Þjóðviljinn - 02.12.1976, Qupperneq 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 2. desember 1976
Ríkir hér eitthvert hallæri?
Greint frá rœðu
Guðmundar J.
Guðmundssonar við
fyrstu umrœðu um
kjaramál á
Alþýðusambandsþingi
Slðdegis á þriðjudaginn hófst
fyrsta umræða um kjara- og
efnahagsmál á þingi ASt. Meðal
framsögumanna um þann
málaflokk var Guðmundur J.
Guðmundsson foriiiaður Verka-
mannasambandsins. Verður
hér á eftir stikiað á stærstu
atriðum I ræöu hans.
1 upphafi máls sins sagði Guð-
mundur a6 i öllum þeim umræö-
um sem oröiö hafa um kjaramál
aö undanförnu stæöu tvær staö-
reyndir upp úr: i fyrsta lagi aö
tsland væri nú i hópi láglauna-
Ianda Vestur-Evrðpu, og i ööru
lagi aö kaupmáttur launa væri
alltaf aö rýrna. Hann væri nú
sambærilegur við það sem
minnst gerist i álfunni.
A hinn bóginn heföu islending-
ar aö mestu sloppiö viö atvinnu-
leysi sem mjög hrjáir evrópu-
búa. Hér væri mikil vinna og
jafnvel of mikil. Þau góöu lifs-
kjör sem hér riktu samanboriö
viö ýmis lönd álfunnar helguö-
ust fyrst og fremst af löngum
vinnutima, þeim lengsta sem
þekkist i Evrópu. Sennilega
heföi vinnutimi karla þó ekki
lengst svo mjög, lenging hans
hefði fyrst og fremst komiö
fram i aukinni vinnu kvenna og
námsfólks. — Nú er ekki spurt
hvort konur langi til aö vinna
heldur er þaö brýn nauðsyn,
sagöi hann.
En havö hefur skeö? Hefur •
eitthvert hallæri duniö yfir þjóö-
ina? Nei, verömæti útflutnings
hefur stóraukist, engar veruleg-
ar veröhækkanir hafa oröiö á
innflutningi svo þær verö-
hækkanir sem hafa oröiö eru
innlendur tilbúningur. Hann
kvaöst vilja taka vinsælt dæmi
sem væri þorskblokkin. Hún
hefði hækkaö i veröi á banda-
rikjamarkaöi um meira en 30%
á þessu ári. Viö þaö bætist 10-
12% g'engissig þannig aö fisk-
verkendur hafa fengiö 40-45%
meira fyrir vöru sina i íslensk-
um krónum taliö. A sama tlma
hefur verkamannakaup hækkaö
um 20-25% en frystihúsaeigend-
ur hafa samt lýst þvi yfir aö þeir
heföu engin efni á að bjóða til
veislu.
Guömundur ræddi orsakir
þeirrar óðaverðbólgu sem rikt
Fulltrúar á ASt-þingi gera sér ýmislegt til dundurs — hér eru prjónar hafðir uppi, en aörir glugga I
Handbók verkalýösfélaga, þegar hlé veröur á ræöuhöldum.
hefur hér að undanförnú og
kvaö þær margslungnar. En eitt
væri vist: að verkalaun heföu
þar litlu hlutverki aö gegna. —
Þaö er ekki 65-70 þúsund króna
maðurinn sem orsakar verð-
bólguna, sagöi hann. Ekki held-
ur sjómaðurinn sem aflar fjór-
falt meira en starfsbræöur hans
i nágrannalöndunum en ber
samt minna úr býtum.
Helsta orsökin væri sú aö
stjórnarstefnan telur nauö-
synlegt aö minnka kaupmátt-.
inn. Þess vegna heföi hún fellt
gengiö, komið á vörugjaldi,
hækkaö fjárlög um 40% og stór-
aukið beina skatta, auk al-
mennra verðhækkana sem
hrannast upp. Verðhækkanir á
lifsnauösynjum bitnuðu haröast
á þeim lægst launuöu.
Siðan varpaöi Guömundur
fram þeirri spurningu, hvað
gerðist ef samdráttur yrði i
vinnu og vinnuíimi styttist en
kjörin héldust óbreytt? Þá yröi
skammt i almennan landflótta.
Lægstu laun væru þaö lág að ef
engin breyting verður á þeim er
stefnt aö þjóðfélagsiegri ör-
birgö.
Að lokum ræddi Guðmundur
hvað væri aö gera, hvernig bæri
aö haga láglaunabaráttunni.
Það væri reyndar staðreynd aö
allir launamenn væru láglauna-
menn en þeir lægst launuöu ættu
sterkastan rétt. Hann kvaöst
lengi hafa lagt áherslu á aö
halda einingunni og svo væri
enn. Sumir vildu hins vegar
vera einir í narattunm og teiau
þaö sigurvænlegra en sár
reynsla heföi kennt honum aö
slikt hefði oft þær afleiöingar að
þeir sem ryddu brautina fengju
minnst en þeir sem ekki voru
einu sinni meö i slagnum
kannski mest.
En ýmsar hættur fyigdu einn-
ig samflotum. I þeim þyrfti að
ifyggja lifrænt samband milli
forystu og einstakra verkalýös-
félaga og verkalýösfélögin
þyrftu að tryggja lifrænt starf
félaganna. Sem flestir þyrftu aö
taka þátt i ákvarðanatökum og
menn mættu ekki láta neitt
sundra sér.
