Þjóðviljinn - 24.10.1979, Blaðsíða 12

Þjóðviljinn - 24.10.1979, Blaðsíða 12
12 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 24. október 1979 Þeir Bjarni Vilhjálmsson þjóöskjalavörftur og Ólafur Þ. Kristjánsson formaöur Ættfræöifélagsins kynna 2. bindi manntalsins frá 1801 sem nær yfir svæöiö frá Hvitá I Borgarfiröi aö Hriitafjaröará. (Ljósm.rJón). MANNTALIÐ 1801: Vesturamtiö nú komið út Ot er komiö á vegum Ættfræöi- félagsins annaö af þremur bindum manntalsins frá 1801 i veglegri útgáfu. 1 fyrra kom út Suöuramtiö, bindiösem nú kemur út nær yfir hiö gamla Vesturamt og aö ári kemur Noröur- og Austuramtiö i einni bók. Þaö voru þeir Ólafur Þ. Kristjánsson formaöur Ættfræöi- félagsins og Bjarni Vilhjálmsson þjóöskjalavöröur sem kynntu bókina fyrir blaöamönnum fyrir skemmstu, en hún er gefin út meö aðstoð Þjóöskjalasafnsins og styrk úr rikissjóði og Þjóö- hátiðarsjóði. Þetta bindi nær yfir Vesturamt frá Hvitá i Borgarfirði að Hrúta- fjarðará. A þvi svæði bjuggu 13.956 menn árið 1801 og eru þeir allir greindir meö nafni og aldri og stööu á heimili og getiö um hvort þeir séuógiftireða i 1. eða 2. hjónabandi eöa ekkjur eða ekkju- Útvarpsskákin Hv.: Hanus Joensen. Sv.: Guömundur Ágústsson. axb5 Guömundurlék igær: 21. menn eftir 1. eöa 2. hjónaband. Getið er nákvæmlega um bjarg- ræðisveg manna . Manntaliö veitir ekki einungis mikilvægar upplýsingar sem aö gagni koíha viö ættarannsóknir, heldur einnig margvislegar hag- sögulegar upplýsingar, allt eftir þvi hvers menn vilja leita. tJtgáfan er stafrétt eftir frum- ritinu i Þjóöskjalasafni meö vissum frávikum þó (um „egtastand”). Segir i formála aö það sé gert „til þess að sem minnstu skipti fyrir notendur hennar hvort þeir hafi hana fyrir sér eöa frumritið sjálft. Gerir útgáfan þá hvorttveggja aö veita almennum lesanda haldgóöan fróðleik um forfeður sina eöa annaö fólk á þessum tima og full- nægja jafnframt visindalegum kröfum fræöimanna”. Manntalið sjálft er 393 blaðsiður, að stuttum oröalista meðtöldum. Auk þess eru i ritinu bréf konungs og fyrirmæli um framkvæmd manntalsins og einnig greinargerð fyrir útgáf- unni og sýnishorn af frumritinu, mynd af siðu úr manntalinu úr Helgafellssókn með rithönd séra Asmundar Hólms. Június Kristinsson skjala- vörður bjó bókina til prentunar. Hann hefur einnig lesið prófarkir ásamt Bjarna Vilhjálmssyni þjóðskjalaveröi. Prentsmiöjan Hólar hefur prentaö bókina og bundið. Bókin kostar 16.500 kr. til félagsmanna, en búöarverö er mun hærra, 19-20 þúsund. Þess skal að lokum getiö aö áöur hefur Ættfræðifélagiö gefiö út Manntaliö 1816 I sex heftum og eru nokkur þeirra uppseld hjá félaginu. Vidtal viö Alexei Framhald af bls. 9 350 sinnum i röö, og ég var svo heppinn aö sjá bæöi frumsýningu og siöustu sýningu — og túlkun leikaranna var jafn fersk og fyrst. Þeir voru bundnir þessu verki i tvö ár — fóru meö þaö um allan hinn frönskumælandi heim eftir Paris, og ég get ekki annaö en tekiö ofan fyrir þeim og hneigt mig djúpt. Heima hjá mér fara leikarar að mögla ef þeir þurfa aö fara meö hlutverk 5-6 sinnum i mánuöi.... Vinnustofa leikskálda Taliö barst nú að leikhúsum i Moskvu, aö þvi, hvernig