Þjóðviljinn - 22.10.1971, Blaðsíða 3

—KgÉKfiBmmtaaMf-— slna. 3
—ö—
UmræBurnar
á AB fundi
■ Á þriðj udagsfcvöld efndi
Alþýðubandalagið til
fundar í Tjarnarbúð.
Fnndurinn tókst mjög vel,
en þar svöruðu ráðherrar
Alþýðubandalagsins fjöl-
mörgum fyrirspumum
fundarmanna.
B í upphafi gerðu ráð-
herramir grein fyrir þeim
■ verkefnum, sem lægju
fyrir ráðuneytum þeirra
sérstaklega. auk þess sem
þeir fjölluðu nokkuð u'm
málefni ríkisstjómarinnar
almennt. Magnús Kjart-
ansson ræddi einkum
virkjunarmálin í ræðu
sinni, en vék í lokin að
framkvæmd þess ákvæðis
málefnasáttmála stjómar-
flokkanna, sem ýreinir
frá brottflutningi hersins.
Lúðvík Jósepsson ræddi
um landhelgismálið í sinni
ræðu; sömuleiðis ræddi
hann um markaðsmálin og
í því sambandi hótanir
frá Efnahagsbandalags-
ríkjunum.
B ELpr á eftir fara aðal-
atriði þess sem fra'm kom
hjá fyrirspyrjendum og í
svömm ráðþerra.
Úr hópi flundaranaMna tók
Jóhann Kúld íyrstur til máls
og bar fraim þau skilaboð frá
Guðbími Jenssyni skipstjóra,
að hainn'.'treysti Lúðvík Jóseps-
syni til að aiuka sikattaifrádrátt
fyrir sjómenn til að gera starf-
ið , eftirsófcnarverðara en létt
störf í landii. Það væri lífs-
spursmál fyrir þjóðina að fá
þróttmikla menn til starifia á
sjónum, og auðveldasta leiðin
til að líaða menn ó skipin væri
í gegmum skattaikerfið. Fyrir
þessu væru þau rök, að flestir
sjómenn eru langtímum saman
burtu frá heimilum sinum, og
það þýddi m.a. að eiginkonur
þeirra gæfcu ekki uninið úti og
fengið þannig helminig af tekj-
um dreginn frá skatti.
Lúðvík: Ég skil mæta vel
þessa ósk oig hef reyndar aft
flutt tilíögur á ailþingi í sömu
átt. Það er ákaflega margt, sem
mælir með því að ivilna sjó-
mönnum sem eru fjarri heimil-
um sínum langtímum saman.
Þetta mál er nú til athugunar
og það verður edtthvað gert.
Samt geta ívilnanir ekki komi^
í stað hœfckaðs fiskverðs og
grundvallarkaups, sem er enn
of lágt.
Þá stóð upp Þorsteinn vil-
hjálmsson oig þenti m.a. á, að
samllrvæmt fjárlögum vœru
námslánin algjörlega óraunlhæf-
ar tölur, og hvort efcki mætti
vænta sfcjótra breytinga.
Magnús Kjartansson: Ég tek
mjög undir þessi ummæli, þetta
er stórmál, og ofckur ber að
standa fast á þeirri stefmu að
jafna aðstööu námsfólks. Hann
gerði síðan grein fyrir fjárlög-
unum, þau væru fljótaskrift
sem ætti eftir að endursfcoða
mikið. Ráð'nerrar gátu aðeins
kynnt sér þá liði sem tilheyrðu
málaflokku-m hvers um sig, og
þammig hefði hamn ekfci haft
huigmynd um töJur er vörðuðiu
menntamál. Þetta ætti því állt
eftir að endurskoða og vonandi
tafca miklum breytingum til
hins betra.
Sigurðnr Magnússon þemti á,
að samfcvæmit fjárlögum ætti
aðeins að veita 13 miljónum
vferóma til allrar iðnfræðslfu í
Ía-ndinu, eh tugum miljóma til
menmtaskóila Hvaða vit ogsam-
ræmi væri í þessu?
Jðn frá Pálmholti tók til
meðferöar kjaramáO. rithöfiumda,
og siputröi hvort ráðherrar okk-
ar ætluðu ekiki að hafa frum-
kvæði að því að bæta þama
um. Allir bókagerðarmenn, út-
gefendur og bóksalar fengju
sitt í samíbandi við störf rit-
hö-funda, og þar á meðal fengi
rfskið 10 miljónir fcróma í sölu-
skatt af bókum — ef þessi sölu-
skattur rynmii til rithöfumda, þá
væri mikið fem-gið.
