Þjóðviljinn - 21.09.1972, Blaðsíða 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 21. september 1972
DJOÐVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALESMA,
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJOÐFRELSIS
Útgefandi: Útgáfufélag Þ|óðvil)ans.
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann.
Ritatjórar: Sigurður Guðmundaaon,
Svavar Gesteson (áb.).
Auglýsingastjóri: Heimir Ingimarsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýslngar:
Skólav.st. 19. Simi 17500 (5 linur).
Askriftarverð kr. 225.00 á mánuðf,
Lausasöluverð kr. 15.00.
Prentun: Blaðaprent h.f.
BRETUM OG VESTUR-ÞJÓÐYERJUM SVARAÐ
Vestur-þýzki sendiherrann i Reykjavik
kom þeim skilaboðum á framfæri fyrir
helgina, að Vestur-Þjóðverjar og Bretar
hefðu komið sér saman um að bjóða fs-
lendingum til viðræðna um landhelgis-
málið. Viðræðurnar áttu að fara fram i
Bonn. Þessum skilaboðum hefur islenzka
rikisstjórnin nú svarað. í fyrsta lagi
hafnar hún þvi að ræða við fulltrúa beggja
umræddra rikisstjórna, en lýsir sig reiðu-
búna til þess að ræða við hvorn aðilann
fyrir sig á hentugum tima. En i öðru lagi
krefst rikisstjórnin þess að vilji Bretar
efna til viðræðna um landhelgismálið
verði þeir fyrst að svara tilboði islenzku
rikisstjórnarinnar frá 11. ágúst. Það er að
sjálfsögðu hreinn og beinn dónaskapur af
brezku stjórninni að látast vilja fitja upp á
viðræðum að nýju, eftir að hafa vikum
saman verið i sjóræningjagervi á íslands-
miðum og eftir að hafa látið tilboði is-
lenzku rikisstjórnarinnar ósvarað um
margra vikna skeið. Allir Islendingar
gera sér nú i sivaxandi mæli grein fyrir
þvi að Bretar eiga ekki skilið að fá neina
samninga við íslendinga um landhelgis-
mál eftir ögranir þeirra á íslandsmiðum.
Siðustu fréttir af miðunum, er togarinn
Ben Lui gerði tvær tilraunir til þess að
sigla niður islenzkan vélbát, hafa ekki
stuðlað að þvi að íslendingar kæri sig um
að semja við Breta um fiskveiðiréttindi i
landhelgi. Það er að minnsta kosti nauð-
synlegt fyrir alla þá sem fjalla um land-
helgismálið nú - bæði Breta og íslendinga -
að gera sér grein fyrir að óhugsandi er
að semja við Breta nema á svipuðum
grundvelli og Belgiumenn, þ.e. á þeim
grundvelli að brezkum skipum verði út-
hlutað leyfum til veiða i takmarkaðan
tima á takmörkuðum svæðum og að fs-
lendingar hafi sjálfir framkvæmdavald,
dómsvald og eftirlit i sambandi viö
hugsanlegar veiðar brezkra sem annarra
erlendra skipa hér við land. Jafnframt
verður að vera tryggt að brezk skip dragi
verulega úr veiðum sinum hér við land
miðað við það sem verið hefur. Þær til-
lögur sem islenzka rikisstjórnin sendi
Bretum 11. ágúst eru i meginatriðum
svipaðar þeim samningi sem gerður var
við Belga i þessum mánuði. Brezka
stjórnin verður að gera sér ljóst að hún
verður ekki verðlaunuð fyrir ögranir sinar
á fslandsmiðum með þvi að veita henni á
nokkurn hátt hagstæðari samning en
öðrum þjóðum sem átt hafa fiskveiðiskip
hér við land.
Svar islenzku rikisstjórnarinnar i
fyrradag var þvi rétt og eðlilegt og i sam-
ræmi við skoðun meginþorra íslendinga.
