Þjóðviljinn - 19.12.1976, Page 2

2 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 19. desember 1976
ALMANAK ÞJÓÐVINAFÉLAGSINS
íslandsalmanakið hóf göngu
sina 1837 og er þetta 141 árgangur
fyrir árið 1977. Þjóðvinafélagsal-
manakið hefur komið út i 103 ár
og hefur nokkur breyting orðið á
útgáfu þess á siðari árum, en
kjarni þess er hinn sami og verið
hefur frá upphafi eða frá 1874. í
þvi er að finna hið eiginlega
almanak eða tslandsalmanakiö,
titillinn er Almanak fyrir tsland,
og Arbók tslands, sem er yfirlit
um atburði liöins árs, þ.e. ársins
1975. Auk þessa eru i ritinu styttri
þættir til fróöleiks og skemmtun-
ar.
Nokkur breyting var gerð á Is-
landsalmanakinu fyrir nokkrum
árum, dýrlingatöl felld niður að
miklu leyti og nú er gerð sú
breyting að hverjum mánuði eru
ætlaðar fjórar siður í stað tveggja
áður. A fyrstu siðu hvers
mánaðar er dagatal ásamt
merkidögum, upplýsingar um
gang tungls og vikutal, á annari
siöu dagatal og eyða til innfærslu,
á þriðju siðu eru daglegar upp-
lýsingar um sólargang i Reykja-
vik, á fjórðu siðu eru nánari upp-
lýsingar um gang tungls og stór-
streymi og þar er skrá um flóð og
fjöru i Reykjavik, einnig er þar
getið um afstöðu björtustu fasta-
stjarna og upplýsingar um reiki-
stjörnurnar. Eftir mánaöataliö er
getið sjávarfalla á vissum stöðum
hér við land, hnattstöðu staða og
siðan ýmsar upplýsingar um
gang himintungla, myrkva, reiki-
stjörnur ofl. Skrá er um veðurat-
hugunarstöðvar og spásvæði
veðurstofunnar, vindhraða,
mælieiningar og vegalendir i km.
eftir ýmsum þjóðvegum hér á
landi og loks er gerð grein fyrir
heimildum og útreikningum al-
manaksins.
Þjóðvinafélagsalmanakið inni-
heldur tslandsalmanakið og Ar-
bók tslands eftir Ólaf Hansson
prófessor, sem er annáll ársins
1975, þar getur árferðis, bruna,
búnaðar, embættaveitinga og
margra annara gagnlegra upp-
lýsinga um atvinnuvegi, stjórn-
mál, verslun ofl. ofl. Arbók þessi
hefur um árabil verið rituð af
ólafi Hanssyni og er þetta hin
gagnmerkasta heimild um land
og þjóð ár hvert. Arbókin hefur
tekið nokkrum breytingum hin
siðari ár, t.d. varðandi upptaln-
ingu látinna á árinu.
1 þessum árgangi er ágæt grein
eftir Þorstein Sæmundsson
stjarnfræðing. Um ákvöröun
timans og i lokín er gamansaga
eftir Mark Twain, sem örn
Snorrason islenskaði. Rit þetta er
alls 184 blaðsiður. Þorsteinn Sæ-
mundsson er ritstjóri ritsins og
hefur hann einnig reiknað út og
búið almanakið til prentunar,
sem er leyst af hendi með mikilli
alúð og nákvæmni.
Þetta rit er eitthvert þarfasta
ársrit sem út kemur hér á landi
og jafnframt eitt hið vandaðasta.
Einn mestikostur þess er að form
þess hefur ekki tekiö neinum
breytingum undanfarin 103 ár og
eru það ekki litil meðmæli með
ritinu, innihaldið breytist auð-
vitað ár frá ári, þvi hér er um
timatalið að ræða, aðrar
breytingar hafa orðið fremur
litlar, nema hvað dýrlingatal var
knappað eins og áður segir fyrir
nokkrum árum, en nú væri
auðvelt að endurskoða þá breyt-
ingu eftir áð hverjum mánuði er
ætlaðar fjórar blaðsíður I stað
tveggja. Skráinum merkisár hef-
ur einnig breyst frá fyrri tfð þar
sem ýmsir atburðir hafa gerst,
sem teljast merkilegir að al-
manna dómi, t.d. Stofnun
lýðveldis hér á landi. Sleppt var
fyrir nokkru klásúlunni „Frá
sköpun heimsins” svo og svo
mörg ár. Menn eru nú ekki lengur
samþykkir þvi ártali eins og það
var haft.
