Þjóðviljinn - 03.11.1973, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur :!. nóvcmber 1973.
Af ótímabærum getnaði
Það fer víst ekki milli
mála, hverjar tvær kon-
ur hafa með kynferðis-
atferli sínu valdið ís-
lendingum hvað mestum
heilabrotum, en það eru
þær /\Aaria (á hebr. Mirj-
am) stundum nefnd
mey, guð má vita hvers
vegna, þar sem hún var
margra barna móðir.
Stundum hefurhún jafn-
vel verið kölluð blessuð
jómfrúin (beata virgo),
að ekki sé nú talað um
„Madonna" og ,,Notre
Dame" svo nokkuð sé
nefnt.
María þessi var af ætt
Davíðs og trúlofuð
timburmanninum Jósep,
sem var frændi hennar
og giftist henni raunar
þótt hann ætti ekkert í
barni því sem madonnan
bar undír belti.
Það hefur stundum
vil jað brenna við að kon-
ur væru tregar til að
feðra börn sín, þau sem
ekki eru getin í hjóna-
bandi, en hjá Maríu stóð
ekki á svörum. Mikael
erkiengill hafði sem sagt
komið til hennar með
skilaboð frá heilögum
anda um að hann lang-
aði til að hitta hana og
barna hana. Maria sem
var bara venjuleg kona
skundaðiþegará þennan
óvenjulega ástarfund og
var þegar afmeyjuð og
börnuð og hefur síðan
verið kölluð jómfrú
Maria.
Þetta minnir óþyrmi-
lega á söguna af því þeg-
ar skóhlifunum var stol-
ið af Ólafi nokkrum og
hann var eftir það aldrei
kallaður annað en Óli
þjófur.
Hin konan er Ragn-
heiður Brynjólfsdóttir
Sveinssonar biskups í
Skálholti, en barnsfað-
ernismál Maríu meyjar
er hreinn barnaleikur
hjá máli Ragnheiðar.
í þrjár aldir hafa lærð-
ir sem leikir velt vöng-
um yfir þvi stórmáli
hvenær Ragnheiður hafi
eiginlega verið giljuð.
Og hér er svo sannarlega
ekki verið að spyrja um
ártal, mánuð, né viku,
heldur dag eða nánast
hvenær sólarhringsins.
Hún sór þess nefnilega
dýran eið í Skálholts-
kirkju að hún væri hrein
mey og vúmms, eins og
Jói, vinur minn, í Dals-
garði segir stundum, níu
mánuðum seinna, uppá
dag, varð hún léttari og
skildi þar með íslensku
þjóðina eftir í algerri ó-
vissu um það hvort hún
hefði framið meinsæri
eða sagt heilagan sann-
.leikann. Sagnfræðingar
hafa hingaðtil hallast að
þeirri skoðun að óliklegt
verði að teljast að hún
hafi verið sorðin á með-
an hún var að sverja i
kirkjunni, og þó, svo not-
uð séu orð kennslukon-
unnar: ,,Hver veit hvað
getur hafa dottið í þessa
andskota".
En nú hefur undrið
skeð. Þjóðin þarf ekki
lengur að búa við hina
nagandi óvissu um kyn-
ferðislif Ragnheiðar
Brynjólfsdóttur. í þær
þrjár aldir sem liðnar
eru frá því að hún gaf
upp öndina hefur ekki
heyrst frá henni hósti né
stuna, þar til loks nú á
því herrans ári 1973 að
hún tekur sér bólfestu í
saklausri innanbúðar-
konu norður á Akureyri.
Vonandi er hér aðeins
um andlega bólfestu að
ræða, þvi það væri allt
annaðen huggulegt fyrir
þessa sómakæru innan-
búðarkonu að þurfa á
efri árum að fara að vas-
ast um allar jarðir með
holdlegar fýsnir Ragn-
heiðar heitinnar Brynj-
ólfsdóttur að leiðarljósi.
Innanbúðarkonan er,
sem sagt, miðill, en hús-
bóndi hennar glingursali
niður á Oddeyrinni á
Akureyri. í þessari
snotru glingurbúð þar
sem þau hjúin höndla
kennir margra grasa;
kertastjakar og kera-
mík, krukkur og kirnur,
öskjur, skrautmunir og
gerviblóm og alls kyns
dót að því er virðist öðru
fremur til að gleðja
dauðlegarog ef til vill ó-
dauðlegar sálir.
