Þjóðviljinn - 06.01.1971, Blaðsíða 9

I
Miðrvilloudaiguir 6. jainúar 1071 — í>JÓÐVILJIJSTN — SÍÐA 0
Grein Gunnars
Framhald af 7. síðu,
hjá Alh'ýðublaðinu þessa diag-
ana. að bfiósa sdg út a£ sjáflffis-
ánægju, vegna þess að bætur
lífeyristrygginiga eiga firá næstu
áramótum að hsek'ca um 8,2%
til þess að þaer beinlínis læklki
éklki að kaupgildi vegna verð-
lagsbreytinga, sem orðið hafa
frá 1. júh' s.l. Ef vei á að vera
þarf eMffiífeyrir að tvöfialldast
frá því, sem hann er nú, og
sé bað ekki talið kleáift í einum
áfiamga þá verður að setja þeirri
framkvæmd ákveðið tímamjark
og ná þvi í áfönigum.
Til þessa hafa allar aðrar
framkvæmdir og ráðstafanir
verið látnar sitja í fyrirrúmi
og síðan, þegar bezt lætur, at-
hugað, hvort eitthvað er eftir
af fjármagni tifl aö veita til
umibó'ta í tryggingairmálum.
bessu þarf að snúa við. t>að
verður að láta aðra hiluti í bióð-
félaiginu aðlaga sig þeirri á-
kvörðun að elli-, og örorkulíf-
eyrir nægi til að gredða eöli-
legan framfærsflukostnað.
St.iórnarvöldin þurfa tæpast
að óttast, að almenningiur muni
kveinka sér undan þeim út-
giöldum sem fylgia þeirri á-
kvörðun, að auka swo að um
munar nú þegar og tvöfalda á
tilteknum tíma þær bætur, sem
lakastar eru í tryggingarlkerf-
inu, elli- og örorkulífeyrinn.
S'fkri ákvörðun yrði án efa
maett með sfcilningi og .iafnvel
með öfllu miedri skiflningi en
þeirri staðreynd, að st.iómar-
völdin tel.i'a ástæðu til þesis nú,
að allt að því tvöfalda laun
beirra embættismanna ríkisins,
sem hæst hafá launin fyrir.
"•fkisstiómin ræktar
—«vSihóio-„ off brask
Ríkisstjórnln hefur með
stefnu sdnni 'rælktað verðbólg-
una undanfardnn áraitug og hef-
ur með afgreiðslu hverra fjér-
laga þurft að krefjast hundr-
aða mdljóna króna og nú 3100
miljóna fer. í auknar skatt-
greiðslur, til þess að standa
úndlr útþensflunni í rekstrar-
kostnaði rfkiskerfiS'ins, Ríkis-
stjóm, sem gerir að keppi-
kefli stefrru, sem hefur sldkar
nffeiðingair, mun selnt telja sig
hafa efni á því, að láta elili-
og örorku 1 ffeyrisbega fé sinn
hlut af auknum þiióðartekjum.
Hvað þá enn rífleigri hlut.
Grundvafllarskilyrði þess, að
mannsæmandd afstaða verði tek-
Herdís
Framhald a£ 4. síðu.
kannski verið að reyna að
skapa hér undirmálslýð sem
býr við ihin verstu vinnuskil-
yrði, en er villt um og vélað
af bónuskerfi nútimans, sem
er þannig upp sett að skefja-
laus keppni rekur alla áfram,
án þess að fólkd viniiist einu
sinni tími til að sjá það að
hér er verið að óvirða verka-
fólk með því að bjóða uppá
slíka vinnustaði sem meiri
hluti hraðfrystilhúsanna hér
sunnanlands eru.
Og þetta eru að langstærst-
um hluta vinnustaðir konunn-
ar, húsmóðurinnar, sem verð-
ur að drýgja lágar tekjur
heimilisins með íhlaupavinnu
á slikum stöðum. Það á að
vera gott og eftirsóknarvert að
taka þátt i verðmætasköpun
þjóðarinnar. Vinnufúsar hend-
ur húsmæðranna koma til þeg-
ar á liggur og afli og verð-
mæti herast að landi En fyr-
ir það ætti hún að vera svo
mifcið virt og metin, að henni
væri ekki boðið uppé slíka
vinnuaðstöðu sem fyrr er lýst.
Séu þeir atvinnurekendur
sem hér eiga hlut að máli ekki
færir um að byggja vinnustaði
sína betur upp. þá er augljóst
að þjóðfélagið sjálft verður þar
til að koma og gera mikið
átak í þessum efnum, ek'ki að- |
eins vefcna verkafóflksins. held- I
ur efcki síður vegna þcirrar .
skapandi matvælaiðju fyrir i
beimsmarkaðinn sem bar er
",'amleidd.
