Þjóðviljinn - 23.07.1971, Blaðsíða 3

I
Föstudagur 23. júlí 1971 — ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 3
Ný uppreisn gerð í Súdan
— al Nemery forseti á ný
KHARTOUM 22/7 — Jaafar al Neimery, fyrrver-
andi forse'ti Súdans, sem rekinn var frá völdum í
uppreisninni á mánudaginn, komst aftur til valda
í dag eftir að ný uppreisn hafði verið gerð.
Þessi uppreisn var gerð eftir
að brezk farþegaflugvél á leið
frá London til Khartoum með
hinn nýja forseto Súdans, Bab-
akr al Nur ofursta, um borð var
neydci til að lenda í Benghazi í
Libýu. El Nur og hægri hönd
hans, Farouk Hamadallah yfir-
gáfu flugvélina af sjálfsdáðum
eftir að yfirvöldd í Libýu höfðu
hótað því a ðöryggi allra far-
þega vélarinnar væri í hættu.
Ekki er vitað hvar þeir eru
niðurkomnir.
Mikil óvissa rikti í Kartaum
í dag. Strax eftir flugvélarrán-
ið umkringdu hersveitir úr Súd-
anska hernum sendiráð Egypta-
lands, Libýu og Sýrlands, aBr-
izt var á götum borgarinnar og
gerð var hörð skothríð á aðal-
stöðvar herforingjanna, sem
tóku völdin á mánudaginn. Frétt-
>r bárust um að óþekkt flugvél
hefði kastað sprengjum á aðal-
stöðvar byltingarráðsins. Eftir
mikla skothríð, umkringdu skrið-
drekar forsetahöllina og her-
menn brutust inn í hana. Her-
flokkar á bandi al Nimerys her-
tóku útvarpsbygginguna. Lýst
hefur verið neyðarástandi og út-
göngubanni um allt Súdan.
A1 Nimery hélt útvarpsræðu
og siagðist mundu tryggja ör-
yggi allra Súdanbúa en varaði
um leið við öllum nýjum bylt-
íþróttir
‘ Framhald, af 2. síðu.
. Aldur þátttakenda:
Piltar: f. 1957 og síðar
Sveinar: f. 1955 og 1956
Drengir: f. 1953 og 1954
Telpur: f. 1957 og síðar
Meyjar: f. 1955 og 1956
Stúlkur f. 1953 og 1954.
Þátttökutilkynnimgar slkulu
berast Þorvaldi Jónassyni, skrif-
stofu FRl, fyrir 1. ágúst n.k.
ingaraðgerðum. Hann boðaði
stórfelldar aðgerðir gegn komm-
únistaflokki landsins, og sagðist
vona að allir, bæði hermenn og
óbreyttir borgarar, tækju þátt í
þeim. aHnn skoraði á menn að
handtaka kommúnista. eða gefa
næstu lögreglustöð tilkynningu
um þá, þv íað þeir væru svikar-
ar.
Útvarpið í Khartoum sagði að
mikili mannfjöldi væri á götum
úti og hyllti Nimery forseta.
E1 Nur, sem hafði verið til-
nefndur forseti eftir uppreisn
ina á mánudaginn, var í Lond-
on til lækninga. þegar uppreisn-
in var gerð. Hann sagðist þá
ætla að mynda lýðræðissinnaða
vinstri stjórn í landinu. í morg-
un lagði hann af stað til Kharto-
um með farþegavél, en þegar
flugvélin var stödd yíir Libýu
hótuðu yfirvöld landsins að
skjóta hana niður ef hún lenti
ekki. Flugstjóri vélarinnar, sem
var með 105 farþega um borð.
lenti þá í Benghazi. Straz eftir
lendinguna var flugstjóranum
enn hótað þvi að allir farþeg-
arnir væru i lífshættu ef súd-
önsku herforingjamir tveir
kæmu ekk iút. Þegar el Nur
heyrði þetta gaf hann sig fram
af fúsum vilja ásamt Hamad-
allah Nokkrum klukkustundum
síðar flaug flugvélin aftur til
London.
Engar skýringar hafa enn
komið fram á þessu framferði
Libýustjómar sem virðast hafa
komi’ð hinni nýju stjóm Súdans
algerltga á óvart. Yfirvöld Lib-
ýu neituðu því að um mannrán
hafi verið að ræða. og segja að
flugstjóri ensku vélarinnar hafi
lent í Benghazi vegna þess að
flugvöllurinn í Khartoum hafi
verið lokaður.
