Þjóðviljinn - 01.02.1974, Blaðsíða 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 1. febrúar 1974.
UOmiUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA
VERKALYÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS.
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann
Ritstjórar: Kjartan Ólafsson
Svavar Gestsson (áb)
Fréttastióri: Evsteinn Þorvaldsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Skólav.st. 19. Simi 17500 (5 linur)
Askriftarverð kr. 360.00 á mánuði
Lausasöluverð kr. 22.00
Prentun: Blaðaprent h.f.
UM ÞAÐ EITT VERÐUR SPURT
Ef Morgunblaðsmenn ættu von á, að les-
endur þess blaðs hefðu málgögn andstæð-
inga sinna milli handanna til jafns við
Morgunblaðið, væri málflutningur þeirra
örugglega á annan veg en raun ber vitni.
Morgunblaðið skákar jafnan i skjóli
þeirrar einokunaraðstöðu, sem þvi hefur i
krafti fjármagnsins tekist að afla sér á
furðu stórum hluta islenskra heimila. Um
þetta bera ljósastan vott þau móðursýki-
skrif, sem nú fylla siður þess dag hvern og
hafa þann boðskap að flytja, að íslending-
ar eigi á árinu 1974 að setja það mark ofar
öðru að tryggja sér stöðu hins „feita
þjóns” i heimsvaldakerfi Nixons Banda-
rikjaforseta og kumpána.
Það hefur verið kostulegt að fylgjast
með sefasjúkum áróðursskrifum Morgun-
blaðsins siðustu daga, þar sem i sama
blaðinu er farið hinum verstu orðum um
Framsóknarflokkinn fyrir að láta komm-
únista teyma sig til að gera landið varnar-
laust, en á næstu siðu reynt að telja fólki
trú um, að Alþýðubandalagið hafi nú
breytt grundvallarstefnu sinni og vilji láta
það gott heita, að erlendur her sitji áfram
i landinu.
Slikur málflutningur er auðvitað ekki
boðlegur neinum öðrum en þeim, sem
finnst þægilegra að spara sér alla eigin
hugsun.
Nýjasta kenning Morgunblaðsins er
reyndar sú, að Þjóðviljinn vilji efna hér til
heræfinga NATOrikja i stórum stil, svo að
litt hermannlegum landslýðnum gefist
kostur á að lita vopnadýrð bræðra okkar i
NATO og fá ofbirtu i augun. Trúi þvi hver
sem vill, að þessi kenning Morgunblaðsins
sé rétt.
En hver er þá stefna Alþýðubandalags-
ins i þessum málum nú og áður?
Krafa Alþýðubandalagsins er sú, að all-
ur her verði á brott frá Islandi og hér verði
engar herstöðvar. Það er einnig skýlaus
stefna Alþýðubandalagsins, að íslending-
ar eigi að segja sig úr NATO og taka sér
stöðu utan hernaðarbandalaga stórveld-
anna, eins og yfirgnæfandi meirihluti
þjóða heims. Alþýðubandalagið er eini is-
lenski stjórnmálaflokkurinn, sem hefur
úrsögn úr hernaðarbandalaginu NATO að
afdráttarlausu stefnumarki.
Við teljum brottför hersins i samræmi
við málefnasamning rikisstjórnarinnar
mjög mikilvægan áfanga á þeirri leið.
Þess vegna m.a. gekk Alþýðubandalagið
til núverandi stjórnarsamstarfs, enda þótt
ekki næðist samstaða við myndun rikis-
stjórnarinnar um úrsögn úr NATO að svo
stöddu.
Þátttöku i NATO fylgja engar kvaðir um
erlendan her eða herstöðvar é íslandi á
friðartimum, eins og skýrt var undirstrik-
að af fyrirsvarsmönnum þess árið 1949, er
íslendingar gengu i þetta bandalag.
