Þjóðviljinn - 27.04.1973, Síða 12

12 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 27. apríl 1973.
NÁMSKEIÐ
fyrir kennara, sem settir
eru um óákveðinn tíma
Menntamálaráðuneytið hefur falið
Kennaraháskóla íslands að efna til nám-
skeiðs fyrir starfandi kennara, sem settir
hafa verið um óákveðinn tima, en eigi ver-
ið skipaðir i stöðu vegna þess að nokkuð
skorti á fullnægjandi menntun til starfs-
ins.
Hér er um að ræða eins árs nám, sem
skiptist á uppeldisgreinar og einstakar
námsgreinar, sem kenndar eru á gagn-
fræðastigi, og skal hver þátttakandi
stunda uppeldisgreinar og eina eða tvær
námsgreinar eftir vali. Námstiminn
skiptist á tvö sumur 6—8 vikur hvort sum-
ar og heimanám i bréfaskóla einn vetur.
Þátttakendum verður gefinn kostur á að
hefja nám sumarið 1973 eða 1974 eftir þvi
hvaða greinar þeir velja, en endanlega
ákvörðun um það verður eigi unnt að taka
fyrr en umsóknir liggja fyrir og sýnt er,
hver þátttaka verður i einstökum grein-
um.
Rétt til þátttöku i námskeiðunum hafa all-
ir kennarar á gagnfræðastigi, sem settir
voru um óákveðinn tima 1971 eða fyrr og
hafa lokið kennaraprófi eða stúdentsprófi
eða kennt samfellt eigi skemur en fimm
ár.
Kennarar, sem hafa að baki eins árs nám i
kennslugrein, eða nám sem svarar til 2ja
stiga af BA-námi að loknu kennara- eða
stúdentsprófi, þurfa aðeins að stunda nám
i uppeldisgreinum. Þeim, sem lokið hafa
kennaraprófi, er þó ekki skylt að leggja
stund á aðrar uppeldisgreinar en kennslu-
fræði.
Náminu lýkur með prófi, og munu þeir,
sem prófið standast, eiga kost á skipun i
starf, ef fyrir liggja óskir frá skólanefnd-
um eða fræðsluráðum.
Þeir, sem hafa hug á að sækja um nám-
skeið þetta, skulu senda skriflegar um-
sóknir á sérstökum umsóknareyðublöðum
til Stefáns Ól. Jónssonar, Menntamála-
ráðuneytinu, Hverfisgötu 6, Reykjavik,
fyrir 15. mai 1973.
Menntamálaráðuneytið 26.4. 1973
Stuðningur við norrænt
samstarf
á vettvangi æskuiýðsmála
Siðari úthlutun fjárframlags á þessu ári til
norrænt æskulýðsstarfs verður i júni n.k.
Markmið með fjárveitingum úr sjóðum er
að auka þekkingu og skilning á menning-
ar-, stjórnmála-, og þjóðfélagslegum mál-
efnum á Norðurlöndum, og verða eftirfar-
andi verkefni styrkt fyrst og fremst:
ráðstefnur, fundahöld, námskeið og
búðastarfsemi,
útgáfustarfsemi,
kannanir, sem þýðingu hafa fyrir nor-
rænt æskulýðssamstarf.
Styrkur verður aðeins veittur einu sinni til
sáma verkefnis,og þurfa minnst 3 lönd að
vera þátttakendur að hverju verkefni.
Umsóknarfrestur um styrki þessa er til 1.
júní. Umsóknareyðublöð og leiðbeiningar
fyrir umsækjendur fást i menntamála-
ráðuneytinu, Hverfisgötu 6.
Menntamálaráðuneytið,
18. april 1973.
Af erlendum
bókamarkaði
Culture and SocieVy
in France 1848—1898
Dissidents and Philistines.
F.W.J. Hemmings.B.T. Batsford,
London.
Fjörrun franskra listamanna
og rithöfunda frá frönsku samfé-
lagi á siðari hluta 19. aldar er
rakin i þessu riti. Höfundur ræöir
ástæöurnar og skýrir forsendur
þeirra. Sagan hefst á götuvigjum
Parisar 1848 og til Kommúnunnar
og ósigursins ’71. Siöan telur
höfundur aö ýmsar ástæöur hafi
valdið þvi, aö heldur fór aö draga
saman meö listskapendum og
listkaupendum, þ.e. listamönnum
og samfélagi, og hafi hrakfarir
Frakka ’71 átt mikinn þátt i þeim
samdrætti, ásamt erlendum
áhrifum, einkum frá rússnesku
höfundunum og frá Wagner.
Bókin er skemmtilega skrifuö
eins og hæfir þessu timabili.
Anglo-Saxon England I.
Edited by Peter Clemoes.
Cambridge University Press
1972.
