Þjóðviljinn - 20.07.1971, Qupperneq 9

í
Þriðaudaiguir 20. júli 1071 — ÞJÓÖVTI>JTNN — SÍÐA 0
Rússar
endurskapa
mammút
NOVAJA ZEMLJA 12/7 —
Rektor háskólans í Novaja
Zémljia skýrði frá því í dag
að hópi sovézkra vísinda-
nruanna undir stjóm sáðfræð-
ingsins dr Khújovits hefði
nýlega tekizt að endurskapa
mammút, en þeir hafia verið
útdauðir í tíu þúsund ár.
Eins og kunnugt er ber það
oft við í Síberíu að mamm-
útar finnast í heilu lagi og
tiltölulega óskemmdir í ísn-
um, sem aldrei þiðnar. Dr.
Khújovits, s«m er heimskunn-
ur sérfræðingiur í miammúts-
firseði fann sáðfnumur og egg
í óskemmdum mammútum, og
tókst honum eftir margar til-
raunir að frjóvga eggið í til-
raunaglasi. Sdðan fylgdust
furðulostnir félagar hans með
þvi hivemig mammútfóstrið
óx srnám samian, unz mamm-
útskálfurinn varð fullburða og
braut tilraunaglasið.
Það hefur oft tekizt að
frjóvga egg í tilraunaigjpsum,
en þetta er í fyrsta sikipti,
sem reyttt er að frjóvga egg
útdauðs dýrs. Þessi frétt hef-
ur því vakið mjög mikla at-
hygli um allan heim, og bafia
miargir stjómmáliamenn látið
orð fallia. M,a. sagði Nixon í
■isikeyti, 4-il^ vísindamannanna:
„Betra er alia mammúts-
fóstur en hugarfóstur“.
Fréttamenn haifia ekki enn
fengið að sjá mammútinn, en
sagt er að hann sé tólf fet á
haeð, rauðskjöldóttur, og leggi
sér aðallega sinu að rana.
Þessi stórmerki árangur sov-
ézku vísindiamannanna mun
hafa mikla þýðingu fyrir
landbúnað á norðurstóðum.
því að mammútinn er mikil
nytjaskepna Hann ber mikla
ull, sem gott er að nota í
skjólflíkur og önnur grófgerð
föt. og kjöt hans er mjög
ljúffengt og minnir á hval-
kjöt og kindiakjöt. En mest er
þó um vert krafta bans, og
er talið að hann geti alveg
komið í stað dráttarvéla. Dr.
Khújovits lýsti Því yfir í dag
að svo kunni að fara, að
stjóm Sovétrík j anna fyrir-
skipi bændum að leggja nið-
ur dráttarvélar og nota
mammúta til þess að koma
í veg fyrir frekari mengun á
norðurslóðum./ Munu íslenzk-
ir bændur seta fylgt fordæmi
þeirra. — völ.
HEIMILISVINIR
— Ég þoli þetta bara ékki
léngur, ég verð að fá mér
heimilisvin, sagði unga eig-
inkonan. — Þú hefúr ekki
áhuga á neinu nema fótbolta
en þú manst ekki eftir því
hvenær við eigum brúðkaups-
afmæli.
__ Það er ekki rétt élskan.
það var daginn sém Rússar
unnu Þjóðvérja með þrem
gegn tveim.
ívitnun dagsins
— Enn hefur sú belja ekki
verið upp alin sem mjólki
aðeins fimm daga vikunnar.
Ung bóndakona.
— Jaeja, en einhver verður að
gera þetta. Og þedir geta ekiki
beðið í heilt ár. Skólinn fer að
byrja.
— Já, og það gerir skólinn
minn líka. Ef ég færi til Renfro,
hver ætti þá að kenna í skólan-
um mínum?
— Sá sem annars hefði farið
til Renfro og fengið hærra kaup.
Hann getur geirt það.
— Tillitssemi er meira virði
en hátt kaup, saigði Matthew
virðulega og gekk út í hlöðuna.
Meira var ekki um þetta tal-
að fyrr en tveim dögum seinna,
greind og hefði komizt upp i
fjórða bekk í bamaskóla, upp-
götvaði hann sér til undrunar,
að hún var varla nema stautfær
og las ekki öllu betur en fyrsta-
bekkingur. Auðvitað hafði hún
engan áhuga á því litla sem hún
gat stafað sig fram úr. Hann fór
að kenna henni lengri orð,
kenna henni að skriía þau og
stafsetja. Stundum lét hann hana
gera stíla eins og bam í skóla.
