Þjóðviljinn - 16.05.1972, Qupperneq 4
4 SÍDA — ÞJÖÐVIUINN — Þriðjudagur 16. maí 1972.
— Málgagn sósíalisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Útgefandi: Utgáfufélag Þjóðvlljans.
Framkv.stjóri: Elður Bergmann.
Ritstjórar: Sigurður Guðmundsson. Svavar Gestsson (áb.).
Auglýsingastjóri: Helmlr Ingimarsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýslngar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19. Siml 17500
(5 linur). — Áskriftarverð kr. 225.00 á mánuðl. — Lausasöluverð kr. 15.00.
Beztur kaupmáttur í
u.m.k. 15 ár
Jyjóðviljinn birti á sunnudag upplýsingar um
kaupmátt launa sem hljóta að vekja verulega
athygli. Að undanförnu hefur verið hamazt á því
í stjómarandstöðublöðunum að verðhækkanirnar
að undanfömu hafi gjörsamlega þurrkað upp kaup-
hækkanimar frá í desember og meira til. Auðvitað
er ekki ástæða til þess að taka áróður stjómarand-
stöðublaðanna hátíðlega í þessum efnum fremur
en öðrum. Sannleikurinn er sá að talsmenn Al-
þýðuflokksins og Sjálfstæðisflokksins ættu aldrei
að taka sér í munn orðin „kaupmáttur launa“ án
þess að blygðast sín jafnframf. bví engin ríkis-
stjóm hefur vegið jafn freklega að kaupmætti
launa og viðreisnarstjórnin, ríkisstjóm þessara 2ja
flokka. Sigurður Magnússon, sem situr nú á al-
þingi í forföllum Eðvarðs Sigurðssonar. nefndi um
þetta glöggt dæmi í ræðu sinni við útvarpsumræð-
urnar frá alþingi. Sigurður benti á að kaupmátt-
ur launa Dagsbrúnarmanna hefði verið liðlega 100
eftir samningana 1958, en hefði fallið niður í átta-
tíu þegar verst lét vorið 1969 og á öllum árati’'
viðreisnarstjómarinnar komst kaupmáttur laun?
hæst 1967. ársmeaðltal 96.8 stig. í þessu sambandi
ber svo að hafa í huga að 1967 var kosningaár o"
þá settu viðreisnarflokkamir á kosningaverðstöðv
un en fyrstu mánuðina eftir að hp-nni var aflétt
hækkaði allt verðlag um 30 — 40Af þessu*
tölum má augljóst vera hverjum manni að for-
ustumenn stjómarandstöðunnar eiga engin '"pni til
þess að fárast yfir verðhækkunum að ndan-
förnu.
þjóðviljinn hefur skrifað mikið um verðlagsmál-
in upp á síðkastið. Blaðið hefur ekki varið verð-
hækkanir heldur skýrt þaer. Verðhækkanirnar að
undanfömu eiga rætur sínar að rekja til aðgerða
fráfarandi ríkisstjómar að langmestu leyti, en verð-
hækkunum hefur núverandi ríkisstjóm haldið
mjög niðri. Verðhækkanir eru jafnan alvarlegar.
Þær eru hæftumerki í þjóðfélaginu, en þaer verða
fyrst félagslega háskalegar þegar þær em ekki
bættar upp með verðlagsbótum á kaup. Það neit-
aði ríkisstjórn Sjálfstæðisflokksins og Alþýðu-
flokksins að gera og þannig lækkaði kaupmáttur-
inn á valdatíma þeirra. Nú liggur hins vegar fyrir
að verðlagsbæíur koma á laun á þriggja mánaða
fresti og ennfremur verður 4% hækkun á öllurr
almennum launum. Þessi launahækkun og launa-
hækkunin í desember sl. kemur öll fram sem aukn-
ing kaupmáttar, bannig að kaupmátur launa er n
við næstu mánaðamót hærri en hann hefur verið
síðustu 15 ár; allt stjómartímabil viðreisnarflokk-
anna og jafnvel hærri en nokkm sinni hérlendis.
