Þjóðviljinn - 23.11.1975, Page 13
12 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 23. nóvember 1975.
Sunnudagur 23. nóvember 1975. ÞJÓÐVILJINN — StÐA 13
Viö hurðina dýru á leið á þingfund
Frá morgni
til kvölds
með
alþingis-
manni
— Maður þarf að fara að koma sér á þing til að
geta farið að hafa það náðugt — fyrir hvað taka
þessir menn eiginlega kaup, fyrir að sitja og drekka
kaffi og rifa kjaft við og við — alþingi, þetta er bara
leikhús —
Hversu oft hafa menn ekki
heyrt setningar eins og þessar
eða I það minnsta líkar þessum
eöa i svipuðum dúr. Jú, þær hafa
eflaust allir heyrt. En hvað er þá
hæft í þeim? Allt segja sumir,
ekkert segja aðrir og sumir fara
mitt á milli. Hvernig væri þá að
athuga þetta mál, vera með ein-
um alþingismanni frá morgni til
kvölds og sjá hvað hann aðhefst.
Og til þess að gera þetta völdum
við venjulegan þingdag og báðum
Helga Seljan þingmann Austur-
landskjördæmis að fá að fylgjast
með honum frá morgni til kvölds
og var það auðsótt mál.
— Ég verð kominn niður i Þórs-
hamar fyrir kl. 9, þú getur komið
þangað um það leyti, sagði Helgi
og þar var undirritaður mættur
kl. 9.
— Hverjum leitar þú að vinur-
minn, sagði Kristján Aðalsteins-
son, fyrrum skipstjóri, en nú
starfsmaður i Þórshamri, er hann
tók á mógi mér i anddyrinu.
— Helga Seljan, er hann ekki
kominn?
— Hann Helgi, jú hann kemur
nú timanlega maðurinn sá, hann
er sem stendur á fundi.
Jú, mikið rétt, Helgi var á fundi
með hinum þingmönnunum i
Austurlandskjördæmi og fundar-
efnið var það aö Magnús
Jóhannesson frá Bakkafirði var
kominn til Reykjavikur að biðja
þingmenn kjördæmisins liösinnis
við að koma upp saltfiskverk-
unarhúsi þar eystra.
— Það er heldur slæmt atvinnu-
ástand hjá okkur og við verðum
að koma þessu húsi upp, nú, og
við töldum happadrýgst að senda
mann á fund þingmannanna okk-
ar, sagði Magnús.
— Er vont að ná tali af þeim öll-
um saman?
— Nei, ekki hefur mér reynst
það. Þetta eru indælismenn og
gott til þeirra að leita.
Þessi fundur hjá Helga stóð
ekki lengi, kannski hálfa klukku-
stund; og hvað tekur þá við?
— Það er fundur hjá félags-
máladeild efri deildar kl. 10, fram
að þeim fundi ætla ég að nota tim
ann og skrifa utan á nokkur bréf.
sagði Helgi. Hann sagðist hafa
það fyrir sið að senda þeim er
þess óska í Austurlandskjördæmi
þau frumvörp sem máli skipta
fyrir kjördæmið, svo og önnui
þau frumvörp sem menn hafa á-
Er vixillinn kominn niður fyrir
hann....
huga á, svo sem stjórnarfrum
vörp og svo fjárlögin.
— Þetta er dálitil vjnna, en ekki
nema sjálfsögð skylda að senda
þeim er áhuga hafa á þessum
málum eintak af frumvörpunum
Fyrir svo utan það sem ég sendi
skrifa menn mér oft og biðja um
einhver ákveðin frumvörp sem ég
hef ekki sent en þeir hafa áhuga
á, segir Helgi.
Klukkan er orðin 10 en samt
getur fundurinn hjá félagsmála
nefnd ekki hafist, það vantar oi
marga. — Það gerir ekkert til
segir Helgi, — ég hef nóg að gera
samt. Og nú taka við hringingar i
bankana. Það er hringt i Búnað-
arbankann, Landsbankann og
veðdeild Landsbankans. Er þessi
eða hinn vixillinn komjnn, er hús-
næðismálalánið fyrir þennan eða
hinn tilbúið? Timinn á milli kl. 10
og 11 um morguninn fer allur i
þetta.
