Þjóðviljinn - 20.07.1973, Qupperneq 6

6 SÍÐA — ÞJ6ÐVILJINN Föstudagur 20. júli 1973.
GARÐYRKJUBÆNDUR SÓTTIR HEIM
Leit að
smygli í
Suðra
fljótlega
hætt
Guömundur Einarsson garöyrkjubóndi i Gufudal.
Sigurbjörg ólafsdóttir, eiginkona Birgis Pálssonar, aö skera blóm I
einu af 6 gróöurhúsum i Gufudal.
Blómaútflutningur
er ekki
fjarlægur draumur
heldur það sem vinna verður að, sagði
Guðmundur Einarsson garðyrkjubóndi í Gufudal
Gróöurhúsarækt, eöa kannski
frekast sú grein hennar blóma-
ræktin, er oröin stór búgrein á
vissutn svæöum hér á landi. Aö
sjáifsögöu eru garöyrkjubændur i
Hverageröi og nágrenni þeir
stærstu á iandinu i þessari at-
vinnugrein enda hvergi önnur
eins aöstaöa til ylræktar og þar.
Stundum veröur manni spurn
hvort markaöur sé hér á landi
fyrir ailt þaö magn af blómum
sem ræktuö eru I gróöurhúsum
landsins og Guömundur
Einarsson, sem rekur 6 gróöur-
hús i Gufudal, fyrir ofan Hvera-
geröi, sagöi okkur er viö ræddum
þetta mál viö hann, aö svo væri.
Segja má aö nægur markaöur sé
fyrir blómin flesta dagana, þó
kemur fyrir dagur og dagur sem
maöur veröur aö fleygja ein-
hverju magni, en sem betur fer er
þaö sjaldgæft, sagöi Guömundur.
Þeir reka Garöyrkjustööina i
Gufudai saman, hann og Birgir
Pálsson. Guömundur sagöi, aö
fyrst heföu þeir ræktaö bæöi blóm
og grænmeti, en nú væru þeir ein-
göngu meö blóm og aöeins eina
tegund — Krysanþemur —.
Menn eru farnir að sérhæfa sig
meira en áður var, rækta bara
eina tegund, sumir eru með blóm.
aðrir með tómata, enn aðrir með
agúrkur osvfrv. segir
Guðmundur Þetta borgar sig mun
betur en að vera með allt undir i
einu.
— Hvað segir þú mér af hug-
myndinni um blómaútflutning,
sem mikið hefur verið rætt og
ritað um?
— betta er mál sem margir
hafa áhuga á, enda aö vonum. EJn
það sem hefur strandað á til
þessa er, að markaðurinn er svo
stór erlendis og þess vegna þurf-
um við að skila svo miklu magni
af blómum, að það hefur hrein-
lega ekki verið hægt eins og
búskapurinn hefur verið hjá
garðyrk jubændum.
— Er málið þá þar með úr
sögunni?
— Nei, nei, alls ekki, menn
velta þessu enn miög fyrir sér og
ég hygg, að að þvi komi aö blóm
verði flutt út frá Islandi. Til þess
að svo megi verða þarf þó margt
að breytast frá þvi sem nú er, og
þar er stærst og mest lánamálin.
Gróðurhús eru afar dýr og það
kostar ekki undir einni miljón að
reisa eitt gróðurhús fyrir utan öll
tæki sem til þarf, og eitt gróður-
hús segir ekki mikið þegar rækta
á blóm til útflutnings. Við erum
með 6 hús hér i Gufudal og við
þyrftum annaö eins eöa meira ef
við ætluðum að fara að flytja út
blóm, auk þess að metta islenzka
markaðinn. Og menn taka ekki 10
miljónir upp af götunni. Svona
hygg ég að sé ástatt meö flesta yl-
ræktarbændur.
— Ef þið fengjuð lán til að reisa
húsin og einhver rekstrarlán, þá
væri sem sagt fátt þvi til fyrir-
stöðu að flytja blóm út?
— bað ætti ekkert að vera þvi
til fyrirstöðu, ef þetta fengist.
— En svo viö snúum okkur að
þvi sem þið eruö að gera núna:
getið þið ræktaö og selt Krysan-
þemur allt árið?
— Nei, ekki er það nú alveg.
Yfir háskammdegið er ekki hægt
að rækta þetta blóm, þ.e. I eina
tvo mánuði, og á meðan ræktar
maður laukblóm, eins og til að
mynda túlipana.
— Ég sé að þið breiðið yfir
blómin með svörtu plasti, til
hvers er það gert?
— Krysanþemur er
skammdegisblóm og það verður
að vera algert myrkur á þvi
ákveðinn tima sólarhringsins og
nú yfir hásumariö verðum við að
breiða yfir það hluta sólar-
hringsins, eina 8 til 10 tima.
— En jarðhitinn, er hann ekki
mjög ódýr hér hjá ykkur?
— Við leigjum Gufudalinn af
rikinu og jarðhitinn er innifalinn i
leigunni. Við notum bara gufu til
upphitunar hér, en niður i Hvera-
gerði nota þeir meira heitt vatn.
Jú, jarðhitinn er ekki dýr hjá
okkur.
— Ég sé að þið eruð að stækka
við ykkur?
— Já, við erum komnir meö 6
hús, þetta mjakast heldur, S.dór.
Tollgæzlan leitar enn án
árangurs aö smyglvarningi
sem álitiö var aö væri um borö
i Suöra. Skipiö heldur þó
áfram ferö sinni og er nú i dag
fimmtudag, statt á tsafiröi.
