Þjóðviljinn - 11.05.1977, Blaðsíða 4

4 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 11. mai 1977
Málgagn sósíalisma,
verkalýdshreyfingar
(Jtgetandir* (Jtgáfufélag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann
Ritstjórar-.Kjartan óiafsson
Svavar Gestsson
og þjóöfrelsis.
Fréttastjóri: Einar Karl Haraidsson.
Umsjón með sunnudagsblaði:
Árni Bergmann.
(Jtbreiðslustjóri: .Finnur Torfi Hjörieifsson.
Auglýsingastjóri: Oifar Þormóðsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
'Siðumúla 6. Simi 81333
Prentun: Blaðaprent hf.
Bara í orði, —
eða líka á borði?
1 útvarpsumræðunum frá Alþingi i lok
april lýsti Ólafur Jóhannesson, ráðherra
og formaður Framsóknarflokksins, yfir
þvi, að hann væri fylgjandi kröfu verka-
lýðssamtakanna um 110 þúsund króna
lágmarkslaun, enda gætu menn ekki lifað
af lægri launum.
Þessi yfirlýsing ráðherrans vakti vissu-
lega mikla athygli, og margur maðurinn
ályktaði sem svo að nú hlyti að fara að
styttast i samkomulag um verðtryggð 110-
þús. króna lágmarkslaun og þá sjálfsögðu
launajöfnunarstefnu, sem Alþýðusam-
band Islands hefur markað.
Nú eru hins vegar liðnir 12 dagar siðan
Ólafur Jóhannesson tjáði sig samþykkan
forgangskröfu verkalýðshreyfingarinnar,
en i samningamálunum hefur ekki þokast
nokkurn skapaðan hlut og frá rikisstjórn-
inni heyrist hvorki hósti né stuna.
Svo sem kunnugt er þá mæta verkafólki
við samningaborðið fulltrúar tveggja
samtaka atvinnurekenda. Þar mæta til
leiks fulltrúar Vinnuveitendasambands
íslands, sem nær allir eru úr innsta kjarna
Sjálfstæðisflokksins og þar mæta lika við
hlið talsmanna Vinnuveitendasambands-
ins fulltrúar frá Vinnumálasambandi
samvinnufélaganna.
Nú er það kunnara en frá þurfi að segja
að i Vinnumálasambandi samvinnufélag-
anna er Framsóknarflokkurinn alls
ráðandi. Þrátt fyrir orð Ólafs Jóhannes-
sonar hefur við samningaborðið ekki
gengið hnifurinn á milli Vinnuveitenda-
sambandsins og Vinnumálasambands
samvinnufélaganna allt til þessa, hvað
forgangskröfur verkalýðssamtakanna
varðar. Eéttri viku eftir fagurmæli Ólafs
Jóhannessonar i útvarpsumræðunum
sendi Vinnumálasamband samvinnu-
félaganna meira að segja frá sér smánar-
boðið um rúmlega 3000,- króna kauphækk-
un, smánarboð sem atvinnurekendur i
heild stóðu að og staðhæfðu að alls ekki
væri von á betri boðum.
Stjóm Sambands islenskra samvinnu-
félaga hefur látið frá sér fara yfirlýsingu,
þar sem hlýlegum orðum er farið um for-
gangskröfur verkalýðshreyfingarinnar,
og i dag er boðaður fundur með fulltrúum
SÍS og verkalýðshreyfingarinnar.
Þjóðviljinnvill alveg sérstaklega hvetja
alla alþýðu til að taka vandlega eftir þvi,
hvað fulltrúar SÍS sem til þessa fundar
mæta hafa fram að bjóða nú þegar á reyn-
ir.
Verkalýðshreyfingin hefur ekkert með
að gera innantóma skrúðmælgi um
,,samúð” með forgangskröfunum. Hitt
væri marktækur atburður, ef fulltrúar
SÍS, sém til fundar mæta i dag, kæmu á
fundinn með raunveruleg boð i kjara-
samningunum, og slitu þannig það band,
sem hingað til hefur bundið saman Vinnu-
veitendasambandið og Vinnumálasam-
band samvinnufélaganna.
