Þjóðviljinn - 05.03.1971, Page 6

w
0 SlÐA — ÞJÖÐVtELJlNN — FöstBa<3la!gur 5. mjarz 19TL
Landí mótun, bókumhyggða-
þróun og byggðaskipulag
Út er komin bókin „Land í
mótun — byggöaþróun og
byggðasklpuiag“ eftir Áskel
Kinarsson, fyrrum bæjarstjóra
á Húsavík. I fréttatilkynningn
frá útgefanda, Sambandi nngra
framsóknarmanna, segir að
bókin sé fyrsta tilraun hér-
Iendis til þess að öðlast heild-
aryfirsýn yfir þróun byggðar í
landinu og þær afígerðir sem
stuðlað geti að jafnvægi milöii
landshluta.
Bókin „Land í mótun“ er
um 170 síður, gafin út með
pappafeápu og kili „kilja“ og eir
prentuð í um 1000 eintökum.
Kostar bókin 200 krónur í
bókabúðum.
Inngang að bókinni skiifar
Ólafur Ragnar Gcímsson og
seigir hann í innigamgi: „Askell
Einarsson á þaikkir skyldar fyr-
ir að hafa fyrsbur manna gert
tilraun til að taka byggðamól
á Islandi til heildarmeðlforðar.
Þótt verk hans sé eðlilega ýms-
um annmörkum háð, þá eru
kostir þess svo ótvíræðir, að
það Mýtur að vera kærkaminn
viðburðuir öllum þeim, sem við
þessi mál hafa fengizt og um
þau hafa hugsað. „Land í raót-
un“ hefur umræður um byggða-
mál og byggðaþróun á hærra
stig en þær hafa verið áður.
Hún setur ný viðhorf í torenni-
depil og kveikir fjölda nýrra
hugmynda."
Æskulýðsdagur kirkjunnar
verður haldinn á sunnudag
Æskulýðsdagur kirkjunnar
verður haldinn hátáðlegur á
sunnudaginn í flestum söfnuð-
um landsins. Verða guðsþjón-
ustur dagsins sniðnar við hæifi
ungs fólks.
Reyndar hefur ekki alltaf
tekizt að haldia æskulýðsdaginn
hvarvetna á sama degi, eru
dæimi þess að þar sem sam-
göngur ern hvað erfiðastar hef-
ur hann verið haldinn allt að
mánuði síðar en á öðrum stöð-
um.
Þennan dag stíga ungmenni
í stólinn, fluttir eru helgileikir,
kynntir nýir trúarsöngvar,
jafnvel í þjóðlagastíl og mikil
áherzla lögð á almenna þátt-
töku safnaðarins.
Yfirskritt dagsins er: Hvefrt
ætlarðu? Hefiur vetrið gieflnn út
einskonar bækilingur, sem tfletta
má sundur og nota sem plakat.
Fjallað verður um fynngreinda
spumingu í máli og myndum.
Þá eru áfiormaðar kvöldsam-
komur í ýmsum kiirkjum og
safnaðarheimilum. Eru þær
með ýmsu sniði, sumstaðar
koma fram ræðumenn sem
gera grein fyrir reynsflu sinni,
með tilliti tá yfirskirifitar dags-
ins, þ.e. segja hivaða leið þeir
hafa valið. Annars staðar er
boðið átoveðnum hópium t.d.
fermi ngartoörnum ársins, fflar-
eldrum o.s.frv. og hafia ung-
lingamir þá undirtoúning
tovöldsins með höndum. Toldð
verður á raóti firamlögtum tiil
æskulýðsstarfs kirkjunnar
þenrtan dag.
Toiiar afbifreiðum til at-
vinnu og vegna örorku iækka
Laigt hefur verið fram á al-
þingi stjómarfrumvarp um
iækkun á tollum og leyfisgjöld-
um af bifreiðum til öryrkja og
atvinnubifireiðastjóra. Gerir
frumvarpið ráð fyrir því að
heimilt verði að lækka eða
fella niður gjöld á allt að 300
bifreiðum árlega fyrir toæfclað
fólk eða lamað eða aðra ör-
yrkja. Lækkun gjalda á hverri
einstakri bifireið má þó ekki
nema meiru en 80 þúsund
krónum. Þó skal heimilt að
lækka gjöld á allt að 25 bif-
reiðum árlega um 120 þús.
krónur fyxir þá sem mest eru
fatlaðir, en geta þó sjólfir ekið
sérlega útbúinni bifreið.
