Þjóðviljinn - 11.01.1970, Síða 1

HODVHIINN
Sunnudagur 11. janúar 1970 — 35. árgangur — 8. tölublað.
Númerín birt á fímmtudag
★ Eins og ,við söigðnim frá í blaðinu í gær verða vinningsnúmerin
í Happdrætti Þióðviljans birt í þessari viku ög nú hefur
verið ákveðið að það verði gert á ffifmimtudaiginn 15. þ.m. Þá
aetti að vera öruggt, að fullnaðarskil í happdrættinu hafi borizt
allls staðar utan af landsibyggðinni.
*
★ Þeir í Reykjavík og nágrenni, sem enn eiga ólokid skdlum eru
beðnir að ljúka því af fyrir miövikudagskvöld, símd happdrætt-
isins þessa daga er 17500.
Sjukraflug
til
Grœnlands
Fyrir þrern d'ögum - var
leitað til Flugfélaigs Is- .
lands frá.Daneborg á Græn-'
landi vegna sjúkilirrgs sem
þar lá með botnlamga-'
hólgu og þurfti að komiast'
undir læknishendur. Stóð til
að síkíðaiflugvél Fí fiæri í
þetta sjúkrafllug, því eng-
inn flugvöllur er í Dane-
borg.
Vegna óveðui-s var eklki-
flutgfært fyrr en í gær-
morgun, en þá hafði flug-
völlurinn í Meistaravík, þair
sem vélim átti að lenda, lok-
azt. Var þá tekið það ráð
að ryðja 1800 meitra langa
flugbrau,t í snjóinn á ísnum
við Daneborg, en hann er
þama 50 om þykkur. Og
þar eð skíðaifiluigivéldn hafði
ekiki flugþol til lendingar í
Daneborg var fengin lánuð
flugvél hjá Landhelgisgæzl-
unni, TF Sdf, tii sjúkra-
fllugsins.
Sif lagði sí stað firá R-
vík laust fyrir ki. 10 í gær-
morgun og átti að lenda i
Daneborg upp úr ki- 2 í
gær. Var hún væntanleg
aifitur til Reykjavikur milli
Id, 5 og 6 í gærdag. Flug-
stjóri á Síf var Ingim'ar
Sveinbjörnsson og með í
förinni voru læknir og
h j úkrunarteona.
Það er þjóðarnauðsyn að
við snúum nú vörn í sókn
- segir GuSm J. GuSmundsson, í félagsblaSi Dagsbrúnar
□ „Haldi þetta lá'glaunatímabil áfram er fyr-
ÆF
Liðsfundur í dag kl. 3. Mjög á-
ríðandi að félagar mæti-
NEXÖ-
SÝNING
★ E»ns og sagt var frá hér í
Þjóðviljanum í gær hefur verið
opnuð í Norræna húsinu Nexö-
sýning þar sem iýst er í máli og
myndum ævi hins fræga skálds
og baráttumanns fyrir sósíalisma.
★ Sýningín er gerð af Kon-
unglega bókasafninu i Kaup-
mannahöfn í tilefni af aldaraf-
mæli skáldsins á sl- ári. Stendur
liún yfir til 20. þ.m. en fer þá
til Akureyrar. Myndin sem hér
fylgir er frá sýningunni.
— (Ljósm. I'jóðv. A.K.)
irsjáanlegt að stór hópur fólks flyzt alfarinn úr
landi. Hér ér því ekki eingöngu um að ræða kjara-
barát’fu heldur þjóðarnauðsyn. Hið lága kaup á
einnig mikinn þátt í því atvinnuleysi, sem ríkt
hefur, því að með minnkandi kaupgetu dregst
neyzla saman og þá um leið sala á framleiðslu-
vörum.“ M.a. á þessa leið kemst Guðmundur J.
Guðmundsson, varaformaður Verkamannafélags-
ins Dagsbrúnar að orði í grein sinni í nýútkoimnu
félagsblaði Verkamannafélagsins Dagsbrúnar, —
Dagsbrún.
Guðmundur segir ennfremur í
grein sinni:
Seint á árinu 1967 var Dags-
brúnarverkamaður eina klukku-
stund og 45 mínútur að vinna
fyrir einu kílói af dilkakjöti, 25
mínútur að vinna fyrir teaífi-
paktea, 6% klukkustund fyrir
venjulegum vinnubuxum, 4
klukkustundir fyrir 50 strætis-
vagnami ðum og fimm vikur og
þrjá daga fyrir miðlungsísskáp.