Og svo er það einn
morguninn, þegar versl-
unarmaðurinn er að
þurrka af plastikblóm-
unum/ að innanbúðar-
konan fer að tala tung-
um í miðju plastik-
blómahafinu. Húsbóndi
hennar, ★- 'sem er
bæði glöggur maður,
gegn og skyggn, enda
umboðsmaður Morg-
unbjaðsins á Akur-
eyri, leggur þegar eyrun
að hjali konunnar og
þykist þar kenna rödd
Ragnheiðar Brynjólfs-
dóttur, sem hvorki hefur
stunið né hóstað í þrjú-
hundruð ár, og eins og
fyrir milligöngu æðri
máttarvalda eygir hann
hér strax hið gullna
tækifæri til að leiða al-
þjóð i allan sannleikann
um uppáferðir þeirra
Daða og Ragnheiðar, en
leiðandi hönd forsjónar-
innar hnippir aðeins í
★ þaueru ekki gift,
hyggjuvit höndlarans.
Hver veit nema hér sé
einhvers ábata von, því
það er ekki á hverjum
degi að rithöfundur
skrifar bók eftir að hafa
legið þrjúhundruð ár í
gröfinni.
Góðir íslendingar.
Jólabókin í ár. Ragn-
heiður leysir frá skjóð-
unni.
Glingursalinn skundar
með innanbúðardömuna
sína á afvikinn stað og
skellir henni í ofsalegan
trans, og í gegnum þessa
saklausu sómakonu
þusa svo Ragnheiður,
Daði, Brynjólfur og allt
Skálholtshyskið inná
segulband í áttatíu
klukkutíma. Sérfræðing-
ur minn í yfirskilvitleg-
um fræðum hefur tjáð
mér að það þurfi rosa-
legan trans til að fá átta-
tíu klukkutíma munn-
ræpu.
Sem sagt, um þessar
mundir er jólabókin í ár
að koma út, sjálfsævi-
saga Ragnheiðar
Brynjólfsdóttur, rituð af
Stefáni Eiríkssyni smá-
og spá-kaupmanni, sem
selur ,,djönk" og er um-
boðsmaður Morgun-
blaðsins á Akureyri.
Hér á sannarlega vel
við kvæði Hallgríms,
sem var næstum glatað
en hann orti um hugarvíl
Brynjólfs biskups þegar
liferni Daða og Ragn-
heiðar var farið að
ganga framaf honum.
Lag úr Kardimommu-
bænum:
,,Hvar er Ragnheiður!
Hvar er Ragnheiður!
Hvar er Ragnheiður og Daði!"
æpir Brynjólfur,
Útí mógryfju?
Inní baðstofu?
Uppá kirkjuloftí
eða niðrí heyhlöðu?
Ég er viss um að þau gerðu það í gær!!!!
Flosi
Hafnabætur verða að aukast
í samræmi við fjölgun skipa
Fjórði ársfundur Hafnasam-
bands sveitarfélaga var haldinn
að Ilótel Sögu i Reykjavik föstu-
daginn 19. október. Fundinn sátu
56 fulltrúar aðildarhafna sam-
bandsins og gestir, ni.a. fulltrúar
samgönguráðuneytisins, llafna-
málastofnunar rfkisins og Sam-
bands islenskra svcitarfélaga.
Á fundinum flutti Björn Jóns-
son samgönguráðherra ávarp:
Gunnar B. Guðmundsson formað-
ur Hafnasambandsins flutti
skýrslu fráfarandi stjórnar, Hall-
dór Hannesson deildarverk-
fræðingur talaði um fram-
kvæmdaáætlanir við hafnargerð,
Gunnar H. Ágústsson hafnar-
stjóri ræddi samræmingu eyðu-
blaða við rekstur hafna, og lögð
var fram skýrsla um hlutverk
hafnanna, sem dr. Kjartan
Jóhannsson verkfræðingur hafði
tekið saman.
Skipakaup og
hafnabætur
1 setningarræðu vék Gunnar
Guðmundsson að þvi, að vel-
gengni i útvegi heföi að undan-
förnu endurspeglast i gifurlegri
aukningu skipastólsins. Hins veg-
ar hafi hafnabætur hvergi nærri
verið i samræmi viö fjölgun fiski-
skipanna. Frá ræðu Gunnars
hefur veriö skýrt áður hér i blaö-
inu.
