Þjóðviljinn - 27.04.1973, Blaðsíða 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 27. april 1973.
UÚÐVIUINN
MALGAGN SÓSiALISMA,
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
Útgefandi: (Jtgáfufélag Þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson <áb.)
Auglýsingastjóri: Heimir Ingimarsson
Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Skólav.st. 19. Slmi 17500 (5 lfnur).
Askriftarverö kr. 300.00 ó mánuöi.
Lausasöluverö kr. 18.00.
Prentun: Blaöaprent h.f.
GRJÓT
ísland er rikt land, og enn er auður
okkar að vaxa. Skyldi það ekki einhvern
tima hafa þótt undarleg spásögn, ef fullyrt
hefði verið, að vinna mætti verðmæt efni
úr grjótinu okkar islenzka, sem hingað til
hefur verið talið setja harðbýlissvip á
landið?
í viðtali Þjóðviljans i gær við Magnús
Kjartansson iðnaðarráðherra kom fram
að nú stendur yfir ýtarleg könnun á mögu-
leikum þess að nýta sérstaka gerð af is-
lenzku grjóti til iðnaðarframleiðslu og eru
þær rannsóknir, sem þegar hafa farið
fram, jákvæðar, þó að málin séu enn á
könnunarstigi.
Það,sem kynni að gera hluta af grjóti
landsins að verðmætu iðnaðarhráefni, sé
nútímatækni beitt, er sá eiginleiki að i
bræðsluofnum er hægt að ummynda þetta
sérstak grjót og framleiða siðan úr þvi
flisar, rör og fleiri iðnaðarvörur með
meira slitþoli en annars þekkist. Vist eru
slik tiðindi merkileg, og vel kann svo að
fara, að i framtiðinni opnist margvislegir
ENGIN HÚRRAHRÓP
Eftir mánaðamótin hefjast á ný hér
i Reykjavík viðræður við Breta um land-
helgisdeiluna. Vist er um það, að ekki
verður sendimönnum brezku rikis-
stjórnarinnar tekið með neinum húrra-
hrópum, þegar þeir stiga hér á land. Satt
að segja hlýtur það að hvarfla að ærið
mörgum Islendingum, að viðræður nú geti
óvæntir möguleikar til að nýta landsgæði,
sem hingað til hafa verið talin einskis
virði.
En hvað sem öllum slikum möguleikum
liður, breyta þeir ekki þvi, að um ófyrir-
sjáanlega framtið hljóta fiskimiðin við
strendur landsins að vera höfuðstoðin i
búskap okkar — undirstaðan sjálf.
Alefling islenzkra atvinnuvega verður
að byggjast á tvennu, annars vegar
verndun fiskimiðanna og sem hagkvæm-
astri nýtingu þeirra og islenzkrar gróður-
moldar i þágu landsmanna, en hins vegar
uppbygging islenzks iðnaðar i höndum
okkar sjálfra, þar sem i vaxandi mæli
verður um að ræða nýtingu auðlinda, sem
fyrir nokkrum áratugum voru ekki hátt
metnar. Þar eru efst á blaði vatnsorkan og
jarðvarminn, sem nú þegar færa okkur
björg i bú en eru þó fyrst og fremst forða-
búr okkar með tilliti til framtiðarinnar.
Og vel má svo fara, að islenzka grjótið
reynist okkur drjúgt áður en lýkur.
En þegar litið er til þeirra landsgæða,
varla orðið annað en sýndarmennskan
ein, þegar haft er i huga svivirðilegt fram-
ferði Bretanna á miðunum, einmitt nú
siðustu dagana, þegar þeir hvað eftir
annað hafa stofnað mannslifum i bráða
hættu. — Það er vissulega ekki sterkt til
orða tekið hjá Einari Ágústssyni, utan-
rikisráðherra, þegar hann segir nú i
vikunni i viðtali við eitt dagblaðanna: ,,Þó
þykir mér það liklegt, að svona athæfi
sem ísland býður börnum sinum til að
byggja á hamingjurikt mannlif, þá er vert
að undirstrika alveg sérstaklega gildi
þeirra verðmæta, sem ekki hafa verið
nefnd hér á undan.
Hreint og ómengað vatn og andrúmsloft
ásamt viðáttum ósnortinnar náttúru is-
lenzkra óbyggða kunna i framtiðinni að
reynast dýrari auður en flest verðmæti
önnur. Við lifum á tækniöld, þegar hægt er
að beita mannlegri þekkingu til að fram-
kvæma margt það, sem áður taldist galdr-
ar eða kraftaverk. Stundum er það fjár-
magnið eitt sem vantar til athafna.