Samkvæmt þeim tölum sem Þjóðviljinn birti á
sunnudaginn verður kaupmáttur vikukaups Dags-
brúnarmanna 22 — 26% hærri um þessar mundir
en hann var á 1. ársfjórðungi ársins 1970. Sé mið-
að við tímakaup verður aukning kaupmáttar miklu j
meiri. Hér er um að ræða staðreyndir sem segjai
meira en samanlögð lygaþvæla stjómarandstöðu-
blaðanna.
Utvarpsumræðurnar:
Hvaia hækkanir vildi stjórn-
arandstaian ekki leyfa?
Við því fást engin svör, sagði Ragnar Arnalds
„Foirystumenn fráf. stjómar
ei@a Evrópumet í verðbóllguþró-
un og dýrtíðarstjóm. PeriU
þeirra í dýrtíðarmálum á liðn-
um áratug er svo einstakur, að
hann einn mun tryggja þeim
öruggan sess í Mandssögunni
um ókornin ár; fjórar gengis-
fellingar á eiruum áratug og
stanzlausar verðhækkanir, 12—
30% á hverju einasta ári. Það
þarf sannarlega menn með
harðan skráp og lipran munn.
sem eiga slikan feril cg geta
þó gert verþQagismál að aðalum-
ræðuefni á fyrsta eldhúsdegi
eftir stjómarskipti.
í sambandi við verðhækkan-
ir er fyrst rétt að minna- á, að
laun manna eru nú almennt
verðtrygigð og vísitalubundin.
Hér i umræðunum hafa tals-
menn stjómarandstöðuninar
hver af öðmm reynt að læða
þeirri blekikingu að hlustendum,
að hdnar mikilu kjarabætur, sem
launþegum hlotnaðist í haust,
mumi hverfa með öllu vegna
mikilla verðhaekkana. Þeir
treysta greinilega á fáfræ-M
hlustenda og skáka í því skjóil-
inu, að einmitt þanni-g gekk
það lengstum á síðastliðnum
áratuig, Ríkisstjóm Sjálfstæðis-
og Alþýðuflokksims afnam verð-
trygeinigu launa tvívegis á síð-
, astliðnum áratug, og þar með
voru iaunþegar ofurseldir hol-
skeflum verðbólgunnar um
langt skeið. ömurleg reynsla
þessara ára sitúr í mötgum, en
þó vita flestir, að í bæði skipt.
in tókst verkailýðshreyfingunni
undir róttækri fórystu og eftir
harða baráttu að endurbenmta
, ákvæðin um verðtryggingu
launa. Þess njóta menn nú og
fá þvi fulla uppbót um næstu
mánaðamót fyrir þær verð-
hækkanir, sem orðið hafa.
Hvað er svo það, sem raun-
verulega hefur verið að gerast
í verðlagsmiálum? Var mögu-
leiki fyrir nokkra ríkisstjóm oð
koma í veg fyrir þær verðhækk-
anir, sem orðið hafa í vetur?
Um það er enginn ágreining-
ur, og á það geta víst aliir faU
izt, að meiri eða minni dýrtíð-
arstraumur er yfdilleitt óhjá-
kvæmiiegur í sérhverju mark-
aðsþjóðfélági. Spumingin er að-
eins, hvort um er að ræða óða-
verðbólgu, eins og lengstum
geisaði hér á lamdi í tíð fyrri
ríkisstjóimar, eða hvort dýrtíðin
verður svipuð því, sem er að
meðaltali í öðrum löndum, eins
og núverandi stjórnarflokkar
reyna að stefna að.
Öðaverðbólgam var í fuilum
gaingi, þegar kosningaverðstöðv.
unin hófst og stöðvaðist raun-
veruílega aldrei nema á yzía
borði. Nú einu og hálfu ári síð-
ar er öl'lum Ijóst, að einhverj-
um verðhækkunum verður að
hleypa í gegn.
En spurnjngin er: Geta tals-
menn stjórnarandstöðunnar bent
á eiinlhverjar hækkamir, sem
eldki hefði átt að leytfá? Það
geta þeir ekki. Þvert á móti
hafa forystumenm Sjálfstæðis-
flokksins gert kröfur um máklu
medri hækkanir á flestum svið-
um og Morgunblaðið stagast á
því aftur og aftur, að verið sé
að drepa atvinnufyrirtækin í
landimu með oif ströngum verð-
lagsákvæðum.
