Þjóðviljinn - 07.05.1980, Side 8

8 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 7. mai 1980
Miövikudagur 7. mal 1980 ÞJOÐVILJINN — SIÐA 9
/
Avarp
iðnaðarráðherra,
HJörleifs
Guttormssonar,
á þingi Málm- og
skipasmiðasambands
/
Islands
Málmiönaöarmenn á þingi slnu
,,Ef viö vinnum ekki sjálfir aö
okkar málum þá gera þaö ekki
aörir fyrir okkur”. Þannig kemst
einn af baráttumönnum i samtök-
um ykkar að orði i viðtali i nýút-
komnu tölubiaði ,,Malms” ál-
gagns samtaka ykkar.
Þessi orö finnst mér mættu
vera einkunnarorö allra þeirra
sem vilja efla islenskan iðnað og
bæta kjör þeirra sem viö hann
vinna.
Mér kom i hug þegar ég greip
niöur i viötöl i blaöi ykkar Málmi
við um 20eldri og miöaldra menn
i samtökum ykkar, að margt af
þvi sem þar kemur fram væri holl
lesning fyrir hina yngri, sem
stundum er sagt að séu meira
fyrir aö tala um vandamálin en
leggja fram vinnu við að leysa úr
þeim. t þessum viötölum birtast
viðhorf hinna eldri og reyndari til
þess sem áunnist hefur, en einnig
til þess á hvaöa sviöum róðurinn
hefur verið þungur og hver séu
helstu vandamál stéttarinnar og
starfsgreinanna á libandi stund.
Samanlagt gefa þessi viötöl lika
dálitla mynd af baráttusögu
islenskrar verkalýðshreyfingar
— og slik saga er að minu mati
dýrmætt vegarnesti hverjum
liðsmanni hreyfingarinnar. Þau
minna á þá staðreynd að saman-
burður á lifskjörum i viðri merk-
ingu og þjóðfélagslegum framför-
um segir okkur fyrst eitthvaö,
þegar litið er á breytingar sem
orðið hafa um lengra skeiö. Þar
nægir ekki að bera saman breyt-
ingarnar frá ári til árs.
Það var ekki ætlun min að
dvelja hér fyrst og fremst viö
söguleg efni, en þvi nefni ég þetta
hér að margir hinna eldri sem
talað var við, vekja máls á þvi að
hinir ungu liðsmenn þurfi aö
leggja meiri rækt við samtökin,
sækja betur fundi og taka meiri
og virkari þátt i starfinu. Ég skil
þau orð sem hér var vitnaö til i
upphafi sem hógværa hvatningu
til yngri kynslóðarinnar.
Hvers konar iðnþróun?
Þær breytingar sem hér hafa
orðið á atvinnuháttum og lifs-
kjörum á ævitima þeirra sem nú
eru komnir á miðjan aldur eru
vissulega stórstigar. En hér gildir
það sama og i nálægum löndum,
að tæknibyltingin hefur ekki bara
lagt grundvöll að bættum lifskjör-
um alls almennings, heldur hefur
hún kallað yfir iðnaðarþjóðirnar
ný og áður óþekkt vandamál af
ýmsum toga. í mörgum aðildar-
löndum OECD hafa milli 5 og 10%
verkfærra manna gengið at-
vinnulausir hin siðari ár, og með-
al ungs fólks á aldrinum 16-24 ára
hefur atvinnuleysið verið að
meðaltali um 10%. Þetta unga
fólk hefur eðlilega lagt fram þá
spurningu, til hvers það eigi að
vera að læra til starfa, ef þjóð-
félagið kærir sig ekkert um
starfskrafta þess. Aukin verka-
skipting og einhæfni vinnunnar
hefur i ofanálag dregið úr áhuga
ungs fólks fyrir vinnu yfirleitt,
það kýs jafnvel frekar að eigra
um götur stórborganna á at-
vinnuleysisstyrk heldur en fara
inn i verksmiðjurnar. — Þá dæma
kröfur um aukinn vinnuhraöa og
þvingandi vinnuskilyröi hina
eldri úr leik i atvinnulifinu inn á
elliheimilin, löngu áður en
starfskraftar taka aö þverra að
marki. A rannsóknarstofum og
heilsugæslustofnunum vinnur
sérfræðingaherinn við að greina
nýja og áður óþekkta sjúkdóma.