Með samvizkusemi las Callie upp
lexíuna sína, teiknaði orðin á
blað með stirðum fingrum, þar
til hún fór loks að gelspa og
Hanin verður að stúdera i kivöld!
sagði hún ef til vill eins og það
væri heldiur hvimleitt (sem það
var að sjólfsöigðu.). En samit var
hún að gorta. Enginn af eigin-
mönnum hinna kvennanrta hafði
svona fína lesti.
— Komdu og lestu með xnér,
saigði hann stundum. — Við skul-
um læra diálítið í mannkynssöigu.
— Lestu bara. Ég ætla að
grauta svoiítið í bibJíunni.
Að nokikrum tírna liðnum gafst
hann upp á því að reyna að
kenna henni nokkuð.
Lífslþættir hans sem í fyrstu
46
þegar skólastjórinn í Renfro
sneri, sér til hans.
Þeir réðu hann þrátt fyrir
andmæli hans og kaupið þótti
honurn ævintýralegt. Hann vildi
efcki gefa samþykki sitt fyrr en
hann væri búinn að fara til bæj-
arins og útvega nýjan kennara
í starf sitt við Bitterwater. Þeg-
ar hann hafði Idkið þeirri skyldu.
sneri hann sér með óttablöndnuim
eldmóði að nýja starfinu. Innan
mánaðar var óttinn horfinn og
eldmóðurinn fór vaxandi, og
hann var eins hamingjusamur
og hann gat framast kosið.
Eða þvi sem næst
Það var eitthvað heima sem
hann hafði áhyggjur af. Það
var ekki það að Callie vaeri fyrst
og fremst orðin móðk og hefði
gleymt að vera eiginkona. AUs
ekki. Þrátt fyrir allar annk og
tfðar heimsóknir ættingja, hafði
hún tíma til að vera ein með
honum. Gaf sér tíma, til að
mynda á rigningardögum, þegar
hún fékk telpumar til að leika
sér inni. Þá hljóp hún út i
hlöðu eða reykhús eða hvar sem
hann nú hélt sig, halfði með sér
bala af baunum sem þurfti að af-
hýða eða kartöflur til að skræla;
síðan settiist hún á kassa við
hliðina á honum og þau töluðu
saman. Og á kvöldin þegar böm-
in voru hóttuð, var hún aftur
stúlkan hans, mjúk og ástúðleg,
og nettur líkami hennar lét að
vilja hans.
En á einhvem hátt, þrátt fyrir
allt þetta var eins og bil væri
komið á milli þeirra. Ekki breitt,
en nógu bréitt til þess að hann
varð þess var. Hann vissi vél
að hann átti sökina að nokkru.
Hann hafði svo margt í kollinum.
Landbúnaðarstörf, kennsla og
lestur fýlltu huga hans og eigin-
lega var hann of önnum kafinn
til að sinna henni að ráði.
Og þó hafði hann reynt það.
Hann elskaði þessa þekkingu,
þessar kenningar og hugmyndk
sem hann fann í bókunum og
hann hafði reynt að miðla henni
af þeim. Snemma í hjónabandi
þeirra hafði hann reynt að kenna
henni að lesa. Þótt hún væri vél
teygja sig og kvarta yfir verk
í augunum.
— Ég held ég sé búin að læra
nóg í dag, sagði hún þá. — Var
ég ekki góð?
— Ekki góð — heldur iðiru
— O, skítt! Góð eða iðin. hvaða
móli skiptk það. Það kemur út
á eitt. Við skulum kom niður
að ánni og tína villiþrúgur. Ég
ætla að sjóða sultu handa þér.
Dálítið dapur í bragði fór hann
með henni. Hún var svo indæl,
svo kát, svo liaigleg og elskuleg,
að hann hafði ekki brjóst í sér
til að vera harður við hana.
Stundum sagði hann sögur.
Hann endursagði Ódysseifskviðu
og ástarsögu Lancelots og Elaine;
hann sagði henni frá Sidney
Carton og Davíð Oopperfield,
indfánastjrrjöldunum og Benja-
mín Franklín. Callie hlustaði,
þar til kom hæfileg þögn, þá
skaut hún inn í athugasemd um
veðrið eða brennihlaðann eða
kartöfluuppskeruna.