Joseph Godber ráðherra mót-
mælti þessu flugvélarráni mjög
harðlega í yfirlýsingu í neðri
málstofu brezkia þingsins í dag
og krafðist þess að Súdanmenn-
irnir yr’ðu báðir látnir lausir
þegar í stað.
Um 60 súdansikir stúdentar i
Prag hertóku sendiráð Libýu þar
í dag til að mótmæla mannrán-
unum í Benghazi. eÞir yfirgáfu
staðinn síðan eftir að hafa skil-
ið eftir mótmælabréf.
Umferðarfræðsla
á skyldunámsstigl
Dagana 21. til 25. júní s.L var
haldin ráðstefna í Vínarborg á
vegum Evrópuráðsins um um-
ferðafræðslu fyrir skólabörn.
Þátttatoandi af hálfu mennta-
málaráðuneytisins í ráðstefnu
þessari var Guðbjartur Gunnar-
son, kennari.
í ályktun ráðstefnunnar seg-
ir m.a. að umferðarfræðsla ætti
að vena skyldunáms'grein allt frá
smábamaskóla til loka gagn-
fræðaskóla og 10-20 kennslu-
stundum varið til hennar á
hverju ári í tengslum við aðrar
námsgreinar.
(Frá menntamálaráðun.).
Staðfest að kólerusótt hafí
brotizt út nálægt Saragossa
GENF 22/7 — Talsmaður al-
þjóða heilbrigðisstofnunarinnar
(WHO) í eGnf skýrði frá því
í dag, að sjúkdómur sá, sem
koimið hefur upp a Spáni að
undanförnu. sé i raun og vem
kólera, og menn hafi látizt af
henni. aHnn sagði að þetta væri
mildara form sjúkdómsins og
ætti að vera auðvelt að ráða við
hann. Það væri því engin hætta
á kólerufaraldri.
Yfirvöld Spónar viðurkenndu
það í fyrsta skipti í dag, að. sér-
fræðingar séu nú að rannsaka
hvort kólera hafi komið upp i
þremur þarpum í grennd við
Saragosisa á norðaustur Spáni.
Þau vildu þó ekki viðurkenna
að þeir sjö menn, sem látizt hafa
úr þessum sjúkdómi, hafi í raun-
inni látizt úr kóleru. Hinir látnu
voru allir mjög aldraðir Miklar
varúðarráðstafanir hafa verið
gerðar, m.a. hafa tvær miljónir
manna verið bólusettar tvær síð-
ustu vikur.
Þessar fréttir hafa engin á-
hrif haft á ferðamannastraum-
inn til Spánar. Margir ferða-
mannanna hafa átið bólusetja
sig, en talsmaður WIIO í Genf
taldi enga ástæðu til fjöldabólu-
setningar á þeim.
Þrír lelðtogar Ekathflokksins
farast í flagslysi
BAGDAD 22.7. — Þrír af leið-
togum stjómarflokks íraks,
Baath-sósíalistafilokksins, fórust í
flugsilysi í morgun á leið frá
Bagdad til Khartoum. Flugvélin
hrapaði fimm km. fyrir norðan
borgina Jeddah í Saudi-Araibíu.
f flugvélinni var sendinefnd,
sem átti að fara til Kbartoum
til að óiska hinum nýju leiðtog-
um Súdans til hamingju. Þeir
eru miklu róttækari en fyivi
stjórnendur landsins cg hafa
tekið upp nánari samvinnu við
stjórn íraks. se-m talin er lengst
til vinstri af stjómum Araba-
ríkjanna.. Stjórn íraks er hin
eina, se-m hefur viðurkennt hina
nýju stjóm Súdans.
Finn hinn.Ei látnu var Múham-
eð Salam, sem var sérfræðingur
í allþjóðamálum, og hinir voru
S-alaih, .Saleh,. .félagi,. í .heianála-
r.efnd flokksins, og Hammoudi
el-Izzawi. Ekki er enn upplýst
hverjir aðrir vo*ru í flugvélinni,
og hve margir fórust.
Tvær sendinefndir frá Irak
fóru í kvöld til Jeddah til að
flytja líkin heim og kanna silys-
ið.