Rétt fyrir kl. 11 kemur ungur
maður frá Austf jörðum sem á er-
indi við Helga. Hann vantar að-
stoð vegna stórvinnuvélakaupa.
Eftir um það bil hálfrar klukku-
stundar fund með Helga fer hann
burtu, ánægðari á svipinn en þeg-
ar hann kom. Næst lýkur Helgi
við að skrifa bréf til Trygginga-
stofnunar rikisins, þar sem hann
greinir frá könnun Margrétar
Margeirsdóttur á þvi hve margir
vangefnir á Austurlandi njóti ör-
orkubóta frá stofnuninni. Helgi
bermálefni vangefinna mjög fyr-
ir brjósti, enda var hann einn af
stofnendum styrktarfélags þeirra
á Austurlandi.
Þegar þvi er lokið hringir Helgi
til Margrétar Margeirsdóttur
sem aðstoðar hann við gerð frum-
varps sem Helgi ætlar að flytja
um málefni vangefinna. Þegar
þvi er lokið er komið hádegi og
timi til kominn að fá sér að borða.
— Maður fær snarl útl Alþingis-
húsi, segir Helgi, kona hans býr
austur á Reyðarfiröi, en Helgi og
synir þeirra tveir sem stunda
nám hér syðra búa i Kópavogi.
— Það er dýrt aö ha'lda svona
tvö heimili. Konan kom fyrst með
mér suður, en yngri börnunum
leiddist svo mikiö hérna að við
gáfumst upp á að vera með þau
hér, þau una sér hvergi nema
heima á Reyðarfirði.
Við ákveðum að hittast aftur kl
13. Þar sem þingfundir hefjast
ekki fyrr en kl. 14 notar Helgi tim-
ann til að fara inná Laugaveg 77 i
veðdeild Landsbankans og sækja
þangað húsnæðismálalán fyrir
mann á Breiðdalsvik. Þegar þvi
er lokið þarf að senda peningana
og skjöl láninu viðkomandi til
mannsins. Og kl. 14 hefst svo
fundur i sameinuðu þingi. Aðeins
eitt mál er á dagskrá, reiðilestur
Sighvats Björgvinssonar yfir
Þjóðviljanum fyrir að segja frá
þvi að hann vildi reka Guðmund
Kjærnested frá Landhelgisgæsl-
unni. Sighvatur titrar af reiði og
flytur þrumuræðu. Þingmenn
brosa, sumir hlæja jafnvel. Siðan
er fundi slitið og forseti samein-
aðs þings segist muni boða næsta
fund með dagskrá.
— Hvað nú?
— Það er fundur hjá okkur i efri
deild segir Helgi, — þar mun ég
hafa framsögu fyrir frumvarpi til
lagfæringar skattafrádrætti
kvenna i sveit. Þaö verða dálitlar
umræður og það er ekki fyrr en
um kl. 16 að Helgi kemst á fund
sem boðaður er i félagsmála-
nefnd.
t ræðustól i efri deild
Magnús Jóhannesson lengst t.h. á fundi með þingmönnum Austurlandskjördæmis; ekki voru þó allir
mættir.
Nokkrir höfðu veitt Helga umboð til að sækja húsnæðismálalán fyrir sig.
Skrifað uppá vixil niður I alþingishúsi
— Þú verður að reyna að vera
fljótur, okkar fundur á að vera
byrjaður, segja einhverjir menn
við hann. Hverjir eru þetta? —
Meðnefndarmenn minir i áfengis-
málanefnd, ég fer á fund hjá þeim
strax á eftir.
Strax að fundi félagsmála-
nefndar loknum hófst fundurinn
hjá áfengismálanefnd. Hann stóð
fram til klukkan að ganga sex og
þá hefði maður haldið að Helgi
væri laus og gæti farið heim.
— Nei, ég þarf að skrifa grein-
arkorn i Austurland. Ég geri það
við og við, þeir eru að biðja okkur
þingmennina um þessar greinar
sem eðlilegt er og ég hef reynt að
skila grein og grein. Ætli ég verði
ekki búinn svona um sjöleytið og
geti þá skroppið i mat...
— Ætlarðu að vinna i kvöld
lika?
— Það er fundur i kvöld, sem ég
þarf að fara á, þannig er það
næstum á hverju kvöldi, einhver
fundarhöld og einnig um helgar.