Enn gerast
tíðindi í
Stúdenta-
Háskólans
Tvær
Hægrimenn — allur fjöldinn — sem hugöust halda fund I Stúdenta félaginu i gær.
stjórnir og báðar í lögbanni
t gær bættist enn einn kostu-
legur kapituli viö sögu þess
félagsskapar sem gegnir nafninu
Stúdentafélag Háskóla Islands
(SFHt). Lesendur Þjóöviljans
rámar etv. i fréttir af þvi þegar
lögbann var sett á störf stjórnar
þessa félags sl. vor. t gær var
aftur sett lögbann á störf annarr-
ar stjórnar I þessu sama félagi.
Forsaga málsins er sú aö
hægrimenn réðu lengst af lögum
og lofum I féiaginu og héldu þvi
vandlega leyndu fyrir vinstri-
mönnum hvar og hvenær aðal-
fundir væru haldnir. Þeim siðar
nefndu tókst þó i fyrrahaust aö
bola hægrimönnum út úr stjórn.
Sl. vor smöluöu hægrimenn svo á
aðalfund félagsins og tókst aö ná
meirihluta á honum framanaf.
Það breyttist þó er á leið en þá
höfðu hægrimenn brotiö fundar-
sköp á ýmsa lund og ma. fært
stjórnarkjör fram i dagskrá og
vitanlega kosiö sina menn i
stjórn.
Vinstrimenn álitu þennan fund
ólöglegan og boðaði stjórn þeirra
til annars aöalfundar stuttu
seinna. Þá bar svo viö aö hægri-
menn mæta meö fulltrúa borgar-
fógeta og láta hann setja lögbann
á fundinn og jafnframt öll afskipti
stjórnar þeirrar sem Garðar
Mýrdal var formaöur i af mál-
efnum félagsins.
Siöan hefur lögmannsmáliö
þvælst fyrir dómstólum og er
enginn úrskuröur enn fenginn úr
þvi.
1 gær bar þaö svo til tiöinda aö
stjórn sú sem hægrimenn kusu á
fundinum sem vinstrimenn telja
óiöglegan boöaöi til framhalds-
aðalfundar og var hann auglýstur
meö smáauglýsingu i Morgun-
blaðinu i gær. Skyldi fundurinn
haldinn i Lögbergi og hefjast kl.
14.30 — einmitt á sama tima og
fullveldisfagnaöur stúdenta stóö
yfir i Háskólabiói.
Garðar Mýrdal mætti þangaö
með lögfræöing sinn, Inga R.
Helgason, og fulltrúa fógeta.
Voru þá samankomnir 16 hægri-
menn i kjallara Lögbergs. Þeir
Ingi og Garöar báru fram þá
málamiölunartillögu aö fund-
inum yröi frestað, amk. þar til
fullveldisfagnaðinum væri lokið
Kjartan Gunnarsson sagöur for-
maöur hélt þá leyndarráðsfund
með stjórn sinni og lögfræöingi og
að honum loknum hafnaði hann
málamiöluninni Þá sögöust þeir
Garðar og Ingi vera tilneyddir aö
biöja fulltrúa fógeta aö setja lög-
bann á fundinn.
En sagan er ekki öll. Meöan
þeir Ingi og fulltrúi fógeta brugöu
sér afslöis til þess aö sá siöar-
nefndi gæti kynnt sér málsskjölin
settu hægrimenn fund i kjali-
aranum! Voru þeir að afgreiða
siðasta dagskráriiö er Garðar
Mýrdal bað um orðiö og hélt smá-
tölu yfir hægrimönnunum sem nú
voru orðnir Iiðlega tuttugu
talsins. Þá komu þeir Ingi og
fulltrúi fógeta á vettvang og setti
sá siöarnefndi þegar i staö lög-
bann á frekari fundarhöld hægri-
manna.
Þannig standa þvi málin: tvær
stjórnir gera tilkall til valda i fé-
laginu og hafa báðar látið setja
lögbann á störf hinnar.
En það er ihugunarvert að þeir
sem boðuðu fundinn i gær á þeim
tima sem þeir þóttust fullvissir
um að flestir stúdentar væru
uppteknir við að halda fullveldis-
daginn hátiölegan, þessir sömu
menn hafa á undanförnum árum
skrifað hvern langhundinn á
fætur öðrum i Morgunblaðið og
viðar þar sem þeir fordæma það
sem þeir kalla lýöræöisfjandskap
vinstrimanna og hafa varla vatni
haldið fyrir lýðræðisást. Siðasta
dæmið um þetta er hamagangur
vökuliða út af tilhögun kosninga
til 1. des. nefndar stúdenta i
haust. —ÞH
Vinnuaðstaða flug-
virkja loks að skána
Allt frá þvi aö flugskýli númer
fimm og verkstæöi Flugfélags
tslands á Reykjavikurflugvelli
brunnu hinn 13. janúar 1975 og
þar til fyrir skömmu hafa flug-
virkjar unniö störf sfn viö ákaf-
lega erfiöar aöstæöur og tækni-
deildin búiö viö mikinn hús-
næöisskort. Nú hefur hins vegar
rofaö aöeins til, þvi fiugskýli
númer fjögur hefur veriö I viö-
tækri „endurhæfingu” og þjón-
ar nú tilgangi sinum meö mikilli
prýöi.
Það var Flugmálastjóri sem
kostaði endurbætur á skýlinu,
en Flugleiðir reistu hins vegar
nýbyggingu þar við hliðina og
verður hún tekin I notkun fljót-
lega. Nýja skýlið veröur rúm-
lega eitt þúsund fermetrar aö
stærö. Þar veröur hluti tækni-
deildar, auk verkstæðis og lag-
ers. Opiö veröur inn i flugskýli
númer 4 i gegnum gang, sem i
verða eldtraustar hurðir beggja
vegna. —gsp