Þjóðviljinn - 20.12.1979, Qupperneq 5

Fimmtudagur 20. desember 1979.q>jóÐVILJINN — SÍÐA 5
Lýöræði, kjarnasprengjur
og herstöðvar á íslandi
sprengjuþotum. Rúmlega 60 bandariska herliösins á Kefla-
sprengjuþotur af geröinni F 111-B vikurflugvelli hefur staöfest i
bera kjarnasprengjur og þær eru viötali viö Þjóöviljann aö F 111
undir beinni stjórn þeirrar flugvélar hafi viökomu á Kefla-
Er marka má orö Benedikts Gröndal, sem höfö voru eftir honum f
stjórnvarpsfréttum s.l. föstudag, þá eigum viö Islendingar aö vera
þakklátir Bandarikjunum fyrir aö fá aö taka þátt I kjarnorkustriöi
ókeypis.Benedikt sagöi aö viö heföum fengiöókeypis frá Bandarlkjun-
um mjög fullkominn striösbúnaö, sem t.d. Norömenn hafa ekki efni á.
Sjónvarpið hafði í f rétta-
þætti s.l. föstudag eftir
Benedikt Gröndal, að E-3A
þoturnar á Keflavíkur-
flugvelli ,,gegni þeirri
frumskyldu, að halda uppi
fullnægjandi eftirliti á
hafinu umhverfis landið".
Morgunblaðið tekur í
leiðara í sama streng og
gefur til kynna að þessar
flugvélar hafi ekkert
stríðsstjórnarhlutverk.
Dagens Nyheter er stærsta og
virtasta dagblaö Sviþjóöar. Þaö
er án efa mun áreiöanlegra i
fréttaflutningi en t.d. Morgun-
blaöiö. Þjóöviljinn hefur haft
samband viö blaöamanninn Nils-
Erik Ekstrand, sem skrifaöi frétt
Dagens Nyheter um striös-
stjórnarhlutverk E-3A þotanna og
F 111 kjarnasprengjuþotunnar,
sem E-3A stjórna. Þjóöviljinn
hefur einnig haft tal af sömu
heimildaraðilum og Ekstrand
byggir frétt sina á. Þótt þessir
heimildaraðilar vilji ekki láta
nafns sins getið, mun þar^um aö
ræða áreiöanlegustu upplýsingar
sem fáanlegar eru á Vesturlönd-
um, hvað snertir vigbúnað og
hernaðarmálefni.
F m bera án efa
kjarnasprengjur
Helsta uppsláttarrit á Vestur-
löndum varðandi herflugvélar er
breska bókin „Janes Aircraft of
the World”. Þar kemur fram að
til eru nokkrar tegundir af F 111
deildar bandariska hersins sem
stjórnar árásum i kjarnorku-
striði, en hún nefnist „Strategic
Air Command”. Undir stjórn
hennar eru einnig kjarna-
sprengjuþotur af gerðinni B-52.
Aðrar sprengjuþotur af
gerðinni F 111 geta einnig boriö
kjarnasprengjur, annaöhvort 6
sprengjur sem er varpað yfir
skotmörkum, eöa 6 sprengjur
sem bornar eru af eldflaugum til
skotmarka. Janes Aircraft of the
World segir að „talið sé” að
kjarnasprengjurnar i F 111 séu af
sömu gerð og flugskeyti af
gerðinni Minuteman III bera.
Perry Bishop blaöafulltrúi
vikurflugvelli. Auðvitað þóttist
hann ekkert vita um feröaáætlan-
ir þessara kjarnasprengjuþota,
né heldur hvernig vopn væru inn-
anborðs. Maðurinn er jú einu
sinni hermaöur bundinn þagnar-
skyldu.
Samt fer ekki milli mála, að hér
á landi eiga viðdvöl sprengjuþot-
ur búnar kjarnasprengjum, og i
þvl ljósi ber aö skoöa ummæli
ýmissa erlendra heimilda um aö
hér á landi séu geymd kjarna-
vopn.
