búferlum til annarra landia á þessu ári og um 500 stundi tímabundna atvinnu er- lendis. Slíkt ástand er í senn óviðunandi félagslegt ranglæti O'g firáleit sóun, og ég tel það algert ábyrgðarleysi að gera ráð- stafanir, sem veikja atvinnukerfi þjóðairinnar, meðan svo er á- statt. Þingsályktunartilla'gan er ■ rökstudd með því, að aðild að EFTA ' muni tryggja það, að síðar meir rísi upp hér- lendis nýjiar útflutningsgreina'r. Hér er þó einvörðungu um að ræða almennar og órökstuddar öollaleiggingair; eng*» iðnþróun- «-áætlun hefur veriö gerð* eng- ar skipulagslegar og efnahaigs- legar ráðstafanir "iffl þesis að hefjia nýja «í»utningsfram- leiðslú. Aðild að 'Éorum markaði tryggir enga A’.væðingu: til þess þairi m'arkvissar ' ráðstaf- anir af , hálfu «lenzkra stjóirn- arvalda og fjármálastofnana. Hins vegar hetfur ríkisstjórnin unnið ötullega að því síðustu árin að laða hingað erlent fjár- magn og erlend fyrirtæki, og hún fer ekkert dult með það, að tilgangurinn með aðild að EFTA sé að ýta undir slíka þró- un. Sú iðnvæðing, serh um er rætt, á auðsjá'anlega að vera erlend gð verulegu leyti. Ég^ tel það í senn háskalegt sjálfstæði og lífskjö'rum landsmanna, að yfirráð yfir atvinnulífinu færist í vaxandi mæli á erlendar hendur. 4Aðferðirnar til þess að • laða hingað erlent fjár- magn og fyrirtæki eru þær að bjóða upp á ódýra orku og ó- dýrará vinnuafl en fáanlegt er annars staðar ? Vestur-Evróou norðanverðri. Þannig eiga Xs- lendingar ekki aðeins að vera hráefnaframleiðendur. eins og bjóðin hefur verið allt of lengi, heldur leegja erlendum fyrir- tækjum til \orku á kostnaðar- \ Guðmundur Vigfússön á borgarstjórnarfundinum í gær: Gjðrbreyta þarf stefnu fjárhagsáætlunarinnar vegna ástandsins í atvinnu- og húsnæðismálum verðj eða undir því, j afnfiramt því sem gera á fsland að varan- legu láglaunasvæði. Með sflíkri stefnu væri verið að sikipa fs- lendingum skör lægra en iðnþró- uðum löndum umhverfis okkur. 5Aðild að EFTA á að • festa „viðreisnarstefn- una“ í sessi, gera gengislækkan- ir að enn virkara hagstjórnar- tæki en þær hafa verið og koma í veg fyrir félagslegan áætlunar- búskap. Reynsla síðasita áratugs sannar ótvírætt, að viðreisnar- stefnan megnar ekki að leysa vandamál Mns íslenzka þjóðfé- lags; því tel ég algerlega fráleitt að binda landsmenn við þá stefnu með milliríkjasamningi. Aðild að Fríverzlunarsamtök- um Evrópu hefur lengi verið undirbúin af stjórnarvöldum. sérfræðingum og nefndum. Hins vegar eru ekki nerna fáar vikur liðnar siíðan almenningur hefur fengig vitneskju um málavexti, og fer því fjarri, að sá tími nægi til þess. að landsmenn geti gert sér fulla grein fyrir öllum þáttum málsins og afleið- ingum þeirra. Hér er hins vesrar um að ræða ákvörðún, sem mundi ^raska högum þjóðarinnar. svo stórkostXega. að fráleitt er að stíga slíkt skref. nema kjós- endur séu til kvaddir. Ég vit freista þess að fá um það sam- komulag á þingi. að málið verði borið undir þjóðairatkvæði, og flyt því svobljóðandi breytingar- tillögu: TiJiöguigreinin orðist svo: Alþingi ályktar að efna til bjóðaratkvæðagreiðsiu um aðild Islands að Fríverzlunarsamtök- um Evrópu, þ.e. European Free Trade Association. Nái þessi breytingartillaga ekki fram að ganga, legg ég tiX, að bingsá'lyktunartillaigan verði felld. íhaldsstyrkirnir til kaupsýslunnar tímis og álögur á almenning eru □ Það væri mikið ábyrgðarleysi við. núverandi aðstæður að afgreiða fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar með þeim hætti sem frumvarpið gerir ráð fyrir. Samning þess og sú meginstefna sem með því er mörkuð minn- ir á viðþrögð og athafnir strútsins sem stingur höfðinu í sandinn og telur sig þá óhultan. □ Borgarstjórnin hefur enn tækifæri til að breyta stefnu fru’mvarpsins til réttari vegar og til hagsbóta fyrir allan þorra borgarbúa. Ég er að vísu, með fyrri reynslu í huga, ekki of bjartsýnn á að viðbrögð meirihluta borgarstjórnar reynist rétt eða skynsamleg. En við borgarfull'trúar Alþýðubandalagsins höfum talið skyldu okkar að gera hvorttveggja í senn: benda á hætturnar sem við blasa sé ekki breytt um stefnu og leggja jafn- framt fram tillögur um úræði og bera fram tillögur um breytingar á fjárhagsáætl u n i nni sem ef samþykkt- ar væru gjÖrbreyttu innihaldi hennar, eðli og þýðingu fyrir yfirgnæfandi meirihlnta borgarbúa. Á þessa leið, laiuk