Þjóðviljinn - 30.07.1971, Síða 7

Föstudiagur 30. júlí 1971 — ÞJÓÐVILJINN — SlÐA J
Staða Kúveits
Olíuhreinsunarstöð í Kúveit
El-Sabbah, forseti Kúveits:
Frásö'gn af þessu ríki byrjar
gjarna á þesisa leið: Stúd-
entar frá Kúveit, sem eru við
nám við evrópsika háslkóla,
þurfa sízt alilra stúdenta að
hafa áhyggjur a£ fjármálum:
heimaland þeirra greiðir þeim
árlega um 200 þúsund krónur
í námsstyrk. Sjúklingar þuirfa
ekki að greiða neitt fyrir skurð-
aðgerð suður þar, og þó ekki
til almannatrygginga heldur.
Kaupahéðnar geta talað lyst
sína í sfmia, því að sími er ó-
keypis í Kúveit.
Kúveit kemur næst Saudi-
Arabíu sem olíuframleiðandi í
hinum olíuauðutgu Austurlönd-
um nær. Það er oJían og hún
ein sem hefur gert þetta kot-
ríki að því landi sem hefur
næsthæstar (á eftir Bandaríkj-
unum) þjóðartekjur á mann,
eða um 350. þús. kirómur, og að
þiví iandi þar sem flestir eru
miljónamæringar að tiltölu við
fólksfjödda.
Hvergi í austurlöndum hafa
orðið jafn snögg umskipti og i
þessu landi. Þar sem vesælir
leirkoifar römbuðu fyrir fáum
árum, standa nú loftkæld há-
hýsi úr gleri og steinsteypu. *g
þar sem úlfaldar ráfuðu utn
eru nú sex akreina búlewarðar,
þéttsetnir dciilaragrinum.
★
Þetta saanlfélag perulkafara,
hirðinigja og kaupahéðna er
nú orðið allsnægta-neyzluþjóð-
félagi.þar sem hver þ*egn nýt-
ur meiri ríkisframlaga endæmi
eru til annarsstaðar. — Kúveit-
búar fá eftirlaun oig atvinnu-
leysisstyrki án þess að hafa
nokkuð lagt fram úr eigin vasa.
og hinir 733 þúsutnd íbúar
landsins njóta ólkeypis skóla -
göngu og allrar læknisaðstoðar
Og Kúveitbúar borga helldur
enga skatta, nema lítilsháttar
innflutningstoll.
Fjármálaráðherrann getur
sofið rólsgur þótt hann fái ekki
söluskatt í kassann: á þessu
ári einu fær hann frá banda-
riskum, brezkum og japönsikum
olíufélögum um 1,3 miljarði
dollara.
Það var ekki fyrr en eftir
héimsstyrjöldina síðari aðBreí-
ar og Bandaríkjaimenn hófu oí-
íuvinmslu í Kúveit í stórum sti!.
Enda fundust olíulindirnar þar
ekki fyrr en um 1937. Nú vita
menn, að undir eyðimerkur-
söndum furstadæmisins er að
finna fimmta hluta allra. olíu-
brrgða heimsiins, og er ekkert
annað svæði þessu hliðstætt
til á jörðunnl.
Hér við bætist að hvergi er
eyðimerkurríkið ótrúlega
Öðru hverju fylla grejnar um stórskrýtin
olíufurstadæmi við Persaflóa heimsfréttirnar með
tilheyrandi kátínu út af þjóðhöfðingjum, sem
geyma ríkiskassann í gullstrengjum
undir rúmi hjá sér, svo og kvennabúrssögum.
Eitt er það furstadæmi á þessum
S'lóðum, sem hefur 'meiri þýðingu fyrir framvindu
mála á stóru og þýðingartniklu svæði,
Austurlöndiim nær, en þau sem nú var vikið að
öll saman, já og ef til vill meiri en
allstór Arabaríki. Hér er átt við Kúveit, sem liggur
fyrir botni Persaflóa á milli fraks og
Saudi-Arabíu, eitt auðugasta ríki heims, að minnsta
kostj ef miðað er við höfðatölu.
eins ódýrt að virm* olfuna og
í Kúveit. I Biandaríkjunum
kcstar 1,75 dollara að vinna
eina tunnu (159 lítra) af olíu. í
Sovétríkjunuim 0,80 dollara, í
Saudi-Arabíu 0,20 og í Kúveit
aðeins 0,10.
Ástæðan eir sú, að Kúveit-
olíu, sem eir mikil gæðavaraað
samsetningu, þarf ekki að dæla
upp úr jörðinni. Gasbrýsting-
ur í olíulögunum veldur bví.
að í Kúveit streymir olían upp
um borholumar eins og upp
úr goshver.
