Þjóðviljinn - 25.08.1972, Qupperneq 9

Köstudagur 25. ágúst 1972 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 9.
F rammis taða
Borszov er
árangur
Nýstárleg
sundkeppni
um næstu
Viðræðumenn okkar eru kenn-
ari og nemandi. Um hvað skyldi
fjalla þetta viðtal við kennarann
og hinn efnilega nemanda hans?
Um merka uppgötvun i eðlis-
fræði? Um nýjung i geimfræð-
inni? Nei, það er um að ræða
,,uppgötvun' ’ i iþróttum.
Við erum stödd á frjálsiþrótta-
deild tþróttaháskólans i Kiev.
Leyfist okkur að kynna viðræðu-
menn okkar? Deildarforseti
iþróttadeildarinnar, visinda-
kandidat i liffræði, þjálfarinn
Valentin Vasiljévits Petrovskij og
nemandi hans Valerij Borzov,
Evrópumeistari.
„Hvernig bar fundum ykkar
saman?”
Petrovskij: ,,Það var fyrir
fimm árum siðan i Ljvov. Boris
Vojtas þjálfari hafði fyrir löngu
beðið mig að taka eftir einum
nemenda sinum, Valerij Borzov.
Ég sá hann i endaspretti á
meistaramóti skólanemenda i
Úkraniu. Valerij vann hundrað
metra hlaupið með yfirburðum á
10,5 sekúndum. Ég tók sérstak-
lega eftir fjaðurkrafti fótanna,
iþróttalegri byggingu skóla-
drengsins og fallegum hreyf-
ingum. Eftir hlaupið gekk ég til
hans og spurði hvort hann vildi
æfa hjá mér. Og hverju haldið
þið, að hann hafi svarað? ,,Nei, ég
vil bara æfa hjá Petrovskij.”
Borzov: ,,Ég hafði heyrt mikið
um Petrovskij. Fyrsti þjálfarinn
minn brýndi sérstaklega fyrir
mér, að ég ætti að fara i iþrótta-
háskólann i Kiev og æfa hjá Pet-
rovskij. Ég hafði rétt lokið tiu ára
skyldunáminu, þegar mótið i
Ljvov var haldið og þá komu
ýmsir til min og reyndu að telja
mig á að hefja nám i háskóla i
Odessa eða Kharkov. Þess vegna
tók ég svo hranalega á móti
framtiðarþjálfara minum, sem ég
þekkti þá ekki i sjón.”
Óvænt afrek hjá
Danek.
Ludvik Danek, tékkneski
kringlukastarinn, sem að visu
hefur verið talinn í hópi hinna
stóru i þessari grein, en þó
ekki alveg á toppnum, náði
óvænt m kasti á frjáls-
iþróttamóti í fyrradag, og er
þetta næst lengsta kast sem
vitað er um á þessu ári. Aðeins
heimsmet Svians Bruchs,
rúmir 68m er lcngra. Það er
þvi augljóst að Danek getur
komið til með að skipta sér af
toppbaráttunni á ÓL.
Eftiiiit með örvunar-
lyfjum
Mikið eftirlit verður haft
með norkun hverskonar eitur-
eða örvunarlyfja á ÓL i
Miinchen. Á hverjum degi
verður hópur iþróttamanna
tekinn i rannsókn og á enginn
að vita fyrirfram hvenær liann
„Hvers væntuð þið af þessari
kynningu? ”
Petrovskij: ,,Ég sá i honum
spretthlaupara, sem gæti náð
methraða, ómótaður leir, góður
til mótunar fyrirmyndarsprett-
hlaupara”.
Borzov: ,,Ég gerði ekki áætl-
anir langt fram i timann. Ég varð
að velja framtiðarveginn. Árang-
urinn á mótinu i Ljvov gerði út
um ákvörðunina.”
„Undirstaðan var fyrir hendi.
En það var þörf á áætlun. Maður
þarf að vita, hvað á að byggja.