Rit þetta er reiknimeistara og
ritstjóra og útgáfustofnunum til
sóma svo og annálshöfundi.
S.Br.
Skáldsaga
um her-
námsárin
fyrri
t svölum skugga heitir skáld-
saga eftir Steinunni Þ. Guð-
mundsdóttur sem nýlega er kom-
in út. Aður hafði Steinunn gefið lit
aðra skáldsögu sem nefnist Dögg
í spori. 6
Vettvangur þessarar skáldsögu
er tsland striðsáranna. Hún hefst
i sveit: húsfreyja er á förum til
Reykjavikur i þau ævintýri sem
hún telur aö þar biði hennar á
þessum timum. Bóndi hennar
streitist við aö sitja áfram, en
fylgir eftir siöan, en það er um
seinan, hann hefur tapað sjálf-
stæði sinu og konu og dóttur.
Þetta er m.ö.o. saga um áhrif
hernámsins á fjölskyldu og þá
þjóðlifið, og lýkur henni á friöar-
daginn. En höfundur telur að hún
visi meö ýmsu móti til seinni
tima.
Skáldsagan er 213 bls.
(JMFERÐARKORTIÐ
hans„Jóns gmnna-genðu sw vel:
Nú getur fjölskylda þín æft
sig í umferðarreglum heima
á stofuborði.
Umferðarkortið hans „Jóns
granna“ fæst nú á skrifstofu
okkar, hjá umboðsmönnum og í
ýmsum verslunum gegn
2oo króna gjaldi.
OG ekki bara það!
í því skyni að örva alla til
leiks höfum við samið ákveðið
verkefni til að spreyta sig á.
Lausnir eiga að berast skrifstofu
okkar fyrir 1. mars 1977.
Dregið verður úr réttum lausnum
og veitt ein verðlaun:
Kanaríeyjaferð með Samvinnu-
ferðum fyrir þrjá, að verðmæti
kr. 255.000.-
Verkefnið.
Katrín, kona Jóns granna, ekur manni aínum í
vinnuna aÖ morgni dags. Hús þeirra er merkt A.
Fyrst faraþaueinn hring austurí bœ.austur fyrir
bamaheimilið, til að njóta sólaruppkomunnar.
Svo er ekið um hringtorgið að pósthúsinu
(merkt B). Þar er stansað og Jón skreppur inn að
sœkja póstinn sinn í pósthólfið. Þvi nœst
ekur Katrín áfram út úr einstefnugötunni,
beygir inn á aðalbrautina til vinstri
og heldur til hljóðfœraverslunarinnar,
en þar vinnur Jón (sbr. „Og hann býr til
fegurstu fiólín“). Að lokum ekur
Katrin um hringtorgið, heim til sin.
Þeir kaflar leiðarinnar.sem athuga á, eru
merktir inn á kortið hér til hliðar.
Hér koma spurningarnar.
(Atriði eru hverju sinni talin upp í þeirri
röð sem þau koma íyrir á leið Katrínar).
Á leiö frá 1 til la.
1, 1 Ber Katrinu að gefa stefnumerki?
1, 2 Má hún aka hiklaust inn á umferðargötuna?
1, 3 Ber henni að vlkja fyrir akandi umferð
frá báðum hliðum?
1, 4 Má hún aka yfir varúðarlínuna?
1, 5 Heitir breiða, brotna línan á móts við biðskyldu-
merkið:
a) Varúðarlína?
b) Markalína?
Á leiö frá 2 til 2a.
2, 1 Er gangandi vegfaranda skylt að taka tillit til
akandi umferðar sem nálgast, sé hann á merktri
gangbraut?
2, 2 Er bláa gangbrautarmerkið leiðbeiningar-
merki?
2, 3 Sé gangandi vegfarandi á gangbrautinni, eða í
þann veginn að fara út á hana, hvort er þá
öruggara að Katrín stöðvi bilinn:
a) Við gangbrautina?
b) 10 metra firá henni?
Á leiö frá 3 til 3a.
3, 1 Má Katrin aka hiklaust inn á hringtorgið?
3, 2 Ber henni að vikja fyrir X bilnum sem nálgast
frá vinstri?
3, 3 Er rétt, miðað við ökuleið hennar, að hún velji
vinstri akrein á hringtorginu?
Á leiö frá 4 til 4a.
4, 1 Hefur bíll Katrinar forgang fyrir Y bíinum?
4, 2 Nú komum við að gildru á kortinu. Framundan
er merki, sem ekki má vera þama, miðað við
aðrar merkingar. Er það:
a) Aðalbrautarmerkið?
b) Timatakmarkað stöðuleyfi?
