Þjóðviljinn - 09.02.1974, Side 2

2 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 9. febrúar 1974.
Nöfn 39
Rangœinga
Óskar Ólafsson, Álftarhóli i
Austur-Landeyjum, skrifar:
„Getið þið ekki komist að,
hverjir 39 Rangæingar það voru,
sem sendu Ólafi Jóhannessyni
áskorun þess efnis að herinn
verði ekki látinn fara. Þessir sér-
stæðu sómamenn munu hafa
hugsað þetta sem mótvægi gegn
áskorun jafnmargra manna,
þess efnis að staðið verði við
stjórnarsáttmálann. Misjafnar
eru óskir manna og ekki allar til
sóma fyrir okkur. Birtið nöfn
þessara manna ef þið vitið þau.”
Hér hefurðu nöfnin Óskar. List-
inn sem við fórum eftir var nokk-
uð ógreinilegur og þvi leikur vafi
á tveimur nöfnum sem sjá má af
spurningamerkjunum.
Rafn Svavarsson, Freyvangi
16, Ægir borgilsson Ægissiðu,
Ástþór Tryggvason Rauðalæk,
Ólafur Kr. Helgason Pulu, Katrin
Samúelsdóttir Pulu, Karl Sigur-
jónsson Efstu-Grund, Sigurður
Hannesson Bjargi, Sigriður
Sæmundsdóttir Skarði, Guðni
Kristinsson Skarði, Sigriður
ólafsdóttir Hellu, Erlendur Guð-
mundsson Vorsabæ, Sig. Þor-
steinsson Vetleifsholti, Sveinn
Tyrfingsson Lækjartúni, Þórður
Bjarnason Meiri-Tungu, Eyjólfur
Ágústsson Hvammi, Margrét
Sigd. Skammbeinsstöðum,
Sveinn Jónsson Skarðshl.,
Magnús Eyjólfsson Hrútafelli,
Einar Sigurðsson Varmahlið, Jón
Sveinbjarnarson Mið-Skála,
Sóley Magnúsdóttir Garðsauka,
Jón Einarsson Garðsauka, Egg-
ert Pálsson Kirkjulæk, Bára (?)
Guðmundsd. Raufarfelli, Guðrún
Kristinsdóttir Hvammi, Guðrún
Jónsdóttir Vetleifsholti, Eirikur
Einarsson Hallskoti, örn (?) H.
Guðjónsson frá Hliðarenda, Sig-
urður Baldvinsson Hólum, Ólafur
Eggertsson Þorvaldseyri, Aðal-
björn Kjartansson Hvolsvelli, Jón
Þórðarson Eyvindarmúla, Gunn-
ar Karlsson Strönd, Eggert
Haukdal Bergþórshvoli, Óskar
Ólafsson Bjóluhjálegu, Jón Sig-
urðsson Eyvindarhólum, Krist-
rún Kjartans. Hvolsvelli, Stefania
Guðmundsd. Hallskoti, Magnús
Sigurjónsson Hvammi.
Þvi má svo bæta við að okkur
hafa borist af þvi fréttir að undir-
skriftasafnarinn muni hafa verið
póstmaður nokkur sem notað hafi
ferðina til öflunar ábekinga á
vixilinn.
300 þúsund kr. fyrirfram
„Kona i húsnæðisleit” hringdi
til Þjóðviljans:
„Hve langt er eiginlega hægt að
ganga gagnvart þeim, sem eru i
vandræðum?
Ég hef verið að leita að leigu-
ibúð fyrir mig og 2 dætur (aldur
15—18 ára ) og náttúrlega svarað
fjölda auglýsinga, en sjaldnast er
tilboðunum svarað.
Um daginn var mér þó boðið að
lita á ibúð i Kópavogi. Hún reynd-
ist vera i gömlu timburhúsi, 3
ágæt herbergi, en fremur litil.