Hér skiptir þó öllu, að við sniðum okkur
stakk eftir vexti, leitumst við að skoða alla
möguleika, sem opnast kunna varðandi
nýtingu margvislegra gæða landsins,en
ráðumst i þau verkefni ein, sem við sjáfir
getum valdið án þess að ljá erlendum auð-
hringum fangstaðar á islenzkum náttúru-
gæðum,og högum öllum framkvæmdum
með sérstöku tilliti til varðveizlu lifrikis
og náttúru landsins, þeirra verðmæta,
sem aðrar þjóðir lita hér öfundaraugum
með réttu.
spilli fyrir þvi, að alvarlegar samninga-
viðræður fari fram.”
Viðræður við samningaborðið nú eiga
sér þá einu réttlætingu, að e.t.v. er hægt
að gera brezku stjórninni það betur ljóst á
þeim vettvangi en annars staðar að þvi
meiri ribbaldahátt, sem Bretar sýna hér á
miðunum, þeim mun fjær verða þeir þvi
marki að beygja íslendinga til hlýðni i
landhelgismálinu.
Ánœgjulegur menningarviðburður:
hátt eru tengdir Færeysku vik-
unni. Nú eru uppi ráöageröir um
aö setja á stofn Norrænt hús i
Þórshöfn og ntunu færeysku gest-
irnir kynna sér starfsemi Nor-
ræna hússins hér til aö geta betur
áttaö sig á hlutverki sliks húss.
Færcyska vikan hefst i dag kl. 6
meö þvi aö opnuð verður fyrir al-
menning málverka- og heimilis-
iönaöarsýning i kjallara Norræna
Itússins. Það eru sjö ungir fær-
eyskir listamenn sem sýna lista-
verk og á heintilisiðnaöarsýning-
unnikennir ntargra grasa. Fram-
liald dagskrárinnar verður sent
hér segir:
LAUGARDAGUR 28. APRIL:
kl. 15:00
Bókasýning opnuð. Fyrirlestur
um færeyskar bókmenntir:
Johannes av Skarði: eldri bók-
menntir. Steinbjörn Jacobsen:
yngri bókmenntir. Kvikmynd um
William Heinesen.
kl. 20:30
Erlendur Patursson, fyrirlestur:
„Samvinna i Norðuratlantshavi”
— um samvinnu Grænlendinga,
Islendinga, Færevinga og Norð-
manna i fiskveiði- og fisksölumál-
um.
SUNNUDAGUR 29. APRÍL:
kl. 17:00
Jóhannes Rasmunssen, fyrirlest-
ur með skuggamyndum um fær-
eyska náttúru og jarðfræði Fær-
eyja.
kl. 20:30
Rithöfundakvöld: Jens Pauli
Heinesen, Steinbjörn B. Jacob-
Færeyski þjóöbúningurinn
A morgun hefst hér Færeyska
vikan i Norræna Itúsinu og stend-
ur fram á miðvikudag 2. ntai, en
þá um kvöldið veröur dagskrá á
Hótel Sögu með söng, dansi og
hljóðfæraleik. Hingaö voru i gær-
kvöld væntanlegir unt 25-30 Fær-
eyingar. sem á einn eða annan
Færeysk vika hefst í
Norræna húsinu í dag
& -
" *
■ A
tev.s
sssli
Ullarvarningur á heimilisiönaöarsýningunni
sen, Guðrið Helmsdal Nielsen og
Karsten Hoydal lesa úr eigin
verkum. Einar Bragi kynnir höf-
undana.
hljóðfæraleik. óskar Hermansen
stjórnar skemmtuninni. Færey-
ingafélagið tekur einnig þátt i
þessu atriði.
MANUDAGUR 30. APRtL:
kl. 14:00
Jóhan Hendrik Winther Poulsen,
fyrirlestur um skyldleika fær-
eyskunnar og islenzkunnar.
ki. 17:00
Erlendur Patursson, fyrirlestur
um þróun færeyskra stjórnmála
undanfarin ár.
ÞRIÐJUDAGUR 1. MAÍ:
kl. 16:00
Kvikmyndasýning: Föroyar,
William Heinesen.
kl. 20:30
Árni Thorsteinsson, fyrirlestur
með skuggamyndum um færeysk
fornminni.
MIÐVIKUDAGUR 2. MAÍ:
kl. 20:30
Dagskrá með söng, dansi og
Þessi dagskrá fer fram i Súlna-
sal Hótel Sögu.
Fyrirlestrar verða fluttir i
fundarsal Norræna hússins og
ýmist haldnir á færeysku, is-
lenzku eða dönsku.
öll eru þessi atriði hin fróð-
legustu og ánægjulegustu og er
ekki að efa að almenningur mun
fjölmenna i Norræna húsið. Fær-
eysk vika hefur ekki verið haldin
áður á Norðurlöndunum, en i
kringum 1960 var haldin hér veg-
leg færeysk myndlistarsýning i
Listasafni Islands.
Eftirtaldir gestir voru væntan-
legir með flugvélinni i gærkvöld:
Jóhannes Rasmussen
jarðfræðingur, Jarðfræði-
sávn Föroya, Þórshöfn. Stein-
björn B. Jacobsen, lýðháskóla-
Frh. á bls. 15