Herstöðvar á Islandi eru orönar
mikilvægur þáttur i kjarnastriös-
áætlunum NATO, og tsland yröi
eitt fyrsta skotmarkið ef til slikra
átaka kæmi. Ekki sist vegna
hinna fljúgandi striösstjórn-
stööva sem nefnast E-3A.
Á islandi eru staðsettar
stríðsstjórnstöðvar.
Þaö er ljóst aö E-3A þoturnar á
Keflavikurflugvelli eiga ekki
aöeins að finna óvinaflugvélar,
þeim er jafnframt ætlaö aö
stjórna eigin herþotum. E-3A
þoturnar geta „séö” langt inn yfir
landsvæöi sem „óvinir” ráöa og
þannig bæöi stjórnað árásum á
skotmörk þar, og einnig fylgst
meö varnaraðgeröum þaðan.
Þessar þotur eru þvi hreyfanleg-
ar stjórnstöövar sem hægt er aö
flytja að átakalinunni og þær geta
svo stjórnaö árásum ’langt inn
yfir landamæri „óvinanna”.
1 Bandarikjunum er gefiö út
blað sem heitir „Aviation Week
and Space Technology”. Þykir
það mjög virt rit, og hefur
heimildarmenn i háum stööum
innan bandariska hersins. Þar
birtist grein um Island 22. ágúst
1977, og segir höfundurinn Robin-
son, að herstöövar á Islandi séu
afar mikilvægar, og aö NATO
veröi aö gera hvaö sem er til aö
halda þessum stöövum, jafnvel
aö gefa Islendingum fallegar
gjafir, svo aö þeir mótmæli ekki.
1 greininni segir: „Staösetning
Islands gerir þaö afar mikilvægt
fyrir NATO, og hernaöarsér-
fræöingar hér (i Brussel, ÞJV)
telja aö þaö verði aö halda land-
inu i NATO, hvað sem þaö kost-
ar.” Einnig segir greinarhöfund-
ur: „Þaö er fáránlegt af Banda-
rikjunum aö láta byggingu
aöskilinnar almenningsflug-
stöövar i Keflavik vefjast fyrir
sér, segja embættismenn hér (i
Brussel, ÞJV), þegar Bandarikin
ættu aö reyna aö fá samþykki
fyrir byggingu meiri herbúnaöar
á tslandi, sérlega fyrir byggingu
skyndiaövörunar-radarstöðva.”
Veit Morgunblaðið
ekki betur?
Morgunblaöiösegir i leiðara s.l.
þriöjudag: „Þjóöviljinn fullyröir
aö E-3A þoturnar, sem eru hér á
landi, gegni þvi hlutverki aö
stjórna feröum bandariskra
orrustuþotna, sem geta flutt
kjarnorkuvopn frá flugvöllum i
Bretlandi til árásarstööva i
Austur-Evrópu. Þessi fullyröing
er i samræmi viö aörar firrur,
sem kommúnistum hér dettur i
hug þegar þeir ihuga varnir
landsins.”
Rétt á undan þessum oröum
Morgunblaðsins, I sama leiöara,
segir að E-3A þoturnar séu
„búnar mjög fullkomnum stjórn-
og eftirlitsbúnaði”. Sömu orö eru
staðfest i kynningarbæklingi
Boeing'-flugvélaverksmiöjanna
sem er dagsettur i april 1978: „í
striðsátökum veitir E-3A skjótar
upplýsingar, stjórnarboö og fjar-
skipti til að stjórna með
árangursrikum hætti bæöi árása-
og varnarflugvélum og (öörum
aögerðum i lofti, ÞJV)”.
Dagens Nyheter segir að E-3A
eigi aö stjórna kjarnasprengju-
árásum F 111 sprengjuþota sem
eru m.a. staösettar i Bretlandi.