Það hófst leit að fullkominni
spretthlaupsfyrirmynd. Athug-
aðar voru kvikmyndir af beztu
spretthlaupurum heims. Athugað
var undir hvaða horni fráspyrna
skal gerð og hver likamshalli skal
vera meðan verið er að ná fullri
ferð. Einnig voru rannsökuð ýmis
fleiri smáatriði, sem stuðluðu að
aukningu hraðans. Heill hópur
visindamanna vann að rannsókn-
um, sem báru keim af starfi bila-
og flugvélaverkfræðinga, til þess
að Valerij Borzov gæti hlaupið 100
metrana á 10,Ö sek. Rannsókn-
irnar fóru fram á rannsókna-
stofum hér á frjálsiþróttadeild-
inni, i rannsóknastofum i öðrum
borgum, einkum i Leningrað og
Omsk. Þegar fyrirmyndin að
spretthlauparanum „Borzov 70 ”
var fullútreiknuð, var hafizt
handa að gera hana að raunveru-
leika. Þetta var nákvæmisverk,
sem liktist þjálfum ballettdans-
meyjar, sem leitaði einnar sannr-
ar og fullkomminnar hreyfingar.
„Álitur þú, að iþróttir séu vis-
indi?”
Petrovskij: „Já, ég tel iþróttir
visindi og þjálfara marghliða
kennara. Hann verður að vera
stærðfræðingur, liffræðingur,
læknir, uppeldisfræðingur og að
lokum heimsspekingur. 1 fram-
tiðinni munu ekki eingöngu keppa
Sitthvað
frá
Miinchen
verður kallaður eða hvenær
skoðunin fer fram. Menn geta
verið kallaðir rétt fyrir
keppni, jafnt sem rétt eftir
keppni. Og verði einhver
sekur um að liafa notað slfk
lyf, þá verður sá hinn sami
dæmdur frá keppiii eða sigur-
verðlaun dæmd af honum ef
hann hefur rétt áður unnið til
sigurlauna. Við þessa rann-
sókn verða notuð mjög full-
komin tæki sem kosta um 1,2
milj. isl. kr. livert.
ilandtekinn á æfingu.
Raimo Suikkanen, finnski
hjólreiðamaðurinn og sá eini i
liði Finna á ÓL, var á æfingu á
hjóli sinu fyrir utan ÓL-
þorpið, en villtist inná hrað-
braut og hafði ekki hjólað
nema nokkur luindruð nictra
þegar lögreglan kom og tók
hann fastan.lljólið var tckið af
honum og hann mátti labba
heim i óL-þorpið aftur. Og
finnski fararstjórinn slapp
ekki við að greiða tilskylda
sekt fyrir sinn mann, fyrir
umferðarhrto.
þjálfarar og hlauparar, heldur
einnig visindalegar rannsókna-
stofur. Það verður eins og i vis-
indunum og iðnaðinum.”
„Þar sem þú talar um sam-
ræmi milli iþróttaþjálfunar og
framleiðslunnar, segið mér þá
verður hægt að áætla iþrótta-
árangur?”
Petrovskij: „Hvað snertir
spretthlaup, er ég þess fullviss.
Árið 1966 var áætlað að Valerij
hlypi 100 metrana á 10.0 sek. Ég
hef vitni að þessu, landsliðsþjálf-
arann V.B. Popov. Fyrir nokkr-
um árum siðan sagði hann mér,
að hér i landi væru ekki til sprett-
hlauparar, sem jöfnuðust á við
beztu spretthlaupara Evrópu. En
ég sagði honum frá Borzov og
bætti þvi við, að árið 1969 mundi
Borzov hlaupa eins hratt og beztu
spretthlauparar meginlandsins,
og 1970 gæti hann reynt sig við
Amerikana. Nú veiztu hvers kon-
ar áætlun við höfum gert”.
„Hvernig er áætlunin fram-
kvæmd?”
Petrovskij: „Setjum svo, að
Velerij hlaupi 100 metrana á 10,5
til 10,6 sek. Það þarf að koma þvi
niður i 10,4 sek. 1 rannsóknastof-
unni gerum við rannsóknir á
hvaða hreyfingar og likams-
ástand þarf til að hlaupa vega-
lengdina á þessum tima, fundnar
eru út sérstakar æfingar og eftir
nákvæma greiningu á rannsókna-
stofunni get ég sagt við Valerij.
„Á morgun verður þú að hlaupa
100 metrana á 10,4 sek.”
„Hvert er næsta markmið?
Getur Valerij bætt árangur sinn?