Viö köllum þessi vandamál
„félagsleg”, en betra væri
kannski að nota um þau hugtakið
„iönaöarpólitik”, af þvi aö þau
snerta spurninguna um það
hverskonar iðnaöarþjóðfélag,
hvers konar samfélag við viljum
býggja upp. Þegar viö ræðum um
islenska iönþróun skulum viö um-
iðnaöar- og félagsmál vil ég
nefna:
Að sett verði löggjöf um starfs-
umhverfi og aðbúnað á vinnu-
stöðum, — að bætt verði verulega
aðstaða til starfsmenntunar og
þjálfunar starfsmanna og að
stuðlað verði að auknum áhrifum
starfsmanna og samtaka þeirra á
málefni vinnustaða.
A sviði kjaramála er lögð
áhersla á það meginatriði að leit-
að verði eftir samkomulagi við
abila vinnumarkaðarins um
niðurstööur i kjarasamningum
sem geta samrýmst baráttunni
gegn verðbólgu og þeirri stefnu
stjórnarinnar aö jafna lifskjör og
bæta kjör hinna lakast settu i
þjóðfélaginu.
Þá lýsir ríkisstjórnin þvi y fir að
hún sé fyrir sitt leyti reiöubúin að
stuðla að einföldun launakerfis-
ins i landinu með þvi aðbeita sér
fyrir samstarfi helstu samtaka
launafólks um stefnumótun i
launamálum.
Allt eru þetta málefni sem ég
tel að samtök ykkar láti sig miklu
varða, og ég vil vænta þess að um
þau geti tekist góð samstaða við
samtök ykkar, m.a. málefni sem
sérstaklega eru á verksviði þess
ráðuneytis sem ég starfa i
Lyfta þarf málmiðnaðin-
um
1 framhaldi af þessari upprifjun
úr málefnasamningi rikis-
stjórnarinnar langar mig til að
vikja nokkrum orðum að stöðu
málmiðnaðarins og einstakra
greina hans.
A engan iðngreinar er hallað
þótt sagt sé að málmiðnaðurinn
(ásamt e.t.v. rafiðnaði) gripi i
rikara mæli en flestar aðrar iðn-
greinar inn i alla starfsgeira i at-
vinnulifi okkar.
Með tilliti til þessarar sérstöbu
málmiöngreinanna tei ég mjög
brýnt aö samtök I starfsgreininni
leiti leiða til að lyfta málm-
iönaðinum sem heild á hærra stig
að þvi er varöar skipulagslega
þætti, tæknivæðingu og fram-
leiðni. I þessum orðum minum
felst sú ályktun aö staða málm-
iönaöarins sé verri en margra
annarra greina, og I þessu efni
styöst ég viö álit forystumanna
ykkar og margra annarra úr ykk-
ar röðum, sem lýst hafa áhyggj-
um sinum um stöðu greinarinnar.
A þeim stutta tima sem ég hef
•starfað i iðnaðarráðuneytinu hef
ég reynt að koma til móts við ósk-
ir aðila um greiningu á þeim
vanda sem hér er við að etja. Það
starf nær að visu enn aðeins til
vissra starfssviða i málmiðnaði
Átak í skipaiðnaði
1 þvi sambandi vil ég vikja
nokkrum orðum að skipasmiöa-
iðnaðinum vegna þýðingar hans
fyrir málmiðnaðinn i landinu og
marga fleiri aðila
Þar var reynt að Ieggjast á árar
með talsmönnum þessarar iðn-
greinar haustið 1978.
Skömmu siðar náðist fram
mikilvæg kerfisbreyting i lána-
fyrirgreiðslu sem felst i þvi að
innlendum skipasmiðastöðvum
er heimilt aö taka erlend lán
gegnum viöskiptabanka sina til
meiriháttar nýsmiði og breyt-
inga. Ég vonaðist til þess og veit
raunar að með þessu móti hefur
fjármögnun skipa á byggingar-
tima orðið greiðari en áður var.
