Þjóðviljinn - 25.02.1971, Page 12

Að vera blökkumaður í Noregi:
Vandamálin svipuð
annarra útlendinga
— segir Ruth Reese, söngkona
Söngkonan Ruth Reese, sem
alin er upp í Chicag'O, en er
norskur ríkisborgari síðan 1962,
er komin hingað til lands og
syngur á þremur opinberum
skemmtunum í Reykjavík.
Blaðamenn hiitfcu aöngkonuna
og eiginmann hennair, Parjl She.
telig, norskian bóksala, að rniáli
í Norræna húsinu í gær. Rutíh
Reese kom til Ewópu 1953 og
hefur síðan sungið víða í Ew-
ópu. Hún sagðist íijóitlega hafa
orðið vör við þekkingarleysi
Ewópubúia á sögu bandarískra
negra og á hinum sundurleitu
tónlista'rformium blöktoumianna.
— Fólk bað mig að syngja bkx-
es, og átti þá við jazz eða negra-
sálma. þekkti ekki muninn á
tónlistiarformunum, hvað þá
sögu þeirra og grundvelli. Hún
settist að í Noregi — og sagði
svo frá á blaðamannafund'inum:
— Þegar baráttan skipulögð
af Martin Luther King stóð sem
hæst fékk ég sanwizkubit yfir
því að eiga náðuiga daga í Noregi
í stað þess að taka þátt í bair-
áittu bandarískra blökkumanna
gegn því misrétiti sem þeir eru
beititdr.
Hún hefur síðan tekið þátt í
baráttunni eins og aðstæður
hennar haía leyft; með því að
kynna Evrópubúum, í orði og
tónum, tónlistarsögu blökku-
rnanna.
f kvöld syngur hún og hefuir
slíka kynningu í Norræna hús-
inu. — Er samheiti yfir efnis-
skránia: Tónlistarsaiga banda-
rískra blökkumannia í 360 ár.
Þar kemur hún m.a. inn á það
hvemig tónlist blökkumanna
hefur baf't áhirif á tónlist hvítra.
Á sunnudaig heidiurr Ruth Reese
kirkjuitónle'ikia í Háteigiskirkju.
Á efnisskránni er ..Ævi Jesú í
ljósd negrasálmia“. Hefur söng-
konan samdð inngangsorð og
skýringar. sem Gunnar Bjömsn
son stud. theol. flytur á íslenzku.
Efndsúrdnáttur úr textum hefur
ednnig verið saminn á íslenzku
fyrir „One Woman Show“ sem
Ruth Reese.
Sprengir íhaldið stjórnarfrumvarpið um ný útvarpslög?
Viii forsætisráðherra afnema
"^söngkonan heldur í Iðnó á mánu-
dagskvöld. Þá syngur hún og les
ljóð úr verkum þekktra blökku-
manna. Undiri'edkairi á piamó
verður Carl Billich.
Þau hjónin kváðust haf a kom-
ið til íslands í júlí í fyrrasumar
og dvalizt hér sem ferðamenn
í hálfan mánuð. Ruth Reese var
einkarétt Ríkisútvarpsins ?
Öllum til mikillar undrunar
kastaði Jóhann Hafstein forsæt-
isráðherra fram þeirri hugmynd
við 2. umræðu stjómarfrum-
varps til nýrra útvarpslaga, að
komið gæti til athugnnar að
breyta þeirri meginreglu ís-
lenzkra útvarpslaga að Rikisút-
varpið hefði einkaleyfi á út-
varpsrekstri á íslandi. Taldi for-
sætisráðherra að komin væri til
ný útvarpstæknj sem orðið gæti
til að ýta undir það að menn
fengju að stofnsetja útvarps-
stöðvar víðar á landinu.
Fram'sögumaður mennfcamála-
mál'anefndar, Benedikt Gröndal,
sem að sjáifsögðu hélt að hann
væri að fjalla um f rumvarp flutt
af aillri ríkisstjóminni, varð nán-
ast ófcvæða við þessi ummæli
forsætisráðherra, og taldi að með
framfcvæmd þeirrar huigmyndar
sem ráðherrann ympraði á, væri
grunninum kippt undan ailiri ís-
lenzkri útvarpslöggjöf; ef hver
sem ætti peninga gæti farið að
efna til útvarpsreksturs á eiigin
spýtur.