Þetta er fyrsta bindi nýs árs-
rits, helgað engilsaxneskum rann
sóknum. I ritinu eru birtar
greinar, svo sem um kristni i
Austur-Angliu fyrir vikingatlm-
ann, landfræöiþekking viö hirö
Alfreös konungs og heimildirnar
aö Isl. geröinni aö Sögu Játvaröar
hins helga ofl. ofl. Tengsli ensku
kirkjunnar og isl. höfunda eru
ótviræð, en nánari rannsóknir I
þeim efnum eru fremur nýlegar
af nálinni. Siöasta ritgeröin er um
húsagerö meöal Engilsaxa og þá
nýju mynd, sem menn hafa gert
sér meö nákvæmari fornleifa-
rannsóknum siöustu árin á forn-
enskum hibýlum.
Constantine and the
Conversion of Europe.
A.H.M. Jones. Penguin Books
1972.
Ýmsar getgátur eru uppi um
ástæöurnar fyrir turnun
Konstantinusar til kristni. Sagan
um birtingu krossmarksins á
himni er fyrst skráö af Eusebiusi
i ævisögu Konstantiusar, margir
hafa álitið hana hreina þjóðsögu,
en þess ber aö gæta, aö slik fyrir-
brigöi eru staöfest og vottuö.
tskristallar orsaka slikar myndir,
þegar þeir falla þvert fyrir geisla
sólarinnar, þetta eru loftsjónir
hliöstæðar viö regnbogann.
Höfundur lýsir hugsanlegum viö-
brögöum Konstantinusar viö
þessari sýn og telur, aö sé miöaö
viö aldarandann þá geti staö-
hæfing Eusebiusar verið rétt.
Höfundur ræöir aödragandann aö
valdabaráttu Konstantinusar og
þær aöstæöur, sem hann varö aö
glima viö, og telur aö turnun hans
til kristni hafi vart getað orsakazt
af pólitiskum ástæöum, vegna
þess að áhrif kristinna manna
voru þýöingarlitil i Rómaveldi
um það leyti. Hann telur aö Sýnin
hafi vottaö Konstantinusi, að guö
kristinna manna styddi hann I
Vvaldabaráttunni og frekari fram-
vinda mála sýndi, aö sá guö var
öörum guöum máttugri. Þvi hlaut
hann aö styrkja dýrkendur þessa
guðs, sem hann taldi aö hann
mætti þakka sigurinn á andstæö-
ingum sinum. Loftsjón varö til
[vss að Rómaveldi varö meö
i'manum kristiö riki og saga
Evrópu markaöist kristinni
menningu. Höfundurinn var
meöal fremstu miöaldafræöinga
og setti saman meöal annarra
rita The Later Roman Empire i
íjórum bindum 1964.
Renaissance Europe
1480—1520.
J.R. Hale. Coliins — The Fontana
History of Europe 1971.
Höfundurinn gerir sér far um
að lýsa og skýra vissa atburði
þessa timabils, jafnframt sem
hann reynir aö gera sér Hugmynd
um hugsunarhátt og meövitund
þess fólks, sem þá var uppi, og
mat þess og viöbrögö viö vissum
viðburðum og stofnunum.
Höfundur skrifar hér samfélags-
lega lýsingu og tekur til at-
hugunar ýmsa þætti hversdags-
ins, sem oftast er gengiö framhjá
i sagnfræöiritum. Útgáfa Collins
á sögu Evrópu hefur tekizt vel
hingaö tilj alls eru komin út átta
bindi meö þessu.
Machiavelli and
Renaissance Italy
J.R.Hale. Penguin Books 1972.
J.R. Hale hefur skrifaö margt
um Machiavelli og er þessi bók
sú, sem fyllst er, ævisaga og
þróunarferill Machiavellis rakinn
og útlistaður meö hliösjón af rit-
um hans. Þetta er endurprentun
frá 1961.
The Penguin Dictionary
of Archaeology
Warwick Bray — David Trump.
Penguin Books 1972.
Fornleifafræöi er mjög vinsæl
um þessar mundir, fjölmiölar
eiga talsverðan þátt i þessum vin-
sældum og þvi úir og grúir af rit-
um, sem fjalla um þessi fræöi og
árangur fræðimennskunnar;
mikiö af þessum samantektum er
skrifaö á þann hátt, aö
einfeldningum viröist ætlað.
Þessi bók er til þess samsett aö
veröa fólki leiösögn i þessum
fræöum, án fjölmiölalegrar mat-
reiöslu, útþynninga og til-
heyrandi kjaftæöis.
Georg Trakl: Das
dichterische Werk.
Herausgegeben von Walther Killy
und Hans Szklenar. Deutscher
Taschenbuch Verlag 1972.