Leigan: 25. þúsund kr. á mánuði
og árið fyrirfram! Að auki var
ekki tryggt, að við fengjum að
vera nema þetta eina ár.
Ég sagði sem var, að hefði ég
300 þúsund krónur handbærar,
hefði ég kannski einhver ráð með
að útvega meira og fá uppi út-
borgun i eigin ibúð. — Gaman
þætti mér svo að vita, hvort hús-
eigandinn leyfir væntanlegum
leigjanda að gefa alla leiguna upp
til skatts.”
UNDRALAND
Ný leikfangaverslun i Glæsibæ.
Allt sem rúllar, snýst skoppar, tistir og
brunar.
Fjölbreytt úrval.
Komiö, sjáiö, undrist í UNDRALANDI
Tilboð óskast
i nokkrar fólksbifreiðar, sendibifreiðar og
jeppabifreiðar er verða sýndar að
Grensásveg 9 þriðjudaginn 12. febrúar kl.
12-3.
Tilboðin verða opnuð i skrifstofu vorri kl.
5.
Sala varnarliðseigna.
AF VERÐLAUNUM
Ekki er hægt að gera
sér í hugarlund neinn
stærri vanda en þann að
vera settur í dómnefnd
þar sem dæma á um til-
greint listaverk hvort
sem það nú kann að vera
tónverk, leikverk, mál-
verk, ritverk eða Ijóð.
Stundum hata menn
þurft að standa frammi
fyrir þessum ægilega
vanda sem að sjálfsögðu
tífaldast, þegar dóm-
nefndarmenn fá enga
vitneskju um það hver
sé höfundur þess sem
um er fjailað.
Þess vegna hlýtur það
að teljast ósanngjarnt
að áfellast dómnefnd,
sem einmitt var skipuð
fyrir nokkrum
mánuðum til að velja
hátíðarljóð í tilefni
ellef uhundruð ára
Islandsbyggðar, fyrir
það að gefast upp.
Sannleikurinn er
nefnilega sá að það eru
svo st jarnf ræðilega
litlar líkur til þess að
takast megi að velja
rétta skáldið þegar
nafnlaust Ijóð er valið
að slíkt er ekki hægt að
ætla nokkrum venju-
legum manni. Forsjónin
var að vísu ótrúlegá
hliðholl dómnefndinni á
lýðveldishátíðinni 1944,
en þá var fyrir slys valið
snoturt Ijóð eftir góða
konu norðan úr landi.
Hér er nauðsynlegt að
skjóta inn litlu sann-
leikskorni, sem að vísu
er ekki selt dýrara en
það er keypt, en er gott
dæmi um þann ægilega
vanda sem steðjar að
dómnef ndarmönnum
undir slíkum kringum-
stæðum. Þessa sögu
sagði mér grandvar
maður og sé ég ekki
ástæðu til að véfengja
hana. .
Auglýst var eftir
lýðveldishátíðarl jóði í
ti lef ni stof n una r
lýðveldisins 1944. Ekki
stóð á þátttökunni og
mörghundruð Ijóð
bárust, að sjálfsögðu
nafnlaus. Nú var
sannarlega úr vöndu að
ráða. Þáverandi þjóð-
skáld Islendinga var
Davíð Stefánsson og má
öllum vera það Ijóst hví-
lík hneisa það hefði
orðið, ef sjálft þjóð-
skáldið og Ijóðjöfurinn
frá Fagraskógi slysaðist
ekki í öndvegið. Hvar
var Ijóð þjóðskáldsins?
Aftur og aftur voru
Ijóðin lesin yfir í æðis-
genginni leit að réttum
höfundi, en árangurs-
laust því fjölmargir
gátu komið til greina.
Þá datt einum
dómnef ndarmönnunum
snjallræði í hug. Farið
var vandlega yfir öll
umslögin, sem höfðu
Ijóðinaö geyma og það
rannsakaðtil hlítar hvar
bréfin hefðu verið póst-
sett. Og viti menn, hægt
var að útiloka obbann af
samkeppnisl jóðunum,
því innan við tíu þeirra
voru póstsett á Akureyri
þar sem þjóðskáldið var
búsett.