Hér er átit við mann, sem vinn-
ur eftir algengasta taxta Dags-
brúnar, eins og byggingarvinnu,
smiðjovinnu eða fiskvinnu og
svo vitanlega miðað við daig-
vinnutíma. Núna, tveimur árum
síðar, er verkamaðurinn 2 klst.
;jö vinna fyrir kjötinu, 35 mín-
utur að vinna fyrir kaffinu, 7
klst. og 45 min. fyrir vinnuibux-
um, 5 klst og 15 mín. fyrir
strætisvagnamiðum og 6 vikur
og fjóra daga fyrir ísskápnum“.
Síðan fjahar Guðmundur um
árásir ríkisstjómarinnar á kjör
verkamanna og segir svo:
„Gagnaðgerðir verkalýðsfélag-
anna með samningunum í marz
1968 og í maí 1969 voru þess
vegna hreinar varnaraðgerðir til
þess að endurheimta vísitölu-
greiðslur á kaup. Eh í hvorugt
skiptið tókst að ná fram fullri
vísitölu, enda samstaða ríkis-
valdsins og atvinnurekenda nær
algjör.“
„Sannfcallað lágJiaunatílmabil er
gengið í garð á Xslandi. Það
hefur síðustu árin bætzt við
hin háu laun, að leitt hefur yf-
ir íslenzka a-lþýðu geigvænlegt
atvinnuleysi. Fyrst og fremst
kemur það niður á verkamönn-
um og verkakonum og þarf ekki
að lýsa, hvað það hefur rýrt
lífskjörin stórlega til viðhótar
beinuih kaupgjaldsiækkunum."
Þau viðhorf, sem nú blasa við
eru því nokkuð skýr. Hinar
lægst launðu stéttir þjóðfélags-
ins geta ekki og mega ekki una
þvi að þessi þróun haldi áfram.
Þegar í stað þarf að hefja 'und-
irbúning að næstu kröfugerð og
breyta þannig vörn í sókn.
Það er algjör óhæfa að al-
mennur verkamaður -í stöðugri
vinnu skuli hafa 12-13 þúsund
krónur á miánuði fyrir dagvinnu.
Það hlýtur að vera hverjum
manni ljóst — einnig þeim sem
tilheyra ekki verkamannastétt —
að þetta kaup er fjarri þvi að
nálgast nauðsynlegar lágmairks-
tekjur. Enda er nú svo komið að
menn flýja land unnvörpum.
Fyrsta stigið er það, að menn
leiti fyrir sér um vinnu hér í
nágrannalöndunum ^ til styttri
tím-a. En haldi þetta láglauna-
tímiabil áfram er fyrirsjáanlegt,
að stór hópur fólks, flyzt alfar-
inn úr landi. Hér er ekki ein-
göngu um að ræða kjarabaráttu
heldur þjóðamauðsyn.
Hið lága kaup á einnig mik-
inn þátt í því atvinnuleysi sem
Framihald á 12. síðu.
Verður löndun-
arbið hjá loðnu-
bátum í vetur?
Nú er loönpvertíðin að
hefjast og í gær benti sjó-
maöur, sem er að fara á
loönuveiðar, okkur á þá
staðreynd, að nálega hélm-
ingi fledri bátar en í fyrra
myndu ætla að stunda
loðnuveiðar hér suðvestan-
lands á vertíðinni.
í fyrra kom oft til lönd-
unarstöðvunar á loðnu-
veiðunum vegna þess að
verksimiðjumar hér syðra
höfðu ekki unda-n að bræða
og taka á móti. Með svip-
aðri veiði stefinir því að
löngum löndunarstöðvunum
og aigeru öngþveiti í loðnu-
veiðunum, sagði þessi sjó-
maður, ef ekkert er að gert.
Hann benti einnig á að
bæði sifldarflutningaskip
landsmanna, Síldin og Haf-
ömin, væm nú í leigmflutn-
inguim erlendis, en hefðu
þau verið til staðar nú á
vertíðinni hetfðu þau að
sjáMsögðu , getað annazt
flutninga á loðnunni til
verksmiðja á Austur- og
Norðurlandi og bjargað með
því bæöi mitelum aflaverð-
mætum á land og steapað
atvinnu við loðnumóttöteu á
þeim stöðum norðan- og
austanlands, sem nú eiga
við aibvinnuOeysi að búa,
Myndin er af Sfldinni.