Manni þykir gott að eiga frihelgi
svona einu sinni i mánuði.
— Eru þetta pólitiskir fundir?
— Ekki allir, ég á sæti í stjórn
Bandalags leikfélaga, nú, og svo
eins og ég sagði þér fyrr i dag, hef
ég unnið mikið að málefnum van-
gefinna fyrir austan. Þessi
áhugamál útheimta alltaf þó
nokkra vinnu. En i sambandi viö
helgarnar, þá koma þar inni
fundir og ferðalög um kjördæmið,
þannig að þetta er ekki allt hér
fyrir sunnan.
— Þegar nú allt kemur til alls,
Helgi, er þingmennskan svo eftir-
sótt starf sem manni sýnist hún
vera, ef miðað er við það sem
menn leggja á sig til að ná kjöri?
— Ekki finnst mér það. Mér
leiðist þetta starf svona heldur.
Ég var áður skólastjóri á Reyðar-
firði og kunni mun betur við það.
Þá hafði ég lika fjárbúskap f tóm-
stundum en hann hef ég orðið að
leggja niður og sé alveg óskap-
lega eftir honum og þeirri likam-
legu áreynslu sem maður fékk út-
. úr þvi að dútla i honum.
— En þið hafið góð laun þing-
mennirnir, ekki satt?
— Þú segir það, mér finnst nú
að mér hafi orðið minna úr þeim
launum, en þeim sem ég hafði
fyrir kennsluna. Jú, i krónutölu
þykja þetta sjálfsagt sæmileg
laun, ég hef 125 þúsund kr. á mán-
uði, ég hef frian sima hér i
Reykjavik, þá fæ ég húsaleiguna
hér greidda, en ég borga sjálfur
rafmagn og hita og þann tima
sem þing starfar ekki, verð ég að
greiða húsaleiguna sjálfur, ég hef
ekki þorað að sleppa ibúðinni yfir
sumarið. Þá fæ ég dagpeninga
sem utanbæjarþingmaður og
ferðastyrk sem nemur 200 þús.
krónum á ári. Heildarlaun min til
skatts árið 1974 voru 1,8 miljón kr.
En eins og ég sagði áðan kem ég
ekki betur út með þessi laun en
kennaralaunin og það er vegna
þess að ég þarf að halda tvö heim-
ili, auk þess sem ferðakostnaður
er það mikill að þessar 200 þúsund
kr. á ári hrökkva skammt, það
sem á vantar verð ég að borga
sjálfur.
—■ Nú er mikið talað um hin svo
kölluðu „streitustörf” i nútima-
þjóðfélagi, flokkast þingmennska
undir það?
— Já, alveg tvimælalaust. Mað-
ur hefur aldrei frið. Ef maður er
heima stoppar siminn aldrei á
kvöldin og um helgar, svo eru
allskonar snúningar i kringum
þetta eins og þú hefur séð. En öllu
þessu verður að sinna og fyrir
bragðið er maður oft orðinn ansi
þreyttur þegar maður kemst i
svefn.
— Hvað ferðu oft austur á firði?
— Ekki sjaldnar en tvisvar i
mánuði, stundum oftar.
Mér sýnist það nú orðið flokkast
undir mannúðarmál að losa
Helga undan þessum spurningum
blaðamanns þannig að hann geti
lokið þvi sem hann á ógert. Stefán
Jónsson alþingismaður sagði, er
við drukkum saman kaffisopa
meðan Helgi var á einum fundin-
um að vissulega væru þingmenn
misduglegir, — þú hefur senni-
lega hitt á þann duglegasta af
þeim öllum, þaðer hreint ótrúiegt
hve miklu hann Helgi kemur i
verk, Stefán þekkir þetta mál ef-
laust mjög vel og ekki hvarflar að
mér að draga það i efa eftir að
hafa fylgst með Helga heilan dag.
En sú spurning verður enn áleitn-
ari hjá mér en áður — hvað sjá
menn við þetta starf, hvi i ósköp-
unum leggja sumir allt i sölurnar
til að öðlast það og halda þvi?
—S.dór
Það liggja mörg sporin á milli
Þórsliamars og alþingishússins;
hér er Helgi á leið út i þinghús á
tröppum Þórshamars.
A fundi áfengismálanefndar