Þjóðviljinn - 18.07.1972, Side 4
4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN, Þriðjudagur. 18. júli. 1972
UÓBVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA,
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljana.
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjórar: Sigurður Guðmundsson,
Svavar Gestsson (áb.).
Auglýsingastjóri: Heimir Ingimarsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Skólav.st. 19. Simi 17500 (5 línur).
Áskriftarverð kr. 225.00 á mánuði.
Lausasöluverð kr. 15.00.
Prentun: Blaðaprent h.f.
AFSTAÐA ERLENDRA ÞJÓÐA TIL STÆKKUNAR LANDHELGINNAR
Eftir einn og hálfan mánuð kemur til
framkvæmda útfærsla fiskveiðilandhelg-
innar i 50 milur. Þann 1. sept. kemur þvi
fram hverjir munu virða hinn skýlausa
rétt íslendinga til einhliða úrfærslu land-
helginnar. Fram að þeim tima er þó enn
von til að bráðabirgðasamkomulag takist
við Breta og Vestur-Þjóðverja um fisk-
veiðarþeirra innan 50 milna markanna. I
viðtali við Lúðvik Jósepsson s.l. laugar-
dag gerði hann grein fyrir þvi hver af-
staða annarra þjóða væri til útfærslunnar;
þar sagði:
„Við vitum, að flestar þjóðir i Vestur-
Evrópu eru okkur andsnúnar i landhelgis-
málinu og hafa jafnan verið það, þegar á
þau mál hefur reynt. Við eigun hins veg-
ar margar stuðningsþjóðir i rómonsku-
Ameriku, i Afriku og Asiu. Ég hef sagt að i
rauninni getum við talað um ferns konar
mismunandi afstöðu þjóða til okkar út-
færslu. 1. Þær sem viðurkenna rétt okkar
til 50 milna. 2. Þær sem telja ísland hafa
sérstöðu og munu samþykkja útfærsluna
með þögninni. 3. Þær sem lýsa þvi opin-
berlega yfir, að þau hafi fyrirskipað sin-
um skipum ab halda sig utan 50 milna
markanna. 4. Þær sem mótmæla útfærsl-
unni og i þeim hópi eru tvær, Bretar og
Vestur-Þjóðverjar, sem hóta okkur á
beinan eða óbeinan hátt”. Af þessu yfirliti
sjávarútvegsráðherra er ljóst, að megin-
þorri þjóða kemur til með að láta útfærslu
landhelginnar i 50 milur óátalda og fjöl-
margar þjóðir eru farnar að fallast á
stærri landhelgi en 12 milur sem almenna
reglu.
Þróunin á alþjóðavettvangi hvað við-
kemur viðáttu iandhelgi er að því er virð-
ist jákvæð, séð frá sjónarhorni okkar ís-
lendinga.
Nú er svo komið, að Bretar hafa farið
fram á það við Alþjóðadómstólinn i Haag,
að hann felli skyndiúrskurð, þ.e. setji lög-
bann á útfærslu landhelginnar. Þar halda
Bretar fast við landhelgissamningana frá
1961 og sýnir þessi kæra vel, hvilikur
vandræðasamningur það var sem við-
reisnarstjórnin gerði. Samningurinn er
siðasta haldreipi okkar hörðustu andstæð-
inga. Lúðvik Jósepsson sagði i fyrrnefndu
viðtali við Þjóðviljann um það hvort úr-
skurður Alþjóðadómstólsins hefði hér ein-
hver áhrif: ,,Við höfum formlega tilkynnt
Alþjóðadómstólnum að landhelgissamn-
ingarnir frá 1961 séu úr gildi fallnir og af
þeim ástæðum hafi dómstóllinn enga lög-
sögu i landhelgismálum íslendinga. Við
viðurkennum þvi ekki afskipti dómstóls-
ins af okkar landhelgismáli”.
Þannig er stefna íslendinga i þessu máli
skýr og ótviræð. Við íslendingar fram-
kvæmum okkar skýlausa rétt, að færa út i
50 milur fiskveiðilögsöguna. Þvi fá engar
hótanir breytt; jafnvel hótanir hnignandi
stórveldis bita ekki á einhuga smáþjóð.