LOFTUR OG UNILEVER
Loftur Bjarnason, útgerðarmaður hval-
skipanna, neitar þvi i Morgunblaðinu á
dögunum að afstaða hans til Unilevers og
brezkrar togaraútgerðar hafi breytt
nokkru um afstöðu hans til leigu á hval-
skipunum til landhelgisgæzlunnar. Þjóð-
viljinn leggur af þvi tilefni fram eftirfar-
andi spurningar, sem lesendur geta
svarað sjálfir, — eða Loftur Bjarnason.
1. Finnst lesendum það sennilegt að skipa-
eigandi sem hefur ekkert að gera fyrir
skip sin hafni leigugjaldi eftir venjulegum
leiðum, nema hann hafi eitthvað óhreint i
pokahorninu?
2. Finnst lesendum sennilegt að skipa-
eigandi noti það sem aðalviðbáru gegn þvi
að leigja landhelgisgæzlunni skipin, að
þau séu borðlág, og geti sokkið — nema
hann hafi eitthvað óhreint i pokahorninu?
3. Vill einhver lesenda afsanna það að
Unilever, alþjóðlegi lýsishringurinn, eigi
meira en helming fjármagns i stærsta
togarafélagi Vestur-Þjóðverja? Eða getur
Loftur Bjarnason afsannað það að tvö
dótturfyrirtæki Unilevers hafa gjörsam-
lega yfirhöndina i verzlun með ferskan og
frystan fisk i Bretlandi og hafa þannig úr-
slitaáhrif á togaraútgerðina einnig? Það
er ekki nóg fyrir Loft Bjarnason að segja
að Unilever geri ekki út neina togara eins
og hann gerir i grein sinni i Morgun-
blaðinu. Það er fjármagnið og valdið sem
máli skiptir, — sem ætti ekki að þurfa að
segja honum eftir að sambönd hans við út-
lendinga bönnuðu honum að leigja land-.
helgisgæzlunni hvalskipin.
Hafnasamband sveitarfélaga:
Samþykkti frumvarp
um hafnamál
briðji ársfundur Hafnasam-
bands sveitarfélaga var haldinn á
Akureyri föstudaginn 15. þ.m. A
fundinum voru mættir 41 fulltrúi
af 50, sem áttu rétt til fundarsetu,
en aðildarhafnirsambandsins eru
41. Meðal gesta á fundinum voru
fulltrúar frá hafnasamböndum á
Norðurlöndum og fulltrúar frá
samgönguráðuneytinu, Hafna-
málastofnuninni, Framkvæmda-
stofnun rikisins, Fjórðungssam-
bandi Norðlendinga og Akur-
eyrarbæ, svo og formaður fjár-
veitinganefndar Alþingis. A
fundinum var upplýst, að sam-
gönguráðuneytið hefði fallizt á
tillögu sambandsins að sam-
ræmdri gjaldskrá fyrir hafnirnar.
A fundinum var lögð fram
greinargerð um ýmsar skýrslur
varðandi samgöngumál, sem
unnar hafa verið á undanförnum
árum á vegum hins opinbera. 1
greinargerðinni er tekið sérstakt
tillit til strandflutninga og hlut-
verks hafnanna. Jafnframt er
gerð grein fyrir ýmsum upp-
lýsingum um vöruflutninga á
landi, á sjó og i lofti. Ars-
fundurinn samþykkti að halda
áfram þessari könnun, sem er
undirstaða þess, að hægt verði að
meta hlutverk hafnanna i sam-
göngumálum. Upplýst var á
fundinum, að unnið væri að
könnun annarra þátta þessara
mála á vegum samgönguráðu-
neytisins. Taldi fundurinn nauð-
synlegt, að náin samvinna væri
milli ráðuneytisins og Hafnasam-
bandsins varðandi kannanir
þessar.
Á fundinum var fjallað um
frumvarp til hafnalaga, sem
lagt var fram á siðasta Alþingi.
Ólafur Steinar Valdimarsson,
skrifstofustjóri i samgönguráðu-
neytinu, gerði grein fyrir efni
frumvarpsins. Fundirinn fagnaði
frumvarpinu og taldi það spor i
rétta átt. Stjórn sambandsins
hafði fjallað um frumvarpið og
lagði fyrir fundinn nokkrar
breytingartillögur við það, m.a.
varðandi landshafnir, styrkhæfni
hafnarmannvirkja og skipulag
Hafnamálastofnunar rikisins.
