Þjóðviljinn - 23.08.1970, Síða 1

Sunnudagur 23. ágúst 1970 — 35. árgangur— 189. tölublað
Síðast liðið föstudagskvöld var
manni vísað út úr Nausti á þeirri
forscndu einni, að hann væri of
síðhærður. Kunningjar hans, u.
þ. b. 10 talsins, fettu fingur út
í það með þeim afleiðingum, að
tekið var í hnakkadrömb þeirra
og þeim sömuleiðis kastað út.
Ein stúlka a. m. k. var barin
illilcga í þessum átökum.
Skörrvmu síðar bar annan hóp
að og þar var einnig nokkuð
síðhærður piltur. Dyravörður
staðarins ætlaði að meina hon-
um inngöngu, en þá datt piltin-
Síðhærðir landar í barni, en
útlemk hárprýði er leyfileg
um það snjallræði í hug, að
bregða fyrir sig bjagaði íslenzku
og látast vera Vestur-íslending-
ur. Varð dyravörðurinn þá
skyndilega afar kurteis og
hleypti manninum inn- með bugti
og beygihgum.
Það væri fróðlegt að vita,
hvernig umgengnisreglur þessa
veitingahúss eru og hvort þar sé
að finna stafkrók, sem kveður
á um, að hlutur útlendinga stouii
vera hærri en íslendinga. t>að
skal tekið fram, að pilturinn,
sem kastað var út var með
Framhald á 9. síðu.
■<S>-
Tekst Sverri
að ná þingsæti
Jóttaser?
★ í Morgunblaðinu í gær
er siagt frá úrslitum próí-
kjörs Sjálfstæðisflokksiins
í Austuriandskjördæmi
vegna næstu alþingiskosn-
inga. Þau óvæntu úrslit
urðu í prófkjörinu að þing-
maður Sj álfstæðisflokksins
í kjördæminu Jónas Pét-
ursison beið algeran ósigur
fyrir Sverri Hermannssyni
fasteiignasala úr Reykjavík,
sem var í öðru sæti á list-
anum í síðuistu kosningum
og hefjir unnið markvisst
að því að bola Jónasd
burtu úr þingmannssætinu
og setjast í það sjálfur.
★ Sverrir féfck 425 at-
kvæði í 1. sæti á listanum
en Jónas 167. Jón Guð-
mundsson stud. jur. á Nes-
kaupstað hlaut 116 at-
kvæði, Haraldur Gíslason
sveitarstjóri á Vopnafirði
fékk 70 atkvæði, Pétur
Blöndal á Seyðisfirði 41
atkvæði, Reynir Zoega Nes-
kaupstað 38 atkvæði,. Helgi-
Gístason bóndd Helgafelli
28 atkvæðj og Í>órðar
Benediktsison Egilsstöðum
19 atkvæði.
1
Jóhann Hafsfein varS hlutskarpari:
Enginn landsfundur í haust
átök um nýjun ráðherru
□ Auk annars hafa að undanförnu verið mik-
il átök í forustu Sjálfstæðisflokksins um það hvort
halda skuli landsfund í haust til þess að taka á-
kvörðun um nýjan formann. Hafa stuðningsmenn
Geirs Hallgrímssonar beitt sér mjög fyrir kosn-
ingum í haust, en Jóhann Hafstein viljað frest
til að styrkja valdaaðstöðu sína. í gær skýrir Jó-
hann frá því í viðtali við Morgunblaðið að ákveð-
ið hafi verið að boða ekki til landsfundar á næst-
unni. Einnig segir hann að nú standi yfir átök
um það hver mynda skuli nýtt ráðuneyti og hver
eigi að verða fjórði ráðherra Sjálfstæðisflokksins.
í viðtalinu í gær spyr Morg-
unblaðið um það hvort ekki
þurfi að mjmda nýtt réðuneyti,
fyrst ekki verði kosningair, og
Jóhann .svar'ar:
,,Á dánardægri Bjiaima Bene-
diktssoniar, forsætisiráðlh'erra,
Tupumuros náðu á sitt vald
útvarpstöðinm íMontevideo
MONTEVIDEO 22/8 — 6 menn
úr skæruliðasamtökunum Tupa-
maros í Uruguay, sem hafa í
haldi Bandaríkjamenn o,g Brasil-
íumenn, sem þau rændu fyrir
nokkru, tóku á sitt vald útvarps-
stöðina í Montevideo í gærdag.
Þeim tókst hins vegar ekki að
senda boð sín út, og flúðu fljót-
lega á brott.