Viðskiptasamningur íslands
og Efnahagsbandalagsins
Samnintíi'vifiræftum íslendinga
vif> Kfnaliagsbandalagið er lokift
oj» verður viðskiptasamningurinn
undirritaður i Briissel laugar-
daginn 22. júli n.k. Kr þar með
lokið þætti, sem hófst fyrir
tveimur árum, þegar KFTA-
liindin þrjú, Brelland, Danmörk
og Norcgur, sóttu um aðild að
K f n aliagsb a nd a la gin u.
Tilgangurinn með viðræðunum
við Kfnahagsbandalagið var að
varðveita þau viðskiptafriðindi,
sem Islandi hlotnaðist i Bret-
landi, Danmiirku og Noregi við
inngiinguna i EFTA og jafn-
framt að ba>ta viðskiptamiigu-
leikana við Efnahagsbandalags-
liindin með alnámi tolla og
annarra viðskiptah indranna.
llvort tveggja hefur tekist að
mestu leyti og mun betur en á
horfðist i fyrstu.
\ SKÁK
5«99 — 1.6S43.
EWVÍGtSBLAÐID
KHM.H UT MOKGVWNt4
nrxt SMAK.
foítho* 3174.
jStoretmMnÍib
nUGIVSifICT
#^--»22430
),At!r>A4«>At;tK IS. Jt’U 1»12
Rafvirkjaverk-
fall í sjálfheldu
Doitan snvst um hvurt
verk skuli urmfn t tíma*
eíla ákva*ði«vionu
i\Tr \rt,SM& ®w4 >,t "■
Ciwttfr t«\ MHom t tytrlU’M ►> I MtrrfUM t.MtUiAnhMrUM*
pd x*tuUmMm 1 wnilon* «W »ln<í«W. r»< ***» 'HU* >Ut MM
tua (nln teum 'it# <>1.U V>te»»>*i4*Wí*i«, »»r 1 !*»>! »* t>rrwm»lr«uM i«<r4n«, *•»*r«»ft
»>»*. — Mmto MW: K<* rtxn
um hcimsnielstaraeinvígiA?:
Fiseher missir allan
rétt til verðlauna
ef hann ekkl teflir
ÍMíWSKF.VrHK í ' »>ói8 «rai »3 Atfjnn t>k£kíiu
«r«Mtt< teÍHt> f vWa .UðfrvK I*f Mvtlmr.
« tawii ifuam i gí»rm<J»SM«; ~ '«*'• M
iþii ifcvörAiin ifxt&mztM**..Í*W*
; \ Lotliír Kf htoíds,
vi/>«rinn
ekkf «.is»<
i4 íiitfcf*
tfwma jinxMi mtrla tíl lcifcs tt
ÍSmivSk.v MtJttrinn í «to»»wI • 4«*li>n Vcntur, su*« Muy-
; sAnk eíuvíftiífa*. t v«4W»B *•»» 1 Jék*no*M>i», btalUfu))-
! M«.eut.bl»«ð í »««jfrúi JUUkMmbund* IMiwiHv. f
{þr<»tlt«n»laf»*>>err» ■ ««>fV'
Mótmælahréf
l' ÍHcher.s til
ix>thar Schmid
er á blaðHÍðu 3
kv«dr. — v-ru ttiii.ll* ! •-
;«-ttl ekkl »3 *kiÁ' ;)*<
iu« rllir. Slikf vfefl |l»f *3'þó
þ«f
nkt *fck» »«»* *«n«k»s*
Reglugerð 50 mílna
landhelgi sett í gær
Friðunarsvæði iikvrðln
í* Selvogfshanka o*f fyrír
Norðurlantlí
' ” ,7......., • .. , . , _ lyflntenwfB unt »« ft<nu
liór « fctudi, •» S^aMfcy j <ruí eUtl *3n. *a «ð þu# flfcn* . ,ÁKv! ,
. ... . #. •«.**> •« «■>*« «• )»*»<. »• Mntmffn fc«« UsaH
v«mffum)ln. j tueí fielr*>n»n»at» skðtenw *<4-
UKKt ttht n • )>- Mittei i gmt *3 ««»:, fxfti.
