Þjóðviljinn - 12.07.1977, Blaðsíða 16

PJODVIUINN
Þriðjudagur 12. júli 1977
Aðalsimi Þjóðviljans er 81933 kl. 9-21 mánudaga til föstu-
daga, kl. 9-12 á laugardögum og sunnudögum.
'Utan þessa tima erhægtað ná i blaðamenn og aðra starfs-
menn blaðsins i þessum simum. Ritstjórn 81382, 81527,
81257 og 81285, útbreiðsla 81482 og Blaðaprent 81348.
@81333
Einnig skalbentá heima-
sima starfsmanna undir
nafni Þjóðviljans i sima-
skrá.
Tímamótasamningar
Rætt við GUÐMUND M. JÓNSSON, varaformann Sjómanna-
sambandsins,og INGÓLF INGÓLFSSON, formann Vélstjórafélags
íslands, um nýgerða sjómannasamninga
Að sjómanna-
samningunum loknum
tókum við tali Guðmund
M. Jónsson, vara-
formann Sjómannasam-
bandsins, og Ingólf
Ingólfsson, formann Vél-
stjórafélagsíns, til aö
heyra þeirra mat á
samningunum. Við
spurðum fyrst Guðmund
hvað hann vildi segja að
samningunum loknum:
„Ég tel tvimælalaust merkan
áfanga að ná eins mánaðar
kauptryggingartimabili á báta-
flotanum og uppgjöri eftir
hverja veiðiferð á minni skut-
togurunum. Það hefur alltaf
verið mikil skerðing á hlut
sjómannsins að fá ekki upp-
gerðan sinn hlut nema þrisvar á
ári. Það sjá jú allir að það er
mikil skerðing að eiga inni
mánuðum saman.”
Þjv.: Hvernig er útgeröin i
stakk búin að taka viö svona
róttækri breytingu?
„Þaö er nú kannski ekki mitt
mál að svara þessu, annars ætla
Guðmundur M. Jónsson.
ég aö segja að það er alveg for-
smán hve illa hefur veriö staðiö
að útgerð hér á lgndi varðandi
rekstrarfé. Það fréttist hér i
samningunum aö bankarnir
hafi gefið loforð um aukin
afurðalán og vonandi er þaö
rétt, þvi það er furðuleg tregöa
aö láta rekstrarfé til útgerðar.
Um árangur samninganna er
það að segja að maöur er aldrei
ánægður. En okkur þóttu
mánaðarlegt uppgjör og 18,5%
fiskverðshækkun og 24%
hækkun kaupliöa þess virði aö
skrifa undir. Hér náðist fram
róttæk breyting stórátakalaust
og hún bætir mest hag þeirra
sjómanna sem lægstar hafa haft
tekjurnar, þeirra sem eru á
minn bátunum. Reynslan á eftir
að sýna hve mánaöaruppgjörið
er mikilvægur áfangi.”
Þjv.: Hvað telur þú að eigi að
gera i fiskfriðunarmálum?
„Eg tel aö þurfi að loka
hólfum lengri og skemmri tima
eftir þörfum og stækka möskva.
En að leggja flotanum um
lengri eða skemmri tima tel ég
óhentuga rábstöfun, það kemur
svo illa niður á sjávarplássum
úti á landi. Slikt myndi skapa
glundroða og atvinnuleysi.
Að minu mati er besta ráðiö
kvótaskipting á flotann. Hverju
skipi verði úthlutaður ákveðinn
kvóti um áramót. Þetta hefði
þann kost að menn hættu að
sækja út i hvaö sem er og þess
vegna myndi sóunin minnka.
Min skoðun er að kvótaskipting
sé þjóðhagslega hagstæðasta
lausnin og sú lausn sem
sjómenn myndu helst sætta sig
við.
Að lokum vil ég segja að það
var staðið að undirbúningi
samninga á allt annan hátt nú
en áður. Og samstarf
Sjómannasambandsins tókst
vel. Arangurinn, miðað við
aðstæður, er fyrst og fremst að
þakka þessu samstarfi. Og ég
vona aö þessir samningar séu
upphaf að miklu samstarfi full-
trúa sjómannastéttarinnar, og
það tel ég eina af grundvallar-
forsendum þess að hægt sé að
bæta hag sjómanna á öllum
sviðum.”
Ingólfur Ingólfsson hafði
þetta að segja:
„Mér list mjög vel á
samningana. Meira fékkst fram
en nokkur þorði aö vona, þ.e.
mánaðaruppgjörið og uppgjör
eftir hverja veiöiferð á minni
togurunum. Þetta veldur meiri
breytingu en menn gera sér enn
grein fyrir.
A stóru togurunum verður
veruleg kauphækkun og auk
þess dálitil hækkun á afla-
verölaunum. Fiskverðshækk-
unin er veruleg kjarabót. Þar
var knúin fram hækkun til
sjómanna og útvegsmanna. Sú
I
hækkun er kannski einn stærsti ■
ávinningur þessara samninga.