Guðmund- ur Vigfússon íramsöguræðu sinni ,í borgarstfjóm á fundi hennar í gær, er hann mæiti fyrir breyt- ingartillö'gum borgarfulltrúa Al- 'þýð'Uib'andalagsins við fjárhagsá- ætl'Unarfrumvarpið, er var þar til 2. umræðu. Fundurinn hófst kl. 2 e.h. og átti að ljúka af- greiðslu fjárbaigsáætlunarinnar í gærkvöld eða nóttf. Geir Hallgrímsson borgarstjóri geirði fyrst grein fyrir breyting- artillögum sem borgarráð hafði lagt fram. Síðan töluðu fram- söigumenn flokkanna fyrir breyt- ingartillögum þeirra, Guðmund- ur Vigfússoh af hálfu Alþýðu- bandalagsins. Kristján Bene- diktsson fyriir Framsókn og Bjiirgvin Guðmundsson fyrir Al- þýðuflokkinn. óverjandi sam- stórlega auknar .Tón Snorri Þorleifsson og Sig- urjón Björnsson gerðu girein fyr- ir flestum ályktunartillögum Al- þýðubandaliagsins, en tillö'gurnar um eflingu Framkvæmdasjóðis og hækkun aðstöðuigj'alda hafði G'uðmundur Vigfússon gert sér- stafclega að umtalsefni í fram- söguræðu fyrir breytingartillög- um Alþýðubandailiagsins við frumvarpið. í lok ræðu sinnár í gær komst Guðmundur Vigfússon m.a. að orði á þesisa leið: — Borgarstjórn in afgreiðir nú fjárhagsáætlun við aðstæður, sem leggja henni þyngrd skyldur á herðar en verið hefur um langt skeið. Verulegt atvinnuleysi hefur dunið yfir í borginni og kunn- U'gustu menn á vinnumarkaðin- um ag í atvinnulífinu eru aliir á þeirri sikoðun að sú hætta sé yfirvofandi að atvinnuleysið fari stórvaxandi á næstu vifcum og mánuðum verði efcki gripið til gagngerðari og raunhæíari ráð- srtiafana en fram að þessu. Alvarlegust er þó sú staðrevnd að sjálfir undirstöðuatvinnuveg- ir okfcar hér i Reykjavík bafa lamazt, fiskiskipum fækkað stfór- lega sem hér leggja upp afla sinn og togarafilotinn hrunið. Fiskvinnslustöðvama'r eru illa nýttar og að ýmsu leyti ófull- komnar og framleiðslan fábreytt og í sumium tilvikum ekki svo vönduð sem skyldi. Við Alþýðubandialagsmenn höfum fyrir skömmu lagt fram ítarlegar tillö'gur í þessum efn- um tillögur til umbót.a og efil- ingar sjávairútvegs og fisikiðn- aðar, skipaviðgerða og bætftrar hafnaraðsitöðu fyrir fiskiskipin og betri aðstöðu tfil löndunar atfl- ans og úrvinnsiu. Þessar tillögur eru nú til með- ferðar hjá atvinnumálanetfnd borgarstfjómar og eiga að koma aftur til umræðu og afgreiðslu í borgarstjórninni. Ég vona að atvinnumálanefndin þurtfi ekki mikið lengri umhugsunartfímia til þess að skila um þær áliti.. Nú við 2. umræðu um fjár- hagsáætlunina fiytjum við einn- ig mjög miikilvægar tillögur til úrbóta í atvinnumáfunum. Ég á bér ekki aðeins við þær ályktunartilöigur sem lagðar hafa verið fram af okkar hálfu, og sem ég tel mjög mikilvægt að borga'rstjómin fallist á. Ég á ekki síður við þær gagngeru breytingairtillögur við sjálft írumvairpið til fjarhaigsáætlunar, sem ég hef nú kynnt borgarfull- trúum og reynt að gera grein fyrir í eins stuttu máli og unnt var. Framhald á 9. síðu. Rauð jol eða hvít? Nú eru menn famir að veflta fyrir sér, hvemig veðrið verði á jóflunum. Verða þaiu rauð eða hvít. Þessu er efcki hægt að svara ennþá, sagði Páll Bergþórsson í gser. Veðráttan er óstöðug og allt getfur gerztíþess- um etfnum. Landsynmmgur var rfkjandi fyrri hluta dags í gær og var búizt við auknum regn- sfcúrum í nótt. I dáig er gert ráð fyrir hvassviðri héh syðra. Víðast var hiti yfir frostmark í gær, allt upp í 7 sbig syðst á lamdinu. Fyrir norð'am varþurrt og gott veður í gaer og eins stigs frost á Ki'ld Dregið eftir 4 daga i HÞ -r ★ Tekið verður á mióti skil- uffl í Happdrætti Þjóð- viljans á afgredðslu blaðs- ins 'að Skólavörðustíg 19 tii kl. 10 í kvöld og á morgun, laugardag verður einnig opið á afigreiðsl- umni til kl- 10 að kvöldi eða jafnlengi og verzlan^ ir verða opnai’. Símar happdrættiisins eru 17500 og 17512 ti'l fcl. 6 í kvöld en firá kl. 6 til 10 í kvöld verður happdræ'ttissiíTninn 17502. ★ Dregið verður í happ- drættinu eftir fjóra daiga og era afllir sem fengu senda miða heim frá bappdirættinu og eiga efit- ir að gera sfcil hvattir til opið tii ki. 22 að gera það einihvern þess- ara daga og somuleiðis eru ien'heimtuimenn happ- drættisdns beðnir að hafa samband við alla á sín- um uim'boðssvæðum fyrir Þorlalksmessukivöld- Enn fremur erti umboðsimenn happdnættisins úti á landi beðnir að póstleggja skil fyrir jól. T •k

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.