Eins var þegar hann ræddi
um starf sitt í skólanum. Hann
komst að raun um að tilgangs-
laust var að koma heim að
kvöldi og reyna að segja frá
gleðilegum atvikum í starfi hans.
Ef iMa gékk var hún uppfiull af
samúð og umlhyggjusemi. Ann-
ars hafði hún engan álhuga á
starfi hans. Hún vktist haldai að
fyrst hanin mátti vera að því
að standa þama og tala um
skólann og annað slikt, þá mætti
hann líka vera að því að hjállpa
henni. Qfitast lét hún hamn fiara
að strokka smjör (fyrst þú stend-
ur nú þama hvort sem er) eða
þá að hann var látinn hjálpa
henni að strékfcja gluggatjöld
eöa koma í gönguferð út i skóig
að leita að hreiðri Perluhæm-
umnar. Honum flamnst raunar
ekki svo mifcið athuigavert við
þetta. En hann gat ekki að sér
gert að óska þess, að þau giætu
talað saman um bækur.
Hann tók hins vegar eftir því,
að þótt hún hefði ékki miinnsta
áhuga á skóiastarfi hans, þá var
hún feikdlega stolt af því við
aðra. Stundum heyrði hann
hana gorta við nágramnama.
höfðu verið rækilega samtvinn-
aðir, fóru nú að rakna sundur
og eiginlega lifði hann nú tvö-
földu lífi. Og því meira sem
hann sökti sér niður í opintoeru
störfin, þvi hrifnaði varð hann
af þeim. Og það var í sam.
bandi við þamm lífsháttinn sem
hamn fiór aö elska Oharlotte New-
house.
12
Fetorúanmorgum einn annan
veturinn í Renfro kom hávaxin
stúl’ka með hatt og skinnslá inn
i kennslusitofiuma til hams og
kymmti sig. Hún var nýkomin á
þessar slóðir. hafði kiomið frá St.
Louis til að dvéljast hjá frænd-
fólki og nú vildi hún gjartnan
láta innrita sig í skéilann. Rödd
henmar var björt og hljómfiögur,
með memmimgariblæ. Maitthewvar
svo lamaður af þessu rólega
hefðarfasi, að hann gat
naumast sagt sitt eigið nafii og
tekið í . ijöiwjina, s@m . búp. rétti
fram. Harnn vísaði hemni á skóla-
borð og sagði henmi hvar hún
gaeti hengt frá sér ytri fötin-i
—■ Þökk fýrir, . sagði hún og
laut öigm höfði. — Þetta er mijög
vinsamlegt af yður,
Hann varð hrifinn af þessu
orðaiagi, svo förmilegt og aðlað-
andi þóitti honum það. Mjög vin
samlegt, sagðt hann við sjálfan
sig og langaði mest til að hlæja;
mjög vimsamlegt! Hann var mjög
vinsamlegur við hama alian dag-
inn,
Bömin voru rnjög óvinsamleg.
Þau fflissuðu og góndu, gerðu gys
að fötum hennar, hári hemmar og
mafni. Þau köílluðu hana ungfrii
Timasóun og Beinagrindina og
Fjöltrými. Hún tók því með
virðuleik og virtist jafnvel
skemmt,
Þegar kennslutímanum lauk
þennan dag, spurðd hún hvort
hún mætti bfða þar til frændi
hennar kæmi. Hún sat aftast í
békknum og fletti bók, meðan
Matthew sat við kemnaraborðið
og leiðrétti stíla. Hvirugt þeárra
sagði neitt. Kyrrðin varð bein-
línis lamendi. Hann heyrði sinn
eigin andardrátt. það heyrðust
sultarhljóð úr maganum á hon-
mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm
glettan
útvarpið
Þriðjudagur 20. júlí.
7.00 Morgunútvarp. Veður-
firegnir kl. 7.00, 8.30 og 10.10.
Fréttir kl, 7.30. 8.30, 9.00 og
10.00. Morgunbæn kl. 7.45,
morgunleikfimi kl. 7.50.
Morgunstund bamanna kl.
