Þjóðviljinn - 05.01.1972, Blaðsíða 1

Miðvikudagur 5. janúar 1972 — 37. árgangur — 2. tölublað.
Aukin eiturlyfjaneyzla á Suðurnesjum: \
HERMENN Á VELLINUM
UNDiR Æ MEIRI GRUN
Mjög hefur borid á því að
undanförnu, að hermenn af
Keflavíkurflugvelli smygli hassi
Að loknum kosningum í Finnlandi:
Tekur gomla ríkis-
stjórnin við á ný ?
HELSINKI 4.1. — Úrslit fiininsiku
hmgkosninganna virðast benda tíl
þess að atftur taiki við gamla
samsteypustjórnjn, sú him sama
og lagði upp laupama í október-
mánuði s.l. í Finnlandi er al-
mennt áditið að flokkannir fjórir,
sem stóiðu að þeirri stjórn, talki
sig nú saman til stjtímarmynd-
unar, en það teikur sinin tíma,
þar eð ágreiningur er á milli
beirra og bingmeirihluti beirra
er naumur. — Mokkarnir, Sósí-
aldemtíkratar, Miðfflokkurinn,
Saenski þjúðarflokkurinn og
Frjálslyndir, ráða samanlagt 103
þimgsætum af 200, og þó að það
eigi að duga til stjórnarmynd-
unar fræð'illega séð, þá er eklki
að vita hvemig til tekst í raun.
Það er hinsvegar sýnt, hvernig
sem allt veltist, að Sósíaldemó-
kratar verða himn ráðandi aðdli
innan stjórnarinnar, enda vann
flokkur þeirra mest á i kosn-
ingunum.
Ekki er þó loku fiyrir þaðskot-
ið, að Sósíaldemókratar flái eáii;
hverja aðra flokka sér til full-
tingis við stjómarmyndun, en þá
þrjá sem fyrr er getið. T.d. lýstu
fulltrúar Ihaldsflokkisins (Sam-
bandsflokksins), því yfir í sjón-
varpi kosninganióttina, að þeir
væru- fúsir til samstarfs viðSós-
íaldemókrata. Það er þó í hæsta
máta ósemnilegt að úr því sam-
starfi. verði, ekki sízt vegnaþess
að fbaldsflloklkuirinn fór aillra
flokika verst út úr kosningunum
— tapaði þremur þimgsætum. —
Kommúnistar (Lýðræðisbanda-
lagið) unnu hins vegar á, og i
sjónvarpsumræðunum var lá.tið
að því liggja að flokbur þeirra
kæmi til greina við mymdun
nýrrar samsteypustjómar. Sú
varð raunin á er Karjalainen
myndaði stjórn eftir kosningarn-
ar 1970, og klommúnistum hefur
vaxið fiskur um hrygg síðan.
Stjómmálaástandið í Finnlandi
er líka með þedm hætti, aöheppi-
legra er tailið að hafa kommún-
ista með í stjóm. En hins vegar
fylgir þar sá böiggulll skamimrilfi,
að þeim hættir ti.l að semja illa
við samstarfsflokika sína, og
stjómmálamenn í Finnlandi ótt-
ast að fara kunni eins og síðast
er þeir voru með í stjóm, em þá
varð svo mikill ágreiningur milli
þeirra og hinna flokikanna. að
stjómin sprakk.
Hvað mymdun nýrrar ríkás-
stjómar viðvíkur, bé er ljóst að
Sósíaldemtíkratar verða að stíga
fyrsta sporið, og reyna að kom-
ast að samkomulagi við aðra
flokka um myndún meirilhluta-
stjórnar. Þetta á eánkium við um
Miðflokikimn, en þar er vamdimn
hvað stærstur. Það er einmitt á-
greininigur milli þessara tvegigja
flolkka, sem leididi til stjómar-
brtinsins í olkttítoer og upplaiusm-'
ar síðasta þings, en þó deildu
þeir um verð á landbúnaðaraiL-
urðum, tekijuskiptinigu og. verð-
laigsmáíl. Þessi deiluatriði haía
flokkarnir sett á odidinn í kosn-
ingabairáttjumni.
