Þjóðviljinn - 05.03.1971, Side 12

TR-SA
Blaðaskákin
Þessar myndir eru teknar í salarkynnum Alþýðubankans í gser. Á stærri myndinni sést eitt þeirra málverka er prýða þar veggi en hin minni er úr afgreiðslusalnum
Og sjást fremst á myndinni Jón Hallsson bankastjóri, Óskar HallgTÍmsson bankastjóri (snýr baki í myndavélna) og Gísli Jónsson skrifstofustjóri. (Ljósm. Þjóðv. A.K)
Svart: Skákfélag Akureyrar,
Jón Björgvinsson og
Stefán Ragnarsson
ABCDEFGH
ea
•»
ra
o>
03
fcð
ABCDEFGH
Hvitt: Taöfélag Reykjavíkur,
Brag! Kristjánsson og
Ólafur Björnsson
83. — Be7-f6
Eftirþankar um togaraverkfall:
Þjóðhagslega rangt al halda
sjómönnum á lágu kaupi
Það hefur mikið færzt í
vöxt að undanförnu að yfir-
menn á togurum og bátum
séu réttindalausir, sagði Páll
Guðmundsson. skipstjóri í
viðtali við Þjóðviljann í gær.
Duglegustu sjómennirnir með
tilskilin réttindi vilja ekki
ráða sig upp á þau kjör, sem
bjóöast á báturn og togurum
af því að þeir eiga kost á
betur Iaunaðri vinnu í landi.
Þegiair togaran'nir létu núna
úr höfn eftir veirMalIið kom
þetta oinmitt síkýrt í ijós —
einlkuim vantaði 2. stýrimainn
og vélstjóra á marga togara,
þrátt fyrir þá leiðréttingu á
kjörum er knúin var fram með
2ja máinaða verlkflallli — eru
yfirleitt réttindaliaiusir menn í
þessum sitörfum. Enn hafði
ástemdiið versnað og er það
alvarilegt íhiugiumiairefni.
Hkiká er ástaodlið betra á
bátumum. Þair vantair umn-
vörpum menn með réttindi og
hefur ásitandið aldrei veirið
verra en nú. 1 einu sjávar-
plássi á Vesturlandi er aðedns
einn bátuir af miörgum með
réttindamenn um borð. Á
einum vinnustað í þessuþorpi
mætti hdnsrvegar ráða rétt-
indamenn á ailla bátana þar.
Á hafnfirzku bátunum eru
2 til 3 heimamenn um borð.
Aðrir sjómenn eru fairnir að
vinna í áílverinu í Straums-
vík.
Það er varhuigavert að halda
kjörum sjómanna niðri og
hrelkja duglegustu sjómennina
í land. Það er rangt frá bjóð-
haigslegu sjónarmiði, saigði
Páll. Emginn valfli er é því, að
sjlómenn o@ útgerð fá ekki
rétbmætan hlut af fisiksölunni
út úr laindinu. Þessari at-
vinnuigrein er haldið í svelti
borið saman við stöðu henn-
ar í náigirannajlöndum, ekiki
sízt í Pæreyjum, sem við Is-
lendlngar gætum tielkiið til
fyrirmiyndar í þessu efni.
Núna er loðnan efst á baugi.
Láigmairksiverð hetfur verið á-
kveðið kr. 1,25 á kg og að
viðbættu verðjöfinunairsjóðs-
gjaldi fæst kr. 1,70 til 1,80
fyrir kig. til sjómanna og út-
gerðar.
Á sarna tíma gireiða Norð-
menn 27 aura norska á kig.
fyrir loðnuna í bræðslu. Það
er kr. 3,22 ísllienzkar á kig.
Hvað má búast við að há-
setalhlutur verði á 200 til 300
tonna báti í góðu meðallagi á
þessu ári?
Á s.l. ári aifllaði slíkur bát-
ur 1500 tonn yfir állt árið.