Ilcrdís Ölafsdóttir.
in til þesisara þjóðffiðlaigsþegna
er þvi það, að óðaiverðbólgu-
stefnu rfkisstjómaránnar verði
hnelkkt og vaildiaitíma hennar
ljúki sem ftmst.
Stetfna stjómaTflokkanna. sem
ledtt hefur af sór óðaverðbóll.gu
og hverja gengisfelldniguna eft-
ir aðra, hefur á hinn marg-.
vísilegasta hátt mismunað þegn-
unum. Má þar sérstaíkflegá
minna á hvernig mörg þau
sveitarfélög úti á landi, sem
réðizt hafa í hafnargierðir fýTir
erflent lánsfé, hafa verið leik-
in. Á sama tíma og verzflun-
arstórhýsd eru reist í Reykja-
vík fyrir innflent lánsfé, sem
greitt er, til baka með smærrii
og smærri krónum með hverri
gengislælklkun, hefur fólkið i
þorpunum úti á landi, fólk
sem vinnur svo til afllt að
gjalldéyrisöflTm fyrir þjóðarbú-
ið, orðið að kiosta sjálft mieð
útsvörum ríflegan hluta þedrra
hafnarmannvirkja, sem nauð-
synleg eru til þess að klleift
sé að nota vinnuaffl þess við
framleiðsllustörfin, svo að þedr
siem verzlunarstórhýsln haifa ‘
reist gieti fengið þann gjafld-
eyri, sem þeir þurfa tifl þess
að geta greitt í þessum hús-
um sfnum. Við hverja gengis-
læklkun sem minnkar skufldim-
ar á verzlunairhúsunum, hælkka
svo hafnairlánin í krónutöflu og
verða óviðráðanfleg fámennum
sveitarfélögum. Þessiar hafnir
eru fislkiskipahafnir. En til
Reykjavíkurhafnar renna gjöfld-
in af svo tifl öfllum innflutndnei
landsmanna, gjöfld sem fólfc úti
á landsibygigðinni sem aðrir
verða að greiða í vöruverðinu.
Hlutur rfkissióðs í kostnaöi
við tilteknarhafnairframkvæmd-
ir hefur að vísu verið auikinn,
en ég held, að það fari að
verða hverium manni Ijóst, að
það verkefnd að byggia nauð-
synleg hafnarmannvirki í ver-
stöðwun úti á landi til þe«s a.ð
sjómönnum á þessurn stöðum
sé kfleilft að vinna bau störf
sem eru unddrstaða bióðaribús-
ins, er. óískipt verkefni rfkisins.
þjóðarheidarinnar, en ekki að
neinu leyti sérvertoefni bess
fóflflos, sem bar leggiir fram
vinnu sína' til giafldeyrisöflun.?r
fvrir þjóðarbúið daig hvem.
Sflikar framlkvasmdir eiga að
greiðast að fufllu úr sameiigin-
legum sjóðii landsmanna, a.m.k.
ekki síður en rándýrar vega-
framikvasmidír langt lnni í hæ'v'
arlandi Reykjavíkur, sem vega-
sjóður kostar nú að fullu.
/*, ctórátnítR
Árið sem nú er þrátt liðið
hefur verið þióðinni gýöfullt ár.
Aflabrðgð hafa verið mieðein-
dasmum, og afurðaverð farið
hætokandi afllt til bessa dags.
og telkjur rfkissjóðs eru í samn-
rærnd við bað. f>að ætti því
etotoi að vera erflitt að tooma
saman fiárlögum nú, í sliíku ár-
flerði sem er ekkert meðaflár-
ferði, heldur lamgt fram yfir
bað. En það er reynsla bjóð-
arlnnar af rftoisstjóminnd að
bagar þjóðartekjumar hafa flallfl-
ið úr hæsta toppi niður f mieð-
afltafl fýrri ára, helfur ,óðar sltooflfl-
ið á atvinnufleysi um fland afllt.
Þefflar hins vevar eins og nú.
árar betur. þá fl'æða verðhælkV-
animar hömflufaust yfir, oig aflflt
fer úr böndunum, svo grfr>!’
verður tll sérstakra efnaha«s-
ráðsta.fana iþiitt í góðærunum.
' Þessi reynsfla af stefnu rfki=-
stiómarinnar er ræfciflega stað-
fest nú. I göðæri í söigu bjóð-
arinnar, beffair auðvefldara var
en noklkru sflnni fvrr að hapiWka
toaup launalfióHks. m.a1. tnnp í bað
raunffifldi sem hað hafði áður
haft. þá er beím lamnalhótum
mæft með fflóði verðhætotoana
bar tífl í afl'ffert óefni er toomu'ð
rta r.ifki.ssfiiómin sér ektol lannað
fært vefína flresninCTanna ð næsta
írf en sð grfpa til verðstöðvun-
ar. ,
Þrátt fyrir nær 4.0% hætotoun
fiárflaga rúmast bó efltki flram-
Tag til besis 0ð verðstöðvunin
™eti haldizt afllt fjárfliafíaárið, ef
Hir sem með vðldln flara á
sumri. toynnu að viflta.
