Þjóðviljinn - 24.12.1976, Blaðsíða 11

Föstudagur 24. desember 19761 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 11
^Leikhúsin um jólin
sspw
LEIKFÉLAG REYKJAVÍKUR
atburði eftir 1. þátt sem hugar-
sýn Kellingar og miðast þá hug-
myndaheimur og imyndun
hennar við það þjóðfélag, sem
hún lifir og hrærist i. Við sjáum
allt með hennar augum, jafnt
persónur sem umgerð þeirra,
leikmyndina. Gullna hliðið
sjálft er þannig i mjög þjóð-
legum stil og á liklega eftir aö
koma ýmsum leikhúsgestum á
óvart. Hinir útvöldu ganga lika
sumir með axlabönd, sem eru
þá að sjálfsögðu öðrum axla-
böndum fegurri. Einnig er
leitað fanga i þjóðtrú og þjóð-
sögur i persónusköpuninni.
Þannig er Lykla-Pétur t.d. afar
góður karl og meinlaus, en Páll
postuli aftur á móti strangur og
siðavandur.
Tónlistin er með öðru sniði en
venja er. Engin hljómsveit
leikur og söngvar eru yfirleitt
fluttir án undirleiks. Reynt
hefur verið að einfalda tónlist-
ina og fella hana betur að efninu
i stað þess að hún sé sérstakur
þáttur i verkinu.
Mikill áhugi virðist vera
fyrir þessari sýningu Þjóðleik-
hússins á Gullna hliðinu, þvi að
þegar er uppselt á
pokkrar fyrstu sýningarnar.
—eös
4 leikrit yfir
hátíöirnar
Arinu lýkur f Iönó meö
sýningu á Æskuvinum Svövu
Jakobsdóttur: hér eru þeir
þrír Karlar sem skeiöa um
sviðiö lengst af, uftast heldur
betur sjálfumglaðir.
Leikfclag Reykjavikur hefur
venjulega frumsýnt meiriháttar
verkefni rétt fyrir nýár, en sú
frumsýning flyst nú til ellefta
janúar vegna afmælis Leikfé-
lagsins, sem er þá áttrætt. Þaö
er sjálfur Macbeth Shakespear-
es sem er á dagskrá og standa
æfingar nú sem hæst.
Dagskrá Leikfélagsins um
jólin er annars á þessa leið: A
annan i jólum er sýnd Sauma-
stofan eftir Kjartan Ragnars-
son, sem hefur náð góðum vin-
sældum áhorfenda — á dög-
unum var einmitt að koma út
plata með söngvum úr þvi
verki. Þann 29. desember er
sýndur fjármálaskopleikurinn
ungverski Stórlaxar eftir
Ferenc Molnár. Arinu lýkur i
Iðnó með sýningu þann 30.
desember á hinu hvassa ádeilu-
verki Svövu Jakobsdóttur
Útvaldir nota axlabönd
Semasta leiksyning ársins: nætursýning á Kjamorku og kvenhylli I Austurbæjarbiói aöfararnótt
gamlársdags. (Jón Sigurbjornss, Kjartan Ragnarsson og Ragnheiöur Steindórsdóttir)
Jólaleikrit Þjóöleikhússins í
ár er hið sivinsæla leikrit
Daviðs Stefánssonar frá Fagra-
skógi, Gullna hliöiö. Það veröur
frumsýnt aö kvöldi annars i jól-
um. Þjóðleikhússtjóri, Sveinn
Einarsson, er leikstjóri. Leik-
mynd gerir Björn Björnsson, en
hann hefur tvisvar áður gert
leikmyndir fyrir Þjóöleikhúsiö,
við Sjö stelpur og Ringulreiö
Flosa Ólafssonar. Tónlist Páls
tsólfssonar verður Ieikin af
segulbandi, og hefur Þuriður
Pálsdóttiræft og stjórnaö henni.
Ilelstu hlut\erk eru i höndum
Guðrúnar Stephensen, sem
leikur Kerlinguna, Helga Skúla-
sonar i hlutverki Jóns bónda og
Erlings Gislasonar I gervi
Óvinarins. Arni Tryggvason
leikur Lykla-Pétur, Briet Héö-
insdóttir Vilborgu grasakonu og
Gunnar Eyjólfsson Pál postula.
Þetta er þriðja uppfærslan á
þessu leikriti i þjóðleikhúsinu.
Gullna hliðið var flutt þar fyrst
árið 1951, og siðan 1956 og 1966.
Verkð var hinsvegar frumflutt
hjá Leikfélagi Reykjavikur i
Iðnó 1941 og sýnt þar aftur 1948.
Lárus Pálsson var leikstjóri
Nýr blær í
túlkun
verksins
undir stjórn
Sveins
Einarssonar
allra þeirra sýninga, sem veriö
hafa á leikritinu i Reykjavik til
þessa og lék sjálfur Óvininn i
frumuppfærslunni, en þá lek
Arndis Björnsdóttir Kerlinguna
og Brynjólfur Jóhannesson Jón
bónda. t sýningunni 1966 lék
Guðbjörg Þorbjarnardóttir
Kerlingu, Rúrik Haraldsson Jón
bónda og Gunnar Eyjólfsson
Óvininn.
Gullna hliðið hefur oft verið
sýnt úti á landi af ýmsum
áhugaleikfélögum. Þá hefur
Æskuvinir, þar sem mál er
varða stöðu kvenna fléttast á
hugvitssamlegan hátt saman
við sambúð islendinga við hinn
vestræna stórabróöur.
Sama kvöld verður miðnætur-
sýning i Austurbæjarbiói á
gamanleik Agnars Þórðar-
sonar, Kjarnorku og kvenhylli.
verkið verið leikið á flestum
Norðurlöndunum, Skotlandi og
flutt i erlendum útvarps-
stöðvum viða.
— Þetta er liklega það leikrit,
sem leikið hefur verið oftast
allra islenskra leikrita, sagði
Sveinn Einarsson Þjóðleikhús-
stjóri á blaðamannafundi, sem
haldinn var til að kynna jóla-
leikritið. — En það eru 11 ár
siðan það var sýnt hér siðast, og
ný kynslóð hefur vaxið úr grasi,
^sem á eftir að kynnast Gullna
hliðinu. Samvinna leikstjóra,
leikmyndateiknara og leikara
hefur verið með ágætum. Verkð
virðist leikendum mjög hug-
stætt og þeim hefur yfirleitt
gengið óvenju vel að læra hlut-
verkin. Strax á annarri æfingu
komu heilu þættirnir utanað, en
sliku hef ég ekki orðið vitni að
áður, sagði Sveinn. Ýmsir sem
nú taka þátt i leikritinu, hafa
leikiðiþviáður, en allirleikaþó
núverandi hlutverk i fyrsta
sinn.
Allmiklar breytingar eru i
þessari uppfærslu frá hinni
„heföbundnu” sýningu Gullna
hliðsins og sagðist leikstjóri
telja þær ekki siður i anda þess,
sem skáldið hugsaði sér, en það
form sem algengast væri. Leik-
ritið færist að sumu leyti meira
„niður á jörðina” en áður hefur
tiðkast. Þannig er reynt að túlka