A fyrra ári fengust 400 m.kr. á
lánsfjáráætlun rikisstjórnarinnar
til stofn- og hagræðingarlána i
skipasmiðaiðnaði og var þeim út-
hlutað fyrir milligöngu Iðnlána-
sjóðs.
Gert er ráð fyrir að á þessu ári
haldi slik fyrirgreiðsla áfrarn,
enda ekki vanþörf á aö lyfta þess-
um iðnaði upp úr þeirri lægö sem
hann hefur verið i.
í júlimánuði sl. setti ráðuneytið
á laggirnar starfshóp til aö undir-
búa áætlunargerð um uppbygg-
ingu innlends skipasmiðaiðnaðar *
með hliðsjón af endurnýjunarþörf
fiskiskipaflotans og öðrum verk-
efnum á sviði skipasmiða-
iðnaðarins.
Hópurinn skilaði áliti nú i
febrúarmánuði og ég vil nefna
hér nokkur atriði úr álitsgerö
hans.
Hann telur það stærsta
vandamál skipasmiðaiönaðarins
að fyrirtækin hafi ekki fengiö
nema litinn hluta þeirra nýsmiða-
verkefna sem islenskur sjávarút-
vegur hefur skapað. Ekki hafi
reynt á það hversu miklum af-
köstum skipaiðnaðurinn geti náð,
og vandinn sé þvi ekki takmörk
afkastagetunnar, ónóg tækni-
kunnátta eða vinnugæði, heldur
sé hér fyrst og fremst um stjórn-
unarlegt vandamál að ræða. Þvi
verði með stjórnunarlegum að-
gerðum að flytja sem mest af ný-
smiðum inn i landið. Þótt af-
kastageta sé næg, telur hópurinn
(og það munu ekki neinar nýjar
fréttir fyrir ykkur) aö vinnuað-
staða til skipasmiða og viögerða
sé hér viða slæm og óhagkvæm.
Þvi verði að leggja megináherslu
á að bæta aðstöðu viðgerðar-
stöðvanna hvað hagkvæmni
snertir.
Starfshópurinn telur liklegt aö
stefna beri þvi að árleg nýsmiöi
skipa sé um 3500 brl., en af-
kastageta skipasmiöastöðva okk-
ar er nú um 2700 brl. Með nokk-
urri viðbótarfjárfestingu er aö
áliti hópsins, hægt að auka af-
kastagetuna til samræmi við ný-
smiöaþörfina. Þess má geta að
stærö fiskiskipaflota okkar er nú
um 104 þús. brl.
I skýrslu hópsins eru settar
fram tillögur um aðgerðir til að
bæta aðstöðu viðgerða- og skipa-
smiðastöðva utan Reykjavikur.
Þess má einnig geta að á sl. ári
samþykkti Hafnarstjórn Reykja-
vikur að hefja undirbúning að
uppbyggingu framtiöaraðstööu
fyrir skipaverkstöð i Kleppsvik
við Sundahöfn.
Fjármagn til dráttar-
brauta og skipasmíða-
stöðva
Iðnaðarráðuneytið hefur við
undirbúning lánsfjáráætlunar
fyrir þetta ár, i samvinnu við
samgönguráðuneytið, sem fer
með málefni hafna og dráttar-
brauta, gert ákveðnar tillögur um
útvegun fjármagns til þeirra
framkvæmda sem starfshópurinn
taldi brýnastar, svo og til áfram-
haldandi stofnlána til skipa-
smiðastööva gegnum Iðnlána-
sjóiX Og rikisstjórnin vill, eins og
ég áður nefndi, stuðla að upp-
byggingu skipaverkstöövar hér i
Reykjavik, en frumkvæði i þeim
efnum verður að koma frá við-
komandi sveitarfélagi, þ.e.