Petrovskij: „Hvað viðkemur
tækninni, stöndum við uppi-
skroppa. En við vonumst til að
bæta hraðann með betri frá-
spyrnu.
„Valerij, hugsarðu um sigur, ef
þú veizt aö mótstöðumaður þinn
hleypur 100 metrana á 10,2 sek„
en met þitt er aðeins 10,4 sek?”
Borzov: „Ég keppi við menn,
en ekki árangur. Ég hef ekki
áhyggjur af þvi, hversu hratt
mótstöðumenn minir hafa hlaup-
ið daginn áður. Ég get ekki sagt,
að hlaupari sé betri en ég, fyrr en
hann hefur farið fram úr mér á
hlaupabrautinni. En auðvitað eru
tilfelli, þegar þú veizt að hlaup-
arar eru betri en þú.”
„Sprettur er sprenging, orka,
skap. En eftir öllu að dæma ertu
rólegur maður, sem er i jafnvægi,
Valerij.”
Borzov: „Nei, ég er sprett-
hlaupari i eðli minu. Ég elska
hraða. Ég vil fara hratt i bil og á
hjóli. Hlaup og hraði örva auð-
vitað. En ég er einn af þeim, sem
er fljótur að gleyma. Ég veit, að
til eru menn, sem halda áfram að
hlaupa i einn til tvo daga, þegar
þeir hafa lokið hlaupi. Marga
dreymir hlaup á nóttunni, en ég
er ekki þannig. Það er furðulegt,
að áður hljóp ég alltaf i svefni. En
núna geri ég það ekki.”
„Valerij, hver áttu önnur
áhugamál en iþróttirnar?”
Borzov: „Iþróttirnar og námið i
háskólanum taka allan minn
tima. En efjimi er til, fer ég i
kvikmyndahús, les eða fer að
dorga i Dnépr. Lif mitt væri
hryllilegt, ef ég hugsaði aðeins
um iþróttir og hlaup.
„Valerij, þú ert eini sovézki
hlauparinn, sem hefur sigrað
Amerikanana. Hvernig tóku þeir
ósigrinum i Leningradmótinu?”
Borzov: „Mér fannst þeir
niðurdregnir. Þeir hafa auðvitað
alls ekki búizt við að tapa. Fyrir
hlaupið voru Ben Voine og Avory
Crokett mjög sjálfsöruggir og
settust i grasið og tóku eitt spil
eftir upphitunina.”
,,En það verður að muna eftir
þvi, að i frjálsiþróttum eru horf-
urnar ekki góðar, þó að árangur
einstakra manna sé frábær. Má i
þvi sambandi minna á hvernig fór
á Evrópubikarkeppninni.”
Borzov: „Já, frjálsiþróttirnar
hjá okkur eru ekki i sem beztu
lagi. Og það eru margar ástæður
fyrir þvi.”
Petrovskij: „Ég tel að aðal-
ástæðan sé sú, að ekki er leitað
nógu skipulega að hæfileikafólki.
Ég er viss um, að nóg er til af þvi.
En hvar á að leita ? 1 skólunum.
En með þvi skipulagi á heil-
brigðiskennslu, sem hér rikir, er
það ekki hægt. Okkur vantar sér-
menntaöa uppeldisfræðinga.
Bara hér i Úkrainu er tæpur
helmingur iþróttakennara, sem
eru sérmenntaðir. Það er alltof
litið að hafa bara tvo leikfimitima
á viku. Þeir þurfa minnst að vera
fimm. Ég hef kynnt mér, hvernig
ástandið er i öðrum löndum, og i
þessu sambandi erum viö mjög
aftarlega i röðinni. Börn, sem al-
ast upp i borgum hafa ekki nægi-
legt svigrúm til hreyfinga. Þau
geta hvergi hlaupið, hverei leikið
sér. Mér finnst að skólinn ætti að
bæta úr þessu.”
„Heldur þú að spretthlauparar
bæti met sin i framgiðinni?
Munum við upplifa, aö hundraö
metra spretthlaup verði farið á
9,7 til 9,8 sek?”
Borzov: „Ég býst við, að það
verði á Olympiuleikunum árið
1972.”