★
Furstarnir í Kúvedt hafa frá
því að þessi gudlöld hófst
haft vit á því að hrjfsa ekki
til sin og fjölsikyldna sinna all-
a.n gróða aif olíunni, og eru þeir
að því leyti ólfkir grönn-um
sinum konungbomuim í Saudi-
Arabíu og smá furstadæmunu m
sunnar við Persafllóa. Þeir
keyptu til dæmis ollt land af
mönnum á háu verði, og buðu
síðan það aftur falt sömu mönn-
um nrueð mijög lágu verðd.Reynt
er að koma tfótum undir hirð-
ingja eyðdmerkurinnar meðþví
að þeir sem hafa minna en um
200 þúsund krónur í árstekjur
eiga rétt á að fá íbúða-rhús frá
ríkinu.
En það er ekki nærri alltaf
að húseigendurnir búa í ríkis-
búsítöðum þessum. Oft halda
þeir áfram að lifa í tjöldum
sínum fyrir utan höfuðborgina
— og leigja þá hús sín útlend-
ingum.
,,Stökkið frá úlfalda til kád-
iljáks vair af stórt fyrir fllesita“,
segir Abdallah, hagfræðingur
við háskólann í Kúveit. Abd-
allaih er einmitt sonur hirðingja
og óllst upp í eyðimörkinni. En
eins og mörg önnur bedúína-
börn var hann alinn upp í
heimavistarsikóla á kostnað rík-
isins.
AhdaHah hefur á reiðum
höndum nýtízkulegar hagfræði-
kenningar, samt kýs hann
miklu heldur aö klæðast disj-
asja, hefðubundnum arabískum
búningi, líkustum náttskyrtu,
en að troða sér í evrópskan
fatnað, og svo kúfíuna, hvítan
höfuðbúnað.
Við erum bedúínar, segir Ab-
dallah, og ckkur byhir vænt
um eyðimiörkina. Og hannseg-
ir með nokikrum söknuði: 1
eyðimörkinni gátum við sofið
til Mukkan tólf ef við vildum.
Nú verðum við að vera mættir
í hásikólanum á hverjum morgni
klukkan átta“.
Æ fleiri bedúínasynir verða
að venja sig á vekjaraklukku
— í háskólanum eða í ágsetum
skólum landsins. Þegar reistur
er nýr borgarhluti eru skólam-
ir fyrst fullbyggðir — skóiar
með sundlaug og íþróttavelli,
skólasjónvarpi og sérstökum
grasgarði. Allt er ókeypis, einn-
ig skólabækur og skólabúning-
ur.
★
Þétta allsnægtaborð í eyði-
mörkinni hefur dregið til
sín eins og segull fólk úr hin-
um fátæku grannríkjum. Nú
er svo komið að útlendingarn-
ir eru fleiri en ríkisborgairar
lamdsins. I Kúveit búa 733 bús-
und manns, og þar af eru 53%
útlemdingar — m.a. 150 þús-
und Palestínuarabar.
Það er útlent vinnuafl sem
sópar götuir borgarinnar og
kennir í sfcðlunum, gerir við
bíla og stjómar ráðuneytunum.
Margir korna til olíulandsins
fyrirheitna á ólöglegan hátt.
Atvinnulausir Saudi-Arabar og
íraksbúar laiumast yfir landa-
mærin óséðir, Persar og Paki-
stanar taka þar land í litlum
b'átum á nætmþeli.
Furstinn, el Sabbah, hefur
gortað af því að „Ef við vili-
um, þá gætum við látið út-
lendingana vinna öll verkin og
sett alla borgara landsins á eft-
irlaun".
Útlendingamir hafla tiltöíu-
lega góð laun, en þeir njóta alls
ekki sömu fríðinda og innbom-
ir. Og ö'lræðisstjómin sér til
þess, að borgurum landsins
fjölgi ekki sérlega hratt — á
hverju ári fá ekfci nema 50 út-
lendiingar ríkisborgararétt. Og
meira að segia Khalii Sjuhæb-
er, sem hefur lgngi verið lög-
reglusfjóri Kúveátboirgar, hef-
ur ekki enn fengið jákvætt svar
við umsókn sinni um bopgara-
rétt, en hann er Palestínumað-
ur.