Reykjavikurborg, en Reykja-
vikurhöfn kemur fram fyrir hönd
borgarinnar i þessu máli. Eins og
flestum ykkar mun kunnugt hefur
hlutur Reykjavikur i skipavið-
gerðarmarkaöinum fariö minnk-
andi undanfarin ár.
Ég hef gerst hér nokkuð lang-
orður um þann hluta málm-
iðnaðarins sem telst til skipa-
smiða og viögerða. Astæðan er sú
að viö fyrirtæki i þessum geira
starfar um þriðjungur þeirra
manna sem samkvæmt hag-
skýrslum vinnur við málmiðnað
og skipasmiði og skipaviðgerðir.
(Skipasmiði 1200 ársstörf ’78,
málmsmiöi, og vélaviögerðir 2300
ársstörf ’77).
Varðandi aðra þætti málm-
iðnaðarins tel ég að leggja veröi
mikla áherslu á að efla hér ný-
smiöi og bæta aðstöðu til þjónustu
á ýmsum sviðum. Arlega flytjum
við inn gifurlegt magn af hvers-
konar tækjum og hlutum úr stáli,
sem ekki á að vera miklum vand-
kvæðum bundið að framleiða, eða
fullvinna hér heima, ef beitt er
nútima tækni skipulagningu
ogsinnt nauðsynlegri markaös-
starfsemi.
Ég nefni hér sem dæmi tæki
fyrir fiskimjöisiðnaöinn eins og
sjóðara, pressur og soðkjarna-
tæki. — Fyrir frystiiðnaðinn færi-
bönd, þvottavélar fyrir fiskkassa,
pökkunarvélar o.þ.h. og fyrir
landbúnaðinn heyflutningstæki,
færibönd, heyblásara, áburða-
dreifara o.fl. Og ef ráðist verður
áfram í uppbyggingu á meirihátt-
ar verksmiðjum, reynir þar veru-
lega á okkar málmiðnað.
Til þess að svona nýsköpun og
aukning i verkefnavali geti átt sér
stað þarf, auk aögerða af hálfu
stjórnvalda, að koma til miklu
meira frumkvæði þeirra sem við
þessa atvinnugrein starfa, og
undanskil ég þar ekki ykkur
starfsmenn fyrirtækjanna og
samtök ykkar.
Áhrif starfsmanna og
þróun erlendis
Ég er hér kominn aö spurningu
sem verið hefur mér hugleikin
lengi, en hún er sú hversvegna
islensk verkalýðshreyfing hefur
ekki i rikara mæli en raun ber
vitni krafist meiri ihlutunar um
málefni vinnustaðanna, stjórnun
þeirra, fjárfestingu innan fyrir-
tækjanna og skipulagningu vinn-
unnar.
I minum huga hefur það jafnan
verið eitt af grundvallaratriðum
lýðræðisþróunar i samfélagi okk-
ar að sérhverjum vinnandi manni
væri tryggður áhrifaréttur yfir
vinnu sinni og þeim arði sem hún
skapar. Umræður um þennan rétt
hafa verið liflegar i verkalýðs-
hreyfingu Vestur-Evr.ópu á sið-
ustu tveim áratugum og eru nú i
vaxandi mæli bornar fram á
pólitiskum vettvangi.
Verkalýðssamtökin i Noregi,
Danmörku og Sviþjóð hafa sett
aukið lýðræði á vinnustað mjög á
oddinn i réttindabaráttu sinni, og
yfirleitt hafa samtök málm-
iðnaðarmanna verið i fararbroddi
i stefnumótun i þessum efnum.
I Noregi snýst umræðan þessa
stundina um jafna aðild
starfsmanna á við hluthafa að
stjórnun fyrirtækja með tiltekinn
lágmarks starfsmannafjölda, og
að settar veröi á laggirnar
stjórnarnefndir með sama
aðildarhlutfalli starfsmanna.
Þessum stjórnarnefndum er ætl-
að að hafa ákvöröunarvald um
starfsmannamál, framleiðnimál
og fjármál (budsjettering). Til-
lögur um þetta efni voru sam-
þykktar á þingi norska málm-
iðnaöarsambandsins á sl. ári og
þær miðast viö breytingar á nú-
gildandi hlutafélagalögum.