Mikiö af kvæöum Trakls kom
fyrst út I tímariti von Fickers
„Der Brenner” og fyrstu söfnin
komu út 1913 og 1914. Trakl er
meðal fyrstu expressionistanna,
kvæöi hans eru tjáning nýrrar
meövitundar á sinum tima,
áhrifa gætir frá Hölderlin,
Baudelaire og Rimbaud. Þetta er
vandaöasta útgáfa Trakls fram
til þessa og hér eru öll hans kvæði
og allar helztu geröir þeirra.
Ný vasabrotsútgáfa
Insel Verlag á sér glæsta sögu
og nú er hafin vasabrotsútgáfa á
vegum fyrirtækisins. Meöal
fyrstu ritanna er Das Stunden-
buch, Rainer Maria Rilkes, verk
Majakowskis fyrsta bindi, gefin
út af Leonhard Kossuth, þýdd af
Hugo Huppert og Dekameron,
Boccaccios, þýtt af Albert
Wesselski, með iréskuröarmynd-
unum úr útgaiunni 1492. Alls eru
komin út um áttatiu bindi. Ritin
eru mjög smekklega gefin út,
prentun samkvæmt kröfum þessa
ágæta forlags og mjög vandað til
texta.
Coleridge's Verse
A Selection edited by William
Empson & David Pirie. Faber &
Faber 1972.
Coleridge orti mikiö^en fátt af
þeim verkum eru talin skara
fram úr meöallagi. 1 þessari út-
gáfu eru aöeins prentuö þau
kvæöi, sem útgefendur telja góö,
Coleridge var meöal fremstu
rómantikera á sinum tlma og eöli
hans var þessháttar aö hann átti
það til aö enduryrkja þau kvæöi
frá æskuárum, sem honum féllu
ekki siðar; þvi er útgáfa kvæöa
hans mikiö vandaverk sem
kemur greinilega fram i inngangi
Empsons, sem.er jafnframt ágæt
ritgerö um verk og llfshlaup
skáldsins.
Ritvél9 ritvél,
hvert leiðir þú
mig?
öllum má ofbjóða
Mér þykir hreint orðið nóg
um vantraust kvenna á með-
ferð tslendinga á vfni.
Lesendabréf i Visi
Hundrað og ellefta með-
ferð
Ég veit ekki betur en Fær-
eyingar hafi ávallt komið
drengilega fram við okkur og
sýnt okkur fulla vinsemd, eins
og t.d. i landhelgismálinu
nýverið. — En svo ætlum við
að launa þeim með þvi að
senda á þá ballettflokk.
Lesendabréf i Visi
Hvervill standa á þambi
Til sölu ca 2600 stk af mynd-
skreyttu glösunum sem Skák-
samband Islands flutti inn i
tilefni skákeinvigisins.
Auglýsing
Valt er veraldar gengi
Englishman stöðvaður með
púðri
Fyrirsögn I Visi
Hin æðri vísindi
Það er miklu algengara og
raunar einhlitt, að börn verða
til fyrir samverknað tveggja
aðila af gagnstæðu kyni.
Hólmfríður Gunnarsdóttir i
Morgunblaöinu.
Hvert leiðiross fýsnin til
fróðleiks og skrifta?
Rituð saga Kvenfélags
Alþýðuflokksins.
Fyrirsögn I Alþýðublaöinu
Félagsleg vandamál
samtimans
Stangveiðimaðurinn þræðir
maðkinn vandlega upp á
öngulinn unz blágrár stál-
leggurinn er með öllu horfinn
sjónum. Það litur vel út i
augum manna.... En hvert er
viðhorf fiskanna sjálfra til
stangveiðanna ?
Alþýðublaðiö
Hin kalda rökhyggja
1 laginu My Mammy syngur
hún (Liza Minelli) meðal
annars: Pabbi má fá það,
mamma má fá það, en Guð
blessi barnið sem á sitt eigið,
og þá er aðeins.eftir að bæta
við: Guð blessi Lizu Minelli.
Morgunblaðið
Það getur ekki verið
Allar konur eru
FALLEGAR. EN sumar eru
pinulitið of stórar, sumstaðar.
Auglýsing
Náttúruvernd
1 frumskóginum, þar sem
allt er svo eðlilegt, læra ljónin
fljótt, að það á aðeins að borða
það, sem er i fötum.
Morgunblaðið
Kristilega kærleiks-
blómin spretta
Maður, sem var gestur i
Þórscafé s.l. sunnudagskvöld
hefur kært þrjá af dyra-
vörðum hússins fyrir slæma
meðferð á sér. Er maðurinn
kjálkabrotinn, skorinn á höku,
gervitanngarður mölb.rotinn
og tannmissir úr neðri góm...
Timinn.
Hirðirinn okkar góði
Það er hvarvetna eftir
honum tekið og litt hægt á
manninum að merkja, að
hann hafi að mestu haft sálu-
félag við sauðkindur sinar þau
18 ár sem hann hefur verið
þjónandi prestur i Rangár-
þingi.
Afmælisgrein i Mbl.