Ekki er einsdæmi að kjara- m <
samningar og fiskverðs- I
ákvörðun tengist saman. En að ?
þessu sinni eru þessi tengsl |
meiri en nokkru sinni áður og ■
það okkur til hagsbóta. Ef ekki |
hefði náðst samkomulag milli „
seljenda og oddamanns um ■
þessa hækkun er það mitt ®
mat að ekki hefði verið grund- ]
völlur fyrir kjarasamningum.
Að öllu samanlögðu eru þetta °
timamótasamningar og stærsti |
sigur sem sjómenn hafa unnib I ■
kjaramálum um langa hrið.
Um friðunaraðgerðir er það "
að segja að auknar aögerðir
hafa legið i loftinu, jafnvel ■
stöðvun. Ef til stöðvunar kemur
mun það bitna mjög á sjómönn- |
um, einkum togaramönnum, ■
þvi allar friðunaraðgerðir |
virðast beinast að togveiðum. ■
Komi til slikra aðgerða verða ■
stjórnvöld aö bæta sjómönnum
það augljósa tekjutap sem þeir
yrðu fyrir”, sagði Ingólfur að
lokum. eng ■
Alþýðubraudgerðin
hættir starfsemi
Alls óvíst hvort þar verða aftur bökuð brauð
Ein elsta og stærsta
brauðgerð Reykjavikur,
Alþýðubrauðgerðin við
Laugaveg, hefur nú hætt
störfum og sagt upp öllu
sinu starfsliði. Að sögn
Guðmundar Oddssonar
forstjóra fyrirtækisins
er allt i óvissu um það
hvort þráðurinn verði
tekinn upp að nýju siðar
meir.
Guðmundur kvaðst ekki geta
greint frá ástæöum þeim sem eru
fyrir lokuninni en hann hefði
ákveöið að hætta fyrir tveimur
árum enda oröinn aldraður.
Brauðgeröin er ekki á söluskrá og
hefur ekki verið auglýst til leigu
þannig að óvist er hvort hún á
nokkurn tima eftir að baka brauð
framar.
Fyrirtækið rak á sinum tima
niu verslanir auk þeirrar sem var
i sama húsi og sjálft bakaríiö við
Laugaveg. Aö sögn Guðmundar
hafði fyrirtækið 15-20 starfsmenn
þegar þvi var lokað. — Þeir hafa
allir fengið vinnu enda gott fólk
sem allir vilja hafa, sagði hann.
Alþýðubrauðgeröin er eitt
þeirra fyrirtækja sem Alþýðu-
flokkurinn og Alþýðusamband ís-
lands settu á laggirnar á þriðja og
fjórða áratugnum. Það fór eins
fyrir henni og Alþýðuhúsinu, Iönó
ofl. að stjórnarmennirnir ákváðu
Þannig var aðkoman þegar Þióðviliamenn baraA garöi I ger, allt
harðlokað og ekkert Hfsmark nema á skrifstofunni sem er til vinstri
aö breyta henni I hlutafélag og
seldu svo sjálfum sér hlutabréfin.
Hefur Guðmundur Oddsson rekið
Alþýðubrauögerðina sem sitt
einkafyrirtæki mörg undanfarin
Mynd eik.
ár og er óhætt að segja að hann
hefur reynst starfsfólki sinu og
stéttarfélögum þess erfiður ljár I
Meginatriði sjómannasamninganna:
Mánaðarlegt uppgjör
Kaupliðir hœkka um 24% — Fiskverð hækkar um 18,5%
Um þrjúleitið á laugardaginn
undirrituðu fulltrúar sjómanna
og útvegsmanna nýja kjara-
samninga sem gilda eiga til 31.
des. 1978.
Seinasti samningafundurinn
hafði þá staðið I rúman sóiar-
hring. Var aðfaranótt iaugardags
þriðja nóttin i þeirri viku sem
notuð var til samningaviðræðna.
Merkasta atriðið I þessum
samningum er að kauptrygg-
ingartimabiliö á bátaflotanum
styttist I einn mánuö úr fjórum.
Og á minni togurunum, sem eru
meö i bátakjarasamningum,
verður hver veiðiferð sérstakt
kauptryggingartimabil, þ.e. að
hver túr veröur gerður upp sér-
staklega.
Þá varð samkomulag um að
kaupliöir samninganna hækkuðu
um 24% þ.e. kauptrygging og
kaup sjómanna á stærri togur-
unum. Siðan verða hækkanir 1.
des. 4,8%, 4,5% 1. júni ’78 og 3,4%
1. sept. Fer kauptryggingin úr 107
þús. I 133 þús. frá 1. júli og i 151
þús. á samningstimanum auk
verðbóta.
Aflalaun sjómanna eru áfram i
samningnum en i nokkuð breyttu
formi. Þegar kominn er meira en
hálfur hlutur skal greiða 6% I
aflalaun. Aflalaunatimabilið er
þó lengra en kauptryggingar-
timabilið.
Þá varö nokkur hækkun á afla-
Framhald á bls. 14.