Bæði i Danmörku og Svlþjóö,
hefur umræða um efnahagslýð-
ræði sett svip sinn á réttinda-
baráttu verkalýðsfélaganna. Hér
er um það að ræða að tiltekinn
hluti af hagnaði fyrirtækja renni i
sjóði (Lönmodtagernes udbytte-
og investeringfond/Löntagar-
fonder) sem hafi það hlutverk að
tryggja launafólki sem jafnasta
hlutdeild I fjármunamyndun
(kapitaltilvækst) f samfélaginu
og hagnaöi fyrirtækjanna. Tillög-
ur þær sem ganga lengst I þessum
efnum voru settarfram af danska
Málmiönaðarsambandinu þegar
á árinu 1969, en hvorki þær né
aörar sem siðar hafa birst hafa
náð fram að ganga, þar eð skort
hefurm.a. á pólitiskan byr. Sama
máli gegnir um tillögur sænsku
verkalýöshreyfingarinnar þar
sem gert er ráö fyrir að 2-3% af <
launagreiðslum gangi I fjárfest-
ingarsjóði sem stjórnað sé af lýö-.
ræöislega kjörnum aðilum innan
fyrirtækjanna.
I stjórnarsáttmála núverandi
rikisstjórnar er talað um aö
„stuðla að auknum áhrifum
starfsmanna og samtaka þeirra á
málefnivinnustaða”,eniþvi felst
að rikisstjórnin er reiöubúin að
leggja lið hugmyndum frá verka-
lýöshreyfingunni og starfsmönn-
um fyrirtækja og stofnana um
þessi efni, en eðlilegt er að frum-
kvæðið komi frá samtökum
launafólks og viðkomandi starfs-
mannahópum
Aðbúnaður og vinnuum-
hverfi
Aöbúnaðarmál á vinnustað og
bætt vinnuumhverfi hefur lengi
verið baráttumál félaga i ykkar
samtökum og ég les það út úr viö-
tölunum i málgagni ykkar, aö þaö
er áhyggjuefni flestra hve hægt
miðar að koma þessum hlutum i
betra horf,
Ég nefndi fyrr það fyrirheit
rikisstjórnarinnar aö setja lög-
gjöf um þessi efni á grundvelli
þess frumvarps sem nú liggur
fyrir Alþingi. Mér er fullljóst að
löggjöf ein sér, hversu góð sem
hún er, er ekki einhlit i þessu
sambandi. Eins og formaður
sambands ykkar áréttar i af-
mælisviðtali i Málmi, þurfa að
koma til breytt viöhorf starfs-
manna sjálfra, „að menn hætti að
lita á vinnustaðinn sem eitthvað
sem þeim kemur litiö við”, eins
og þar er komist að orði.
Ég er ekki i vafa um aö stór-
átaks er þörf við að bæta ytra sem
innra umhverfi vinnustaða i
málmiðnaði, og mér segir hugur
um, að það muni, ekki siöur en
tæk iilegar og skipulagslegar
umbætur i fyrirtækjunum geta átt
sinn þátt i að lyfta starfsgreininni
og skapa skilyrði fyrir bættum
kjörum málmiðnaðarmanna.
Þá krafta stilla samtök
ykkar saman
Góöir þingfulltrúar. Sú iðn-
þróun sem ég er talsmaöur fyrir
verður að hvila á innlendum stoð-
um, þekkingu og hugviti. Hin
starfandi hönd á hverjum vinnu-
stað er þar hreyfivaldur, og sá
aflvaki sem mestu veldur um
hversu til tekst. Þá krafta stilla
samtök ykkar saman og þau
hljóta að skyggnast viðar, m.a. til
stjórnvalda á hverjum tima, meö
heill og hamingju umbjóðenda
sinna og samfélagsins alls i huga.