Benedikt Gröndal, Magnús
Kjartansson, Signrvin Einars-
son og Eysteinn Jónsson töiuðu
um frumvarpið, og varð tíðrædd-
ast um allveigamiklar breyting-
artillöguir sem meirihluiti mennfca-
málanefndar gerir. Vakti þar
einna mesta athygli tili aga um
skipun útvarpsráðs sem er þann-
i'g:
„Úfcvarpsráð skipa 15 menn.
Skuilu þei,r ásamfc jafnmörgum
varamönnum kosnir hlutfialls-
kosningu á Alþingi til fjögurra
ára. Menntamálaráðherra sfcipar
formann og varaformann úr hópi
hinna kjömu ráðsmanna.
Útvarpsráð skiptisit í tvær
dagsfcrárnefndir, og eru átfca
menn í hvorri, en formiað-
ur ráðsins formaður beg.gja.
Önnur nefndin fjallar um dag-
skrá hljóðvarps, hin sjónvairps.
Útvarpsráð kemur að jafnáði
saman mánaðarlega, en dag-
sfcrámefndir a.m.k. hin'air þrjár
FramhsM á 9. síðu.
spurð að því hvort það hefði
mörg vandamál í för með sér
fyrir blökkufólk að búa í Nor-
egi.
— Við erum ekki beitt sams-
konar misrétti og blök'kufólk í
Bandaríkjunum, vandamál okkar
í samskiptum við Norðmenn eru
af S'vipuðum toga spunnin og
vandamál annarra útlendinga
þar t.d. Spánverja og ítala. Mað-
ur hennar sfcaut því inn í að
það kæmi einsfcaika sinnum fyrir
að drukkið fólk hæópaði til henn-
ar: Farðu aftur til Afríku, en
þau tæfcjrj þvílíku eins og hveirju
öðru drykkjumannsrausi. Söng-
konan sagðd frá reynslu sem
hún varð fyrir á veitingahúsj í
Gauitaborg í Sviþjóð. Hún sat
þar við borð og inn komu 6
hvítir Ameríkanar. Þeir kölluðu
á þjóninn og báðu hann að
Framhald á 9. siðu.
Fimmtudagur 25. febrúar 1971 — 36. árgangur — 46. tölublað.
Leigir FÍ þotu með
forkaupsréttindum ?
5 vikulegar viðbótarferðir í sumar
Flugfélag Islands ráðgerir nú
um fimm áætlunarferðir á
viku í millilandaflugi næsta
sumar til viðbótar því sem var
í fyrra. Þá hafa farpantanir í
millilandaflugi aukizt um 15%
frá því á sama tíma í fyrra.
Er Flugfélaginu því nauðsynlegt
að auka flugvélakost sinn til að
mæta þessari aukningu og verð-
ur væntanlega tekin á leigu
frá Bandaríkjunum þota af gerð-
inni Boeing 727. Að sögn Birgis
Þorgilssonar sölustjóra hjá Flug-
félaginu er líklegt, að hún verði
tckin á leigu með forkaupsrétt-
indum, og cf grundvöllur reynist
fyrir muni Flugfélagið hugsan-
lega kaupa hana síðar.
örn O. Johnson forstjóri Fl
er um þessar miundir í Banda-
ríkjunum til að útvega nýja
þotu. Ekki er loku fyrir það
skotið, að Flugfélagið kaupi vél,
en að öllum líkindum verður
þó frekar gengið að haglkvæmum
leigusamningum og kaupin gerð
síðar.
Ekki hefur verið gengið frá
sumaráætlun Flugfélagsins, en
ráðgerðar eru nokkrar vikuleg-
ar ferðir til viðbótar því sem
var sl. sumar. Vikuleg ferð er
áætluð til Frainkfurt, tvær
Grænlandsferðir á viku í stað
einnar áður eru ráðgerðar, svo
og tvær næturferðir til Skot-
lands í stað einnar. Þá verður
að öllum líkindum farin ein
áætlunarferð til Kaupmanna-
hafnar á viku til viðbótar því
sem verið héfur. Ennfremur
verður aukning á Suðurlanda-
flugi, en áætlaðar halfa verið
15 flugferðir suður á bóginn á
vegum Útsýnar og Úrvals.
