Þjóðviljinn - 26.09.1980, Page 9

Sérrit Þjóóviljans um húsnædis- og skipulagsmál
9
Þau eru mjög falleg húsin við Miöstræti, en það reistuiegasta er án efa
þetta stórhýsi, sem var byggt af miklum efnum liklega árið 1907, og þá
sem gistihús. Nú hafa allar ibúðahæðirnar verið seldar, og á efstu
hæðinni sem Jón Arnarr festi kaup á fyrir tveimur árum hefur verið
unnið af fullum krafti viö að endurbyggja og bæta.
A sama stað I sitthvorri ibúöinni i sama húsinu við Þingholtsstræti I Reykjavik. — Húsið brann illa i
eldsvoða fyrir tæpu ári siöan. Ungir eigendur að efri hæðinni, hafa komið ibúöinni i sem upprunalegast
horf. Furuklætt loft og gólf. og ioftlistar og veggir hvitmálaðir. A neðri hæðinni sem byggingarmeistari
keypti og er nú til sölu, hafa veriö lagðar spónaplötur i loftið, á veggina og á gólfiö. Gluggar heilir. Engin
gereft viö glugga og spónarplata I gluggakistunni. Að öðru leyti tala myndirnar sinu máli.
ekki nógu vakandi fyrir þvi að
leita ráðgjafar hjá þeim sem eiga
þó að heita menntaðir á þessu
sviði.
Er hægt að segja að það sé rikj-
andi einhver ákveöin stefna eða
stiil I hibýlum manna á íslandi I
dag?
„Ég held ég megi segja að
yngra fólk sé að verða meira opið
fyrir einföldum og stilhreinum
hlutum, en áður. Eins hefur notk-
un á náttúrulegum efnum stór-
aukist á 2-3 árum t.d. ekta
massffum viði en ekki spónlögð-
um., náttúrulegum gólfefn-
um—timbri og korki. Þá hefur
orðið mikil breyting i sambandi
við litaval. Fyrir tiu árum byrj-
uðu skæru litirnir að riðja sér til
rúms. Menn voru orðnir hundleið-
ir á hvitum, gráum og beingulum
veggjum og fóru að mála i grænu,
rauðu og brúnu. Nú virðast hins
vegar ljósu litirnir vera að koma
aftur og i staðinn eru það hús-
gögnin, málverk og aðrir hlutir
sem gefa litinn i herbergjunum.
Er hægt að tala um eitthvað
sérislenskt i ibúðum?
„Það er mjög rikt i islendingum
að eiga þetta dæmigerða sófasett.
Tveggja sæta eða þriggja sæta
sófi, stólar og borð. Þetta er mjög
áberandi, en hvort þaö er eitthvaö
sérislenskt veit ég ekki. Yngra
fólk er þó farið að hafa meiri til-
finningu fyrir þessum gömlu hlut-
um og pússar upp kommóðuna og
stólinn sem amma átti I kjall-
aranum hjá sér og nýtir að nýju.
„Þetta er það sem
fólkið vill ”
Það sem hér hefur fundist einna
furðulegast viö allar nýbyggingar
er hvað menn eru ákafir i að hafa
borðkrók, þó svo aö borðstofan sé
jafnvel viö hliðina á honum. Það
virðist vera ógjörningur að
útrýma þessum borðkrók sem
kostar kannski fleiri milljónir.
Hvað kostar ekki að hafa borð-
stofu uppá 20-30 ferm sem er
kannski notuö i mesta lagi einu
sinni i viku?
„Almenningur sækir mikið af
hugmyndum i blöð og timarit t.d.
BoBedr.iog önnur álika. Menn sjá
eitt hér og annað þar. En það þarf
að vera einhver ákveðin stefna i
þvi sem menn vilja, svo þeir sitji
ekki uppi meö hluti sem engann
veginn eiga saman.
Hugmyndir sækir fólk einnig
einfaldlega I húsgaganverslanir
og þær hafa að minu mati ráðið
ákaflega miklu um það hvernig
islensk heimili eru. Hver kannast
ekki við setningar eins og „Þetta
erþað sem fólkið vill” eða „Þetta
er voða mikið tekið i dag”. Margt
af þvi sem þessar verslanir hafa
upp á að bjóða eru svo hreinar
eftirlikingar sóttar héðan og það-
an m.a. frá Norðurlöndum. Hús-
gagnaframleiðendur hér heima
hafa ekki lagt neina áherslu á að
hanna sérislensk húsgögn, nema
þá Gamla Kompaniið sem hefur
haft samstarf við Pétur Lúthers-
son með mjög góðum árangri.
önnur fyrirtæki hafa ekki talið
sig þurfa á hönnuði að halda,
heldur taka þau hugmynair upp
úr blöðum og flytja jafnvel inn
stóla og borð og kópiera siðan til
framleiöslu. Sumir segja orsök-
ina fyrir þessu þá, að framleið-
endur telji hönnuði sérvitringa og
dýran vinnukraft. Að minu mati
hefur sú samvinna sem Gamla
Kompaniiö hefur haft uppi I þess-
um efnum afsannaö þá bábilju.
Það hefur nokkuð verið rætt um
svokölluð Spánarhverfi á tslandi
á siðustu árum?
Þarna koma fram áhrif frá
sólarlandaferöum landans. Hús-
gagnaverslanir bjóöa upp á þessi
dökku þungu húsgöng og innrétt-
ingar tiskublöðin fylgja svo á eftir
og draga upp þá mynd að þetta sé
svo flott og yfirstéttarlegt. Húsa-
blööin kikja inn hjá fólki og sýna
almenningi skrautmyndir úr
þessum ofboðslega „flottu” hús-
um. Þetta brenglar allt gildismat,
og einstakt dæmi, sem að visu
kemur Spáni ekkert við, er þegar
allir vildu eiga „eins og hjá
Hildi”. Svipað á sér stað viða
erlendis t.d. i Danmörku þar sem
útgefendur Bo Bedre, sem á að ná
til allra, eru farnir að gefa út nýtt
blað sem á aö höföa til svokallaðs
finna fólks, þeirra sem eiga
rokkoko og fina antik.
Nú dvaldir þú nokkurn tima i
Noregi. Hver er helsi munur á
kröfum okkar og Norömanna til
híbýlishátta?
„Hérna gildir sú regla aö vera i
útliti rikari en nágranninn og
finni i háttum. Það ber ekki eins á
þessu i Noregi. Við gerum miklu
meiri kröfur til húsnæðis hér. Ég
held að Islendingar hafi orðið kol-
vitlausir upp úr strlðinu og ekki
náð sér almennilega enn. Verð-
bólgan hefur einnig mikið aö
segja i þessum efnum, þvi fólk er
algjörlega búið að missa allt
verðskyn. Þú getur þess vegna
keypt þér ómerkilegan stól i dag
fyrir 260 þúsundir og borgað hann
án þess að blikna.
íslendingar mættu gjarnan
hugsa meira að hagkvæmni á
heimilum sinum en skrauti og
hafa þá til hliðsjónar slagorð eitt
norskt „Hjemme skal du trives,
det er jo der du bor”. —Ig.