Magnús Kjartansson: Við
getum ekiki verið ánægðir með
þá stefn.u sem hefur ríkt i
fræð-slumálum iðnaðan-ins, það
verður að taka upp nýtt kerfi
fyrir alla tæknimenntun í land-
inu. Ádrepa Jóns var alveg
rétt, kaiup rithöfunda er svo
lógt að það er tiil skammar.
Guðmundur Axelsson spurði
hvort treysta mætti því, að
ekki kæmu til einhverjar til-
slakanir við Þjóðverja og Breta
eftir úífærsluma í 50 mílur.
Lúðvík: Eif þessar þjóðir við1-
urkenna rétt ofckair, og það er
aðalatriði málsins, þá stendur
elkifci á mér að veita heimild til
að skip þessara þjóða geti flutt
sig út fyrir möúkiin á rúmium
tíma.
Leifur Jóeísson spurði hvovt
engin ágreiningsefni væru inn-
an rfkisstjómarinmar, sem
mœtti ræða hreinslkilinislega á
þessum fumdi.
Magnús: Það er ennþá eng-
inn umtalsjverður ágreinim-gur.
Við ráðherramir höfum veriö
önmum kafnir hver í símu ráðu-
neyti við venjuilega alfgreiðslu
mála, en enruþá er ekki komið
að stóm miállumum, kaupgjalds,-
efnahags- og hermálunum. Það
bíða okkar geysimikil verlkefni,
en ég er þess fullviss, að það
er gióður vilji meðal allra ráö-
herrainna að leysa þessi mól
farsæilega, og óg vona að sá
góði samstarfsandi, sem hefur
ríkt fram til þe&sa, haldi áfram,
þegar við ffimm að glíma við
gmmdvaUarmólin — efnahags-
málim og þjóðlegri stefnu á öll-
um sviðum.
Steindór Ámasom, skipstjóri,
spurði hvort það væri rétt haft
eftir Lúðvík í Morgunblaðinu,
að emigin breyting yrði á inn-
flutninigisivetralum landsmamma.
Hann talaði ainnig 'um smóbát-
ama sem alltaf væri verið að
simíða og væm filestir ekiki haf-
færir, em vegma bessara fleytna
væri eklki hisegít að manna
stóm sfciþim, sem færðu þjóðar-
búinu umtalsverðar tekjur.
Lúðvík: Það er efoki auðvelt
mál að tafca firam fyrir hend-
urnar á þeim, sem vilja láta
smíða og reka smábáta. Okkar
mikila uppbygging nú -viertir
einmátt stóru steipim. Hvað
snertir Mbl. þá var meining
Mikið fjölmenni var á fundi Alþýðubandalagsins í Tjarnarbúð á þriðjudagskvöldið.
mín sú, að engar ráðstafanir
hefðu enn verið gerðar sem
breyttu múveramdi ástandi.
Sigurður Breiðfjörð Þorstcins-
son kvaðst faigna því, að.landið
sikyldi aftur haifa fengið sjáv-
ÉXÚtvegsráðherra eftir 12 ára
hlé. Hann benti á að sumir
hættu til -jós vegna ósvifini
margra útgerðarmanma hvað
snerti kaupgreiðslur. Hann
spurði einnig af hverju við
keyptum elkfci fleiri skip af
A-Þjóðverjum — beir smáð-
uðu miklu betri sikip en Norð-
menn. „V.ið getum talið böndin
í norsku skiipunum, begar þau
liggja hér í höfn“. Homum
fannst umdarlegt, að sjómenn
fengju ekki nema helming
gjaldeyris miðað við venjulegt
ferðsifólk, sem fiæri héðam til
útlanda.
Stefán Karlsson sipumði hvern-
ig stæði á því að fiskverð væri
hér miklu lægra en í nágranna-
lönduinum og hvers vegna laun
væru yfírleitt 50—100% lægri
hér en þar. Getum við ekkl
greitt sjómönnum. meira og
verkafólfci meira?
Lúðvík: Við getum hækkað
fislcverð mijög verulega, ef við
bara viljum. Það er tekinn
mjög stór hluti af fiskvérðinu
og lagður í ýmsa sjóði. Elf við
legðum ekfci svoma mikið til
hliðar, gætum við hækkað fisk-
verð og fcaup þar af leiðandi
mjög verulega. Pramleiðsla
þjóða-rbúsims er gífurlega mikil,
en við verðum að hafa fulla
stjórn á firamfovæmdum til að
kolllsteypa ckkur ekki, og bess-
vegna verðum við að firam-
kvasma Mutina í réttri röð og
haía alltaf í huigai að nýta fjér-
magmið með hagsmumd heildar-
innar fyrir augum.