Sainmleikurinn er auðvitað sá,
að verðhækkanir hefðu orðið
að minmsta kcsti tvöfalt meiri
en raun hefur orðdð á, ef fýrr-
verandi stjómarflokkar hefðu
áfram verið við völd, eins og
þjióðin fékk að reyna, þegár
fyrri verðstöðvuminni lauk 1967.
Ríkisstjómin fylgir fastmót-
aðri sitefnu í verðlagsmálum og
er staðráðin í því að hafa hem-
id á verðhækkunum, að svo
miiklu ieyti sem það er unnt.
Nú er verið að sía út þær
hækkanir, sem nauðsynlegastar
geta talizt og engim leið er að
komast hjá. En að því loknu
mun verðlagsþróumin aftur
komast í eðlilegt horf og reynt
verður með ströngu verðlags-
eftirliti að haida aftur af dýr-
tíðarstraumumum.
En hver er stefna stjórmar-
andstöðuffloikkamna? Það hefur
hvergi kiomið fram. Ef svar fæst
ekki, ætti fólki að vera endan-
lega ljóst, að hávaðinn út af
nýorðnum hækkiumum er aðeins
innantómt gaspur mamna, sem
beðið hafa ósigur og vita ekki
sitt rjúkendi ráð.
Núveramdi ríkisstjórn hefur
miklu komið í verk á skömm-
um tíma. Þar eríi fyrst og
fremst þrjú meginmarkmið, sem
vísa vegimn.
Stefnt hefur verið að auknu
jafnrétti þegnanna með stór-
felldum umbótum í kjaramál-
um, tryggingum, skattamálum
og félagsmálum.
Stefnt er að því að stórauka
framleiðsluna með því að marg-
falda framleiðslutækin og
breiikka undirstöðuma og með
því að beita nýjum vinnuibrögð-
um við uppbyggingu atviniTy-
lífsins og víðtækari áætlunar-
gerð en hér hefur áður tíðkazt.
En síðast en ekiú sizt hefur
önnur og heillaríkari stefna ver-
ið upp tekin í utanríkis- og
sjálfstæðismálum þjóðarinnar.
Engan undnar, þó að Sjálf-
stæðisflokkurinn ei foayst'U-
menn hans hafi or ið utangátta,
eftir þau þáttaskil, sem orðið
hafa í íslenzkum stjórnmáilum
með árangursriku samstarfi
vinstrimanna. En hvað um Al-
þýðuifllokkinn? Hvað verður um
þennan foma flokk ísiemzkrar
alþýðu, sem eitt sámn var merk-
isberi vinstristefnu á Islandi en
er nú lentur hægramegin við
vánstristjióim?
Á það fyrir Alþýðufllokiknum
að ligigja, að veslast upp í greip-
um hægri nfla.nna? Nú er sr/o
koanið, að nýtt útgáfufélag, ó-
háð Alþýðuflokifcnum og aðail-
lega í höndium Sjálfstasðis-
mamma, hefur tetkið að sér út-
gáflu Alþýðublaðsins og Qcidc-
urinn hefur ekkd lengur nema
eina siðu blaðsins til umráða.
Hafa fílolkksmenn samiþykkt
þessa ráðsitöfun? Er það vilji
Alþýðuffloklísmanina viðs vegar
um land, að Alþýðuflokkurinn
festi sig enm frekar í því fari
að vera útibú frá Sjáifstæðis-
fllokikaium? Er ekki einihver von
til þess, að Alþýðufloikkurinn
flimni uppruma sinm aftur og
gangi til eðlilegrnr samvinnu
við vinstrimenn í landinu?"
Kveðja:
Olufur R. Guðmundsson
Það væri andstætt öllum
oikkar samsfciptum að kveðja
þig með margmælgi; þagalt og
hugalt skyli þjóðans barm. Við
sórumst úngir í fóstbræðralag
að fornra mamma sið. Gerpla
var í fcoiffortimu. Frá þeim
árum minndst ég þess að þú
vildir ákveða dag og stund í
dulimn framtíð þarsem við
skyldum hittast fjórir samam
fóstbræður úr óskyldum stöð-
um; það átti að vera afskekkt-
ur friðsæll staður. Þú nofndír
Kjalveg. Leiðir skildu, og
margt bar til þess að árin liðu
svo að við sáumst ekki. Héðan
af hSttumst við efcki á Kili, og
um aðra staði mun vísast að
slá eingu föstu. En við áttum
saman dýrmætar stundir sem
dauðinn sjálfur vinnur ekki bug
á. Góðan dreimg á maður alltaf
að, þótt hamm hverfi af heimin-
im — Þorsteinn frá Hamrl
Bréf til blaðsins:
Staireyndir hariari
heldur en steinninn
Marteinn Skaftfells hefur
skrifað blaðinu vegna klausu
sem birtist í „erlendri syrpu“
16. þ.m. undir fyrirsögninni
„Kínalífselexírinn heitir nú E".