ófullnægjandi
fjárveitingar
t erindi Halldórs Hannessonar
deildarverkfræðings, á Hafna-
málastofnun rikisins, kom fram,
að sveitarstjórnir telja nauðsyn-
legt að vinna að hafnarfram-
kvæmdum á fjórum árum. frá
1973-1976, fyrir samtals 2600
miljónir króna, á verðlagi þessa
árs. Fyrsta árið af þessum fjór-
um nam fjárveiting til hafna 272
milj. króna. Þótt almennum höfn-
um yrðu ætlaðar um 400 milj.
króna á fjárlögum næsta árs, fer
þvi viðs fjarri, að unnt sé að
óbreyttum f járveitingum að
sinna þeim óhjákvæmilegu
endurbótum á hafnarmannvirkj-
um viðs vegar um land, sem stór-
aukin fiskiskipastóll landsmanna
gerir nauðsynlegar.
Fjárframlög til
hafnargerða stóraukin
1 framhaldi af umræðum um
fjárveitingar til hafnamála gerði
fundurinn svofellda samþykkt:
„Arsfundur Hafnasambandsins
bendir á nauðsyn þess, að fjár-
framlög til hafnargerða verði
stóraukin, ef takast á að skapa si-
vaxandi fiskiskipastóli lands-
manna viðunandi hafnarað-
stöðu."
4 ára framkvæmdaáætl-
un um hafnargerðir
Fundurinn gerði svofellda
ályktun um áætlanagerð um
hafnarframkvæmdir:
..Til þess að tryggja, að nýju
hafnalögin komi raunverulega til
framkvæmda 1. janúar 1974,
leggur ársfundurinn sérstaka
áherslu á, að framkvæmdaáætlun
samkvæmt hafnalögunum frá 11.
april 1973 fyrir árin 1974-1977
verði gerð þannig:
1. Framkvæmdaáætlun fyrir
árið 1974 verði lögð fyrir Alþingi
til staðfestingar eigi siðar en við
lokaafgreiðslu fjárlaga fyrir ár-
ið 1974.
2. Tillaga að framkvæmdaáætl-
un fyrir árin 1975-1977 verði lögð
fram áður en yfirstandandi Al-
þingi lýkur.”
Varnir gegn
oliumengun sjávar
Fundurinn samþykkti aö beina
þvi til samgönguráðuneytisins, að
komið verði á fót viöræðunefnd,
er i eigi sæti fulltrúar rikisvalds-
ins, hafnanna, útgeröarmanna og
oliufélaganna til þess að auðvelda
framkvæmd reglna um varnir
gegn oliumengun sjávar.
Útreikningur
skipagjalda
Þá samþykkti fundurinn aö
beina þvi til samgönguráðu-
neytisins, aö viö útreikning á
hafnargjöldum skipa skuli leggja
til grundvallar þá brúttóstærð,
sem gefur sannasta mynd af
stærð skipsins og þar með rýmis-
þörf þess i höfn.
Einnig samþykkti fundurinn að
fela stjórninni að láta kanna laga-
lega heimild fyrirmæla sam-
gönguráðuneytisins um útreikn-
inga hafnagjalda af skipum, sbr.
erindi Húsavikurhafnar til ráðu-
neytisins um það mál.
Alyktun þessi varðar ágreining,
sem uppi er milli hafnanna og
ráðuneytisins um þá mæliein-
ingu, sem notuð er við útreikning
á rými skipa, sem hafnargjöld
miðast við. En um þetta efni
sagði Gunnar B. Guðmundsson
svo i skýrslu sinni til fundarins:
,,Ef ný gögn verða ekki dregin
fram, er varpa ljósi á þetta mál,
þá fær stjórnin ekki betur séð, en
að ráðuneytið hafi brostið heimild
til þess að mæla fyrir um það
orðalag, sem nú er almennt i
hafnarreglugerðum um útreikn-
ing skipagjalda, og meö þvi rang-
lega haft stórfé af hafnarsjóð-
um.”
1 stjórn Hafnasambandsins til
eins árs voru kjörnir Gunnar B.
Guðmundsson hafnarstjóri i
Reykjavík, formaður, Gylfi
Isaksson bæjarstjóri á Akranesi,
Alexander Stefánsson oddviti i
Ólafsvik, Pétur Bjarnason
hafnarstjóri á Akureyri og
Sigurður Hjaltason sveitarstjóri á
Höfn i Hornafirði.