8.45: Guðbjörg Olafsdóttir les
áfram sö'gu sdna um „Srnala-
humdinn á Læk“ (4). Útdrátt-
ur úr fiorustugreinum dag-
bQaðanna kl. 9.05 Tilkynn-
ingar M. 9.30. Létt lög leik-
in miiilli ofangreindra tal-
málsliða, en ki. 10.25 Sígild
ttóinlist: Wilheim Kempfif
leitour píanóverk efitir Chopin
(11.00 Fréttir) Victor Schiöl-
er, Charles Senderovitz og
Eriing Blöndal Bengtson
leika Trió í E-diúr fyrir pí-
anó, fiðlu og knéfiðlu eftir
Mozart / Victoria de los Ang-
eles syngur lög eftir Sacrati.
Scarilatti, Handel og Sohu-
bert; Gerald Moore leikur á
píanó 7 Edwin Fischer leikur
með kammerhljómsveit sinnf
Píanókonsert nr. 1 í d-modl
efitir Baoh.
12.00 Dagskráin. Tónleikar
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar.
12.50 Við vinnuna: Tónleikar.
14.30 Síðdegissagan: ..Vormað-
ur Noregs" eftir Jakob Bull.
Ásitráður Sigursteindórsson
skélastjóri les (12).
15.00 Fréttir. Tilkynningar.
15.15 Tónlist eftir Beethoven.
Wilhelm Backhaus leikur-
Píanósónötu í C-dúr op. op.
5 „Waoldsteinsónötuna".
Gewamdhaus-hljómsveitin í
Leipzig leikur Sinffióníu nr-
8 í F-dúr op. 93; Franz Kon-
witschny stjómar.
16.15 Veðurfregnir. Átta mfn-
útur að austan. Davíð Odds-
son talar firó Egilsstöðum.
16.25 Létt lög.
17.00 Fréttir.. Ténléikar.
17.30 Sagan: „Vaskur“ eftir
Olgu Perovskaju Sigríður
Thorlacius les eigin þýðingu;
síðari hliuti.
18.00 Fréttir á ensku.
18.10 Tónledkar. Tilkynninigar.
19.30 Frá útlöndum. Umsjónar-
menn: Magnús Þórðarson,
Tómas Karisson ojfl.
20.15 Lög umga fiólksins. Stein-
dór Guðmundsson kynnir.
21.05 íþróttiir. Jón Ásigeirsson
sér um þáttiinin..
21.25 Kammertónlist. Vlach-
kvartettinn leikur Strengja-
kvartett nr. 3 í es-mdll efitir
Tsjaikovský.
22.00 Fréttir.
22.15 Veðurfregnir Kvöldsagan:
„Þegar rafotoíinn svafi yfir
sig“, sakamáHasaga efitir
Chairles Kamelmann. Séra
Rögnvaldur Finntoogas. byrj-
ar lestur þýðingar siinnar.
22.35 Harmonikulög. Lennart
Wármell leikur ásarmt félög-
um sínum.
22.50 Á híljlóðbergi, nætur-
kyrrð og sumairsól“: Dönsk
ástarkvæði, surugin og lesin.
23.20 Fréttir í stuittu rnáli. Dag-
sfcráriok.
Gerið góð kaup
Herrajakkar kr. 2700,00. Terylenébuxur herra kr.
900,00. Bláar manchetskyrtur kr. 450,00.
Sokkar með þykkum sólum, tilvaldir fyrir sára og
sjúka fsetur og einnig fyrir íþróttafólk.
Sendum gegn póstkröfu.
LITLI-SKÓGUR
Snorrabraut 22. — Sími 25644.
Volkswageneigendur
Höfuxn fyrirliggjandi BRETTI — HtTRÐIR — VÉLALOK
og GEYMSLIJLOK á Volkswagen í allflestum litum.
Skiptum á einum dégi með dagsfýrirvara fyrir ákvéðið
verð. — REYNIÐ VTDSKIPTIN.
Bílasprautun Garðars Sigmundssonar,
Skipholti 25. — Sími 19099 og 20088.
Feröafólk
D Tjöld, svenpokar, vindsængur, gastæki.
° Einnig fyllum við á gashylki.
O Ýmsar aðrar ferðavörur.
VERIÐ VELKOMIN.
Verzlunin BRÚ, Hrútafirði
FÉLAG ÍSLEIVZKRA HLJÖMLISTAiíMAllAIA
^rjj^ útvegar ybur hljóðfœraleikara
°S hljómsveilii; við hverskonar tækifœri
linsamlegast hringið i 202SS milli kl. 14-17
i