Svo sem kupnugt er hafa þús -
undir lögreglu og hermianna leit-
að sækruliðanna allt frá því að
mapnránin vom framin, og gegn-
ir því furðu,- að þeim skuli hafa
tekizt að komast óáreittir inn í
útvarpsstöðina og þaðan aftur. I
hópnum voru 4 karlmenn o-g 2
kionur. Ruddust þau inn í upp-
tökusall vopnuð sikammtoyssum og
heindu þeim að viðstödduim. Létu
þau seguiband framam vjð hljóð-
nema, en þeim tóikst eik'ki að
senda boð sín út, því að tækni-
maður trutflaði útsendinguna.
Skæruliðarriir fflúðu mjög fljót-
lega, en slkildu segulba.ndið eftir.
Lögregilan í Montevideo hefur
ekki viiljað sikýx-a firá, hvaða boð
segulbandstækið haifði að flytja.
Ekkert hefur heyrzt frá mönn-
unum tveimur síðan 11. ágúst.
þótti nauðsyn til bera að skipa
málum þannxg, að mér var fialin
meðferð fonsætisráðuneytisins,
auk fyrri ráðjneyta. Áður en
þing kemur samian, er talið eðli-
legt, að fyrir li'ggi venjuleg
skipun forsætisiráðhenra, auk
þess sem Sj álfstæðisf lokkurmn
fái nýjan ráðherra í ríkisstjórn-
ina. Um þetta mun þingtflokkur
Sj álfstæðisflokksins fjalla og
taka ákvörðun innan tíðair. Ég
hef ósk/að eftir því, að leyni-
leg kosning fári fram meðal
þingtmanna SjálfSítæðisfSokksins
um það, hver mynda skuli nýtt
ráðuneyti og stendur sú kosn-
ing yfir, en nokkrir þingmenn
voru ekki á þingflokksfundinum
í gær vegna eðlilegra forfalla.
Þegar þau úrslit liggja fyrir,
verður tekin ákvörðun um fjórða
ráðherra SjáIfstæðisfIokksins.“
Þá spyr Mongunblað'ið hvort
boðað verði til lamdisfundar í
haust, en Jóhann svairair:
„Á fundinum í gær var á-
kveðið að boða ekkj til lands-
fundar á næstunni. Ég mun,
eðli málsíns samkvæmt, gegma
formennsku í flokknum fram að
næsta landstfundi, sem þá kýs
að venju bæði fprmiann. vaira-
formiann og miðstjórn.“
Loks svarar Jóibann Hafstein
spurninigu um valdabaráttuna í
Sjálfstæðisflokiknum og lýsir
stuðningi við þá hugmynd að
störfum Bj'arma Benediktssonar
verði dreiftf:
„Það væri fásinna að gera sér
ekki grein fyrir því, að það er
ekkj vandalaustf verk, að skipa
forustu SjálfstæðisÆlokiksins eft-
ir hið skyndilega og sviplega
fráfall jafn mikilhæfg foringja
óg Bjarnj Benediktsson var.
Sumir telja eðiilegf að dreifa
byrðinni eða jafna hana meira
Jóhann Hafstein forsætisráð-
herra
á forustuna en verið hefur. Ég
fellj mig vel. við þá hugsun, en
slíkt verður að .íhuga vel og
ákveða með eðlilegum hættL“
Séð yfir hluta af verksmiðju- |
hverfinu á Gleráreyrum.
Grxmnflötur bygginga er um 1
20.000 fermetrar, en stærð
lóðarinnar er 70.000 fermetr-
ar. Auk nýbyggínga og end-
urbóta fer nú fram stand-
i setning á lóðinni. — Ljósm. I
i Þjóðviljinn, Jón Jngimarsson. i
MeSgjöf fil álbrœSslunnar:
Ætti að greiða 55 aura á kílóvatt-
stund — boruar samt aðeins 22 aura
□ Eins og Þjóðviljinn hefur greint frá hefur
stjórn Landsvirkjunar hækkað verð á raforku frá
Búrfellsvirkjun í annað skipti á þessu ári. Nemur
hækkunin nú tæpum 15% á sjálfu raforkuverð-
inu, en sé verðjöfnunargjaldið meðtalið er hækk-
unin 12,5%. Samkvæmt hinum nýja taxta ætti
álbræðslan í Straum-svík að greiða 55,18 aura á
kílóvattstund, en hún greiðir sem kunnugt er
aðeins 22 aura. Rúmlega 33 aurar á kílóvatts'tund
eru meðgjöf umfram það seim íslendingar greiða.
Vprðið á raíoxilcu fró Búxtfells-
virkjun er tvíþætt, annarsvegar
fyrir hvert ái'Skíióvatt oig hins
vegair fyrir notaða kiíilóviattsitund.