Voru tillögur þessar samþykktar
á fundinum.
Ennfremur var samþykkt til-
laga um, að hafnabótasjóður bæti
tjón, sem hafnasjóðir verða fyrir
og ekki fást bætt að fullu með öðr-
um hætti vegna ákvæða Siglinga-
laganna.
f stjórn Hafnasambands
sveitarfélaga til næsta árs voru
kosnir: GunnarB. Guðmundsson,
Reykjavik, Alexander Stefáns-
son, Ólafsvik, Pétur Bjarnason,
Akureyri, Gylfi fsaksson, Akra-
nesi og Sigurður Hjaltason, Höfn
Hornafirði.
Flateyjarbók
°g
Konungsbók
til sýnis
Sýning Flateyjarbókar og
Konungsbókar Eddukvæða i
Árnagarði verður opin til næstu
mánaðamóta á miðvikudögum og
laugardögum kl. 2-4 siðdegis.
Eftir þann tima verður hópum
áhugafólks gefinn kostur á að
skoða handritin eftir samkomu-
lagi.
Breytingar
á skipan
rikisskatta-
nefndar
Samkvæmt lögum frá siðasta
alþingi hafa nú verið gerðar
breytingar á skipan rikisskatta-
nefndar.
Nefndin mun nú verða þannig
skipuð:
Guðmundur Skaptason, hæsta-
réttarlögm., formaður, Eggert
Kristjánsson hæstaréttarlögm.,
Jóhannes L. Helgason hæsta-
réttarlögm..
Varamenn þeirra hafa verið
skipaðir:
Hallvarður Einarsson aðal-
fulltrúi saksóknara rikisins,
Ólafur A. Pálsson borgarfógeti,
Guðlaugur Þorvaldsson pró-
fessor.
Hin nýja skipan nefndarinnar
tekur gildi 1. október 1972.
Kokhraustir veiðiþjófar
Daily Mail í brezka út-
gerðarbænum Hull
skrifaði langar frásagnir
um daginn þegar Ægir
gerðist umsvifamikill á
miðunum og lét nokkra
brezka togara kenna
vörpuhnífs síns eða
„skæranna".
Blaðið sagði að reyndar
væri þessi útbúnaður
íslenzku varðskipanna til
að klippa á togvira
brezkur að uppruna og
hefði verið fundinn upp í
fyrri heimsstyrjöldinni.
Skæri þessi hefðu verið
notuð í báðum
styrjöldunum á þessari
öld til varnar gegn
tundurduflum.
í sambandi við ómerktu
togarana er haft eftir for-
mælanda brezka sendiráðsins
i Reykjavik, að Islendingar
kunni ekki að meta það sem
fyndni, þegar Bretar hafi uppi
sjóræningjafána, hauskúpu
með leggjum. Þess konar
háttalag hefni sin.
Þá sagði blaðið að aflinn
væri rýr, og erfitt væri fyrir
togarana að halda hópinn
vegna þess að menn vildu
reyna að leita fyrir sér að
fengsælli miðum.
Sögð er sú saga að Ægir hafi
orðið að flýja undan „óvigum”
her brezkra togara, sem hafi
safnazt saman einir tiu og
stefnt á varðskipið á fullri
ferð, en þá voru varðskips-
menn nýbúnir að skera
vörpuna frá einum togaran-
um. Hafi þá Ægir snúið undan
og flúiö ,,eins og gul rotta”.
Það er svo með tilvisun i
þessa sögu sem leiðara-
höfundur blaðsins skrifar
um „hrausta” menn sem ekki
bregðist skyldunni við félaga i
nauðum.
,,Það að þeir neyðast til að
veiða i hólfum og illviðrin sem
ekki láta á sér standa mun
hvort tveggja útheimta
erfiðar ákvarðanir. En að-
gerðir togaramanna okkar i
gær sýna að þeir eru meira en
reiðubúnir til að mæta þeim
erfiðleikum sem framundan
eru”.