Það er ekki launungarmál, að stjórnar-
flokkarnir eru ekki fyllilega sammála um
það, hvaða skyldur fylgi aðild okkar að
NATO, og einnig hefur enn ekki náðst full
samstaða um það, hve langan tima ferott-
för hersins eigi að taka.
Aðalatriði þessa máls er að sjálfsögðu
það, að fá fram endanlega og skýlausa á-
kvörðun stjórnvalda um beinar dagsetn-
ingar varðandi það, hvenær i næstu fram*
tið siðustu Bandarikjahermennirnir verða
á braut, og fá það tryggt að hér verði ekki
herstöð i einni eða neinni mynd.
Alþýðubandalagið vill frekar, að brott-
för hersins taki tvö ár, heldur en að hún
komi alls ekki til framkvæmda og her-
námssinnar auki áhrif sin i islenska
stjórnarráðinu.
Frekar en hernámssinnar hrósi sigri vill
Alþýðubandalagið una þvi um sinn, að
NATOflugvélar haldi hér takmörkuðum
rétti til millilendinga i viðlögum, en þó þvi
aðeins, að herstöð verði hér engin, hvorki
dulbúin né ódulbúin. Þetta er efni þeirrar
samþykktar, sem miðstjórn Alþýðu-
bandalagsins hefur gert i tilefni af tillög-
um Framsóknarflokksins. Þær tillögur
hafa ekki verið settar fram sem úrslita-
kostir, og þess vegna ber að skoða þær til
hlitar með tilliti til skýringa og breytinga.
Það kemur svo i ljós á sinum tima, hvort
samstaða næst eða ekki innan rikisstjórn-
ar, en það er mikill misskilningur, ef is-
lenskir hernámssinnar gera sér þær vonir,
vegna skrifa Morgunblaðsins, að Alþýðu-
bandalagið muni i nokkru hvika frá sinni
grundvallarstefnu í þessum efnum.
Alþýðubandalagið mun láta reyna á það
til þrautar, hvort samstarfsflokkarnir
i rikisstjórn séu fáanlegir eða ekki til að
standa við fyrirheit stjórnarsáttmálans i
raun, nú þegar á hólminn er komið.
Og við munum spyrja um það eitt,
hvernig best verði tryggður sigur þess
málefnis, sem lengi hefur fylkt góðum
mönnum úr öllum flokkum til baráttu, en
ósigur þeirra manna, sem eiga sin hug-
sjónalegu og hagsmunalegu óðul á annar-
legri strönd.
En minnumst þess, að enginn endanleg-
ur sigur er á næsta leiti. Fari herinn nú,
heldur baráttan áfram um að koma i veg
fyrir, að erlendur her verði kvaddur hing-
að á ný. Þess vegna er ekkert mikilvæg-
ara, eins og mál standa nú, en að her-
námsandstæðingar þjappi sér í eina órofa
fylkingu og mæti sérhverju undanhaldi
með nýrri sókn.
Guðni Þorsteinsson:
ENN UM ÞÝSKLJ
RYKSUGURNAR
Afmæliskveðj a
til Magnúsar
Guðlaugssonar
í Morgunblaöinu þ. 22. janú-
ar s.l. birtist grein eftir Einar
Hauk Asgrimsson um hinar svo-
nefndu þýsku ryksugur, en þar er
átt viö þýska verksmiöjutogara,
sem hafa á sér heldur slæmt orö
meðal isl. fiskimanna, fyrir þá
sök að klæða poka varpanna til
þess að ekkert kvikt sleppi úr
þeim. Einar kemst að þeirri nið-
urstöðu, að þessi skip séu mjög
heppileg á fiskimiðin okkar og
bendir m.a. á, að bræðsluafköstin
séu ekki það mikil, að hægt sé að
veiða nema nokkur tonn á dag af
blóðsilum. Til smanburðar má
geta þess, að rækjubátur, sem
veiðir um 50 kg af smáýsu á dag,
missir sitt veiðileyfi tafarlaust,
enda er hann þá farinn að eyði-
leggja meiri verðmæti en hann
aflar.