M '«>•; » .< »•*■- t;>*»ft«»r<*«r
úf'rveltiuiun, úf fc*» »3; i tí«-.i»(»; »!>»<rí«l>.« *l»fc ; ArnkivtíWH f<«*i«%*8nr, ll'<t«ur
_________________ _________________________________....____________ í Vt4M*r, Ktogiuá- fcdUröí
' >». Crtnmr XuWrtl Flu-bcrs »*
{»>-*,»> *e<n oiM>x<tA
*t' *» 4ifc»«f3u**a*f
<«*»t«ur»*vr fcr*)->u*»«X>
.M í«si- >« u it-f/í k.vir
,■•■4»« >»!,';< ír.'t Pt*r)na' “'»>U
> ;,ií K<« )'<ífð> ■v/t'o/ l>>
(:<-!> 1» tr>, {<*
ykðitnrítiíKn **r» r<.»ííf
•»»>* til ->m tJi u~.i ti>uð«i »Ví*
*».itu». f»«uf »»*'•««« fcnMfc
<•«!« >*tm iréteuuflutfc.
>»-«■ iiylt-r •/,«',> »f> tx-'rAít
lltl >,V|> »1 n*.;>l*t
9v:».nt»..-;>tfc{«ftft f »2
3 3»U.
rBjduíeffc «»>» f»*kv«
Meginatriði viðskipta-
samningsins eru eftirfarandi:
1. Undir samninginn falla allar
iðnaðarviirur og þar að auki
flestar islenzkar sjávarafurðir,
sem tollur bandalagsins nær til.
2. Vörur þær, sem samningurinn
tekur til, skulu ekki vera háðar
innflutningsleyfum. Mun
bandalagið yfirleitt afnema
tolla sina á þessum vörum frá
islandi i fimm jiifnun áföngum
lrá 1. april 1973 til 1. júli 1977,
nema á áli verður tollur ekki að
fullu felldur niður fyrr en 1.
janúar 1980. Tollar á isfiski og
sumum niðursuðuvörum verða
lækkaðir verulega, en ekki
alveg afnumdir.
3. islenzkir verndartollar verða
lelldir niður á innflutningi frá
bandalagslöndum á sömu
viirum og samkvæmt sam-
skonar timaáætlun og gildir nú
gagnvart EFTA-löndum.
Verður fyrsta tollalækkunin
30% 1. april 1973, en sú lækkun
var gerð gagnvart innflutningi
frá EETA liindum l.marz 1970.
Siðan lækka þessir tollar um 10
prósentustig árlega frá 1.
janúar 1974 og verða þannig að
fullu felldir niður 1. janúar
1980. Fjáröflunartollum þarf
ekki að breyta.
4. Efnahagsbandalagið áskilur
sér rétt til aö láta tollfriðindi
fyrir sjávarafurðir ekki koma
til framkvæmda nema
viðunandi lausn fáist fyrir
bandalagsrikin og ísland á
þeim erfiðleikum, sem útfærsla
fiskveiðilögsögunnar veldur. Á
sama hátt áskilur tsland sér
rétt til að fullgilda ekki
samninginn, ef þessum fyrir-
vara bandalagsins veröur beitt.
5. Heimilt er að halda áfram
innflutningshöftum á olium og
bensini vegna viðskipta islands
og Sovétrikjanna og á burstum
vegna blindraiðnar.
6. Almenn ákvæði samningsins
um undanþágureglur,
upprunareglur, samkeppnis-
reglur, o.fl. eru svipuð og i
EFTA-samningnum. Þó eru
engin ákvæði um atvinnu-
rekstrarréttindi.
Fór einhver
í fýlu?
begar 50 milna fiskveiðilandhelgi
var lýst islenzkt lögsagnarsvæði
með þvi að Lúðvik Jósepsson
undirritaði reglugerð um út-
færsluna á grundvelli land-
grunnslaganna frá 1948. þá var
stigið mikilvægt skref i þvi máli.
sem almennt er talið lifshags-
munamál islenzku þjóðarinnar.