A síðasta ári var rúmlega
30% aukning á fariþegafjölda Fí
í millilandaflugi, og allar horf-
ur em á talsverðri aukningu í
ár. Fargjaldabókanir í ár eru
orðnar 15% meiri en á sama
tíma í fyrra, og einkum er um
að ræða hópferðir til landsins
næsta sumar. Þá hefur rekstur
þotunnar í vetur gengið betur
en undanfarna vetur, en hún
hefur stundað leiguflug frá
Kaupmannahöfn og Stokfchólmi
um helgar, og farið hálfsmán-
aðarlegar ferðir til Kanaríeyja
frá áramótum. Þó em vetrar-
verkefni ekki nægileg, og það
sem helzt mælir gegn kaupum
á nýrri þotu á þessu stigi máls-
ins að sögn Bilfngis Þorgilssonar
er skorfcur á verkefnum um
vetrarmánuðina.
Blaðaskákin
TR-SA
Svart: Skákfélag Akureyrar,
Jón Björgvinsson og
Stefán Ragnarsson
ABCDEFGH
oo
t*:
co
in
m mm
mm m
Bm r ■
mm m&mt
mm mm
co
<1
05
CJ>
00
co
ABCDEFGH
Hvítt: Taflfélag Reykjavíkur,
Bragi Kristjánsson og
Ólafur Bjömsson
20. Ddl-bl
!
■ Rúmlega 8 þúsund íonn af
loðnu veiddust á miðunum
út af Ingóflfshöfða í fyrrf-
nótt. Komu 18 bátar með
fullfermi til Vestmanna-
eyja í gær með samtals
4500 tonn. Var þar stöðug
löndun langt fram á nótt.
■ Þá fóru margir bátar með
fullfermi á Austfjarða-
hafnir í gær a.m.k. með
3500 tonn samtals er
dreifðust á hafnir frá
Djúpavpgi til Seyðisfjarðar.
Var skínandj gott veður
fyrir austan í gærdag og
áttu bátar auðvelda sigl-
ingu í lognsævi inn á
firðina. Rysjótt verður var
komið á miðunum síðdegis
í gær.
■ Nú mun heiklaraflinn vera
kominn yfir 26 þúsund
tonn af loðnu á rúmlega
viku.
Vestmannaey jar
Margir bátar komu inn til
Vestmannaeyja í gær með
fuJ'lfermi a£ loðnu ai( máðun-
um við Ingólfsihöfða. Höí'ðu
þeir veitt þessa loðnu í fyrri-
nótt og gærmorgun. Kotnu
fyrsfcu bátamir inn lcL 11 í
gsermorgun c»g var stöðug
löndun í gærdag í Eyjuan. Hjá
FisfcimjöJsverlksmiðjunni lönd-
8 þúsund tonn af loðnu veiddust
Reyðarfjörður
uðu 12 bátar um 3 þúsund
tonnum í gær. Voru þeir með
fuMermi: Bergur, HaJlkáon,
ísleifur IV, Ósfkar Magnússon,
Jón Garðar, Helga II, Höfr-
ungur III, Þórður Jónaisison,
GísJi Ámi, Þoiisteinn RE,
Reykjaborgin og Huginn II.
Hafa þá borizt um 5 þúsund
tonn af loðnu til Fiskimjöls-
vertfcsmiiðjunnar í Eyjum.
Hjá Fiskimj ölsverksmi ðj u
Einars Sigurðssonar lönduðu
6 bátar í gær saonutaJs 1570
tonnum. FífM 360 tonnum,
Ólafur Sigurðsson 250, öminn
320, Óskar HaJldórsson 300,
Jörundur III 250 og Viðey 90
tonnum. Áður höfðu borizt til
Einars Sigurössonar 660 tonn.
Um 7 þúsund tonn alf loðnu
hafai borizt til Vesbrmann aeyja.
Hornafjörður
Við tökum eikiki á móti
meiri loðnu í bili, sagði
Tryggvi Jónsson í gær. Hafa
borizt hinigað 4500 tonn af
loðnu í bræðsllu. Við byrjuð-
uro, bræðslu á laugardaigs-
morgun. HöSum við bræfct
rúmlega þúsund tonn síðan.
Hefur bræðsJan gengið vel
hór á Hornafirði.