frum- kvæöi og vinsæidir færast á milli húsa. Fyrir nokkrum árum var Sovrémennik vinsælast leikhúsa, nú um skeið hefur veriö ógjörn- ingur aö komast inn I Taganka- leikhúsiö og nú siöast hefur Efros leikstjóri rifiö upp leikhús sem allir höföu gleymt, leikhúsiö á Malaja Bronnaja: þar er á hverju kvöldifyrir múgurog margmenni i veikri von um að miöi losni. Arbúzof lætur og mikið af nemendasýningum. Á einum staö sýna leiknemar Rómeo og Júliu og byrja á þvi aö draga um þaö, hvaöa hlutverk hver fær i kvöld — þvi allir kunna öll hlutverkin! Annar hópur selur miöa á sýningu sem gerist i rafmagnsbraufinni á leiö frá Moskvu — þar er leikið i vögnunum og á brautarstöðvun- um.... — Þér hafið nokkrum sinnum talað um lærisveina yöar. Fáist þér mikiö viö kennslu? — Nei, ekki beinlinis. En ég hefi komið upp á vegum leikritahöf- unda Moskvu starfshópi fyrir þá sem vilja fást viö leikskáldskap. Viö förum saman á æfingar, ræö- um verkiö, fáum leikara og leik- stjóra i heimsókn. Þetta er ekki skóli heldur félagsskapur þar sem menn reyna aö hafa styrk hver af öörum. Ég legg sérstaka áherslu á að menn tali sarnan i fullri hreinskilni — þvi oft er þaö svo, að ungur höfundur mætir annaöhvort kæruleysi eöa oflofi. En ef viö erum haröir i horn aö taka hver við annan, þá getur tek- ist að skapa þaö andrúmsloft, aö velgengni eins vekur ekki öfund, heldur tilfinningu fyrir þvi aö vel- gengni eins er velgengni hópsins — hrakfarir hans sömuleiöis. Þetta er timafrekt starf. En ég • hefi lika gott af þessu sjálfur. AB Gísli Guðmundsson skrifar: Allir vertiðarbátar hér eru ný by rjaðir veiðar á ný. Einn bátur hefur bæst i höpinn og er hann frá Hafnarfirði. Nafn hans er Sigurbergur GK 212. Brúttó- lestastærö hans er 138, sam- kvæmt nýjustu mælingu. Hann mun eiga að stunda þorskveiöar með netum með viðkomu á sild- veiðum fyrir Suðurlandi nú bráðlega. Eftir öllum sólar- merkjum að dæma mun hann vera á vegum Fiskiðjunnar Freyju h.f. Flest allir færabátar eru nú hættir veiðum. Þó eru þaö 2-3 sem þrjóskast enn viö þær veiö- ar ef gefur á sjó. Tveir þeir Sigurbergur GK 212 Aflafréttir frá Sudureyri stærstu, Ingimar og Sif, eru byrjaöir á linu. Nokkrir færa- bátar voru á smokkfiskveiðum i septembermánuöi og lönduöu afla sinum að nokkru hér heima. Töluvert mun hafa verið fryst á Bildudal og Þingeyri og hef ég ekki þær aflatölur. Ekki get ég, frekar venju, hætt að skýra frá mánaðarafla bæði stærri og smærri skipa, þó að þaö taki nokkurt pláss I Landpósti. Enda hefur aldrei verið kvartaö undan þvi. . Elin Þorbjarnardóttir. Frá 1.-14/8 og frá 5/9 til september loka, ágúst 337,8 tonn, 2 róörar, sept. 188,9 tonn, 2 róörar. Kristján Guömundsson. Frá 1.-14/8 og frá 5/9 til september- loka, ágúst 337,8 tonn, 2 róðrar, sept. 188,9 tonn, 2 róörar. Sigurvon. Frá 2.-9/8. og ffá 19/9 til mánaöamóta, ágúst 105,7 tonn, 1 róöur, sept. 46,0 tonn, 9 róörar. Olafur Friöbertsson. Landaöi hér 2/8, svo var þaö England. Agúst 80,9 tonn, 1 róöur. Sept. fór I Bretann. Sigurbergur. Kom 1/9, lagöi net sin 8/9, sept. 20,1 tonn, 11 róörar. Sjöfn.