Ýmsum hefur þó þótt þessi toll-
ur af smáýsunni of stór. Á móti
má benda á, að þýsku ryksug
urnar muni jú ekki halda sig á
slóðum, þar sem mikið er af fiski
á 1. ári. Þetta er þó ekki rétt,
nema að vissu marki. Einkum á
haustin er mikið af ýsu- og þorsk-
seiðum á þeim slóðum sem Þjóð-
verjar halda sig að þvi tilskildu
aö sjálfsögðu að klak hafi heppn-
ast vel. Og karfaseiði og smákarfi
eru viðast i miklu magni á veiði-
slóðum Þjóðverjanna. Loks má
benda á, að Þjóðverjar veiða oft
ufsa á svipuðum slóðum og hinir
friðuðu sildarstofnar okkar halda
sig á.
Á þetta er hér bent, vegna þess
að mjög villandi er að tala um
afla i þyngdareiningum, þegar
um smáfisk er að ræða. Að öðru
leyti hefur Pétur Guðjónsson gert
ýmsar athugasemdir við grein
Einars Hauks i ágætri grein i
Timanum þ. 29. jan. s.l. Mér virð-
ist sem heldur litið standi eftir af
Morgunblaðsgreininni eftir með-
ferð Péturs, en þó lét Pétur sig
hafa að kyngja þvi að ryksugurn-
ar notuðu ekki stærri troll en is-
lenskir 500 tonna togarar. Þar
sem það er ekki rétt, sé ég enga
ástæðu til þess að það fái að
standa heldur. Sannleikurinn er
sá, að ryksugurnar nota ýmsar
stærðir af trollum. Þau minnstu,
sem eru af sambærilegri stærð og
þau troll. sem okkar togarar nota,
eru helst notuð á slæmum botni i
tregfiski. Stærri gerðirnar eru
notaðar á skárri botni og einnig á
slæmum botni, ef góð aflavon er
fyrir hendi. Ryksugurnar hafa
þvi meiri aflamöguleika beinlinis
vegna stærri veiðarfæra heldur
en minni togarar okkar. Um áhrif
stærðar skipanna er óþarfi að
fjölyrða, þar sem Pétur gerði
Eramhald á 14. siðu.
Guðni Þorsteinsson
fiskifræðingur
Félagi Magnús!
Mér meira en datt i hug að
skamma þig litillega i tilefni
hálfrar aldar afmælis þins 29.
janúar siðast liðinn.
Ég komst hinsvegar að þeirri
döpru niðurstöðu að við þig væri
ekki talandi i órimuðu máli.
Þvi fór ég á fund eins félaga
okkar og bað hann yrkja litið ljóð
til þin f.h. trésmiða. Hvað hann
gerði og þér var flutt kvöldið
góða. En þar sem ljóðið er ort
fyrir hönd allra trésmiða, finnst
mér rétt að biðja blaðið okkar,
Þjóðviljann, að birta það svo þeir,
sem þér það sendu, mættu sjá
það. Og þá um leið, að þeir mættu
allir vita, að þú hefur verið virkur
þátttakandi i stjórnun Trésmiða-
félagsins um áratugi; i þvi ljósi
var þér ljóðið flutt.
Jón Sn.
Þar sem að dökkur svarrar sær
sverfur og gnýr við klungur,
þar sem að ysta nöfin nær
norðast, var drengur ungur
alinn við kukl og kúnstir þær
kunnastar myrkva stungur.
Ættarmót fjarri fengu sin
forcldri sett á delann.
Reyndu þó bæði faðmlög fin.
Magnús Guðlaugsson
flenging — og svo að kél’ann.
Reyndu að blanda brennivin,
bræðing og lýsi á pelann.
Þó að nú sjái engan stað
saðning þá, liolds né anda.
Allir sem þekkja finna það
þrautgóða Hornastranda
þeliö, sem blíðu andar að
eins bæði i gleði og vanda.
ö.e.'