Þjóðviljinn - 03.03.1976, Síða 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 3. mars 1976.
NORÐURLANDARÁÐ:
Yfirlýsing forsætisnefndar
vekur mikla athygli
KAUPMANNAHÖFN 2/3 — Frá
Erni ólafssyni, fréttaritara
Þjóðviljans á þingi Norður-
landaráðs:
Yfirlýsing forsætisnefndar
Norðurlandaráðs til stuðnings
Islandi i fiskveiðideilunni við
Bretland hefur vakiö mikla at-
hygli i Danmörku og birta
meöal annars tvö stærstu kaup-
mannahafnarblaðanna,
Berlinske Tidende og Politiken,
leiðara um málið i dag. Ber-
linske Tidende segir að sam-
þykktin sýni, að fulltrúar á þingi
Norðurlandaráðs hafi gefist upp
við að finna samningslausn á
vandanum og sé stór spurning
hvort forsætisnefndin hafi ekki
Hópur manna úr dönsku
verkalýðshreyfingunni
hyggst senda íslensku
landhelgisgœslunni liðveislu
gert islendingum bjarnargreiða
meö samþykktinni. Politiken
segir að samþykktin beri keim
af fljótfærni, þing ríkjanna hafi
ekki fengið tima til að f jalla um
hana og hún geti þvi vakið
ókyrrð i aðildarrikjunum. Þess
sé raunar þegar farið að gæta i
Danmörku. Hinsvegar telur
Politiken að það hefðu verið
mikil mistök ef Norðurlandaráö
hefði ekkert látið þaö tii sin taka
að eitt Norðurlandanna hefur
lent i slikum átökum sem fisk-
veiðideilan er. Væri það þvi um
yfirlýsingu forsætisnefndar að
segja að þar væri betur af stað
fariðen heima setið. I sambandi
viö fiskveiðilögsögumál yrðu
danir að taka tillit til margra
sjónarmiöa, sem rækjust hvert
á annað, svo sem viðvikjandi
Efnahagsbandalagi Evrópu,
Færeyjum og Grænlandi, og
gerðu þeir þvi málið ekki miklu
flóknara fyrir sér með þvi að
bæta við stuðningi við tillögu um
að bretar kalli herskip sin úr is-
lenskri fiskveiðilögsögu.
Mikla athygli hefur einnig
vakið það framtak nokkurra /
dana að hefjast handa um að
safna liði á skip, er stefnt skuli á
Islandsmið i þeim tilgangi að
trufla veiöar breta. Þessir
stuðningsmenn islendinga hafa
stofnaö niu manna nefnd, sem
nefnist Norræna samstöðu-
nefndin. Hafa þeir lýst yfir þeim
ásetningi sinum að veita is-
lendingum virkan stuðning i
þorskastriðinu og hyggjast fá
strandgæsluskip og togara, sem
þeir ætla að manna og stefna
siðan á fslandsmið til liðs við is-
lensku varðskipin. Nefndar-
menn taka það skýrt fram að
skipin veröi óvopnuð, að þau
muni ekki hafa annað vopna en
danska fánann, eins og einn
nefndarmanna orðaði það.
Nefndarmenn og stuðnings-
menn þeirra standa allir að
þessum aðgeröum sem einstak-
lingar, en i blöðum eru þeir
kallaðir starfsmenn eða
liðsmenn verkalýðshreyfing-
Afhending bókmennta- og tónlistarverðlauna Norðurlandaráðs:
^Þriðji Islandsdagurinn í röð”
KAUPMANNAHÖFN 2/3 — frá
Erni Olafssyni, fréttaritara
Þjóðviljans á þingi Norður-
landaráðs:
Bókmennta- og tónlistarverð-
laun Noröurlandaráðs voru af-
hent við hátíðlega athöfn i Ráð-
húsinu i Kaupmannahöfn f gær-
kvöldi, mánudagskvöldið 1.
mars. Borgarstjóri Kaup-
mannahafnar, Börge Schmidt,
setti athöfnina og bauð gesti
velkomna. Sfðan flutti nýkjör-
inn forseti Noröurlandaráðs,
daninn Knud Enggaard, ræðu,
og Hans Astrand ritari konung-
legu dönsku tónlistarakademi-
unnar, kynnti Atla Heimi
Sveinsson og afhenti honum
tónlistarverðlaunin. Arne
Hannevik frá Noregi kynnti ólaf
Jóhann Sigurðsson og afhenti
honum bókmcnnta verðlaun
Norðurla ndaráðs. t Kaup-
mannahöfn hafa menn á orði aö
mánudagurinn hafi veriö þriðji
tslandsdagurinn þar i röð, en
sem kunnugt er varö fiskveiði-
deila tslands og Bretlands aðal-
málið á þingi Noröurlandaráðs
um heigina, svo að önnur mál
hurfu þar alveg i skuggann.
Þeir Atli Heimir Sveinsson og
Ólafur Jóhann Sigurðsson
þökkuðu báðir verölauna-
veitinguna með ræðu. Atli
Heimir gat þess i ræðu sinni að á
seinni árum hefði tónlistaráhugi
aukist mjög á tslandi, en frá
fornu fari hefðu bókmenntir
verið metnar þar langt um aðr-
ar listir fram. I ræðu sinni, sem
birtist i heild i Þjóðviljanum i
gær, sagðist Ólafur Jóhann
meðal annars vona, að islenskar
nútímabókmenntir reyndust
þess umkomnar að örva raun-
verulegan vinarhug erlendra
lesenda i garð smáþjóðar, sem
berst við ofurefli.