Stöðvarfjörður
Við eigum von á Álftafell-
inu með -250 tonn af loðnu af
miðunum, sagði Guðmundur
Bjömsson á Stöðvairfirði í
giær. Verða þá komin hér á
land um 1850 tonn. Bræðsla
byrj aði hér á mánudag. í
fyrravetur borguðu margar
loðnuibræðsilur á Austfjörðum
15 aura á fcg, yfir lágmanks-
verði. Eru bátamir núna 14
til 15 klst. að sigla með loðnu-
affla af miðunum hingað aust-
ur í staðinn fyrir 7 til 8 tíma
til Eyja. Mér virðist loðnu-
bræðslur hér eystra líka ætla
að yfirborga 15 aiura á fcg.
núna í vetur. Fengu bátar til-
boð um slíkt gegnum radíið í
nófct frá einsfcökum bræðslum.
Lágrnarksverð á loðnu í
bræðslu er kr. 1,25 á fcig.
gærfcvöJd til Djúpavogs með
300 tonn a£ miðunum. Heifur
þé lpðnuibræðslan á Djúpa-
vogi tekið á móti 1200 tonn-
um. Verður kveifct upp á
morgun í verksmiðjunni, sagði
Steingrímur IngóJfsson í gær.
Verksmiðjan bræðir um 120
tonn á sólarhring.
Eskifjörður
Djúpivogur
Von var á Gissurl hvíta í
Síðdegis í giær var von á 3
bátum með loðnu til Esifci-
fjarðar. Eldiborg 450 tonn,
Héðinn 310 tonn og Loftur
Báldvinsson 450 tonn. Loðnu-
bræðslan á Eskifirði hefur
tekið á móti 2800 tannum og
byrjaði bræðslu í fyrradag.
Hefur bræðslan gengið vel.
Tanka- og þróarrými er fyr-
ir 10 þúsund tonn á Esikifdrði.
Neskaupstaður
Von var á 4 bátum með
loðnu í gær til Neskaupstaðar,
Bjart með 250 tonn, Birting
290 tonn, Börk 290 tonn og
Magnús NK með 260 ton,n.
Halfa þá borizt þaingað um 5
þúsund tonn. BræðsJa í SiJd-
airvinnstunni hófst í gærfcvöld
í Neskaupstað. Um 40 manns
vinna við loðnubræðsluna.
Seyðisfjörður
Til Seyðisfjarðar voru i
gær 2 bátar á leiðinni með
loðnu af miðunum. Ásgeii- og
Ásfbargur mieð um 300 tonn
hvor. Halfla þá borizt þangað
um 1600 tonn af loðnu tii Haf-
síldar. BrasðsJa byrjaði í gær-
kvöld.
Breiðdalsvík
Engin loðna heflur borizt tiJ
BreiðdaJsvíkur. Þar er verk-
smiðjan tilbúin til þess að
taka á móti Joðmu. Ekki var
vitað um neina loðnu á leið-
inni til Breiðdalsvfikur í gær.
Þrír stórir bátar frá Breið-
dalsvík eru hins vegar á net-
um og höfðu lagt netin við
Ingólfshöfða í fyrrinótt. Haf-
dís SU, Glettingur og Sig-
urður Jónsson Var góður afli
hjá þessum bátum í fyrrinótt.
Fyrsti afladagur að marki hjá
þessum bátum um nokkurt
skeið.
Engin loðna hefur borizt
til Reyðarfjarðar ennþá. Þar
eiga Síldarverksmdðjur ríkis-
ins verksmiðju. Snæfugl kom
inn í ferrradag með 15 tonn af
fiski í frystihúsið. Þá er von
á Gumnari af siJdveiðum í
Norðursjó. Fer hann á loðnu-
veiðar. Ennfremur fer Njörvi
á loðnu. Hét sá bátur áður
Magnús Ólafsson.
Þorlákshöfn
Engin loðnia barst til Þor-
lákshafnar í gær. Hins vegar
landaði Huginn II. 180 tonn-
um á mánudag. Var þeirri
loðnu ekið til Rvikur og ver-
stöðva á Suðumesjum, að
mesfcu. Átti hún að fara í
beitu.
F áskrúðsf j örður
Von er á Hilmari SU með
300 tonn alf loðnu af miðun-
um, sagði Páll Jónsson, kaup-
félagsstjóri á Fásfcrúðsfirði í
gær. Hafla þá borizt hingað
2130 tono- Bræðsla byrjaði
hér í fyrrakvöld. Bræðir
verksmiðijan 200 tonn á sól-
arhring. Ganga 16 memn á
vaktir hér í loðnuibræðslunmi,
sagði Páll
i
%
i
I
I
I
!
I