Þingi ykkar óska ég árangurs i
störfum og samtökum ykkar far-
sældar.
fram allt ekki veigra okkur viö að
horfast i augu við þau vandamál
sem blasa viö i iðnrikjunu heims-
ins. En við skulum heldur ekki
ganga út frá þvi sem gefnum hlut,
að þeir skuggar sem ég hef hér
dregið upp séu óumflýjanlegir
fylgifiskar iðnþróunar i okkar
landi.
St jórna rsáttmá li og
iðnaðar- og félagsmál
Meöal atriða sem núverandi
rikisstjórn kom sér saman um i
byrjun eru áform um alhliöa
eflingu iðnaðar og ýmis félagsleg
málefni, sem honum er tengd. Ég
skal ekki þreyta ykkur með löng-
um tilvitnunum i stjórnarsátt-
málann en vil þó vikja að nokkr-
um atriöum sem ég álit að sér-
staklega varði fólk i aðildarfélög-
um samtaka ykkar.
Þar er gert ráð fyrir aö mörkuð
verði langtimastefna um
iðnþróun og að unnið verði að
bættri aðstöðu til iðnrekstrar. —-1
samráði við tæknistofnanir og
samtök iðnaðarins verði gerð
áætlun um framlciðniaukningu i
innlendum iðnaði og um einstak-
ar greinar iðnaðar og verkefni i
nýiðnaði. — Starfsemi lánasjóða
iðnaðarins verði samræmd og
sjóöirnir efldir. Sérstaklega verði
Iðnrekstrarsjóði gert kleift að
styðja undirstöðuverkefni varð-
andi iðnþróun. Þau fjárlög sem
nýlega hafa verið afgreidd bena
nokkur merki þessara áforma,—
Þá er gert ráð fyrir að rikið stuðli
að uppbyggingu meiri háttar ný-
iðnaðar er m.a. byggi á innlendri
orku og hráefnum, enda veröi
slikur nýiðnaður og frekari stór-
iðja á vegum landsmanna sjálfra,
— Stefnt veröi aö eflingu innlends
skipasmiöaiönaðar bæöi áö því er
varöar nýsmiði og viðgerðir og
stuðlað að byggingu skipaverk-
stöðvar i Reykjavik
Af atriðum sem bæöi snerta
Iðnþróun er hvíB á
ínnlendum stoðum,
þekkingu og hugvití
á dagskrá
Hvað kauphœkkanir varðar gildir
hið sama um „náðarfaðm
kanselísins” og „náðarfaðm
Vinnuveitendasambandsins”.
Kauphœkkunarkröfurnar hljóta
þar sömu örlög og sá, sem lendir
í „náðarfaðmi kyrkislöngunnar”
B|orn Arriorssori,
haqf ræóingur
BSRB:
Að skemmta
skrattanum
Það er einkennileg tilfinning
fyrir okkur, sem tókum þátt i
verkfalli opinberra starfsmanna
1977, að lesa grein Ragnars Geir-
dal I Þjóðviljanum 30. april 1980,
enhún ber yfirskriftina „í náðar-
faömi kanselisins”. Kastar þó
fyrst tólftunum þegar Ragnar
i reynir að gera láglaunafólkið i
' BSRB tortryggilegt meö tilvisun
til þess að litill hópur manna hafi
gengið i BSRB til að komast hjá
þátttöku i verkfallsaðgerðum.
Ætti ég að dæma láglaunafólkið i
ASI fyrir það, að ég veit um
nokkra menn, sem sögðu sig úr
BSRB fyrir verkfallið 1977 og
stefndu á ASA, sem auðvitað stóö
ekki I átökum? Auðvitað ekki.
Þátttaka BSRB félaga i at-
kvæðagreiðslu um sáttatillögu
1977 tekur reyndar af öll tvimæli.
Um 90% greiddu atkvæði og um
90% af þeim felldu sáttatillöguna.
„Viö förum heldur i átök en að
sætta okkur við þetta tilboð”, var
svar 80% félagsmanna. Ætlar
Ragnar siöan að telja okkur trú
um að hér sé um að ræða „stétt-
svikara”, sem heiðarlegum
Dagsbrúnarmönnum sé sæmst að
hafa sem minnst samskipti við?