Farseðlar til allra
landa
HÓPFERÐIR - IT-FERÐIR- EINSTAKLINGSFERÐIR
LÆGSTU FARGJÖLD
amsiiciu
FLUGFAR STRAX - |
FAR GREITT SÍÐAR
LOFTLEIDIR
V FERBAÞJÓNUSTA
Luxembourg

VESTURGATA 2 sími 20200
Undanfarna da-ga hefur
blóðugur harmleikur verið að
gerast í Jórdandalnum. Há-
værar og samhljóða raddir
heyrast jafnt frá Ammansem
firá Tel Aviv um að loks sé
búið að útrýma palestínsikum
„glæpalýð" og „hryðjuverka-
mönnum“. Brosandi konung-
ur lætur taka myndir af sér
milli hetjulegra hermanna
sinna, og Abba Eban tilkynn-
ir í ísraelska þinginu aðfána-
bera-r öfgasinnanna hafi -leit-
að skjóls í því landi, sem
þeir höfðu svairið að eyði-
leggja.
,Hvílík kaldhæðni" sö-gðu
menn um myndir, þar sem.
Palestínuskæruliðar gefa sig
fram af sjáifsdáðum við ís-
raelska hermenn og eru flutt-
ir til fangabúða með bundið
fyrir augu. Það ©r naumast
rétt að kalla þetta kaldhæðni,
en það varpar þó skýru ljósi
á ýmsa hluti. Þessi atviksýna
það vel hve sammála stjórn-
ir Jórdaníu o-g ísraels e-ru í
raun og veru, og þær vilja
ekki láta Palestínubúa spilla
því. Israelsmenn hafa lagt
undir sig vesturhluta Palest-
ínu og Hússein vonast enn
eftir því að fá austurhlutann
t aftur. Hvorugum þeirra dett-
7 ur í hug að taka kröfur Pal-
\ ' estínubúa um eigið ríki í eig-
in landi alvarlega.
Innan skænuliðahreyfing-
arinnar hafa lengi verið til
hópar með „ídeologískar til-
hneigingair" eins og Wasfi
Tell, forsætisráðherra Jórdan-
íu orðaði það. Félagar úr
þessum hópum munu nú korna
fyrir herrétt. Og þessir hópar,
PFLP og PDFLP, hafa lemgi
krafizt þess af A1 Fatah, að
hætt verði að gera stjórn-
málasa-mningi við Hússein,
þ-ví aö hermemn hans brjóti
slíka s-amminga um leið og
þeir eru gerdir.
Skæruliðahreifing Palest-
ínubúa hefur beðið endanleg-
an ó-sigur í þeirri mynd, sem
við hö'fum þekkt hana hingað
til. því að baráttuaðferðir
hennar voru rangar. Hún gat
ekki í einu gripið til sín æ
meiri völd í Jórdaníu (skap-
að palesttnskt ríki í rikiinu)
og búizt við því að valdhafar
Jórdaníu reyndu ekki að
vinna gegn þ-ví. Viðbrögð
Hússeins eru því alls ekki
undarleg. — Baráttuaðferðir
skæruliðanna voru i-angar
vegna þess að þeir unnu ekki
að markmiðum sinum í réttri
röð. Þeir börðust í einu gegn
Israelsríki, hinum afturhalds-
sarna Hússein konungi og
öðrum leppum Bandaríkja-
manna í Arabaríkjunum, og
þeir veittust að Nass-
er, þegar hann féllst á áætlu-n

Konungurinn brosti
Nú ættu menn ekki að þurfa
að heyra meira um hina þjóð-
sagnakenndu einingu Araba.
Hún er hugarburður og hefur
ekki verið annað len-gi. Að
undanförnu hefur milcið verið
sl-:rifað um hrun bandarísku
þ.icðsagnanna um Víetnam og
Kína. Þjóðsagnanna um ná-
Xægari austurlönd bíða svip-
uð örlög. Margir. trúa því
enn að ísraelsmenn eigi í
höggi við fjandsamleg og
sameinuð Arabaríki, sem séu
reiðubúin að ráðast á ríki Sí-
onista. viij fyrsta . tækifæri.
Sannleikurinn eir sá, að
stjórnir Járdaníu og ísraels
,,gi:u. sgmmála í ,ö}Jum megin-
atfiðum. Um leið og Israels-
menn vilja -afhenda Egyptum
Sinai-eyðimörkina að nýju,
geta Hússein og leiðtogar Isr-
aelsmanna orðið sammála um
friðarskilmála á fimm mín-
útum. Á bak við Palestínu-
búa að sjálfsögðu. Hússein
konungur hefur fyrir löngu
haildið leynifundi, m.a. með
Yigal Allon, aðstoðairforsætis-
ráðherra ísraels, til að ræða
slík mál.