,--'flðq' henni árraim aflflt r,A-
fvrir framllagi tifl greiðslu þeirra
verðlaigsbóta á kaup. sem rík-
issjóður yrði að greiða ef verð-
stöðvun yrði afnumin áður en
fjárhagsárinu lykd. Þannig er
fjárilagafrv. lagt flram, tíl 2. umr.
án þess að endar nái saman
að þessu leyti.
Vegna eindæma aiflalbragða
og stórhætokaðs afurðaverðs
verður verðmætasiköpunin í
landinu rneiri á bessu ári, en
noitokru sdnni fyrr. Ef íslenzitoa
bjóðin byggi við stjómarsteffnu
sem markaðist af skipulaigs- og
féflagshyggju hefði nú verið
fyrir hendi eitt stórfeflildasta
tætoiflærið í sögu hennar til
sérstakra átaka í þáfíu lands-
manna aUra. En mairkmiðstjórn-
arflokkanna er ekkd það, að
miða notkun afrakstursins við
samieiginlega hagsmuni Dands-
manna allra. Gróðahyggja ein-
staklin,ganna er látin sitja f al-
geru fyrirrúmd. Eina matið, sem
stjómvöfldin leggja á nauð-
synlegar uppbyggingar og fram-
kvæmdir er það, hvort unntsé
að skapa einhvem gróða. 1
sllíku matl er verzlunarhöfll mik-
ilvægari en skólli, bankaútibú
mikilvægam en sjúkrahús. Á
sama tírna og framflöig tifl upp-
bygginga og flramkvæmda á
fjárlögum ríkdsins er halddð í
lágmarkl er tekið f notkun hér
í Reykjavik nýtt verzlunarhús-
næði, sem mæflt er í dagslátt-
um. Off Morgunblaðið sogir í
Reykjavikurbrófi s.l. sunnudag,
að aflmenningur geti glaðzt:
Þessi daigsflátta mammons telj-
ist til þióðareignar. Þ.e.a.s. það
fé, sem fiáraflamönnum ásitootn-
ast úr vösum annarra þjóðfé-
lagsþagna og fyrir sérstakan oð-
gang að innlendu lánsfé, segir
Morguniþflaðið að sé fé ísflenzku
bióðarinnar og elffnin hluti
þjóðarei'gnarinriar. T>a.nnig eiga
þeir landsmeno. sem búa við ó-
fullnæg.iandi skóilaihúsnæði, ó-
nógt sjúkrahúsarýmii og jafnvel
skort á viðunandi vegatoerfi að
gleðjast yfir því að þótt góð-
ærið milkfla hslfi ekki gert þjóð-
inni toleift að vinna átak til
lirbóta á þessum sviðum, þá er
þjóðareignin samt að aulkast
suður í Reykjavik og beirra
hflutur þá um fleið. svo að efltiki
haffa ná máttarvöíldin litið al-
veg framhjá þeim.
Þeir fflokkar sem byggja
stefnu sfna á þvi sjónarmiði að
gróðarvon einstaklinga eigi að
vera hreyfiaflið í þjóðfélaginu
hafa fýfllilega gefið átoveðnum
aðilum ástæðu til að nýta til
gróðaöflunar þá verðbóflgu, sem
af þessari stéflnu hefur leitt. En
að sarna stoapi hefur þessi stefna
gert ríkissjóði ókleift að nýta
auikna verðmætastoöpun þjóðar-
lnnar til sameiiginlegra átatoa
fyrir aUan aflmienning í land-
inu. Þrátt flyrir hundruð milj.
kr. hækikun fjárlaga hvert eitt
undanfarið ér, og nú 3100 miflj.
kr. hækkun, er efltiki rúm flyrir
slíkar ráðstafanir, afllt hverfur í
verðbólguhítina. Þrátt fyrir
hæktoun fjárlaganna á einu ári
um þrjá miljarða fer elktoert
raunverufliega til auikinna verk-
legra framflcvæmdiai, eltikert til
nýrra félaigsflegra átaka. Þær
verfltilegu framkyaamd'ir rflkisins,
sem eitthvað kveður að, um
bessar mundir, lagning varan-
legra akbrauta í nágirenni
Reykjavítour eru unnar fýrir er-
lent lánsffé.