Hið nýja verð á árskílóvatt er
kr. 2.535 og á kílóvattstund 23,5
aurai'. íslenz'ku rafveiturnar sem
skipta við Landsivirikijiun miunu
að meöaltalli halfa 4.500 stunda
nýtingartímia á ári, og mdðað við
það verður verðið á kílóvatt-
stund 68,74 aurar. Þar við bæt-
ist verðjöfnunargtjald sem er 11,44
aiura.r ó k'ílóvattstund, þamnig að
heildsöluvei-ð frá Landsvix’k'jun til
íslenzkra rafveitna er 80,81 aui'-
ar.
Hjá álbræðslunni er nýtingar-
tíminn miklu meiri eða um 8.000
stumdir á óri. Væri álþræðsldnni
seld rafórka etftir sair.a taxta og
íslendingar greiða, ætti verðið á
kiílövattstund að vera 48,11 aur-
air og við það ætbi að bætast
7,07 aura verðjöfhuriairgijald,
Þainnig ætti álbræðslan að greiða
55,18 aura á kflóivaittstund, ef
hún flengi raíoi’íkuina á sama
hei'ldsöluverði og íslenzkar raí-
veitur.
Eins og margsinnis hefur áður
verið rakið í blaðinu eru þeir
22 aurar sem álbræðslan grciðir
langt undir kostnaðarverði, sam-
kvæmt útreikningum Landsvirkj-
unarstjórnar sjálfrar. Hefur
stjórn Landsvirkjunar viðurkennt
að tapið fyrsta árið nemi mörg-
um hundruðum miljóna króna.
Fisksala Dana
Danir telja góðar horfur á
fisksölu sinni á þessu ári til
Bandaríkjanna. Fram að þessu
hatfa þeir flutft megnið atf fiski
l>eim sem þeir selja til annarra
landa á marfcaö í Evrópu.
Byggingar og endur-
bætur SÍS nyrðra
Fjárfesting í iðnaði Sambands-
ins á Akureyri á síðasta ári og
því sem af er þessu nemur nokk-
uð á annað hundrað miljónir kr.
Aukin vélvæðing hefur átt sér
stað, svo og endurbætur og ný-
nýbyggingar verið gerðar og nú
standa yfir framkvæmdir á vcrk-
smiðjulóðinni á Glerárcyrum.
Grunntflötur bygging'a á verk-
simiðjulóðinni er nú urn 20.000
fermetrar, en gólfflötur bygging-
anna samtals 26.000 fermetrar.
Stæi’ð lóöarinnar er hms- vegar
70.000 fermetrai’, þaininig að um
tailsverða stfækkunarmöguileika er
að ræða.
Gólflflötur hinnar nýju loðsút-
unairveafcsmiðju er 4.500 fermetr-
ar, en hún er þannig skipulögð
að unnt verður að stæikka hana.
svo að framleiðsla geti auikizt
um 50%. Góllffllötur sfcóverksimiðj-
unnar, sem nýlega var endurreist,
er 1200 feiunetrair. Auk þessara
fraimkvæmda var nýlega endur-
i’eistur samkomusalur Gefjunar,
sem er 600 fermetrair, en hann
verður notaður sem sýningarsalur
tfyrir iðnstefnur og fyrir fundi
og saimkomur starfsfólks.
Ýmis verkefni eru framundan,
og forystumenn SÍS binda mikfi-
ar vonir við uillar- og skinna-
iðnað í framtíðinni. Islenzkar
gærur eru í hærra verði en
gæi’ur af sauðfé annarra landa
og í sumuim tilvikum munar um
helming. Þx-átt fyrir lækkandi
ulilarverð á heimsmarkaðnum
hefur verðið á íslenzki-i ull far-
ið hækkandi, en aukinn hi’áefn-
is'kostnaður og hæfekandi verð'lag
hérlendis hetfur einnig valdíð
ýimsum örðuglleifeum, og í ræðu
sinni við opnun iðnstefnu sam-
vinnumanna á Akui’eyri saigði Ei-
lendur Einarsson forstjóri SlS, að
framtíðarþróunin í iðnaði á veg-
um samvinnufélagainna þyggðist
á því að verð'bólguskriða kippti
efeki fótum undan starfsomi
þeirra,
I sainwinnuvei-ksmiðjunum á
Akua’eyri vinna nú milli 7—800
manns, en margt 'af kventfólkinu
vinnur aðeins hálfan daginn. Auk
þess byggja miai-gir aði’ir asflkomu
sína á verksmiðjunum, þótt ó-
beint sé.
Sýning
í þessari viku mun Baldvin
Árnason sýna í Málaragluggan-
jm þrjú málverk eftir sig,. sem
hann hefur látið gera eftirprent-
anir af. Baldvin stundaði nám
í Handíða- og myndlistarskólan-
um og einnig erlendis og hefur
dvalizt mikið í Englandj og sýnt
þair en aldrei haldið sjálfstæða
sýningu hér heima.