Bæði leiðto-gar Israels og
Hússein konungur njóta stuðn-
lngs Bandaríkjanna. Banda-
rískt heriið er ekki aðeins
reiðubúið til að grípa í taum-
ana ef tilveru ísraels er ógn-
að, heldur var það líka til-
búið að bjarga konungdæm-
inu í Jórdaníu frá falli ef
þörf krefði bæði 1958 og f
septemfoer í fyrra.
Það er ekfci annað en barna,-
skapur að halda að konungs-
ríki eins og Jórdanía með
kapítalíska félagsbyggingu og
leyniþjónustu sem bandaríska
njósnastofnunin CIA hefur
skipula.gt, geti haft sömu
hagsmunamál og frelsishreyf-
ing Pailestínubúa. Skærulið-
amir eru hættir að trúa því
i sjálfir, þátt þeir hafi lengi
veigrað sér við að gera sér
grein fyrir því .
Rogers, sem hefði haft í
för með sér að Egyptar við-
urkenndu Israelsríki.
Mesti veikleiki skæruliða-
hreyfingarinnar var klofning-
ur hennar í marga smáhópa.
sem höfðu ólík markmið. Það
var ekki u-nnt að myndasam-
einaða frelsishreyfingu. En
þetta var orðið augljóst í
febrúar í vetur, og síðan hafa
baráttuaðferðir hreyfingarinn-
ar breytzt algerlega. Hin op-
inbera skæruliðali-reyfing varð '
að hverfa og verða að leyni-
hreyfingu. Hermenn Hússeins
konungs flýta þessari bi-eyt-
ingu, en þeir útrýma frelsis-
breyfingun-ni ekki. Hún. er
fyrir löngu búin sð gera sín- “
ar varúðarráðstafanir. Það
var ástæða þess að skærulið-
arnir yfirgáfu Amman af fús-
-um vilja í apríl. Abu Iyad úr
A1 Fatha, sem var einn
þeirra, se-m tóku þessa á-
kvörðun, sagði: „Við hö-fðum
tólf hreyfingar, og það hafði
í för með sér tólf stjómir
með tólf mismunandi baráttu-
aðferðir og tólf byssur, sem
beint var í tólf áttir. Þetta
ol-Ii veikleika okkar“.
Skæruliðahreyfingin er því
að breyta öllu skipulagi sínu.
og hún hefur þ-ví ekki beðið
ósigur, þótt 2000 skæruliðar i
skógunum við Jeras-h hafi
tapað orustu. En hinir ýmsu
flokkar em þó enn ekki
sa-mimála, og sjólfstæðustjórn-
málahlutverki hreyfingarinnar
í Austurlöndum nær er lokið.
Skæruliðamir em að nýju í
svipaðri aðstöðu og þeir voru
í eftir styrjöldina í júní 1967.
en em þó að vísu reynslunni
ríkari.
Aðalreynsla þessara ára,
eins og jafnvel A1 Fatah hlýt-
ur að gera sér grein fyrir, er
sú, að það er fánýtt að setla
sér að berjast fyrir sjálfstæðu
ríki f Palestínu, meðan kon-
ungdæmi er enn við lýði í
Jórdaníu.
(Eftir Information).
Ferð Nixons
PARlS 22.7. — Sendinefnd No-rð-
ur-Víetnams og þjóðfrelsishreyf-
ingarinnar á friðairráðstefnunni í
París lýstu því yfir á fundi i
dag, að það yrði að leysa Víet-
nam deiluna á friðarráðstefnunni
og tóku það sk-ýrt fram að vænt-
anleg Kínaför Nixons forseta
myndi ekki hafa nein áhrif á
lausn málsins.
Formenn sendinefndanna héldu
fast við þá kröfu sína aðBanda-
ríkjamenn ákvæðu þegar hvenær
þeir flyttu allt herlið sittábrott
engin lausn
frá Víetnam. Talsmaður sendi-
nefndar Norður-Víetnams sagði
að sendinefnd Bandaríkjanna
yrði að svara friðaráætlun Þjóð-
frelsisliérsins á jákvæðatn hátt
tii að nokkv^r 1-ausn fengist á
deilunum.
Frú Nguyen Thi Binh, formað-
ur sendinefndar þjóðfrelsish.ers-
ins sagði að tillaga Bandaríkja-
manna um vopnahlé í öllu Indó-
kína væri hláleg og til þess eins
gerð að komast hjá því að gefa
svar. við friðaráætlun Þjóðfre-ls-
isihersins.
*