Þjóðviljinn hefur eftir áreiöan-
iegum heimildum erlendis, að
þetta sé án efa hlutverk E-3A
þotanna á Keflavfkurflugvelli, og
að af þeim sökum telji hið hálf-
opinbera rit „Aviation Week and
Space Technology” að herstöövar
Framhald á bls. 13
FRETTASKYRING
Hógvœr ábending frá Ægisútgáfunni
Skipstjóra- og
stýrimannatal
Þetta er rit í alger-
um sérflokki. —
Þrjú stór bindi —
yfir 1900 æviskrár
— prófskrár Stýri-
mannaskólans frá
upphafi — fróðleg-
ar yfirlitsgreinar
um sjómanna-
fræöslu, fiskveiöar
og siglingar.
Kjörbækur á
hverju heimili og
sérstaklega til-
valdar jólagjafir.
Sven Hazel:
Nýja bókin
nefnist: Guöi
gleymdir
Flestar bækur
Hazel hafa
selst upp á
fyrsta ári. Af
áður útkomnum
bókum hans eru
nú aðeins fáan-
legar: Dauöinn
á skriðbeltum,
Hersveit hinna
fordæmdu,
Martröö undan-
haldsins, Monte
Cassino og
Striðsfélagar.
Fjöldi striös-
bóka hefur ver-
ið skrifaður og
margar góðar,
en fullyrða má
að engum er
Hazel likur. Nú
er i ráöi aö Mmi.t
kvikmynda
bækur hans. ag-i p
Hann hefur ^
hlotiö há- ~ jjig
stemmt lof og '
bækur hans m w
selst i milljóna- SkI _I9H
upplögum i yfir 55Sfl
50 löndum.
1 llfsins ólgusjó
Ný bók eftir Jó-
1 * Win Enginn sem sér
Jóhann Kúld,
teinréttan, ; /. f ■
kempulegan og
i jJi- léttan i spori % if
gæti Imyndaö
sér að þar færi
maöur með svo
ævintýralegan
og átakamikinn
lifsferil, sem
raun ber vitni. Hér segir frá sjó-
mannslifinu á sildarárunum og
á öðrum fiskveiöum — sigling-
um á striðsárunum og kynnum
af ótölulegum fjölda manna á
sjó og landi, af öllum stéttum og
standi. Langvarandi baráttu við
berklana, dvöl á Kristnesi og
Reykjahæli, ástvinamissi, fá-
tækt og atvinnuleysi. — Verka-
lýðsbaráttu, vinnubanni. Novu-
slagnum og átökum i kjarabar-
áttunni, tilraun til aö svipta Jó-
hann kosningarétti. Bóka- og
blaðaútgáfu (Jóhann hefur
skrifaö 10 bækur), — áætlun um
t dagsins önn
eftir Þorstein Matthfasson
Þótt ár liöi og
margvislegar
breytingar
veröi á þjóölífs-
háttum er sag-
an ávallt ofin úr
önn hins iiöandi
dags. Þeir, sem
lengi hafa lifað
þekkja öörum
betur æöaslög
mannlifs i landinu á iiönum ár-
um. Sú reynsla og þekking getur
oröið framtiðinni hollur vegvisir,
ef vel er aö hugaö. Manngildi
skyldi meta eftir þvi, hve sterkir
menn standa I stormi sinnar tíö-
ar og dugmiklir i dagsins önn.
Þeir mætu menn sem hér rekja
nokkra æviþræði eru fulltrúar
þeirrar kynslóöar sem óbuguð
hefur staðið af sér ölduföll ár-
anna og skilað framtiöinni betra
landi en hún tók við.
Vökumaður
stærstu ölverksmiöju i Evrópu,
sem gufaði upp vegna striösins.
— Furöulegum dulrænum fyrir-
bærum — og fjölmargt fleira
mætti nefna sem sagt er frá af
hispursleysi undanbragðalaust i
þessari stórfróölegu og
skemmtilegu bók. Fyrri bækur
Jóhanns hlutu á sinum tima ein-
róma lof og seldust upp til agna,
en þetta er eflaust hans besta
bók. — Frásagnargleði hans er
mikil og lifsferillinn svo fjöl-
þættur að fáu verður viö jafnað.