Þröstur Ólafsson sagði að sér
fyndist efnalhaigBstefma rikis-
stjlómarinnar einkenmast af
smáskammtasjómarmiði, og enn
bólaði ekfci á djairflhuga heild-
aryfirsýn. Á tiil dæmis að láta
kauphælklkum verkafóliks renna
út í verðllagið rétt eirnu sinni?
Lúðvík: Það er engimn vafi
á, að einhverjar vörur koma
til með að . hækka. Verzlunin ,
kemur vafalaust með sinn
reikning og fer fram á hækk-
aða álagningu. Það er stefna
stjómarinnar að atvinnuveg-
irnir einir beri uppi hækkað
kaupgjald en það er vitað, að
allir atvinnuvegir geta það eklu
án hliðairráðstafana. Það hlýt-
ur að verða erfitt úrlausmar-
efni hvar mörkin sfculi dregin
í þessum málum af hálfu rík-
isvaldsins.
Sigurður Einarsson spurði um
40 stunda vinnuviku og orlof.
Lúðvík: Atvinnurekendur
ætla efcki að samþykkja 40
stunda vinmuviku í samningum;
þeir ætla að láta þingið sam-
þyklkja lög um þetta. Það er
undir verkalýðshreyfingunni
komið ihvað hún vill látahraða
þessu máli. Persónulega vildi
ég hraða afgreiðslu málsins á
þingi, tel það mannrétti-ndi að
stytta vinnuvikuna í 40 stund-
ir. Við tökum að sjálfsögðu
ekkí fram fyrir hendumar á
verkalýðsforjrstunni í málinu.
Kristján Halldórsson spurði,
hvort ríkisstjórnin ætlaði ekki
að gera einhverjar ráðstafanir
til að þjónustustörf vaxi ekki
útflutningsgremunum yfir höf-
uð, því ef svo heldur fram sem
horfir, þá geta útflutningsgrein-
amar ekki haldið þjónustulið-
inu öllu lenigur uppi. Aðalund-
irstaða velmegunairinnar eru
frystihúsin, en þar er vinnu-
krafturinn að miklu leyti
gamalmenni og húsmæður, sem
komast stundum og stundum
ekfci frá grautarpottunum og
bftmunum.
Lúðvík: Við verðum að jóta,
að það ríkir hið mesta stjórn-
leysi á þess-um sviðum, það
va-ntar yfirstjóm þessara mála
og við verðum að huga vel nð
undirstöðuatvinnuvegum okfcar,
halda frumframleiðsluinni í
UMBÚÐUM
MIKIÐ ÚRVAL
GOTT VERÐ
SMEKKLEGAR
KRYDDHILLUR
FÁST EINNIG
góðum gangi, en síðan fylgi
góð þjónusta í kjölfarið. Ef við
göngum betur til verks, þá
eigum við geysimikla mögu-
leika í sambandi við sjávarút-
veg og fullvinnslu aflans, og
getum náð til okkar miklu
meiri auðæfum en við njótum
í dag.
Magnús Kjartansson ræddi
um stefnu ríkisstjórnarinnar —
hún væri stórhuga hvað snert-
ir aukinn laiunajöfnuð, betri
afkomu aldraðra, og endurbæt-
ur á tryggingarikerfi. Veika hlið-
in er ennþá efnahagsmálin og
hvernig eigi að flytja til fjár-
magnið. Ofckar bíða mikil verk-
efni á þessu sviði og við þurí-
um að vera menn til að möta
nýja stefnu innan Alþýðu-
Framhald á 7. síðu.
Nýjar bækur
frá Heimskringlu
Bjami Benediktsson frá Hofteigi:]
Bókmenntagreinar
Drífa Viðar:
Dagar við vatnið
sögur
Þorleifur Einarsson:
Jarðfræði
stytt útgáfa
Matthías Jónasson,
Jóhann S. Hannesson,
Guðmundur Arnlaugsson:
Nám og kennsla
Geir Kristjánsson:
Hin græna eik
ljóóaþýðingar
Dagurí
Rógmálmur og grásilfur
Tryggvi Emilsson:
Ljóðmæli
HEIMSKRINGt