Hefði stjórnarstefnan á und-
anförnum árum verið byggð á
skipuila'gs- og félagshyggju í
stað ræktunar verðbólgu þá
hefði sflifkt árfeirði sem nú er
verið gullllið tækifærl til sér-
stafcra stórátaka rfkisins, sem
þjlóðin verður nú af, þvi að
vegna verðbólgunnar eru allar
autonar rítoistekjur gleyphar í
útþenslu retostratkostnaðarins.
stjórnarstefna
Það ætti bví að vera bjóðinni
ljóst í , Aflþintgiskösningunum
nassta sumar að það er efltiki
nóg að árfterði sé haigtovæmt,
aflabröigð góð og afurðaverð
hátt. Til bess að slítoar ytrl að-
stæður nýtist þjóðinnd sem
heild, landsmönnum öllum,
hvar sem þeir búa, en efltiki ein-
stökum fjárgflæfiramönnum, þarf
að verða grundva.llarbreytlng á
beirri stjómarstefnu, sean rfkt
héflur í landinu undanfarlnn
áratug.

Rán, GK-42 - nýtt togskip
Skönunu fyrir jól fékk Stál-
skip h.f. lán hjá Fiskveiðisjóði
til þess áð gera togarann Boston
Wallvale sjóhæfan. Boston Vell-
vale var sem kunnugt er brezk-
ur en strandaði á sínum tíma
vestur á Isafirði. Lá skipið all-
lengi á strandstað áður en því
var náð út, en skemmdir voru
furðulitlar. Var skipið flutt til
Hafnarfjarðar í byrjun júní sl.
vor og hefur legið þar síðan við
syðri hafnargarðinn.
Þjóðviljinn átti í gær tal við
Ágúst G. Sigunrðsson skipatækni-
fræðing, siem er einn af aðaleig-
endum skipsins. Saigði bann, að
togaitanum hefði nýlega verið
geffið íslenztot nafn og heitir
hann nú Rán, GK-42. Unnið
befiur verið að viðgerð og' breyt-
ingum á. togaranum meira og
minna síðan sl. vor. Hafa 5-6
menn unnið við innréttingu á
íbúðum og við lagningu nýrra
rafmagnisleiðsila um skipið, svo
og að málun þess ofan þilja.
Tveix vélstjóirar hiafia verið ráðn-
ir á sikipið og eru þeir búnir aið
gera þrjár a£ fimm vélum þess
gangfæraf. Saigði Ágúsit, að að
því væri stefnt, að gera togar-
ann kiánann til veiða með vor-
Rán er tæplegia 500 lesfca ski.p.
Togiarinn er aðeins 8 ára gam-
all og því yngrí en þeir togarar
sam við á’ttum fyrir.
Tómas
Framhald af 6. síðu
og Tómias Guðmundsson gerð-
ust ritistjórar Helgiafells, sem
Raignar í Smára gaf út á stxíðs-
árunum og var eitt skemmti-
legasta og ' furðulegasita fyrir-
bærið í íslenzkri menningar-
sögu síðustra ánatuga, skriflaði
Tómas Guðmundsson nokkrar
stuittar greinar, athugaisemdir
við rás lfðandi stundar. Þá áttu
íslendingar kost á að skynja
íslenzkan prósa og húmor, sem
verður ekki tíndiux af trján-
um.
Kæri Tómas! Fyrir tilsfcikk-
an örlaganna — og enn bið ég
þig og alla meðbræður vona
að íorláfca hátíðleika orðsins
— hafa nöfn ofckar beggja
stoartajð á sama titilblaðii bóka
um noktouma ára stoeið. Mér
hefur þetta verið mikill heið-
ur og ekki minni ánaogja. Ég y
toef nú lúmstoan grun um, að
hinir vandfýsnu og sfcrÖngu ait-
vinnufagurkerar telji þessar
bætour okkar ekki af þeirri
gerð, að þedrra verði minnzt í
bókmenntasögu föðurlandsins.
Við sfculum kæra ofldcur koll-
ótta um það. Við komumst þó
alltaf á bókaskrár safnanna.
Og margur bókhneigður kari
og mörg greind kerling um
byggðir fslands eru ototour
þafckiát fyrir örlagaþætti na. Má
ég þafcka þér fyrir samvinn-
una og sarobúðina. Og að lok-
um er það afmælisóskin á þess-
um degi, að afitansikimð megi
verfSa þér gofct og blitt.
Sverrir Kristjánsson.
Skákþing
Reykjavíkur
Innritun á morgun kl.
20-23. — Lokainnritun
laug-ardag kl. 13-17.
Uppl. í símum 83540 og
81835.
Skákheimili T.R.
SANDVIK
snjónaglar
SANDVÍK SNJÓNAGLAR veifa öryggi í
snjó og hálku. Látið okkur athuga gömlu
hjólbarðana yðar og negla þá upp.
Skerum snjómunstur í slitna hjólbarða.
Verkstæðið opið alla daga kl. 7.30 til kl. 22,
ilMMIVNNUSTOFAN HF.
SKIPHOLTI 35 REYKJAVÍK SL*" 31055