‘Færabátur. Agúst, 4,4 tonn, 10 róðrar, sept. 1,7 tonn, 5 róðrar. Umsjön: Magnús H. Gíslason Agnes, aökomubátur. Ágúst, 14,4 tonn, 7 róörar. Sept. 250 kg., 1 róður. Smokkur: 3015 kg. Ólafur Sigurðsson, aökoinu- bátur.Ágúst, 19,6tonn, 8róörar. Sept. Smokkur 3105 kg. Kópur, aðkomubátur. Agúst, 10,3 tonn, 8 róörar. Sept. 550 kg., 2 róörar. Smokkur 160 kg. Valdis aökomubátur. Agúst, 4,0tonn, 8 róðrar. Sept. 3,9 tonn, 8 róðrar. Gissur hviti, heimabátur. ■ Agúst 5 tonn, 10 róðrar. Sept. | 10,0 tonn, 3 róðrar. ■ Asta heimabátur. Agúst, 2,9 I tonn, 8 róðrar. Sept. 240 kg., 2 m róðrar. Hrefna, heimabátur. Agúst, " 15,3 tonn, 13 róðrar. Sept. 4,8 £ tonn, 5róörar. Smokkur 1345 kg. | Nói, heimabátur. Agúst 3,3 ■ tonn, 12 róðrar, Sept. 3,8 tonn, 6 I róðrar. ■ Kristinn, heimabátur. Ágúst, | 17.1 tonn, 9 róðrar, Sept. 1,7 J tonn, 3 róörar. Smokkur 2000 kg. ■ Vonin, heimabátur. Ágúst, 8,6 I tonn, 12 róðrar. Sept. Smokkur 5 150 kg. Andri, aökomubátur. Agúst, ■ 9,6 tonn, 9 róörar. Sept. Smokk- I ur 685 kg. Jón Guömundsson, heimabát- ■ ur, Agúst 10,3 tonn, 11 róörar. * Sept. 5,1 tonn, 7 róörar. Sif heimabátur. Agúst, 25,2 I tonn, 8 róörar. Sept. Smokkur ■ 940 kg. Ingimundur M., heimabátur. ■ Agúst, 16,3 tonn, 6 róðrar. Sept. I 3,0 tonn, 2 róðrar, (annan róöur- ! inn meö linu). Smokkur 1060 kg. J Alls i ágúst: 777,1 tonn. 1 sept. . 296,7 tonn. Þess skal getiö aö Ólafur ■. Friöbertsson fór i túr til Eng- | lands þann 13/8. Afli hans sjálfs ■ i þeim túr var um 49 tonn grá- I lúða, sem ekki er talin með afla J hans hér aö framan. Hann var ■ alls meö 65 tonn, 16 tonn voru I færa- og trollfiskur. Salan var J 25.2 milj. kr. Meðalverö var 388 | kr. kg. Hann kom aftur heim ■ 27/8 en byrjaði ekki veiöar nú I fyrr en 3/10. 8. okt. j GIsli Guömundsson I Fjórðungsþing Norðlendinga: Hafrannsóknarstofnimin Fjóröungsþing Norðlendinga samþ., svofelldar tillögur um sjávarútvegsmál: 1. Fjórðungsþingiö bendir á að fiskveiðar og fiskverkun eru hornsteinar atvinnulifs fjöl- margra byggðarlaga Norður- lands. A undanförnum árum hefur oröiö mjög mikil upp- bygging i sjávarútvegi, sem miöaö hefur aö nægu hráefrri til vinnslu allt áriö., Þingiöbendirá aö friðunaraö- geröir á þorskstofni, sem bundnar eru ákveönum tonna- fjölda á ári geta leitt til hrá- efnisskorts slöustu mánuöi árs- ins en með skipulegum vinnu- brögöum er unnt aö ná árangri, sem tryggi næga friöun og um leið sem mest útflutningsverö- mæti sjávarafuröa og stööuga atvinnu. í þvi sambandi er bent á eftirfarandi: a) I byrjun árs liggi fyrir friöunaraögeröir, sem miöast viö aö veiöin dreifist á alla mánuöi ársins. b) Um leiö veröi tryggöir hagsmunir einstakra staöa með fiskmiölun. c) Meö tilfærslu á milli greina i sjávarútvegi veröi hvatt til aukinnar sóknar I vannýtta fiskistofna og um leið tryggö sala þeirra afurða. 2. Fjóröungsþingiö skorar á alþingismenn Norölendinga aö beita sér fyrir að á fjárlögum næsta árs veröi fjárveiting til Hafrannsóknarstofnunar vegna tilraunaveiöa á sild fyrir Norðurlandi svo aö þetta verk- efni þurfi ekki aö fella niöur vegna fjárhagserfiöleika Haf- rannsóknarstofnunar. —mhg verði styrkt til tilraunaveiða á síld fyrir Norðurlandi

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.