Þessi atburður vakti eðlilega
mikla athygli og fréttaskeyti send
til erlendra fréttastofnana þess
efnis. að nú hefðu islenzk stjórn-
völd lagt hina formlegu lagalegu
hönd á það. að 50 milna landhelgi
kæmi til framkvæmda 1. sept.
bann sama dag og sjávarútvegs-
ráðherra undirritaöi reglu-
gerðina var Morgunblaðiö fullt af
áhuga á landhelgismálinu og birti
fjögurra dálka fyrirsögn á for-
siðu, og aðalefni þeirra fréttar
var, að Bretar kenndu islenzkum
kommúnistum um það að slitnað
hefði upp úr viðræðunum. Daginn
eftir, laugardaginn 15. júli, birtu
Reykjavikurblöðin áberandi
fréttir frá undirskrift reglu-
gerðarinnar og fögnuðu þessum
áfanga. Morgunblaðið var
..mjög ' upprifið og fjallaði um
þennan áfanga i lifshagsmuna-
máli þjóðarinnar á hvorki meira
né minna en rúmum 2dálkum. en
sem kunnugt er. þá hefur
7. Gert er ráð fyrir þvi, að
samningurinn taki gildi 1.
janúar 1973. en þó er heimiltað
fresta gildistöku hans til 1.
janúar 1974. Uppsagnarfrestur
samningsins er 12 mánuðir.
Viðskiptasamningurinn tekur
til rúmlega 70% af útflutningi
tslands, eins og hann var 1970, til
Efnahagsbandalagslanda og
þeirra fjögurra landa, sem samið
hafa um aðild að bandalaginu.
Auk þess eru um 20% útflutnings-
ins tollfrjáls i bandalaginu,og er
þar um að ræöa saltfisk, skreið
og nýja sild.
Tollala>kkun bandalagsins
hefur mismunandi þýðingu fyrir
hinar ýmsu útflutningsgreinar og
fer það bæði eftir tollhæðinni og
ýmsum markaðsaðstæðum. Hér
fer á eftir yfirlit yfir væntanlegar
tollalækkanir á islenzkum
sjávarafurðum á árunum 1973 —
1977.
Núgildandi tollur handalagsins
Tollur bandalagsins 1977
Fryst fiskflök 15-18% 0
ísaður og heil-
frysturkarfi 8% 2%
isaður og heilfrystur
þorskur, ýsa og ufsi 15% 3.75%
Hrogn og lifur, ný,
fryst og söltuð 10-11% 0
Frystrækja 12% 0
Lýsi 0-6% 0
Hertlýsi 17-20% 0
Kaviar og niðursoðin
hrogn 30% 0
Framhald á bls. 11.
Morgunblaðið yfir 160 dálkum að
ráða i sinu 32 siðna blaði. Þannig
gengur Morgunblaðið heilshugar
fram i baráttu þjóðarinnar fyrir
viðurkenningu á rétti okkar til að
lýsa yfir 50 milna fiskveiöilög-
sögu. Ekki er að efa, að viss er-
lend sendiráð hafi þegar á
laugardagsmorgun simað til
utanrikisráðuneyta sinna landa
til að tjá þeim heilshugar
stuðning málgagns Sjálfstæðis-
flokksins i landhelgismálinu.
Eftir þessa fádæma ,,góðu”
frammistöðu blaðsins i land-
helgismálinu og hina ,,öflugu”
baráttu þess til kynningar á
málinu, þá skrifar Morgunblaðið
á sunnudag i leiðara:
..Heilbrigðar og málefnanlegar
umræður um þjóðmál munu án
efa auka áhuga fólks á stjórn-
málum og efla stjórnmálastarf-
semi i landinu. Þess vegna er rétt
að stuðla að nýjum vinnu-
brögðum á þessu sviði.”
Við skulum vona að Eyjólfur
hressist!
Uppsláttur Mbl. s.l. laugardag.
err.