Mangt bendir þó til þéss, að
Framhaid. é 7. síðu.
r r
IÞROTTAMADUR ARSIHS
Hjalti Einarsson, hinn góðkunni handknattleiksmaður var í gær
kjörinn „íþróttamaður ársins“ 1971. Það eru íþróttafréttamenn
dagblaðanna, hljóðvarps og sjónvarps sem árlega velja ,,íþrótta-
mann ársins". Hlaut Hjalti Einarsson 53 stig í þessari kosningu.
en annar varð Guðmundur Gislason með 49 stig og þriðji Bjarni
Stefánsson með 48 stig. Á íþróttasíðu í dag er nánar sagt frá
kjöri „íþróttamanns ársins“.
til landsins og síðan út af flug-
vellinum; nota það sem „að-
göngumiða“ að veizlum. sem
unglingar standa fyrir
1 gildi er reglugerð sem heim-
ilar íslenzkum tollyfirvöldum á
vellinum að gera samskonar
leit á bandarískum hermönnum,
sem til landsins koma og öðr-
um, þessi heimild er pkki nýtt
til fullnustu.
Eiturlyf þau sem Kanamir
hafia einkuim með sér til lands-
ins eru bass og einnig eitthvað
af L.S.D. töflum. Þegar um
skemmri ferðalög hjá þeim er
að ræða til annarra landa. mun
minna gert af því að leita í fór-
um þeirra. en þegar þeir koma
úr meiriháttar ferðum.
Ef þeir vita fyrir að leit
verði gerð hjá þeim. skilja þeir
fenginn eftir í flugvélinni eða á
einhverjum þeim stað. sem þeir
ge<ta sótt hann sfðar
Eftir upplýsingum sem blað-
ið fékk hjá embætti löigreglu-
stjórans á Keflavíkurflugvelli,
mun ekki vera leitað gaumgæfi-
lega hjá þeim hermönnum sem
búa innan vallarins. en eitthvað
ítarlegar hjá þeim sem U'tan
girðingar búa. Þeim sem á vell-
inum búa er því í lófa lagið
a"ð koma með eiturlyf til landis-
ins og hafa undir höndum þar
til þeim sýnist tími til kom-
inn að setja þau í umferð Þá
AB ráðstefna um
sveitastjérnarmá!
Afllþýðubamdalagið hefur ákveð-
ið að boða til fumdar sunnudag-
inn 16. janúar n.k. með fulltrú-
um sem sæti eigai í sveitarstjórm-
um fyrir Aflþýðuibamdalagið eða
eru stlddir af því. Til umræðu
verða frumvörp þau er nú
liggja fyrir alþingi um skatta-
mál og tekjustofna sveitaxifélaga
ásaimt breytingum á verkaskipt-
ingu milli ríkisins og sveitarfé-
laga.
Dagskrá fundarims og fumdar-
staður verður nánar tilkynntur í
blaðinu síðar.
Þorlákshafnarbúar kvíða vertíðinni:
Talið er að allt of mörg skip
leiti eftir löndunaraðstöðu
er ekkí vandinn annar en setjast
upp í bíl og aka með vaming-
inn út af vellinum. því vanda-
laust er að koma slíkum vam-
ingi fram hjá þeim aiuigum. sem
gæta hliðanna að herstöðinni.
Eiturlyfin nota hermennimir
síðan til þess að komast í sam-
band við íslemzk ungmenni og
eru ófá samkvæmin þar sem
Kanar hafa komið sér inn. vegna
þess að þeir hafi getað útveg-
að eiturlyf.
Það Mýtur að vera lágmarks
krafa að yfirvöld láti fara fram
nákvæma rannsókn á þessum
málum. Þá verður j'afnframt að
gera sams konar leit á dátunum,
og framkvæmd er á íslenzkum
ungmeonnum, hvenær sem þeir
koma til landsins, hvort sem
þeir koma úr tveggja sólar-
hring-aferðalagi með hervéflum,
eða lengri ferðum með annars
konar vélum. Önnur meðhöndl-
un hermanna en landsmanna
sjáifra undir þesisum kringum-
stæðum er ekki sæmandi nema
örfáum undirlægjum, sem betiur
fer ráða nú litlu í landinu.