4, 3 Má Katrín leggja ökutæki fyrir framan háhýsið?
4, 4 Hvor á forgang:
a) Gangandi maðurinn sem stigið hefur út á
gangbrautina?
b) Katrín sem er að beygja til hœgri?
Þátttaka fjölskyldunnar.
Verðlaunin eru Kanaríeyjaferð fyrir
þrjá vegna þess að Samvinnutryggingar
vonast til aö allir meðlimir hverrar
fjölskyldu sameinist um að leysa þrautina
og sendi svo inn ráðningu hver fyrir sig.
Umferðarkorti þessu er œtlað að vera
„þroskaleikfang" í umferðarmenningu.
Þekking á umferðarlögum og-reglum getur
forðað þér, og þínum, frá slysi í umferðinni.
Af þeirri ástœðu er til þessa leiks stofnað.
Ath. Umferöarkorlið er 138 «m langt og $
fjórum litum. Á þvi eru umferöarmerki og
fleiri leiöbeiningar. Þesaari mynd er
einungia ætlaö aÖ aýna merkingar vegna
verölauna verkefniaina.
4, 5 Á Katrin að stöðva bílinn:
a) Vinstra megin í einstefiiugötunni?
b) Hœgra megin i einstefnugötunni?
Á leiö frá 5 til Ba.
5, 1 Hvað af eftirfarandi þarf Katrín að hafa í huga
áður en hún ekur af stað aftur frá akbrautar-
brún:
a) Gá að umferðinni?
b) Gefa stefnumerki til hægri?
c) Gefa stefhumerki til vinstri?
5, 2 Hvar á billinn að vera þegar hún kemur að
gatnamótunum:
a) Hægra megin í götunni?
b) Vinstra megin i götunni?
5, 3 Hvar á hún að stöðva bílinn:
a) Framendi bíls við stöðvunarlínuna?
b) Framan við linuna, svo að hún sjái betur inn
á aðalbrautina?
Á leiö frá 6 til 6a.
6, 1 Hvort er réttara að Katrin gefi stefnumerki:
a) Einni bíllengd áður en hún ekur til vinstri?
b) 5-6 billengdum áður en hún ekur til vinstri?
Á leiö frá 7 til 7o.
7, 1 Er biðskyldumerkið:
a) Aðvörunarmerki?
b) Bannmerki?
7, 2 Hvora akreinina ætti Katrín að velja, miðað við
leið hennar um hringtorgið:
a) Hægri akrein?
b) Vinstri akrein?
7, 3 Hvaða greinar umferðarlaga væri gott að hafa i
huga þegar ekið er út úr hringtorgi og Z billinn
er á hægri akrein:
a) 26. gr. og 37. gr.?
b) 4. gr. og 28. gr.?
Athugiö aö svara ávallt öllum liÖum
spurninganna.
Geymiö lýsingu verhefnisins.
Hún gildir áfram til 1. mars nk.
Klippið svarseðilinn frá og sendið okkur
hann í umslagi merkt:
Samvinnutryggingar g.t. Ármúla3Reykiavik(Æfing
i umferðarreglumr
Fleiri svarseðlar verða birtir, einir sér, á tímabilinu.
Dómnefnd skipa:
Guðni Karlsson, forstöðumaður Bifreiðaeftirlits
rikisins.
Sigurður Ágústsson, fulltrúi Umferðarráðs.
Sturla Þórðarson, fulltrúi lögreglustjórans i
Reykjavík.
Ath.: öllum er heimil þátttaka.
Fyigjum rcglum, forðumst sfys.
SAMVINNUTRYGGINGAR G.T.
ÁRMULA3. SlMI 38500
SVARSEÐILL
já nei já nei
1.1 □□3,2 □□ 5,ia)
1.2 □□ 3,2 □□ b)
1.3 □□3,3 □□ c)
1.4 □□ 5,2a)
2,5a) □□■!,; □□ b)
b) □ □ 4.2a) □ □ 5,3a)
b) □□ b)
2.1 00 4,3 □□
2.2 □ □ 4.4a) □ □ 6,la)
2,3a) □□ b) □□ b)
b) □ □ 4,5aj □□
b) □□
já nei já nei
□ □ 1,la) □□
□ □ b) □□
□ □ 7,2a) □ □
□ □ b) □□
□ □ 7,3a) □□
□ □ b) □ □
□ □
□ □
□ □
NAFN ÞATTTAKANDA:
HEIMILI:
SlMI: