Þjóðviljinn - 27.10.1974, Síða 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 27. október 1974.
NOWIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
Ótgefandi: Otgáfufélag Þjóbviljans
Framkvæmdastjóri: EiOur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan Ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson
MINNISMERKI UM „FRJALST FRAMTAK”
Deilan um rækjuvinnslu og rækjuveiðar
i Húnaflóa, sem verið hefur á dagskrá nú
að undanförnu undirstrikar betur en flest
annað, hversu fráleitt það er að ætla hinu
svokallaða „frjálsa framtaki” að vera
allsráðandi i atvinnulifinu.
Peningamenn úr Reykjavik reisa
vinnslustöð fyrir rækju norður á Blöndu-
ósi, þar sem fólk hefur löngum lifað á öðru
en sjávarafla. Ekkert er um það spurt áð-
ur en lagt er i kostnað við verksmiðju-
byggingu, hvort leyfi til rækjuvinnslu fáist
eða ekki, og er þarna á ferðinni eitt af
mörgum lýsandi dæmum um glórulausa
fjárfestingu einkaframtaksins samkvæmt
boðorðinu um að frumskógalögmál hinnar
frjálsu samkeppni skuli vera allsráðandi
við hagnýtingu gæða n&ttúrunnar.
Rækjuveiðar hafa á siðustu árum orðið
nokkrum þorpum við Húnaflóa mikil lyfti-
stöng, og er þar um að ræða þorp, þar sem
alls staðar rikti alvarlegt atvinnuleysi og
fólksflótti fyrir fáum árum, vegna þess að
sjávarafli hafði brugðist i Húnaflóa og
stjórnvöld engar ráðstafanir gert til að
treysta byggðina á þessum stöðum.
En rækjustofninn er takmarkaður að
dómi allra sem til þekkja og þvi ekkert vit
að ganga i stofninn skipulagslaust, heldur
verður að koma til skynsamleg stjórn á
veiðunum og óhjákvæmilegar takmark-
anir.
Með tilliti til þess, hve rækjuvinnslan er
nú mikilvægur þáttur i atvinnulifi þorp-
anna á Drangsnesi, Hólmavik, Hvamms-
tanga og Skagaströnd má segja, að þessi
þorp eigi sina framtiðarheill undir þvi, að
komið sé i veg fyrir eyðingu rækjunnar.
Þar er einnig til staðar verksmiðjukostur,
sem gerir meira en nægja til vinnslu á þvi
rækjumagni, sem skynsamlegt er talið af
visindamönnum að heimila veiðar á. Það
er þvi siður en svo óeðlilegt, að ibúar þess-
ara þorpa mótmæli harðlega hugmyndum
um aukna sókn i rækjustofninn og nýjar
vinnslustöðvar á stöðum þar sem fólk hef-
ur ekki byggt afkomu sina á sjávarafla.
Sjávarútvegsráðuneytið hefur nú tekið
þá ákvörðun i þessu máli, sem sjálfsögð
var, — en eftir stendur fullbúin verksmiðj-
an á Blönduósi, sem minnismerki um
„frjálst framtak”.
Varla getur hjá því farið, að það sem
þarna hefur gerst leiði huga margra að
nauðsyn áætlunarbúskapar og félagslegra
vinnubragða við uppbyggingu atvinnulifs-
ins og hagnýtingu gæða náttúrunnar,
einnig á öðrum sviðum.
Það er nú orðið flestum ljóst og gildir
jafnt . um okkur islendinga og aðrar
þjóðir að þær náttúruauðlindir, sem við
byggjum lif okkar á eru ekki óþrjótandi.
Rányrkja á mikilvægum auðlindum er i
dag þjóðfélagslegur glæpur. Krafan um
frelsi auðmagnsins til að drottna sam-
kvæmt lögmálum hinnar rómuðu frjálsu
samkeppni i atvinnulifinu er ekki aðeins
óréttmæt með tilliti til gróðamyndunar ó-
verðugra, sem þannig á sér stað, — heldur
stefnir sú krafa beinlinis að eyðingu lifs-
bjargarmöguleika manna, hvort sem við
skoðum þau mál i ljósi okkar eigin að-
stæðna hér á Islandi eða i veröldinni allri.
Sú reginnauðsyn sem við blasir á skyn-
samlegri verndun náttúruauðlinda, hvort
sem er i sjó eða á landi hrópar niður lög-
mál kapitalismans, sem alltof margir
hafa gert að sinni pólitisku trúarjátningu,
en setur i staðinn kröfuna um félagsleg
viðhorf, — manninn ofar fjármagni og
gróða.
Hinar beinhörðu staðreyndir munu
kenna æ fleirum þá lexiu, enda þótt hún
kunni að verða sársaukafull ýmsum, sem
fastast trúðu blekkingunni um yfirburði
hins „frjálsa framtaks” og óheftrar sam-
keppni.
Kæri Hreggviður
Ég skrifaði allt kommún-
istadótið á
loftinu
Reykjavik,
26. október 1974.
Kæri Hreggviður.
Ég ætlaði nú reyndar að senda
þér þessar linur með sjónvarps-
listanum minum, en þær höfðu þá
lent á flæking og koma hér.
Listann vona ég afturámóti að þið
hafið fengið með skilum.
Ég bar mig að með hann eins og
listann i vor, klóraði fyrst riafnið
mitt og konunnar, en hún hafði þá
sjálf verið búin að skrifa sig á i
saumaklúbbnum____Þetta kemur
þó ekki að sök vona ég, þvi að i
saumaklúbbnum hefur henni
aldrei dottið i hug að kalla sig eða
skrifa annað en Lillu, en ég
skrifaði nú bara Napólina af
gömlum vana. Það er skirnar-
nafnið hennar.
Hún varð vitaskuld foxill, en ég
sagði henni, að þetta væri allt i
góðum höndum. Hún sansaðist
loks á það.
Nú, svo get ég ekki stillt mig
um að skrifa allt kommúnista-
dótið á loftinu en leigjendurnir i
kjallaranum hjá mér skrifuðu sig
sjálf fyrir rest. Þó ekki krakka-
skarann, enda er vist ekkert af
þeim fermt. En þá blessaði ég
húsnæöisekluna lagsmaður.
Annars var erindið að koma á
framfæri við ykkur uppástungu
um nýja undirskriftasöfnun til að
sýna andstæðingum okkar að við
séum hvorki af baki dottnir né
verkefnalausir.
Ég ætla, að það hafi ekki farið
framhjá neinum frjálsbornum og
hugsandi íslendingi, hvernig
gjörsamlega er búið að æra þjóð-
ina i landhelgismálunum, og ekki
þarf að fræða ykkur um hvaða öfi
hafa æ og ævinlega róið þar undir.
Skyldi maður þekkja keiminn!
Eða hverjir heldurðu að hafi á
sinum tima laumað slagorðinu
landhelgi inni málið? Ætli það
hafi ekki verið sömu
einangrunar- og ofstopaöflin sem
seinna smiðuðu slagorðið
menningar helgi?
En hvernig vikur þvi þá við að
þeim hefur orðið þetta ágengt i
lokun fiskimiðanna? Hvernig
stendur á þvi að þeim hefur tekist
að þvinga fram islerlska einokun
á hafsvæðum, sem hafa um
aldaraðir verið vettvangur
frjálsra, vestrænna fiskveiða og
heilbrigðrar samkeppni um lifs-
björgina?
Hinum þögla meirihluta er
vissulega spurn.
Tilgangur þeirra hefur þó alla
tið verið lýðum ljós: að einangra
Islenskar fiskveiðar, bægja frá
heilbrigðri og lifsnauðsynlegri
samkeppni, rýra trú manna á
getu islenskrar útgerðar til að
halda til jafns við útlendinga á
miðunum umhverfis landið,
brjóta svo niður sjálfstraust
þjóðarinnar, skapa glundroða,
upplausn, sundrungu! — þetta
eru, og hafa alltaf verið, ær og
kýr íslenskra einangrunarsinna.