Guðmundur Vigfússon á borgarstjórnarfundi:
Það er skylda borgarstjórnar að
hafa forustu í íbúðarbyggingum
□ Eins og öllum er kunn-
ugt ©r raú algert ófremdará-
stand í byggingiariðnaðinum
og til þess að leysa úr því
öngþveiti verður að leggja
til Æ-tórfé í viðbót við það
sem fyrir er. Borgin hefur
ráð yfír einum sjóði, sem
sérstaklega er ætlað að vera
lánas'jóður til húsbyggjenda.
Lögðu Alþýðubandalags-
’menn til við umræðu um
fjárhagsáætlun borgarinnar
að framlag til byggingar-
sjóðs borgarinnar yrði tvö-
faldað frá því sem ihialdið
ráðgerði í frunwarpi sínu.
Var þessi tillaga Alþýðu-
bandalagsins fe'lld.
Quðmundur Viigfússon mœflti
fyrir tillögu Allþýðubandailiaglsiins
og sagði hann m.a.:
,,Við vitum öll jafnvel, hvem-
ig pú er ásitatt um okltear bygg-
in'gariðniað, hvernig fbúðabyigig-
ingaimar hafla gengið' samian, og
hvernig sú hætta er að dynija
yfir ökteur að húsniæðiisskortur-
inn verði alLvarlegri en nokkru
sinnd fyrr. Þegar éklki er byrj-
að nemia á röslteum heflmimgi
þess sem byggja þarf ár eifltir
ár, eins og gerðist 1968 og 1969,
leiðir atf sijállfu sér að vaxandi
húsnæðisskortur segir fljótt til
sfn, Og þegair etfnaihag almenn-
ings er þannig komið, að hann
treysitir sér eikki tii þess að ráð-
ast af eiigin rammfliedlk í að bygaia
yfir sig, þá liggur það í aug-
um uppi, að í fullt óetfni stetfnir,
etf einhver aðdii grípur elkki
inn í og gerir tiflraun till þess að
leysa vandann. Ég ætfla ekki að
fiana að rekja hér hvemiig mieiri
hluti borgarstjómar hetfur staðið
si g í þessurn málum. Það er ekki
bara til skamimar, það er lílka
sorgarsaga. Ég hetf raikið hana
hér n.ýlega í borgarstjóminni, að
af 350 fbúðum', sem samlþykktar
voru 1966 og lofiað að byggja
fram til 1970, ákulu eíkki nema
52 vera komnar upp. Auimflegri
fraimmistaða hygg ég að þefltikist
vairfla á noikikru sviðS.
Skylda borgarstjórnar
Ég held að það sé engirnn vafi
á því að þegar edns er áishatt og
hortfur eru í íbúðabygginguim, sé
það ekki aðedns brýn nauðsyn,
heidur bölkstaflega slkyflda borg-
arstj ómarinn ar að gn'pa inn f
meö myndarlegu átatei. Það er
sýnt atf þeirri fj árhagsáætiun,
sem hér liggur fyrir að mikið
vantar á að sfldlningur sé í þessu
efini vakandi hjá borgarstjóm og
stuðningsmönnum hans. Væri
svo lægju hér alflt aðrar tölur
fyrir. Þá væri vandinn viður-
kenndur með því að áætla í
þessu skyni flangtum hærri upp-
hæð en hér er lagt til. Við telj-
um það aflgert lágmark, að þessi
upplhæð sé hæfltikuð um heiimdng
— úr 35 miljónum kr. í 70 málj
kr.“
Breytt kvöldvarzla apóteka
Um þessia helgi verður sú
breyting á kvöldvörzlu apótek-
anna í Reykjavík, að hún lleng-
ist um tvo tímia en næturvarzi-
an styttist að sama skaipi.
Undanfarið hatfa tvö apótek
jafnan haft kvöfldvörzlu til kl.
9 á kvöldin en þá hefur nætur-
varzlan að Stórholti 1 byrjað.
Nú breytist þetta þtamnig, aðj
apóteildn sem hafla kvöldvörzlu
hverju sinni verða opin til kfl.
ll að kvöldi í stað 9 áður og
hetfst hæturvarzlan því ekki fyrr
en kl- 11 er tevöldvörzslunni lýk-
ur. Er þetta vafalaust til nokilc-
urs auteins hagræðis fyrir bongar-
búa. Apóteflc þau sem kvöldvörzlu
hafa þessa viku firanná Jaugar-
dag eru Laugavegs apótek’ og
'iHolts apótek.
■i