Skýrsla deildar-
stjórans
Biaðið sneri sér til utanrikis-
ráðherra og spurðist fyrir um
hvað gert yrði í málinu. Sagði
hann að rannsókn á þessu ynði
látin fara fram. Jafnframt
skýrði ráðherra frá því að hann
hefði undir höndum nýsamda
skýrslu frá deildarstjóra í varn-
armáladeild um mál þessi og
þar kæmi einmitt fram að tals-
vert hefði borið á eiturlyf ja-
neyzlu undanfarið. einkum á
Suðurnesjasyæðinu.
Eiturlyfin telur deildarstjóir-
inn í skýrslu sinni vera komin
tii landsins mestmegnis í pósti,
jafnframt þvi sem íslenzk ung-
menni hefðu iðulega með sér
lyf frá útlöndum
Þá segir ennfremur í skýrslu
þessari, að nokkur grunur hefði
beinzt að hermönnum á Kefla-
víkurflugvelli og væru grunað-
ir hermenn jafnóðum settir í
gæzluvarðhald og síðan sendir
til Bandarikjanna
Þessi skýrsla deildarstjórans
auk upplýsinga frá embætti lög-
reglustjórans á Keflavíkurflug-
velll. undirstrikar nauðsyn þess,
að til strangra aðgcrða sé grip-
ið og fylgzt sé gaumgæfflega
með ferðum hermanna frá og til
landsins 1— úþ.
Fundur um málið með Hannjbal Valdimarssyni
Eins og flestum mun kunnugt,
er höfnin í Þorlákshöfn svoköll-
uð landshöfn, en það þýðir að
bátum hvaðanæva af landinu er
leyfilegt að leggja þar upp afla
sinn og hafa heimabátar engan
forgangsrétt til þess. Nú er auð-
séð, að í vetur munu skapast
stórkostleg vandræði I Þorláks-
höfn vegna þessa, ekki sízt vegna
þess, að brúttólestir Þorlákshafn-
arbáta hafa aukizt um u.þ.h.
100%. Af þessu tilefni hafði blað-
ið samband við Jens Sigurðsson,
hafnarstjóra í Þorlákshöfn og
sagði hann m.a.: •
— Já, þvi er ekki að neita, að
ríkið á þessa höín og hefurborg-
að hana, en það er vafalaust, að
hér á eftir að skapast vandræða-
ástaind á koimandi vertíð. T. d.
hefur brúttóstaerð sikipa hér f
um á laind, anmars yrðu þeir
kannski að tlraga tveggja eða
þriggja náfta fisik og allir vita
miuminn á þeirri vöru eða þeirri
sem kems't fyrr í vinmslu. Og
Þiorláksliöfn aukizt um helming
á síðasta ári. Það hefur verið
þamnig í marz og apríj að bátar
hafa sótzt eftir því að landaþar
sem styzt er af miðumum, m. a.
til að koma aflanium sem þezt-
allir telja sig " rétt á aðlanda
hér, hvort sem þeir eru norðan
af Lainiganesi eða héðan úr næsta
nágremni. Til dæmis hafa S'tokks-
eyringar og Eyrbekkingar komið
hingað í vondum veðrum, vegna
þ:ess að það heifur ekki veriðfært
inn á þeirra eigin haflnir. Það cr
áikafllega erfitt að gera upp á
milli báta aif fyrrgreii'ndum áistæð-
um og ég tel að enginn mundi
vilja vera dómari í þeim eftnium.-
— Em nú eru einhverjar stækk-
unarframkvæntdir á döfinni, er
l>að ekki?
— Jú, en það er bara þetta
sem blessaðir ráðamennirnirhafa
ekki aithugað, að eikki er nóg að
teikna eitthvað á blöð, þó að
það sé byrj'umin, ef ekki er haf-
izt hand-a áður en í enn frek-
ara óefni er komið. Að vísu
talka svona (framfcvæmdir langan
tímai, en þær koma ekki að gaigmi
fyrr em búið er að hrinda þeim
í framkvæmd.
— Heimaimenn óttast semsagt
aðstöðu sína á komandi vetrar-
vertíð?
— Já, það er óhiætt að segja
það- En það má tafca fram, að
þessi blessuð h'ö'fn er lamigt frá
því að vera svo gióö sem hún
þyrfti að vera. Það er mikil ó-
kyrrð í henmi og að mínu áliti
gæti farið svo, að af ókyrrð'inní
gæti hlotizt mikið t.ión í vondum
veðrum.