Var nú þingað vel og
lengi og kom svo að
lokum að sérfræðing-
arnir þóttust geta orðið
á eitt sáttir um það að
Ijóðið ,,Hver á sér fegra
föðurland" hlyti að vera
eftir þjóðskáldið og bæri
því að verðlauna það.
En þar sem þeir voru nú
ekki hundrað prósent
vissir um að Ijóðið væri
eftir Davíð, þótt það
hefði ásamt fleiri
Ijóðum verið póstsett á
Akureyri kom til vara
sú tillaga að verðlauna
Ijóð Jóhannesar úr
Kötlum ,,Land míns
föður" sem allir gátu
verið sammála um að
væri besta Ijóðið en gat
varla verið eftir Davíð
þar sem það var póstsett
i Hveragerði (og mátti
raunar auðv.eldlega geta
sér til um það hver væri
höfundurinn). En í Ijóði
Jóhannesar fylgdi
böggúll skammrifi.
Hann komst svo að orði i
hátíðaljóði sínu:
,,Flaug þá stundum
fjaðralaus
feðra vorra andi"
og þessari flughæfni
andagiftar feðra vorra
gat dómnefndin ekki
kingt.
Svo dómnefndin lét
slag standa. Ljóðið sem
borist hafði í bréfinu
norðan f rá Akureyri var
verðlaunað og.nú biðu
nefndarmenn þess milli
vonar og ótta hvort þeir
hefðu hitt naglann á
höfuðið og verðlaunað
rétta skáldið. En vei!
Það kom í Ijós að Ijóðið
var eftir ágæta konu
norðan úr landi og svo
vel samansett að það
hefði eins vel getað
verið eftir Davíð.
I tilefni ellefuhundruð
ára afmælis íslands-
byggðar átti að endur-
taka þennan háskalega
Ijóðakappleik og auglýst
var eftir Ijóðum, sem
síðan átti að verðlauna,
en nú var nefndinni enn
meiri vandi á höndum
en 1944 því skáldin sem
samkvæmt eðli málsins
hlutu að eiga að fá verð-
launin voru öll búsett í
höf uðborginni. Og að þvi
kom að dómnefndinni
brast kjark til að velja
úr öllum þeim aragrúa
af nafnlausum Ijóðym
sem bárust þar sem
engin haldgóð ábending
var um það í neinu Ijóð-
anna að það væri eftir
neitt af þjóðskáldunum
nú.
Seinna hefur það
frétst (ég sel það ekki
dýrara en ég keypti það)
— að búið hafi verið að
velja besta Ijóðið en
nefndin hafi ekki treyst
sér að verðlauna það af
ótta við að það væri ef tir
Flosa Ólafsson eða
Pétur Hoffmann og
varla var hægt að hugsa
þá hugsun til enda, hve
þungur róður það gæti
orðið fyrir nefndar-
menn að fara á vit ein-
hvers tónlistarmanns —
í þessu tilviki Jóns
Þórar inssonar — og
biðja hann um að semja
hátíðarkantötu við Ijóð
Péturs Hoffmans, að
ekki sé talað um Flosa.
Á þessum vanda var
engin lausn til, nema
auðvitað eina lausnin
sem var að sjálfsögðu
besta lausnin.
Máíið var bara sett í
hendurnar á þjóðskáldi,
nefndintók launin sín og
allir máttu vel við una.
Hér a vel við vísan
sem varð til þegar
hátíðarnefndin 1944 var
að reyna að finna þjóð-
skáld í Ijóðabréfa-
haugnum:
Liggja í haugum
Ijóðskáldin
sem lýrikk sinni flíka
En þraut er að finna
þjóðskáldin
þau eiga að vera
hér líka.
Flosi