Þá gerir frumvarpið ráð fyr-
ir því að heimilt verði að
endurgreiða bifreiðastjóirum,
sem hafa akstur leigubifireiða
að aðalstartfi, misimun á 90% og
70% tollgjöldum af bifreiðum.
Auk þess skal heimilt að end-
urgreiða allt að 50 þús. kr. af
tolli hverrar bifireiðar fyrir
sömu aðila, þó aldrei af fleiri
bifreóðum árlega en 250, og
efitirgjöfin í heild verði aldrei
meiri en svo að tollur nerai
Gangandi fiskur að verða
plága í Bandarikjunum
Fyrir fimm érum fluítti dýra-
toaupmaður nokkur í Flórída
inn fré Thailandi noktora fistoa
Mkrar tegundar og fenjagrani,
sem nú er nytjaffistour í Banda-
rikjiumurn og Ifarið að rætota
þar víða í íiskeldistjömum,
eins Og sagt var frá hér í blað-
inu. Fiskinn setti þessi at-
hafnamaður í sundlaugina í
garðinum sínum og ætlaði að
geyma hann þar, þangaö til
hann sefld-i hann diýraigörðium eða
öörum áhugamönnum.
☆
En efitir nototora daga var
hver einasti fiskur horfinn úr
sundlauginni. Kaupmaðurinn
vissi nefnilega ekki, að hór var
um að ræða göngugrana, allt
að 40 crn langan fisk af Ifcatt-
fiskaætt með tálkmpotoum, sem
stetokur á land, getur andað
noktoum tíma og gengiðmargra
kiilómetria leið í önnur vötn.
Þetta er grimmur ránfiskur,
sem étur það sem að kjafiti
kernur í vötnum, tjörnum og
ám, filytur síðan tourt og Skilur
elftir sig líffræðilega auðn.
A laittfnu heitir göngugraninn
„darias Batradhus** á ensku
kaillast hann „WaQlking caitfísh“
og nú er hann að verða pléga
í Bandaríkjunum þar sem hann
breiðist ört út og eyðir öðru
fiskalífi í vötuum. Frarn að
þessu hefur eklki fundizt gegn
honum nein vöm. Þessi inn-
násarfikkur frá Asíu virðist
ekki edga neina óvini, semi
ráðast á hann í rtfki náittúrunn-
ar í Ameriku. önnur dýr Storð-
ast þennan „fót.gangandi“ flsto,
jafnvel höggormar, og það helf-
ur skeð að hundur hefur. verið
bitinn af göngurama. Náttúru-
fræðdngamir vita ektoi sitt rjúto-
andi ráð. Þvtt' eins Og einn
þeirra sagði: Hvemig á að
drepa fisto sem laibtoar eirrfiaild-
lega burt þegar maður eitrar
tjörnina hans?
I
rjTA
Greinilegt er að stjómar-
blöðin, Morgunblaðið og Al-
þýðutolaðið, ætla af fremsta
megni að reyna að þegja í
hcl tillöguflutninig Jónasar
Amasonar á alþingi um
bættan aðbúnað í fangelsum
rítoisins. En ritstjómir þessara
blaða eru raunar etoki einar
um þá stefnu — emtoættis-
menn rítoisins hjálpa til af
fremsta megni.
Eins og kunnugt er hefur
Baldur Möller, ráðuneytis-
stjóri í dómsmólaráðuneytinu,
brugðið sér í gervi maga-
Iæknis og yppt öxlum ytfir
þeim áminningum, sem fram
koma í greinargerð Jónasar
með þingsályktunartillögunni.