Jón Jónsson klæðskeri frá ísa-
firöi.
Það er hátt til lofts og vitt til
veggja
Guðbrandur Benediktsson bóndi
frá Broddanesi
Minnist þess að blómabörnin
skjáifa er berast skóhljóð göngu-
manni frá
Ingþór Sigurbjarnarson frá Geit-
landi
I faðmi dalsins
Snæbjörn Jónsson frá Snærings-
stöðum i Vatnsdal.
Úr gömlum ritdómi:
Hann er fæddur rithöfundur og
óvist er að hann segi betur frá,
þó hann hefði gengiö i annan
skóla en hinn stranga skóla
reynslunnar, sem hann hefur
staðist meö sæmd.
Guðmundur Finnbogason,
landsbókavörður.
Þorbjörg og Sigurjón
Arbæ i Mýrum i Austur-Skafta-
fellssýslu.
Þar gróa götur sem gekk ég forð-
um ungur
Sigurpáll Steinþórsson frá Vik i
Héðinsfirði.
Þaö trúir þessu enginn
Magnús Halldórsson frá Siðu-
múlaveggjum.
Góðfúslega, kynnið ykkur vandlega
þessa auglýsingu, áður en þið
veljið jólabækurnar
Leikir af llfsins tafli
Eftir Hugrúnu
Hugrún er mik-
ilvirkur og fjöl-
hæfur rithöf-
undur. Hún hef-
ur sent frá sér
ekki færri en 25
bækur — skáld-
sögur, ljóð, ævi-
þætti, smásögur
og barnabækur.
Samúð og kær-
leikur til alls sem lifir er rauöi
þráöurinn i þessum smásögum
Hugrúnar svo sem er í öllum
hennar bókum, ásamt óbilandi
trú á handleiðslu almættisins. Á
þessum timum efnishyggju og
trúleysis er slikt efni eflaust
ekki öllum að skapi, en vonandi
finnast þeir sem hafa ekki
gleymti guöi sinum, og lesa sér
til ánægju þessa hugljúfu bók.
Ástareldur eftir
Denise Robins
nefnist nýjasta
bókin hennar.
Það þarf ekki
dömur minar aö
kynna ykkur
bækurnar henn-
ar Denise, þið
þekkið þær og
ykkur liður vel i
návist þeirra.
Þar er enginn
sori á ferö, þótt barátta við ill öfl
og erfið örlög sé meö i spilinu
verður hiö góða i mannheimi
alltaf yfirsterkara. Þess vegna
eru bækur Denise Robins góðir
og velkomnir kunningjar.
Vegferö til vors
Ný ljóöabók eftir Kristinn Rey.
Kristinn kemur
vlöa viö í þessari
bók sinni. Hann
deilir fast á hern-
aöarbrjálæði, pen-
ingahyggju og alls-
kyns óáran I mann-
lifinu, en hann á
fleiri strengi i
hörpu sinni. Ast á
vori og gróanda
skipar vegiegan sess og trú á
„betri tiö með blóm i haga”.
Skop og fyndni leynist einnig i
pokahorninu. Þessi snotra bók
er efalaust ljóðavinum kærkom-
in.
Hús hamingjunnar
eftir Gertrude Thorne
Ung, ástfangin
hjón, Janet og
Andy erfa ó-
v æ n t 1 i t i ð
draumahús.
Hjartarúmið
reynist fljótlega
of stórt fyrir
húsið og áöur en
varir er það yf-
irfullt af alls
konar fólki, skyldu og vanda-
lausu. Mislitur hópur, skritinn
og skemmtilegur, en samt er
góðvild og skilningur alls ráð-
andi i litla húsinu. Þrátt fyrir
ýmiss konar smáslys og hrak-
farir ieiö öllum vel og engum
leiddist i „húsi hamingjunnar”.
Vonandi verður enginn vonsvik-
inn sem les þessa skemmtilegu
og þokkafullu sögu.
I