Tollþjónar vinna þó áfram aö
leitinni á smyglvarningnum
eins og ekkert hafi I skorizt, en
sem fyrr segir án árangurs.
Tollgæzlunni hafði borizt
njósn af þvi aö einmitt þetta
skip hefði fermt bæði áfengi og
tóbak i erlendri höfn, og þess
vegna er leitinni haldið áfram
svo lengi. Stundum kemur þó
fyrir að gerð er mjög nákvæm
leit i skipi, sem er þó ekki nein
sérstök ástæöa til að ætla að
hafi flutt með sér ólöglegan
varning til landsins, en tolla-
lögin segja svo fyrir um, að
tollgæzlunni sé bæði heimilt og
skylt að leita af sér allan grun,
og getur þvi hafið viðtæka og
langvarandi leit hvenær sem
er. Tollgæzlustjóri sagði, að
yfirleitt tækju skipverjar þvi
vel að slik leit væri fram-
kvæmd, hvort sem væri úti á
rúmsjó eða hér við höfnina.
Tollgæzlustjóri sagði enn-
fremur, að tollgæzlan hefði
ekki yfir neinum sérstökum
tækjum að ráða til aöstoöar
við leitina. Sums staðar
erlendis eru gegnumlýsingar-
tæki notuð til aðstoðar við
leitina og þarf þá eitt tæki til
þess að sjá hvort tóbak er t.d.
einhvers staðar falið, og
Framhald á bls. 11.
Eitt „rfki”
lokað um
hverja helgi
Samkvæmt upplýsingum
Áfengis- og tóbaksverzlunar
rikisins hefur náðst samkomulag
um lokunartima áfengisbúðanna
um helgar og þar með vinnutima
afgreiðslumanna. Hin nýja til-
högun tekur gildi um næstu helgi
og nær til fyrstu helgarinnar i
september. Einni verzluninni af
þremur i Reykjavik verður lokað
um helgar á þessum tima, bæði á
laugardögum og mánudögum, en
um verzlunarmannahelgi verður
öllum lokað. Meö hliðsjón af dag-
setningum verður tilhögunin
þannig:
21. og 23. júli lokuö áfengisverzl. á
Laugarásvegi, 28. og 30 júll á
Snorrabraut, 4. og 6. ág.
(verzlmhelgin) lokað alls staðar,
11. og 13. ág. lokuð áfengisverzl. á
Lindargötu, 18. og 20. ág. Laugar-
ásvegi, 25. og 27. ág. Snorrabraut,
1. og 3. sept. Lindargötu.
Úr þvi verður opið til hádegis á
laugardögum i öllum verzlunun-
um eins og veriö hefur.
Ályktun stúdentaráðs Háskólans
Háskólaráö svipti sig ákvörðunarrétti
Vegna ákvörðunar mennta-
málaráðherra um skrásetningar-
gjöld stúdenta við H.l. ályktar
stjórn Stúdentaráðs eftirfarandi:
1) Tillaga sú, sem Háskólaráð
gerði um skrásetningargjöldin
þann 21. júni s.l., var bæði óskyn-
samleg og óréttlát gagnvart stú-
dentum. Með samþykkt sinni virti
Háskólaráð að vettugi allar til-
lögur stúdenta um mál sem fyrst
og fremst varðar þá. Það var þvi
Háskólaráð, sem neyddi stúdenta
til að reka málið utan Háskólans.
2) Eins og allt var i pottinn búið
telur stjórn Stúdentaráðs
ákvöröun menntamálaráðherra
hina skynsamlegustu, sem unnt
var að taka i málinu. Akvöröun
hans tók eins mikiö tillit til til-
lagna Háskólaráðs og mögulegt
var um leið og hlutur stúdenta
var réttur. Auk þess var það stú-
dentum til mikillar ánægju að
framlag til hins umdeilda próf-
gjaldasjóös var fellt niður.
3) Jafnframt harmar stjórn
Stúdentaráðs, að til þess þurfti að
koma að rikisvaldið fór ekki
nákvæmlega að tillögum
Háskólaráðs. Með þessu hefur
viðurkennt sjálfsákvörðunarvald
Háskólans um innri málefni sin
veriðskert, og var það stúdentum
að sjálfsögðu litiö fagnaðarefni.
Stjórn Stúdentaráös telur hins-
vegar, að um þetta sé ekki að
sakast við rikisvaldið, heldur hafi
Háskólaráð svipt sig ákvörðunar-
rétti um skrásetningargjöldin
með óábyrgum tillögum sinum og
óviðunandi málsmeðferð.
4) Loks vill stjórn Stúdentaráðs
benda á, að mál þetta hefði aldrei
borizt út fyrir Háskólann ef
hlustað hefði verið á stúdenta
innan hans. Sjálfstæði útávið er
Háskólanum mikil nauðsyn.
Innávið byggist þetta sjálfstæði
hinsvegar á löngu úreltum for-
sendum og þýöir i reynd ofurvald
háskólakennara yfir stúdentum.
Stúdentar eru þegnar Háskólans
og sjálfstæði án lýðræðis hefur
lengstum veriö litils viröi fyrir
hinn almenna þegn. Stjórn
Stúdentaráðs þykir nú einsýnt, að
stúdentar muni I beinu framhaldi
af skrásetningargjaldamálinu
krefjast stóraukinnar hlutdeildar
i stjórnun Háskólans. Verði
Háskólayfirvöld við þeim kröfum
munu stúdentar standa traustan
vörð um sjálfstæði Háskólans.
Reykjavik 18.7. 1973,
Stjórn Stúdentaráös H.t.