Með núgildandii fisikverði fæst
fer. 7,80 fyrir kig, etf miðað er
við svipaða gseðalflolkikaslkipt-
ingu afflans eins og í fyrra.
Hvað verður bá aiflaverðmæti
bátsins allt árið? Það verður
11,7 rruilj. kr. HásetaWutur kr.
283 þúsund fyrir utan orloif.
Stýrimaður og vélstjóri fá IV2
hluti og sikipstjóri 2 hluti.
Sést þannig væntanlega árs-
lcaup þessara sjómanna
**
Það hefur verið í tízku að
kaupa háta til staða úti á
landi til þess að haildia fisk-
iðjuverum gangandi og skapa
fiódkd atvinniu. Atfli bátanna
verður einhætfari með þessu
móti og þrengir einnig mögu-
lei'ka viðkomandi báta til þess
að afila meira yfir árið. Oft
er hluit útgerðar og sjómanna
gleymt við þessair ráðstafanir
og enn miinnkair því hílutur
þeirra.
Allt þer að sama þrunni, að
skapa sjómönnum bágborinari
kjör borið saman við startfs-
stéttir í landii. Úfkioiman verð-
ur líka bágborin fyrir þióð-
arbúið. Það mó ekki gleyma
hlut sjávamitvegsins í þjóðar
búskaipnum. Minna verður ti
skipta fyrir alla landsmenn
Þess vegna er þjóðhagBÍlega
ramgt að h alda sjómönnumiá
lágu kauipi, sagði Páll að
lokum. — gm.
!
;
Föstudagur 5. marz 1971 — 36. árgangur
53. töluiblað.
Indókína í gær:
Harðir bardagar á
öllum vígstöðvum
SAIGON, PARÍS 4/3 — Til
mjög harðra bardagia kom á
vígstöðvum Indóikína í dag
og bárust fregnir af miklu
tjóni beggja aðila bæði í S-
Víetnam, Kambodsju og La-
os. — Við Víetnamsarnning-
ana í París gengu aðalfull-
trúar N-Víetnams og Þjóð-
frelsisfylkingarinnar af fundi
í mót’mælas'kyni við út-
breiðslu stríðsins og hótanir
Saigonstjórnarinnar.
Fjöldi bandarískra hermanna
féll í bai'döigunum í dag, stór
bandarísk herflugvél var skotin
niður og mörgum bandarískum
tundurbátum var sökkt úti fyrir
strönd N-Víetnams. Elkki bárust
nákvæmar fréttir af bardögum á
öllium vígstöðvum, en skýrt var
frá þvtí í Sadigon í dag, að þeir
hefðu verið mjög harðir og
margir íallið úr liði beggja að-
ila.
1 Konitum héraði í miðhálendi
S-Víetnams hatfði Þjöðfrelsdsher-
inn boðdð 40 tíma vopnalhlé til
að afhenda fanga úr Saigonhern-
um. Vopnahléð var brotið, Sai-
Eramhald á 9. síðu.
Alþýðuhankínn hef-
ur starfsemi í dag
Jón Hallsson og Óskar Hallgrímsson, bankastjórar
Rætt uni misræmi
lagningu á konur,
■ Breytingar á lögum um tekjuskatt og eignarskatt —
bæði hvað snertir einstseða foreldra og hjón sem vinna
við eigin atvinnurekstur — voru til urnræðu á aliþingi í
Alþýðubankinn h.f. tekur til
starfa í dag í húsnæði bankans
að Laugavcgi 31. Bankastjórar
eru tveir — beir Jón Hallsson,
sem hefur verið sparisjóðsstjóri
sparisjóðs alþýðu frá upphafi og
Öskar Hallgrímsson, sem til
þessa hefur gegnt ótöldum störf-
um á vegum ýmissa aðila. Skrif*
síofustjóri bankans er GísliJóns-
son.