Aðalfundur Félags islenzkra
iþróttakennara verður haldinn i
kvöld, föstudagskvöld, að Iiótcl
Ksju og hefst kl. 9.00. Dagskrá
fundarins er venjuleg aðal-
fundarstörf og siðan önnur mál er
fram kunna að koina.
All nýstárleg sundkeppni
verður haldin i Laugardals-
lauginni um næstu helgi. Kr
fyrirhugað að keppnin hefjist
kl. 10 f.h.
A undanförnum árum hefur
aðsókn að sundstöðunum i
Heykjavik vaxið jafnt og þétt.
A öllum stöðunum hafa mynd-
azt hópar fastagesta á öllum
aldri.
Suunudaginn 27. ágúst er
hugmyndin að efna til boð-
sundskeppni i Laugardals-
lauginni milli sundstaðanna i
horginni. Verður keppt i
þrcmur aldursflokkum, 10—14
ára, 25—:i() ára og 40 ára og
eldri. i hverri sveit geta verið
jafnt karlar sem konur, en
kcppnisfólk fær ekki að vera
með. Munu forráðamenn
sundstaðanna velja þátttak-
endur, en Sundráð Reykjavik-
ur mun annast stjórn og fram-
kvænul keppninnar. i hverjum
aldursflokki vcrða 10 manns
og á hver keppandi að synda
50 in.
Velheppnuð
unglinga-
ferð til
Noregs
Snemma á þessu sumri bauð
norska iþróttasambandið iSÍ
að senda 18 ungmenni og 2
lararstjóra til þáttlöku i nor-
rænum æskulýðsbúðum i land-
búnaðarskólanum i Ás, sem er
i nágrcnni Osló. Stjórn íSi
hauð iþróttabandalagi
Reykjavikur að njóta boðs
þcssa og var 9 iþróttafélögum
i Reykjavik gefinn kostur á að
senda tvo þátttakcndur
hverju. Flest þeirra tóku
boðinu og voru fcrðirnar yfir-
leitt notaðar sem verðlaun.
Farið var frá Rcykjavik 7.
júli og komiö aftur 15. júli. ÍSÍ
og ÍBR styrktu þátttakcndur
með u.þ.b. 2/3 af fargjaldinu.
Fararstjórar voru lijónin
Kristjana Jónsdóttir og Stefán
Kristjánsson, iþróttafulltrúi
Reykjavikurborgar.
Þátttakendur voru 17 frá
þessum félögum: Arinanni,
Fram, Fylki, ÍR, KR og Ægi,
og voru þcir á aldrinum 16 til
17 ára.
r
IBY var mun betri að-
ilinn og sigraði 4—0
Leikur ÍBV og KR var svo
sannarlega leikur kattarins að
músinni. Vestmannaeyingar voru
áberandi betri á öllum sviðum og
mörkin voru sizt of fá eftir gangi
leiksins. Þó sóttu KR-ingar ekki
minna i fyrri hálfleik,en sóknin
var gjörsamiega bitlaus. Ekki
var vörn þeirra mikið lánlegri,og
vinstri helmingur hennar réð
ekkert við hinn góða útherja
Vestmannaeyinga örn Óskars-
son. Hann var sivinnandi og skap-
aði geysilega hættu er hann hljóp
Sigmund bakvKR af sér hvað eft-
ir annað og renndi boltanum sið-
an fyrir markið. Þannig var KR-
liðið allt i molum meðan Vest-
mannaeyingar áttu einn bezta
leik sinn i sumar. Vörnin svndi
stjörnuleik, og tengiliðirnir voru
virkir allan leikinn. Gáfu þeir
góða bolta til útherjanna sem áttu
létt með að hlaupa þunga KR-ing-
ana af sér. Sóknarleikurinn var
þannig opinn, og ef ekki hefði
komið til ágætur leikur Magnúsar
markvarðar. þrátt fyrir nokkur
mistök og kæruleysi, hefði getað
farið mun verr. Mörkin skoruðu
Einar Friöþjófsson á 8. min.
Tómas Pálsson á 41. min.,
Haraldur „gullskalli” með skalla
á 43. min. og Óskar Valtýsson á
83. min.
Veður var gott, logn og sólar-
laust. Leikaðstæður voru, þvi
ágætar, nema hvað völlurinn var
þungur eftir rigningarnar undan-
farið.