Við þetta tækifæri var flutt
tónverkið Xanties eftir Atla
Heimi. Verkið, sem er fyrir
flautu, pianó og rödd, var flutt
af þeim Manuelu Helmods-
dóttur, Snorra Sveini Birgissyni
og Peter Steen. Að lokum var
snæddur kvöldverður og voru
allt að þúsund manns við-
staddir, þar á meðal allir þing-
Atli Heimir og Ólafur Jóhann ásamt konum þeirra viö afhendingu
verðlaunanna
fulltrúar á þingi Norðurlanda-
ráðs.
Allmikla athygli danskra
blaða hafa vakið þær upplýsing-
ar frá Gylfa Þ. Gislasyni, for-
manni menningarmálanefndar
Norðurlandaráðs, að kostnaður
við veitingu bókmenntaverð-
launanna nemi nú um 110.000
krónum dönskum, en
verðlaunin sjálf eru sem
kunnugt er aöeins 50.000 krónur
danskar. Tónlistarverðlaunin
eru jafnhá, og má ætla að
kostnaðurinn við úthlutun
þeirra sé álika mikill og bók-
menntaverðlaunanna.
Menningarmálanefndin er
þeirrar skoðunar að upphæð
bókmenntaverðlaunanna, sem
verið hefur óbreytt s.l. fjórtán
ár, sé orðin óhæfilega iág miðað
við kostnaðinn við úthlutunina,
sem hefur meira en tvöfaldast á
sama tima, og i dag stendur til
að nefndin leggi þetta álit sitt
fyrir menningarmálaráðherra
Norðurlandanna. Mun nefndin
vilja að verðlaunaupphæðin
verði tvöfölduð.
Kostir og gallar gegnumstreymis-
kerfis til þess að verðtryggja lífeyri
Eins og kunnugt er hefur Guð-
mundur H. Garðarsson lagt fram
frumvarp á Alþingi um Lifeyris-
sjóö islands sem gerir ráð fyrir
svokölluðu gegnumstreymiskerfi
tii aö verðtryggja hann. Hug-
myndina að þessu frumvarpi á
dr. Pétur H. Blöndal trygginga-
stærðfræðingur, og samdi hann
þaö aö mestu leyti.
1 siðustu viku var fyrsta um-
ræða um frumvarpiöi neðri deild.
Auk framsögumanns tóku þeir
Eðvarð Sigurðsson, Gylfi Þ.
Gislason, Karvel Pálmason,
Matthias Bjarnason og Ingvar
Gislason til máls. Lýstu þeir allir
yfir stuðningi við þá hugmynd
sem að baki liggur, þ.e. aö verð-
tryggja lifeyri gamla fólksins i
þeirri óðaverðbólgu sem nú rikir.
þingsjá
Eövarö Sigurösson benti á að
tvær leiðir væru til að verð-
tryggja lifeyrissjóðina. Fyrri
leiöin væri sú að verðtryggja út-
lán úr þeim og að keypt yrðu
verðtryggð skuidabréf. Hin leiöin
væri sú aö fara inn á svokallað
gegnumstreymiskerfi, sem hér
væri lagt til, þ.e. að nota pening-
ana meðan þeir héldu verðgildi
sinu. Spurningin væri hins vegar
sú hvaða bagga viö værum að
binda framtiöina með þessari
'lausn. Eðvarð taldi að meginþorri
manna i verkalýðshreyfingunni
væri fylgjandi þessu máli.
Starf lifeyrissjóðanna hefur
verið tviþætt. Annars vegar að
standa undir lifeyrisgreiðslum og
hins vegar viðtæk útlánastarf-
semi. Ef tekiö veröur upp gegn-
umstreymiskerfi er augljóst að
lánastarfsemin fellur niður, en
hún hefur staðið mjög undir fjár-
mögnun ibúðarbygginga. Verður
þvi að finna nýjar leiðir til að
fylla upp i það gap sem þá
myndast.
Eðvarð sagði að margt orkaði
tvimælis i frumvarpinu, en hann
væri hlynntur meginstefnu þess.
Gylfi Þ. Gislason taldi að hér
væri um eitt mikilvægasta' mál
Alþingis að ræða og sagðist styðja
þá grundvallarstefnu sem fram
kæmi i þvi.
Karvel Pálmason tók i sama
streng en sagði að það þyrfti
mikla sérfræðiþekkingu til að
komast fram úr frumvarpinu og
vildi þvi ekki úttala sig um það i
einstökum atriðum.
Matthias Bjarnason trygginga-
ráðherra sagði að hér væri um að
ræða mjög veigamikið frumvarp
sem bæri að þakka. Taldi hann að
ekki yrði farið inn á þessar nýju
brautir nema fara nokkuð bil
beggja. Hins vegar væri nær að
leggja svona frumvarp fram i
góðæri en ekki á erfiðleikatimum
eins og nú eru. Sagði Matthias að
það væri ekki nóg að eiga hug-
sjónir heldur verði einnig sú
skylda og ábyrgð að hvila á
mönnum að þeir standi að fjár-
öflun með auknum álögum.
Ingvar Gislason lýsti yfir
stuðningi við frumvarpið og taldi
það vera i samræmi við yfirlýsta
stefnu Framsóknarflokksins.