Þetta ástand býður upp á
mei'riháttar árekstra fyrr eða
síðair. Palestínumaður einn seg-
ir við blaðamann: ..Kúveitbúar
vildu heilzt kasta okkur ölium
á dyr — það eina, sem kemur
f veg fyrir það, er að þáyrðu
þeir að vinna sjálfir“. Og það
kernuir eirnatt fyrir að útlend-
ingum er vísað úr landi — ef
þeir þykja grunsamlegir frá
Verzlunar.stræti í Kúveit: Skrýtið efnahagsundur
pólitíslku sjónarmiði. Hér er
oftast um þá Palestínumenn að
ræða, sem tala opinskátt um
stuðning sinn við byltingar-
sinnaða landa sína, skæruliöa-
foringjannia.
★
Þvi ráðamenn í Kúveit eru
í hópi afturhaldsstjórna
arabískra — um það embylt-
ingarsinnar og arabískir sam-
einingarsdnnar sammála. Póili-
tískir flokikar era ekki til, og
þingið, sem aðeins 41 þúsund
menn hafa rétt til að kjósa til,
er vita þýðingarlaust.
Allt vald er í höndum El-
Saibbah-furstaættarinnar, sem
hefur stjórnað þessu sméríki
síðan það varð til, árið 1756.
Sonur furstans er fórsætisráð-
herra, og innanríkis-, utanríkis-
og vamairmálaráðherramir eru
allir valdir úr hópi fjölskyld-
unnar.
Dollararegnið, sem ætt þessi
lætur þegna Kúvedts vökna í,
hefur til þessa kæft gagnrýni
á fomeskjulegu stjóimarfari. Og
stjórnendur landsins kaupa sér
einnig velþöknun snauðra Ar-
abaríkja. Þróunaraðstoðfrá „Kú-
veitsjóði arabískrar efnahags-
þróunar" veitir nokkra afgróð-
amum til annarra arabarjkia,
og sér Kúveitmönnum íyrir
afsökun, sem ennþá er -tekin
gild, fyrir því að þeir skuli
lifa praktuglegia meðan frænd-
þjóðir sveita.
Þróunaraðstoð þessi erreynd-
ar allmikil í reiðu fé og nem-
ur um 7 — 8% þjóðarfram-
leiðS'lu Kúveits. Hún kostar nú
meiriháttar framfcvæmdir í
Irak, Túnis og Jemen. El-Ham-
id, fraimkvæmdastjóri þróunar-
sjóðsins telur þó, að velmegun
í Kúveit hafi enn meiri þýð-
ingu en sjálf þessi aðstoð fyrir
sjálfsvirðingu Araba. Hamid
telur að Kúveit sé sýnileg sönn-
un fyrir því, að þær útbreiddu
hugmyndir um araba, sem let-
ingja sem ekki geti neinu
stjórnað, séu blaður eitt, sem og
hugmyndirnar um þé sjálf-
sögðu yfirburði Israelsmainna.
Israelsmenn mundu sjálfsaigt
svara á þá leið, að þeir nytu
að vísu stuðnings gyðinga er-
lendis frá, einkum í Bandarikj-
unum, en spyr.ja um leið: hvað
gæium við ekki gert ef við
hefðum Kúveit-oiíu? Og reynd-
ar gætu svipaðar raddir hsyrzt
frá hinum róttækari stjómum
Egyptalands og Sýrlands.
(Að rnestu eftir Spiegel).
GALLABUXUR
13 oz. no 4-6 kr. 220.00
— 8 -10 kr. 230.00
— 12 - 14 kr. 240,00
Fullorðinsstærðir kr. 350,00
LITLI SKÓGUR
Snorrabraut 22.
Sími 25644.
úr og skartgripir
KORNELÍUS
JÚNSSON
skúlavördustig 8
VIPPU - BllSKÚRSHURÐIN
Lagerstærðir miðað við múrop:
Hæð: 210 sm x breidd: 240 sm
- 210 - x - 270 sm
Aðrar stærðir .smíðaðar eftir beiSni.
GLUGGAS MIÐJAN
SiSumúja 12 - Sími 38220 ..—
---------------------------
Feröafólk
□ Tjöld, svenpokar, vindsængur, gastæki.
O Einnig fyllum við á gashylki.
□ Ýmsar aðrar ferðavörur.
VERIÐ VELKOMIN.
Verzlunin BRÚ, Hrútafirði
DR h4- m
Indversk undraveröld. Nýjar vörar koínnar m.a. ^ " *
BATIK-kjólaefni, gafflar og skeiðar úr tékki
til veggsknauts, diskar oe skálar innlagðar
með skélplötu. lampar, stativ undir diska og Lyíjfl
vasa, brons-bor'ðbúnaður, silkislæður, bréfa-
hnifar og bréfastadiv, könnur, vasar og margt
fleira. Einnig margar tegundir af reykélsi og
reykelsiskerjan. — Gjöfina sem veitir varan-
Kaupum hreinar léreffstuskur
PRENTSMIÐJA ÞJÓÐVILJANS