Kom þetta fram, er Baldur
átti viðtal við Morgun-blaðið
á sunnudaginn var. Hins veg-
ar er sá sami emíba?ttismaður
mjög svo tregur til þess að
ræða málefni fanganna við
aðra en blaðamenn Morgun-
þlaðsins. Fundanefnd Stúd-
entafélags Háskólans hugðist
efna til fundar um fangels-
ismálin og bað Jottas Ama-
Viðbrögð valdamanna við tilögu Jónasar um fangamálin:
NÚ Á AÐ ÞEGJA
i
Neita að mæta á almennum fundi SFH í um fangamálin
son og Baldur MöQler að
gera grein fyrir tíkoðunum
sínum á fiundinum. Jónas
kvaðst reiðubúinn til þess
að ksoma á slákan fund, en
Baldur Möller kvað sér ekki
unnit að koma þar sem hann
og aðrir embættismenn teldu
óeðlilegt að haifia stooðanir á
málinu áður en dómsmálaráí-
herra hefði gert grein fyrir
afstöðu ríkisstjómarinnar til
tillögu Jónasar á allþingi.
Mun það ennfiremiur hafa
komið fram hjá Bafldri, að
kæmist tillagan eMd tifl um-
ræðu á þingi í vetur, gæti
hugsazt, að hann mætti ó
fundi um fan-gelsismólin, eftir
að þimglhaldi væri lokið.
Eru því litlar llítour til að
af fiundarhöldum verði á veg-
um Stúdentafélagsins um
fangamálin. En ummæli ráðu-
neytisstjóra stojóta mjög
sköktou við það viðtal sem
hann lsetur hafa við sig í
Morgunblaðinu, og verður
ektoi annað séð en neitunin
gagnvart Stúdentafélaiginu sé
til þess eins ætluð að koma
í veg fyrir að fangamálin
komist til víðtækari umræðu.
Viðbrögð Morgunblaðsins í
gær renna og soðum undir
þennan grun: Þar er reynt
af firemsta megni að fela
athiugasemd Jónasar við um-
mæli róðuneytisstjórans á
sunnuda-g. Fylgir athugasemd
Jónasar raunar mjög toostu-
leg — auðvitað feitletiuð —
athugasemd ritstjóra Morgun-
blaðsins; kostuleg fyrir þær
salkir, að athugasemdin er
hreint eklki í samraami við
þau svör sem náðuneytis-
stjóri veitti talsmanni Stúd-
entafélagsins. Væri óneitan-
lega viðkunnanlegra, að
valdsmenn — ritstjórar og
ráðuneytisstjórair — temdu
sér samitovæmni í svönum sín-
um við fólk úti í bæ.
Það kom fram að tfirum-
kvæði náðuneytisstjóra í sam-
tali hans við talsmann funda-
nefndar Stúdentafélaigsins, að
hugsanlegt vœti að róðu-
neytisstjóri eða aðrir embætt-
ismenn gætu rætt þessi mál
á íúndi, ef tillaga Jónasar
kæmist ekki til umræðu í
vetur. Þar með gefiur hann
í skyn, að ef tii viill Itoomist
tilflagan eiklki til umiræðu, og
vafaiilftið yrði það stjómvöld-
um kærast að þurfa ekki að
tatoa afistöðu til málsins. Því,
þó að samkvæmni gæti ekki
meðal valdamanna í svörum,
hefur flerill viðreisn-arstjóm-
arinnar martoað skýra hefð í
meðferð „óþæglilegtia" mála
frá stjömarandstöðunni —
sumsé þá að diraga það að
setja „óþægiiegu" mólin svo
ofariega á dagskrá að þau
komist tifl umræðu. Til að
mynda var snemma í vetur
lögð fram tillaga þeirra
Magnúsar Kjartanssonar og
Siigurvins Einarssonar um af-
stöðu Islands til Indókína-
stríðsins o.fl. Sú tillaga hef-
u-r að vísu verið á dagskirá
af og tifl í einar 10 vikur
en ektoi komizt tifl umræðu
enn. Greinilegt er að stjóm-
völd vilja meðhöndla tillögu
Jónasar á svipaðan hátt —
og þá getur Baldur Möller
kannski mætt á fundi h-jó
Stúdentaféflaiginu og talað.
— sv.
i
t
I