Það er ekki eftir neinu að biða. Foringj-
ar Framsóknarflokksins og forráðamenn
SÍS hafa eins og aðrir þekkt forgangskröf-
ur verkalýðshreyfingarinnar i nær hálft
ár. Þeir hafa fengið nægan umþóttunar-
tima. Þess vegna verða þeir að svara
strax i dag. Ætla þeir að standa við yfir-
lýsingu ólafs Jóhannessonar, eða ætlar
Framsóknarflokkurinn hér aðeins að leika
tveimur skjöldum með fagurmæli i orði,
en fláttskap á borði?
A þetta mun verkalýðshreyfingin að
sjálfsögðu láta reyna.
Vilji framsóknarforingjarnir hjá SÍS i
verki standa við yfirlýsingu formanns
Framsóknarflokksins um rétt verkafólks
til 110 þús. króna verðtryggðra lágmarks-
launa á mánuði, — þá segjum við bara:
Batnandi mönnum er best að lifa og hróp-
um húrra fyrir þeim.
Hafi þeir hins vegar litið eða ekkert að
bjóða, þegar til fundar kemur i dag, og
haldi Vinnmálasamband samvinnufélag-
anna áfram fóstbræðralagi sinu við
Vinnuveitendasambandið, þá hefðu orð
Ólafs Jóhannessonar i útvarpsumræðun-
um betur verið ósögð.
Það sem verkalýðshreyfingin vill fá að
vita er þetta: — Var ólafur Jóhannesson
aðeins að tjá eitthvað, sem hann kallar
„persónulega skoðun” sina sem fyrrver-
andi lagaprófessors? Eða, talaði hann
þama sem ráðherra og formaður Fram-
sóknarflokksins, þannig að hægt sé að
treysta þvi að flokkurinn standi að baki
yfirlýsingunni i reynd?
Þetta eitt skiptir hér máli, og á þetta
mun reyna i dag. Hér má enginn komast
upp með að leika tveimur skjöldum. Svo-
kallaðar „privatskoðanir” Ólafs Jó-
hannessonar koma okkur litið við. Hitt er
veigamikil staðreynd, að afstaða Fram-
sóknarflokksins gæti ráðið úrslitum i
kjaradeilunni, ef flokkurinn og SÍS reynd-
ust i raun fáanleg til að skipa sér við hlið
verkalýðshreyfingarinnar.
—k.
Hvar er
rœða Sverris?
A siðustu starfsdögum alþingis
var efnt til almennrar stjórn-
málaumræðu sem var útvarpaö.
Meðal ræðumanna i umræðunum
var Sverrir Hermannsson, siöari
ræðumaður Sjálfstæðisflokksins.
Sá fyrri var Geir Hallgrimsson
forsætisráðherra. Hann bauð
verkafOlki af örlæti sinu uppá 6%
kauphækkun, en var allur hinn
kurteisasti i málflutningi. Var
ræða hans þvi birt i heild i
Morgunblaðinu þegar i stað. ööru
máli gegnir um ræðu Sverris
Hermannssonar, hann fOr fram
með gassa miklum og hótaði
„miskunnarlausri hörku” og
„aðgeröum sem duga” ef verka-
lýðshreyfingin færi i verkfall.
Hann lýsti þvi yfir aö hann hefði á
annan áratug sem formaður
Landssambands islenskra
verslunarmanna aldrei staöiö að
verkfallsboðunum.
Þessi ræöa Sverris Hermanns-
sonar hefur enn ekki verið birt i
Morgunblaöinu: Þjóöviljinn fer
þess á leit við Morgunblaðið að
svo verði gert. Ræöa Sverris er
góð heimild um afstööu Sjálf-
stæðisflokksins til verkalýðs-
hreyfingarinnar. Ræða þessi
gengur nú manna á milli i ljósriti
eins og neöanjarðarrit i Sovét-
rikjunum, atvinnurekendur
laumast meö ljósritin um gang-
ana á Hótel Loftleiöum. Til að
spara þeim ómakiö er hér meö
skorað á Morgunblaðið að birta
ræðuna, neiti ritstjórarnir, er
Þjóðviljinn reiðubúinn til að birta
úr henni valda kafla.
Sverrir Hermannsson
Til marks
um ótta
framsóknar
við fylgistap
Yfirlýsingar Ölafs Jóhannes-
sonar um stuöning við kröfur ASl
um lágmarkslaun — 110.000 kr. á
mánuði — hefur vakiö athygli.