Hermann Guðmundsson form.
bainikaráðs gerði gredn flyrir að-
draganda að stenfnuin banlkians í
höfi sem etfnt var till að Hötel
Sögu í gær. Kom meðal aninars
fíram að heildarinnistæður _ í
Sparisjóðd ailþýðu hatfa aulkizt
verulega frá því að Spanisjóður-
Hergagnasala
samþ. í n. deiíd
LiONDON 4/3 — Neðri dedld
brezka þingsiins steðfesti í gær
áform íhaldsstjómarinnar að
selja Suðu r-Af: ríkustj órn Wasp-
þyrlur til notkunar flyxir sjóher-
inn.
311 greididu atkvasöi með, 275
á mófii.
inn vair stotfnaður; í árslok 1967
vonu innsitæður tæpar 25 milj.
kr., árið etfltir 57 milj. kr., en í
lok síðasta árs námu innstæður
í sparisjóðnum tæpum 127 miilj.
Aiiþýðubankinn hf. yfirteikur
allar eiiginir og skuldlbindingar
Spairisjóðs alliþýðu.
Sparisjóður alþýðu hetfur verið
tií húsa aö Skólaivörðustíg 16, en
nú hefur bankinn flutt í eigið
húsnæði. Hatfá tvær neðri hæð-
ir hússiins verið innrétteðair fýrir
bankastanflsemiina og kiomu þar
við sö®u þessir arkiitektar og
iðnaðanmenn: Þorvaldur Krdst-
mundsson og Magnús Guðmunds-
son, arkitekitar, Guðjón Pálsson,
trésmtfðaimeistari, Kristján Bene-
diktsson og Gunnlaugur Óskars-
son, raflaignameisterar, Ölaiflur A.
Ólaflsson, miálarameistari, Kristj-
án Steinar Kristjánsson, vegg-
fóörun, Kristinn Auðunsson,
pípulagnir og Björgvin Haralds-
son. miúnverk. Húsgögn eru frá
Helga Einarssym og Kristjáni
Siggeirssyni, en aflgreiðsludiskar
frá Eini h£ á Akuireyri.
Og löksiins eru nolkkur alfl mál-
verkuim Eistasafns ASl komdn á
vegg: Þau munu prýða veggi
banfcans og verður safnið allt
sýnt í framitföinmi þamaíbanik-
an«im. , , ,
Bankaráöið
klofnaði um
kosningu 2ja
bankastjóra
Bankaráð hins nýstofnaða
Aliþýðubanka klofnaði í af-
stöðunni til kosninga tveggja
bankastjóra. Meirihluti
bankaráðsins lagði til, að
kosnir yrðu tveir bankastjór-
ar. Einar ögmundsson greiddi
atkvæði gegn þeirri tillöigu en |
eftir að hún hafði verið sam-
þykkt iét hann bóka eftir-
farandi:
I 1
„Ég tel að kosning tveggja
bankastjóra sé fullkomid á-
byrgðarleysi með tilliti til
fjárhagslegrar getu stdfnun-
arinnar og ganigi í berhögg
við þær skoðanir, sem banka-
ráðsmenn hafa margotft látið
í ljós. Þar sem etftir þessa
samþykkt er nauðsynlegt að
stinga upp á tveim og kjósa
tvo svo að gilt sé, mun ég
ekki geta tekið þátt í kosn-
ingunni.“
Það voru því Hermann
Guðmundsson, Björn Þór-
hallsson, Markús Stefánsson
bg Jóna Guðjónsdóttir, vara-
maður Óskars Hallgrímssonar
í bankaráðinu er stóðu að
kosnir.'gu tvéggja bankastjóra
við Allþýðubankann.
gær.
I greinargerð með frumwarpi
til breytingar á fyrrnetfndum
lögurn, sem lagt er fram a£ Steí-
áni Valgeirssyni og Vilhjálmi
Hjálmarssyni, segir m.a. að í
lögum um tekjuskatt og eignar-
skiatt séu ákvæði er heiimili
hjónum að dra-ga frá skattskyld-
um tekjurn sínum 50% þeirra
tekna er konan vinni fyrir. Vinni
konan hinsvegar við eigin at-
vinnurekstur hjónanna ber, lög-
um saimkivæmt, að meta hlut
konunnar í sameiginlegum
hreinum tekjum hjónanna, mdð-
að við vinnuframlag, og draga
50% frá hlut hennar, áður en
skattgjald er lagt á hinar sam-
eiginlegiu tekjur hjónanna. En
hér fyligir böggull skammrifi,
því að aldrei komur hér til frá-
dráttar hærri upphœð en 15.000
krónur, eins og segir í greinar-
gerðinni. Þett’a ákvæði í lögum
er óbreytt tfrá 1960, þófit álilt
verðlag og kauþgjald hafi a.m.k.
fjórfaldazt síðan.
Árið 1958 var þetta lagaé-
kvæði á þann veg, að frádrátt-
anuipphæðin mætti aldrei vera
hærri en tvötfaldur persónutfrá-
d-ráttur konunn-ar. Persónufrá-
dráttur einstaklings var þá
6.500 kr. og því hámarksfrá-
dráttur á árinu 1958 13.000 kr.
Persónufrádráttur til tekjuskatts
fyrir einstakling er nú 134.40 kr.
Á þessu sést, hversu fráleitt
það er, að þessi frádráttarupp-
hæð skuli hafa verið óbreytt
allan þennan tíma. Er í tf.rum-
vairpinu lagt til að upphæðin
sem draga má af launum gilftr-
ar konu er vin-nur við atvinnu-
rekstur sinn og manns síns,
verði eftirleiðis 60 þúsund krón-
ur, í steð 15 þús. kr.
Um firádrátt einstasðra for-
eldra segir að þeir einstæðk for-
eldrar sem eigi tvö börn, fái nú
í auikatfrédrátt 37.660 krónur, en
ef lagaákvæði um persónufrá-
drátt, er giltu þegair núverandi
rikisstjórn komst til valda,
hefðu verið ótoreytt hefði þessi
frádráttur verið 71.733 kr. En
yrði frumvarpið sem nú liggur
fyrir álþingi, að lögum, yrði frá-
drátturinn 91.460 kr.
Bent var á að ef gift kona I
í skatt-
á þingi
ynni uten heimilis mætti hún
draga frá tekjum sínum 50%,
áður en skattgjald væri lagt á
þær. Vinni gift kona utan heim-
ilis og hafi í árskaup 240 þús-
und kr., fær hún í frádrátt 120
þús. kr. En ef hún missti mann-
inn og héldi heimili fyrir 2 börn
þá fengi hún í frádratt, að ó-
breyttum lögum, aðeins 37.660
kr., þrátt fyrir þann aðstöðu-
mun, sem orðið hefði. — Hér er
um svo mikið ranglæti að ræða,
að löggjafinn getur ekki verið
þekktur fyrir að. hafa þessi á-
kvæði óbreytt lengur. . . Sé að-
staða einstæðra foreldra athug-
uð miðað við aðra þjóðfélags-
þegna, virðist einsýnt, að sá
frádráttur, sem í þessu frum-
varpi er lagður til að þeir fái,
sé engin ofrausn af hendi þjóð-
félagsins, segir í lok greinar-
gerðarinnar. Er í frumvarpintt
lagjt til að þau lög er gilda um
frádrátt fyrir gifta konu gildir
líka fyrir einstætt fóreldri, sem
heldur heimili fyrir börn sín. 1
frumvarpinu er gert ráð fyrir að
þessar lagabreytingar kornist til
framkvæmda við álagningu
tekju- og eignaskatts fyrir skatt-
. árið 1970.
Þálmi Jónsson svaraði fram-
Framhald á 9. sdðú.