Eða er Ragnari hreinlega ókunn-
ugt um samninga og félagslega
starfsemi BSRB? Til allrar ham-
ingju viröist á grein Ragnars, að
hér sé um fáfræði að ræöa og all-
tént er þaö von min, að baráttu-
maðurinn Ragnar, sem er mér
eingöngu af góöu kunnur, ætli
ekki að „skemmta skrattanum”
með þvi að etja launafólki hverju
gegn ööru og telja þvi fólki trú um
að það sé hagur þess að kjör ann-
arra versni i stað þess að klifa á
brattann og rétta hlut hinna lægst
launuöu.
Leiðréttingar
Ragnar rekur i grein sinni
„umtalsverð hlunnindi”, sem
opinberir starfsmenn hafi haft i
samningum sinum „fyrir all-
mörgum árum Nefnir Ragnar
þar m.a. „umtalsverðar launa-
hækkanir skv. starfsaldri” og
„desemberuppbót eftir tiltekinn
starfsaldur ”,
Staðreynd málsins er sú,að
hækkun um 1 lfl. eftir 15 ára starf
og (það sem enn meira máli
skiptir) að starfsmenn hafi til-
tölulega stutta dvöl i 4 neðstu
launaflokkunum, þessi ákvæði
komu ekki inn i samning opin-
berra starfsmanna fyrr en 1977 og
þá eftir hvaðvitug verkfallsátök
(„náðarfaðmur kanselisins”?).
Sama gildir um desemberuppbót-
ina.
Þetta hefði Ragnar getaö kynnt
sér meö þvi að lesa kjarasamn-
inga BSRB eða einfaldlega með
þvi að hafa samband við skrif-
stofu bandalagsins, sem hefði að
sjálfsögðu veitt allar upplýsingar
um þessi atriði og önnur, ef þess
hefði verið óskað.
Jafnlaunastefna BSRB
Þegar skrif Ragnars beinast að
láglaunafólkinu innan raða BSRB
og þeirri staðreynd aö kjör þess
eru nokkuð hagstæðari en kjör
láglaunafólks innan ASI, þá kann
Ragnar þær skýringar einar, að
„...þar sem samningar BSRB
voru gerðir nokkru seinna en
samningar ASl og að happdrætti
virtist að mestu ráða hvar hinn
fámenni hópur verkamanna lenti
i launaflokki....” (leturbreyt.
min) og...Það liggur i augum uppi
að það getur i sjálfu sér veriö
miklu auðveldara að ná hag-
stæðum samningum fyrir örfáa
menn en heila starfsstétt.”.Enn
verð ég að biðja Ragnar að fara
varlega meö staðhæfingar, er
hann hefur ekki þekkingu á.
Sannleikurinn er sá, aö helsta
krafan i verkfallinu, auk
samningsréttarmálsins, var ein-
mitt krafan um aö bæta kjör
hinna lægst launuðu. Og þarna er
ekki um að ræöa fámenna hópa og
var enn siður fyrir siöasta verk-
fall. Fækkunin i fjórum neðstu
launaflokkunum var knúin I gegn
i siðasta verkfalli gegn harðri
andstöðu rikisvaldsins („náöar-
faðms kanselisins”??). Það er
eitt af þvi ánægjulega sem átti sér
staö i þessari orrahrið, aö hærra
launaðir opinberir starfsmenn
héldu ótrauðir áfram verkfalli til
að knýja fram þessar bætur i
fullri samstöðu með hinum lægst
launuðu.
Auðvitað dreymdi okkur mörg
um að unnt hefði verið að gera
betur, enda núverandi kröfugerð
sett fram i þeim tilgangi, en
lengra náðum við ekki i þeim
áfanga. Og það var svo sannar-
lega ekkert „happdrætti” hvar
„hinn fámenni hópur verka-
manna lenti i launaflokki”. Hver
einasta tilfærsla kostaði baráttu
og aftur baráttu.