I Þjóðviljonum var það hatt
eftir bandarískum lækmum að
oftrú mildl hefðd nú haldiðinn-
reið sína á E-vitamínum, e;i
það væru keriinigabækur einar
að vítamín þetta iæknaði öll
hugsanleg mein.
Marteinm Skaftfells heldur
því fram í bréffli sínu að vara-
samt sé að byggja á almenn-
um staðbæfingum læknamna
bandarísku. Vísándaiegar at-
huganir hafi sannað óumdeil-
anlega gildi E-vítamína. Vitnar
Marteinn máli sínu til stuðn-
ings í fjölmarga þekkta er-
lenda visindamemm, sem ein
diregdð mæla með notfcun E-
vitamíns.
Einn sérfnæðdniganna segáraö
algengasta ásrtæða til þess að
böm fæðist fýriir’'títhaiBi*'1 sé'
E-vítamínskortur. Höfuðorsök
blóðleysis barma eru af mörg-
um vísimdaimömnurrl' 'thiSh ’ vera'
skortur þessa fjörefnis. Alvar-
leg hrunasár gmóia frekar ef
tekiinin er stór skammtur E-
vftamínau Þá hefur E-vítamin
verið mifcið notað við með-
höndtan hjartasjúkdöma, æða-
sjúfcdóma og jafflnvel krabba-
meins.
Sjálfsagt er að gáieypa eidd
hvers konar kenningar hráar,
seigir Marteimn ennfremur. En
gæta verður iþess að berja ekfci
höföi við staöreyndir, — þær
eru enn harðari en stednninn.
.W.<W.W.VAVAV
Þingflokkur Sjálfstæðisflokksins
Þingfl. Sjátfstæðisflokksáns
hefur umdamfárið verið önnum
kafinn við að móta stefnu sína
í ýmsum veigamiklum mátam,
sem nú eru til umræðu á síð-
ustu dögum þimgsins. Þannig
hefur flokikurínn nú mótað af-
stöðu sína til frumvarpsins að
höfuindaiögum, sem nú hefur
Mctið afgreiðslu annarrar
þingdedldairinnar. I ræðu um
þetta mál si. föstudag túlkaði
Ellert Schram viðhorf flpkks
ins til þessa máls og korn.st
að þeirri niðurstöðu, að höf-
kostur frumvarpsins væri sá
að með því væri vísað á bug
hugmyndum Marx um afnám
eignaréttarins. Annar þin,g-
maður Sjálfstæðisfllolcksins tók
ertn dýpra í árinni og komst
þannig að orði, að í rauninni
væri frumvarpið stefr.uyfir-
lýsing Alþingis gegn hinu
kommúníska þrælaskipulagi í
austantjaldsiöndumum. Greini-
leigt var á svipbrigðum þdng-
manna við þessa skeieggu
afstöðu þimgmamnsins, að beir
höfðu etoki áttað sig á þvi,
hve gildiissvið frumvarpsins
var víðtækt.
Anmað mál, sem þingflokk-
ur Sjálfstæðisflokksins hefur
mióitað afstööu sína tdl, eru
virkjumar- og stóriðjumáhn.
Þingmaður flokksinsi, Gunnar
Gíslason, sagði um það mál
við umræður sá. föstudag, að
allar stórvirkjanir á Islandi
vœru í rauninni reistar á
sandi, þar sem þær væru á
Atlantshafshryggnum þar sem
jarðsfcorpan væri á stöðugri
hreyfingu. Lagði þimgmaður-
inn til að Alþingi tæki þá
stefnu að byggja þó ekki væri
nema eirna stórvirkjun utan
þessa ótrausta svæðis.