Og þeir staglast eilift á hættu á
ofveiði! Um hana vil ég bara
segja þetta: ég hef þá tröllatrú á
styrkleika islenskra fiskstofna,
sem staðið hafa af sér köldustu
hafstrauma jarðar um aldaraðir,
að þeir muni einnig standa af sér
nýja strauma erlendra fiskiflota,
er auk þess nota veiðarfæri, sem
eru náskyld okkar eigin, að gerð
og lögun. Og fái þeir ekki staðist
kröfur nýrra tima á öld hinnar
hraðfleygu tækniþróunnar, hafa
þeir þá ekki dæmt sig úr leik og
fyrirgert tilverurétti sinum i ört
minnkandi heimi? Þvi að hvernig
ætla menn að bregöast viö þegar
farið verður aö fiska meö gervi-
tunglum? Eða er ekki „Fishstar”
á næsta leiti?
Nei, lagsmaður. Ég held að timi
sé löngu til kominn að við hef jum
öfluga sókn til að vekja þjóðina úr
þessu austræna landhelgisdái og
sýnum jafnframt frændþjóðum
okkar og bandamönnum, sem
kostað hafa miklu til i tækjum og
öðru til að rjúfa
fiskveiðieinangrun okkar, að þeir
eigi hér skilningi að mæta. Ég hef
gert uppkast að litlum formála,
sem ég held að mætti nota á
listana i þessari nýju baráttu
okkar og læt hann fylgja hér með i
endann. Vertu svo ævinlega gal-
vaskur.
þinn einlægur G.J.
Vér undirritaðir tslendingar
sem bundist höfum samtökum til
verndar frjálsum fiskveiðum
undir nafninu „Frjáls
veiðimenning”, skorum hermeð á
forysturiki Atlandshafsbanda-
lagsins, NATÓ, að virða að
vettugi, héreftir sem hingaðtil,
allar tilraunir til að einangra
fiskveiðar islensku þjóðarinnar.
Jafnframt skora samtökin á
rikisstjórn tsiands að hún hlutist
nú þegar til um að öil Islensk
fiskiskip verði máluð i islensku
fánalitunum eigi sjaldnar en fjór-
um sinnum á ári á kostnað
rikissjóðs
•JLr IÐNSKÓLINN í
** REYKJAVÍK
Karl eða kona óskast til bókhalds- og
skrifstofustarfa sem fyrst. Vélritunar-
kunnátta nauðsynleg. Laun samkvæmt
launakerfi Starfsmannafélags Reykjavik-
urborgar. Umsóknir með upplýsingum
um menntun og fyrri störf, ásamt með-
mælum ef til eru, sendist skólanum fyrir 4.
nóvember n.k.
SKÓLASTJÓRI.
Alþýðubandalagið
Alþýðubandalagið i Reykjavík
heldur almennan félagsfund i Tjarnarbúð niðri mánudaginn 28. október
kl. 20.30.
Dagskrá: 1. Inntaka nýrra félaga. 2. Kosning fulltrúa á landsfund AB
i nóvember n.k. 3. Skýrsla um dagskrá landsfundarins og gerð grein
fyrir drögum að stjórnmálayfirlýsingu þingsins. 4. Kosnar starfs
nefndir félagsins til undirbúnings einstökum málaflokkum, sem til
meðferðar verða á landsíundinum. 5. önnur mál.
Félagsgjöld verða innheimt á tundinum. Tillögur uppstillingarnefndar
liggja frammi á skrifstofu félagsins að Grettisgötu 3 frá og meE
fimmtudeginum 24. okt. — Stjórnin
Miðvikudaginn 30. okt. hefst námskeið að
Norðurbrún 1, fyrir konur, sem taka eða
hafa hug á að taka börn i daggæslu. Kennt
verður á miðvikudögum og föstudögum,
kl. 20-22. Kennsluefni: Föndur, leikir,
söngur, sögur.
V---—___________________________________^
f S5 Felagsmálastofnun Reykjavíkurborgar
m Vonarstræti 4 sími 25500