Samstaöa gegn
sundrung
Hins vegar er ég hjartanlega
sammála þvi að láglaunafólkið i
Dagsbrún, Iðju o.s.frv. á að fá
hærri laun og ekki aðeins sem
svarar núgildandi launum lægri
flokka BSRB — við veröum að
setja markið hærra og þar tel ég
300 þúsund lágmarkslaunin, sem
BSRB hefur sett fram,hreint enga
ofrausn. Skil ég þar að sjálfsögöu
engan undan, hvort sem viðkom-
andi er félagi i BSRB eða ASI.
Um þetta skulum við taka
höndum saman, en þaö gerum við
svo sannarlega ekki með þvi að
ausa hvert annað brigslyrðum.
Eins vil ég undirstrika að ég er
hjartanlega sammála Ragnari
um þörf siaukinnar samvinnu
milli ASI og BSRB — kannski
eigum við eftir að upplifa þann
dag, að þesssi þjóöfélagsöfl renni
saman i eitt?
Sameinumst nú gegn
atvinnurekendaáróðrinum
Þvi miður virðist þó nokkuð i
land, að sá draumur megi rætast.
En þrátt fyrir það tel ég afar
mikilvægt að við látum af innra
karpi okkar i milli og beinum
heldur spjótum okkar aö rikis-
valdi og atvinnurekendum, sem
hafa sameinast i þeim áróðri að
ekkert svigrúm sé til kauphækk-
ana.
Þetta eru rakin ósannindi og
virðast meira aö segja and-
stæðingum okkar nokkuö ljós, þvi
oft er þvi bætt við: „nema til að
hækka lægstu launin”. Mótsetn-
ingin er augljós þvi þeir sem skv.
áróðri atvinnurekenda eru taldir
verst staddir (svigrúmið
minnst!),, eru einmitt þeir, sem
eru með meirihluta starfsliðsins á
lágum launum.
Hvað kauphækkanir varðar
gildir hið sama um „náðarfaöm
kanselisins” og „náðarfaöm
Vinnuveitendasambandsins”.
Kauphækkunarkröfurnar hljóta
þar sömu örlög og sá, sem lendir i
„náðarfaðmi kyrkislöngunnar”.
Þvi þurfum við samstöðu, sam-
stöðu og aftur samstöðu.
Sveitarstjórnarmenn í A-Barðastrandarsýslu:
Fagna tengingu Inndjúpsins
við aðalvegakerfi landsins
Sveitarstjórnarmenn i Austur—
Barðastrandarsýslu hafa sent
alþingismönnum álit sitt varð-
andi vegastriðið margumrædda á
Vestfjöröum. Styðja þeir tillögur
Vegagerðarinnar og treysta að
gegn þeim veröi ekki gengiö:
„Fundur sveitarstjórnarmanna
i Austur-Baröastrandarsýslu
haldinn á Reykhólum 1. mai 1980
fagnar þvi, að Vegagerð rikisins
hefur gert ákveðnar tillögur um
hvernig hagaö veröi tengingu
Inndjúps við aðalvegakerfi lands-
ins.
Lýsir fundurinn fullu samþykki
viö þá niöurstööu Vegagerðar-
innar, að Kollafjarðarheiöi verði
valinsem aðalleið. Má i þvi sam-
bandi benda á þaö augljósa hag-
ræði, sem að þvi er að umferðin
til Vestfjarða bæði norður i Djúp
og vestur á firöi eigi sem lengst
samleið. Auk þess er það skoðun
fundarins, aö Kollafjarðarheiði sé
auðveldasta leiöin til vetrarum-
ferðar.
Einnig visar fundurinn til sam-
þykktar fundar um samgöngumál
á Patreksfirði 21. april 1979.
Treystir fundurinn þvi, að
alþingismenn og aðrir, sem um
málið fjalla, gangi þar ekki á
móti áliti Vegagerðarinnar.”
Undir bréfið rita þau Halldór
D. Gunnarsson, Kristinn Berg-
sveinsson, Karl Árnason, Vil-
hjálmur Sigurðsson, Aðalheiður
Hallgrimsdóttir, Guömundur
Ólafsson, Hallgrimur Jónsson,
Kristján S. Magnússon og Grimur
Arnórsson.