Ennfremur afstaöa Sambandsins
— I oröi. Eftir er aö vita hvað á
bak viö býr, það kemur i ljós. Hitt
vita allir aö þessar yfirlýsingar
eru til marks um ótta
Framsóknarflokksins viö fylgis-
tap sem á sér stað meö hverjum
deginum sem liður. Tilgangur
Olafs Jóhannessonar er aö reyna
að klóra i bakkann, aö bjarga
framsókn. Björgunarstarfið er
hins vegar dæmt til aö mistakast
Ölafur Jóhannesson
veröi ekki staðið við stóru oröin.
Eftir þvi verður gengið og niður-
staðan höfö i minni.
En það hugarfar sem rikir
innan framsóknarforystunnar
þessa dagana er allt annað en þaö
sem fram kemur i yfirlýsingum
Ólafs, þar er enginn áhugi á þvi
aö beita sér fyrir stuöningi við
málstaö verkalýðshreyfingar-
innar. Framsóknarforystan er al-
búin til þess að svikjast aftan aö
samtökum launafólks hvenær
sem tækifæri gefst. Til marks um
þaö er eftirfarandi lokakafli úr
grein eftir varaformann SUF sem
birtist I Timanum I gær:
„Hvaö rikisstjórnina snertir er
máliö reyndar ofureinfalt. Hún á
engra kosta völ ef allt hleypur úr
böndunum. Þá verðurhún aö taka
I taumana ÞÓTT ÞAÐ KOSTI
HÖRKU.”
Þannig er það enn ljóst hvað
þeir vilja, spurningin eraðeins sú
hvort óttinn við verkalýðs-
hreyfinguna og fylgishrunið
endist Framsóknarflokknum til
næstu kosninga. Samskonar ótti
framsóknarforystunnar kom I
veg fyrir svik I landhelgismálinu,
eins gæti það orðið hér. Næstu
dagar skera úr. „Málið er
reyndar ofureinfalt.”
Fjarstýrður
forsœtisráð-
herra
Geir Hallgrimsson forsætis-
ráðherra hefur enn ekki svaraö
spurningum sem til hans hefur
verið beint um þaö hvað gerðist á
klikufundi Bilderberg-samtak-
anna. Hann hefur raunar neitað
þvi á alþingi að gefa skýrslu um
för sina þarna út og hann hefur
bætt þvi viö að það sem fram kom
á fundi hans og auöjöfranna muni
hafa áhrif á einstakar athafnir
hans og koma þannig fram. Þar
með viðurkennir forsætis-
ráðherra landsins að hann sé
fjarstýrður frá erlendum
auömannaklúbbi. Þessi yfirlýsing
forsætisráðherra Islands er I
rauninni ákaflega alvarlegur
viðburöur: það hefur aldrei fyrr
gerst I sögu íslands að forsætis-
ráðherra landsins hafi hagað sér
með þessum hætti.
Embætti forsætisráðherra er
ekki einkaeign Geirs Hallgríms-
sonar eins og fyrirtækin Sirius,
Nói og Hreinn til dæmis. For-
sætisráðherra landsins er kjörinn
eftir ákveðnum lýðræöislegum
leiðum og það er i himinhrópandi
andstööu við hinar lýðræðislegu
leikreglur aö forsætisráöherra
landsins neiti að gefa skýrslu
opinberlega um auðmannafund
eins og þann er hann sótti i Bern-
harðsreglunni.
Það er hins vegar ekki ný bóla
að forvigismenn Sjálfstæðis-
flokksins líti á trúnaöarstörf sin
sem einkaeign. Þannig hagaöi
Geir Hallgrimsson sér jafnan
meöan hann var borgarstjóri I
Reykjavik, hann átti Reykjavik
aö eigin mati eins og hvert annaö
hlutafélag. Hann heldur
uppteknum hætti sem forsætis-
ráðherra landsins, og
Framsóknarflokkurinn veitir aö
sjálfsögöu ekkert aöhald. Honum
nægir að fá að vera hornkerling
við ráöherraboröiö i gamla tugt-
húsinu viö Lækjartorg.
— s.