— Hvað er gert ráð fyrir að
höfnin taki marga báta?
— Það var einu si'nmi gert ráð
fyrir að höfnin tæki 35 báta, en
þá voiru bátarnir ekki nema
fimmtungur af þeirri stærð sem
heir eru nú. og því er ekki hæst
að segja nákvæmlega til um
fjöld'ann, þar sem bátar hiafia
stækkað svo gífurlega á s.l. ár-
um.
Ég er siíður en svo að vamþaikka
það sem búið er að gera hér,
það er bæði margt og mikið, en
það má ekki gieymast, að ekki
er nóg að kaupa ný og stór fdski-
skip, ef það gleymist að byggja
upp hafnaraðstöðu fyrir þau svo
þau geti lamdað afla sfmum.
. Þorlákshöfn er að vfsu byggð
á hafmlausri strönd, en á.s.l. ár-
um hefur verið hér mikill. aifli
og stutt , að si^ekja og þar af
leiðamdi hefur ásóknin aukizt
gífurlega.
— Hvað er mögulegt að taka
við afla af mörgum bátum í Þor-
lákshöfn núna?
Hér eru t.d. þrjár stórarsalt-
fiskvinnslustöðvar og svó er það
Meitillinn hf. og má reikna með
því, ' að þesisar vinnsíustöðvar
verði með 15 til 16 fasta báta og
suma stóra. Svo er Selfoss með
fiskverkum og hefur notið þess-
arar hafnar eins og margir a/)rir.
T.d. hafa á s.l. árum verið flutt
u.þ.b 10 þús. tomn til Reykjavík-
ur, Haftnarffljairðair oig alla leið
suður til Keflavíkur og jafnvel
upp á Akiranes, sem kemur til af
þvf að sjómennimir vilja koma
aflanum sem fýrst til vinnslu,
eins og eðlileigt er.
— En nú ætlið þið að halda
fund um málið?
— Það eru alltaf eílíf funda-
höld og nú stendur til að sam-
göngumálaráðherra., Hannibal
Val'dimarsscn, rnæti til fundar
hér þann tíunda ásamt hafnar-
nefnd, en í henni eru sjö menn,
sem kosnir eru af þinigi. Við
höfum alltaf verið að reyna að
sýna mönnum fram á nauðsyn
þess að bæta hér hafnarskilyrði,
en það tekur að sjál&ögðu allt
sinm tíma, en samt sem áður
teljum við brýnasta nauðsyn til
bera að hæta hér hafnarskilyrðin
sem allra fýrst, til hagsbóta fyr-
ir alla þá sem stunda sjtí/nn og
þjóðina í heild. Staðreyndin er
sú, að við lifum hó enn á fisik-
veiðum og þær eru aðalat-
vinnuvegur þjóðarinnar
Blaðið hafði einnig tal af
Benedikt Thorarensen, forstjóra
Meitilsins hf. i Þorlákshöfn og
spurðum hann álits á málinu.
Benedikt sagði m.a.:
— Höfnin hér á að heita
laindsböfn og þvf er erfitt að
gefa út yfirlýsingar um for-
gangsrétt heimabáta. En hitt
Framlhald á 7. síðu.
MIÐLUNAR-
TILLACA
HJÁ FAR-
MÖNNUM?
Síðdegis í gær var talið að
miðlunartillaga lægi í loftinu ’
í farmannadeilunni. Var þó
ekki vitað þá, hvenær hún
yrði Iögð fram.
Sáttafundi lauk kl. . fjögur
í fyrrinótt. Höfðu þá skipa-
eigendur komið með kauptil-
boð, sem fulltrúar farmanna
vísuðu á bug. Buðu skipæig-
endur 4% ofan á samkomulag
Dagsbrúnar við vinnuveitend-
ur í byrjun desember Eins
og kunnugt er samdi Dags-
brún um 14% kauphækkun
í þremur áföngum.
Það kom fram hjá fulltrú-
um farmanna á sáttafundi .
fyrrinótt, að þeir gætu hugs-
að sér að dreifa verðandi
kauphækkun á rúmt ár. Hins
vegar fannst þeim kauptilboð
skipaeigenda ganga of
skammt. Ekki hefur nýr sátta-
fundur verið boðaður. — g.m.
'
í
4